Σε παταγώδη αποτυχία οδεύει και η τελευταία σύνοδος στο θέρετρο Σαρμ ελ Σέιχ της Αιγύπτου (Cop27), που ξεκίνησε στις 6 Νοεμβρίου και τυπικά έληξε χθες. Ωστόσο η απουσία συνεννόησης ακόμη και σε βασικά ζητήματα ανάγκασε την αιγυπτιακή προεδρία να αναβάλει το τέλος των εργασιών για να προσπαθήσει να σώσει τα προσχήματα με διαβουλεύσεις μεταξύ των μερών μέσα στο Σαββατοκύριακο και να εκδοθεί ένα «ευπρόσωπο» κοινό ανακοινωθέν.

Από πλευράς δημοσίων σχέσεων και προβολής πολιτικών «αστέρων», η σύνοδος του Σαρμ ελ Σέιχ πήγε καλά. Από το βήμα του συνεδριακού κέντρου παρέλασαν ο Τζο Μπάιντεν, ο Εμανουέλ Μακρόν, ο νέος πρωθυπουργός της Βρετανίας, Ρίσι Σούνακ. Την παράσταση όμως έκλεισε ο άρτι επανεκλεγείς πρόεδρος της Βραζιλίας, Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, που υποσχέθηκε πως θα κάνει ό,τι μπορεί για να σώσει τον Αμαζόνιο.

Ωστόσο τέσσερα μεγάλα αγκάθια εμπόδισαν τα μεγάλα κρατικά και διακρατικά μπλοκ (ΗΠΑ-Ε.Ε.-Κίνα-G77 των αναπτυσσόμενων χωρών) να βρουν κοινή γλώσσα για να αντιμετωπίσουν πλημμύρες, ξηρασίες, λειψυδρία, ακραίους καύσωνες και άνοδο της στάθμης των ωκεανών.

ΔΙΑΦΩΝΙΕΣ ΚΑΙ ΚΟΝΤΡΕΣ

Τα τέσσερα ρήγματα στην COP27 της Αιγύπτου

 1 Oι αποζημιώσεις σε φτωχές χώρες

 Στο σημείο αυτό η Ε.Ε. προσπάθησε να σώσει την παρτίδα, λέγοντας «ναι» στη δημιουργία ενός ειδικού ταμείου βοήθειας εκατοντάδων δισ. δολαρίων (ίσως και πολύ παραπάνω) για να δοθούν αποζημιώσεις στις 134 χώρες του G77, που υφίστανται τις συνέπειες των αυξημένων βιομηχανικών αερίων της Δύσης. Ειδικά φέτος σόκαραν οι κατακλυσμιαίες βροχές με χιλιάδες νεκρούς σε Πακιστάν, Νιγηρία.

Ωστόσο ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Φρανς Τίμερμανς, «έκαψε» ουσιαστικά την πρόταση συνοδεύοντάς την από απαγορευτικές προϋποθέσεις. Αφενός να συνεισφέρουν στο «ταμείο κλιματικών αποζημιώσεων» οι ΗΠΑ και η Κίνα (κάτι που και οι δύο χώρες μέχρι στιγμής απορρίπτουν για να μη δημιουργηθεί οικονομικό προηγούμενο) και να ενταχθεί αυτή η ρύθμιση σε μια λύση-πακέτο για τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων – κάτι που αποκλείουν Κίνα, Ινδία και οι πετρελαιοπαραγωγοί χώρες του Κόλπου.

2 Η εξάλειψη των ορυκτών καυσίμων

 Η ενεργειακή κρίση λόγω του πολέμου της Ουκρανίας (αλλά και των προβλημάτων που υπήρχαν πριν από αυτόν) έχει ουσιαστικά βγάλει το θέμα από την ατζέντα. Στην προηγούμενη COP26 της Γλασκώβης, Κίνα και Ινδία πέτυχαν να σβηστεί από το κοινό ανακοινωθέν ο όρος «εξάλειψη των ορυκτών καυσίμων» (phasing down) και να αντικατασταθεί από τη «σταδιακή μείωση της χρήσης τους» (phasing out). Πολλές χώρες αλλά και περιβαλλοντικές οργανώσεις εξέφρασαν την απογοήτευσή τους γι’ αυτό το πισωγύρισμα, καθώς αμφισβητείται ένας στόχος που θεωρούνταν σχεδόν «κεκτημένο» από προηγούμενες συνόδους. Στην Ευρώπη μάλιστα ευελπιστούσαν να επιτευχθεί πριν από το 2050.

3 Ο στόχος του 1,5^oC

 Οι επιστήμονες θεωρούν ότι, αν η μέση θερμοκρασία της Γης αυξηθεί πάνω από 1,5 βαθμό Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή, ο άνθρωπος και τα οικοσυστήματα θα υποστούν τέτοιες καταστροφές, ώστε τελικά δεν θα αντέξουν. Στην εμβληματική Συμφωνία του Παρισιού το 2015 τέθηκε ως στόχος να περιοριστεί η θερμοκρασιακή αύξηση στη Γη «σημαντικά κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου» ως το τέλος του 21ου αιώνα, με ιδανικό να μην ξεπεράσει τον 1,5 βαθμό. Στη δραματική ομιλία του κατά την έναρξη της συνόδου, όπου διαπίστωσε ότι «η ανθρωπότητα τρέχει στη λεωφόρο που οδηγεί στην Κόλαση με το πόδι στο γκάζι», ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, προσπάθησε να κρατήσει ένα ψήγμα αισιοδοξίας, λέγοντας ότι «υπάρχει μεν η πολιτική βούληση για την επίτευξη του στόχου του 1,5 βαθμού, αλλά θα πρέπει να δούμε και συγκεκριμένες δεσμεύσεις».

4 Η ασυνεννοησία ΗΠΑ-Κίνας

Η συνάντηση Μπάιντεν-Σι Τζινπίνγκ στο G20 της Ινδονησίας κύλησε ικανοποιητικά σε πολιτικό επίπεδο, καθώς οι δύο ηγέτες συμφώνησαν να συζητούν για τις διαφορές τους και να μην εμπλακούν σε νέο Ψυχρό Πόλεμο. Στο μόνο που ομονοούν είναι να μην ανοίξουν θεσμικά και μόνιμα το πουγκί των κλιματικών αποζημιώσεων για τις αναπτυσσόμενες χώρες, ενώ η Κίνα το παίζει σε δύο ταμπλό. Από τη μια, σύντομα θα είναι ο υπ’ αριθμόν 1 ρυπαντής του πλανήτη ξεπερνώντας τις ΗΠΑ και, από την άλλη, παραμένει μία από τις 134 χώρες-μέλη του G77 των «φτωχών και διαμαρτυρομένων», μαζί με χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής, της Ασίας και του Ειρηνικού.

Ειδήσεις σήμερα