Οπως προκύπτει από την παρέμβαση του Εσθονού υπουργού Δικαιοσύνης, κανείς από τους «απόντες 9» ομολόγους, πλην του Σταύρου Κοντονή, δεν αποδοκίμασε το περιεχόμενο του συνεδρίου με το να υποστηρίξει ότι εξισώνει τον κομμουνισμό με τα ναζιστικά εγκλήματα.
Διελκυστίνδα παρεξηγήσεων, προπαγάνδας και αλληλοκατηγοριών για αναπαραγωγή fake news (ψευδών ειδήσεων) προκλήθηκε εν τω μεταξύ με την ανάμιξη της Εσθονίας, της Ελλάδας και της Ρωσίας, αναφορικά με τον τίτλο θεματικών ενοτήτων του συνεδρίου και τον αριθμό των ευρωπαϊκών χωρών που εκπροσωπήθηκαν.
Η παρεξήγηση ξεκίνησε από μια διακήρυξη που υπέγραψαν οι 8 από τις 19 χώρες που εκπροσωπήθηκαν στο συνέδριο και αφορά την εξέλιξη μιας πρωτοβουλίας που ξεκίνησε το 2015 για την εγκαθίδρυση ενός Συμβουλίου Διερεύνησης Εγκλημάτων Κομμουνιστικών Καθεστώτων (Council for Investigation of Crimes of Communist Regimes ή CICROC). Οι 8 χώρες του CICROC, όλες πρώην μέλη του ανατολικού μπλοκ (Κροατία, Τσεχία, Σλοβακία, Ουγγαρία, Λετονία, Εσθονία, Λιθουανία, Πολωνία), προέβησαν σε κοινή δήλωση, η οποία ανέφερε ότι «κάτω από τις κομμουνιστικές δικτατορίες στην Ευρώπη, εκατοντάδες χιλιάδες αθώοι εκτελέστηκαν, σκοτώθηκαν, φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν, αναγκάστηκαν να εκτελέσουν καταναγκαστικά έργα ή απελάθηκαν».
Παρόλο που έχουν περάσει 25-27 χρόνια από την πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, οι κυβερνήσεις των «8» ισχυρίζονται ότι στις χώρες τους δεν έχει αναληφθεί καμία διαδικασία αναζήτησης της αλήθειας και της δικαιοσύνης συγκρίσιμη με εκείνη που διεξήχθη από τη διεθνή κοινότητα μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ενάντια στους δράστες των ναζιστικών εγκλημάτων. Γι’ αυτό «η μνήμη των θυμάτων των κομμουνιστικών καθεστώτων απαιτεί την έρευνα και δίωξη των δραστών αυτών των εγκλημάτων».
Απόστολος Γκλέτσος: Τις ανεμογεννήτριες τις ξέρω καλά, με πίεσε ο χρόνος [βίντεο]
Η εσθονική προεδρία ξεκαθάρισε πως η πρωτοβουλία των «8» δεν είχε σχέση με το καθαυτό συνέδριο, αλλά έγινε στο περιθώριό του και πως όλοι οι υπουργοί Δικαιοσύνης, που μετείχαν στην άτυπη πρωινή συνάντηση της 23ης Αυγούστου, εξέφρασαν το σεβασμό τους σε όλα τα θύματα των ολοκληρωτικών και αυταρχικών καθεστώτων.
Η σύγχυση ως προς τον αριθμό συμμετοχών, σε συνδυασμό με την ελληνική διαφοροποίηση, έδωσε αφορμή στο ρωσικό πρακτορείο Sputnik να συγχαρεί την Ελλάδα για το «μάθημα Ιστορίας που έδωσε στην Εσθονία». «Η άρνηση του Ελληνα εκπροσώπου, Σταύρου Κοντονή, να συμμετάσχει στο συνέδριο ανάγκασε την Εσθονία να τροποποιήσει το αρχικό κείμενο», ανέφερε το ρωσικό πρακτορείο. Ομως οι Εσθονοί απάντησαν πως οι Ρώσοι εκμεταλλεύτηκαν απλώς ένα «συντακτικό λάθος» στον υπότιτλο της εκδήλωσης, που άφηνε να εννοηθεί πως ο ναζισμός… είναι μια μορφή του κομμουνισμού. Το λάθος διορθώθηκε αργότερα, αλλά ο πόλεμος εντυπώσεων είχε ήδη εμφιλοχωρήσει.
Να σημειωθεί πως την αρνητική στάση του Ελληνα υπουργού Δικαιοσύνης και της ελληνικής κυβέρνησης έψεξε εμμέσως πλην σαφώς και ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Φρανς Τίμερμανς, υπογραμμίζοντας ότι το συνέδριο του Ταλίν κινείται στο πνεύμα της ενίσχυσης των ευρωπαϊκών αξιών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου