Οι ελληνικές τράπεζες είναι «φθηνές» στις μεγάλες συναλλαγές και «ακριβές» στις μικρές, με αποτέλεσμα η συντριπτική πλειονότητα των συναλλασσομένων να μένει με το παράπονο ότι πληρώνουν μεγάλα ποσά κάθε μήνα, πολλές φορές αναγκαστικά, καθώς δεν υπάρχει ρεαλιστική δωρεάν εναλλακτική.

Ο περισσότερος κόσμος, που πρέπει να πληρώσει τους λογαριασμούς του (ρεύμα, νερό, τηλεπικοινωνίες, φόρους, εισφορές κ.λπ.) δεν έχει πολλές -καλύτερες- επιλογές και οι τράπεζες θα πάρουν την προμήθειά τους από κάθε συναλλαγή.

Μεταφορές

Χειρότερα γίνονται τα πράγματα όταν θέλεις να κάνεις μία απλή μεταφορά ποσού. Παράδειγμα τιμολογίου συστημικής τράπεζας, οι χρεώσεις αρχίζουν από 4 ευρώ στο πρώτο κλιμάκιο, για να λάβεις έμβασμα από 15,01 ευρώ έως και 12.500 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι αν και τα 4 ευρώ είναι μόλις το 0,03% της συναλλαγής με τις 12.500 ευρώ, είναι το 26,65% της συναλλαγής των 15,01 ευρώ! Το να πληρώνεις «καπέλο» 26,65% για να λάβεις 15 ευρώ από λογαριασμό σε λογαριασμό είναι ένα από τα εξωφρενικά παραδείγματα που προκαλούν την οργή των πελατών.

Αν δε πας στο κατάστημα για να στείλεις εσύ το έμβασμα, τότε το κόστος ανεβαίνει στα 12 ευρώ. Αν θέλεις να στείλεις σε κάποιον 15,01 ευρώ και το κόστος της συναλλαγής είναι 12 ευρώ, τότε υπάρχει πρόβλημα… Προφανώς, το θέμα είναι πιο σύνθετο από ένα παράδειγμα, όμως επιστρέφουμε στο ότι οι ελληνικές τράπεζες είναι φθηνές στα μεγάλα και ακριβές στα μικρά. Αυτό δεν είναι τυχαίο. Οι τράπεζες κάνουν ό,τι μπορούν για να σπρώξουν τους συναλλασσόμενους σε ηλεκτρονικές, φθηνότερες υπηρεσίες και μεγαλύτερες συναλλαγές, αλλά ο τρόπος που έχουν επιλέξει φέρνει μεγάλο κόστος για τους συναλλασσόμενους και υψηλά κέρδη προμηθειών για εκείνες.

Εναλλακτικές όπως το σύστημα IRIS, που προσφέρει δωρεάν μεταφορές ποσών έως 500 ευρώ ανάμεσα σε φυσικά πρόσωπα, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν πάντα. Το πρόβλημα δεν είναι καινούργιο, αλλά ακόμα και μετά την περσινή κινητικότητα, όπου κυβέρνηση και πελάτες των τραπεζών ζητούσαν μείωση των προμηθειών, ακόμα και μετά το πρόστιμο-συμβιβασμό ύψους 41,7 εκατ. ευρώ σε πέντε τράπεζες, από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, τα συνολικά ποσά προμηθειών που πληρώνουν οι συναλλασσόμενοι στις τράπεζες αυξήθηκαν!

Οι μειώσεις

Υπενθυμίζεται ότι, μέσα στο έτος, οι τράπεζες αποφάσισαν να μειώσουν τις χρεώσεις τους σε συγκεκριμένες συναλλαγές που είχαν προκαλέσει την οργή των πελατών τους. Αυτό έγινε σε αρκετές χρεώσεις, αλλά οι πιο σημαντικές ίσως ήταν αυτές που βλέπουμε στα ΑΤΜ.

Συγκεκριμένα, μετά από απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, οι τράπεζες υποχρεώθηκαν από την Πρωτοχρονιά να ρίξουν τις χρεώσεις DAF -είναι η χρέωση για κάθε ανάληψη μετρητών από ΑΤΜ που γίνεται με χρήση καρτών άλλης τράπεζας. Από υψηλότερη τιμή 3 ευρώ, τώρα το άνω άκρο των χρεώσεων έπεσε στα 2 ευρώ και είναι της Τράπεζας Πειραιώς, ενώ τη φθηνότερη τιμή έχει η Attica Bank, που από 2 ευρώ πέρσι, φέτος έχει μειωθεί στο 1,5 ευρώ ανά συναλλαγή. Αυτές είναι οι χρεώσεις για τη χρήση του ΑΤΜ. Παράλληλα υπάρχουν και μικρότερες χρεώσεις από την τράπεζα που έχει εκδώσει την κάρτα για τη χρήση της σε ΑΤΜ άλλης τράπεζας. Παράδειγμα, η Alpha Bank θα σε χρεώσει 0,75 ευρώ αν χρησιμοποιήσεις την κάρτα της σε ΑΤΜ άλλης τράπεζας και 0,18 ευρώ για μία απλή ερώτηση υπολοίπου. Αν χρησιμοποίησες ΑΤΜ της Τράπεζας Πειραιώς θα χρεωθείς και από εκείνη 2 ευρώ. Σύνολο για μία απλή ανάληψη 2,75 ευρώ ή 2,93 ευρώ, αν είδες και το υπόλοιπό σου… Παρά το θετικό της απόφασης, οι τιμές δεν θα μείνουν στα σημερινά τους επίπεδα για πάντα. Θα πρέπει να μείνουν σταθερές για 3 χρόνια (2027), ωστόσο θα υπάρχει ρήτρα επανεξέτασης από την Επιτροπή Ανταγωνισμού για 2 επιπλέον χρόνια. Εάν δεν συμμορφωθούν οι υπόχρεοι τότε θα τους επιβάλλεται νέο πρόστιμο.

Μεγαλύτερα τα κέρδη των τραπεζών

Η ανάλυση των αποτελεσμάτων στα έσοδα του 2023 δείχνει ότι πέρσι οι ελληνικές τράπεζες τα είδαν να αυξάνονται κατά 10,4 δισ. ευρώ (10%) ετησίως. Το ταμείο γέμισαν κυρίως τα καθαρά έσοδα από τόκους, που αυξήθηκαν κατά 51%, με τα έσοδα από προμήθειες να ακολουθούν με μερίδιο 17% των συνολικών εσόδων. Τα καθαρά έσοδα από τόκους για το 2023 ήταν 8,1 δισ. ευρώ και από προμήθειες 1,8 δισ. ευρώ, που σημαίνει συνολικά οργανικά έσοδα 9,9 δισ. ευρώ. Είναι δύσκολο να εκτιμήσεις τα έσοδα του 2024, όμως αξίζει να αναφερθεί ότι το πρώτο τρίμηνο του 2024 οι συστημικές είχαν συνολικά καθαρά έσοδα από προμήθειες 477,3 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 14,19% έναντι των 419,6 εκατ. ευρώ που είχαν πέρσι το α΄ τρίμηνο. Ακόμα και αν οι τιμές τους φέτος είναι χαμηλότερες, οι συναλλαγές είναι αρκετά αυξημένες, με αποτέλεσμα τα συνολικά έσοδα των προμηθειών να αυξάνονται.

 Ακτινογραφία

Το πρώτο τρίμηνο του 2024, η Alpha Bank είχε καθαρά έσοδα από προμήθειες 96,3 εκατ. ευρώ, ενισχυμένα κατά 18% σε ετήσια βάση. Για την Εθνική Τράπεζα, η δυναμική των εσόδων από προμήθειες διατηρήθηκε (+15% ετησίως) και με διψήφια ποσοστά αύξησης σε όλες τις επιμέρους κατηγορίες προμηθειών λιανικής, ιδιαιτέρως δε στις προμήθειες από επενδυτικά προϊόντα και τη χορήγηση δανείων, όπου η αύξηση υπερέβη το +30% σε ετήσια βάση. Ο αριθμός των συναλλαγών αυξήθηκε κατά +13% ετησίως, με κύρια δύναμη πίσω από την άνοδο την αύξηση των ψηφιακών συναλλαγών στο +26%. Για τη Eurobank τα καθαρά έσοδα από αμοιβές και προμήθειες ενισχύθηκαν κατά 4,9% σε ετήσια βάση σε 136 εκατ. ευρώ, από 129 εκατ. ευρώ, το α΄ τρίμηνο του 2023. Για την Τράπεζα Πειραιώς, τα καθαρά έσοδα από προμήθειες διαμορφώθηκαν στα 145 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 19% σε ετήσια και

κατά 1% σε τριμηνιαία βάση, οδηγούμενα κυρίως από τη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων πελατών, τα τραπεζοασφαλιστικά προϊόντα και τις προμήθειες επενδυτικής τραπεζικής.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΟΙ ΧΡΕΩΣΕΙΣ

Πιο φθηνή η Ελλάδα σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη

Το θέμα είναι σύνθετο και για να είμαστε δίκαιοι, οι ελληνικές συστημικές τράπεζες, σε πολλές περιπτώσεις, είναι φθηνότερες από άλλες ευρωπαϊκές στο θέμα των προμηθειών. Το πρόβλημα είναι ότι αν και οι τράπεζες είναι λίγο φθηνότερες, το εισόδημα του Ελληνα είναι κατά πολύ μικρότερο από το αντίστοιχο των Ευρωπαίων. Αυτό κάνει τις προμήθειες, αν και μικρότερες σε ονομαστική αξία, μεγαλύτερες ως ποσοστό επί του μισθού ή της σύνταξης… Αν και φθηνότερες, λοιπόν, οι συναλλασσόμενοι στην Ελλάδα βγαίνουν χαμένοι.

Crash test

Βλέποντάς το πιο αναλυτικά, με εξαίρεση την αποστολή εμβάσματος στο εξωτερικό, οι εδώ συστημικές έχουν αρκετά χαμηλότερες χρεώσεις από τις άλλες ευρωπαϊκές, στο μεγαλύτερο μέρος των τιμολογίων τους. Συγκρίνοντας τις τιμές των Societe Generale στη Γαλλία, της Deutsche Bank στη Γερμανία και της Intesa Sanpaolo στην Ιταλία, η διαφορά φαίνεται εύκολα και είναι υπέρ των Ελλήνων πελατών. Σε πολλές χώρες, έχει ήδη κερδίσει έδαφος το σύστημα της συνδρομής, όπου δίνεις ένα ποσό κάθε μήνα για να έχεις σχεδόν απεριόριστα μία υπηρεσία. Αυτό είναι δίκοπο μαχαίρι, ανάλογα με το αν κάνεις πολλές ή λίγες συναλλαγές. Για έναν συνταξιούχο ή μία οικογένεια που απλά πληρώνει λογαριασμούς θα ήταν πιθανώς ακριβότερο, αλλά πάντα εξαρτάται από την τιμή και τις ανάγκες του κάθε πελάτη.

Νέες λύσεις

Σε κάθε περίπτωση, ήδη έχει αρχίσει να μπαίνει στην Ελλάδα και  οι γνώστες των εξελίξεων φαίνεται να νομίζουν ότι είναι το μέλλον και για το ελληνικό σύστημα. Η Eurobank, με επιστολή προς τους πελάτες της, έχει ενημερώσει για τη μετατροπή των λογαριασμών σε λογαριασμούς πληρωμών. Το βασικό πακέτο με την επωνυμία My Blue Advantage και χρέωση 0,60 ευρώ το μήνα, που δίνει τη δυνατότητα δωρεάν έκδοσης χρεωστικής κάρτας και δωρεάν 5ετούς ανανέωσης χωρίς επιβάρυνση για τον πρώτο δικαιούχο του λογαριασμού.

Παρόμοια πακέτα, χωρίς όμως υποχρεωτική μετατροπή των λογαριασμών, προσφέρουν η Εθνική Τράπεζα (πακέτο Value) και η Alpha Bank (πακέτο myAlpha Benefit), με κόστος που ξεκινάει από 2 ευρώ και φθάνει έως και τα 10 ευρώ το μήνα. Να δούμε τι συμβαίνει ανά τύπο συναλλαγής.

Εκδοση κάρτας

Το πρώτο είναι η έκδοση χρεωστικής κάρτας, κάτι που αφορά τον περισσότερο κόσμο που έχει έναν τραπεζικό λογαριασμό. Η πρώτη είναι δωρεάν, αλλά η επανέκδοση κοστίζει περί τα 6 ευρώ. Συγκρίνοντας τις συνδρομές ανανέωσης χρεωστικής κάρτας, στην Ευρώπη είναι από 7 έως 35 ευρώ το χρόνο, ενώ στην Ελλάδα ξεκινούν από δωρεάν και φτάνουν κοντά στα 20 ευρώ.

Αναλήψεις

Αφού έχεις την κάρτα σου, το επόμενο βήμα είναι η ανάληψη χρημάτων. Στο ΑΤΜ, οι ευρωπαϊκές τράπεζες χρεώνουν από 0 έως 13,9 ευρώ σε μηνιαία βάση. Εντός συνόρων, αν και δεν υπάρχει χρέωση για ανάληψη από ΑΤΜ της τράπεζας με την οποία συνεργάζεσαι, αν κάνεις ανάληψη από άλλη τράπεζα θα χρεωθείς έως και 0,75 ευρώ συν τη χρέωση από την τράπεζα που έχει το ΑΤΜ. Ακολουθούν τα εμβάσματα. Για να στείλεις χρήματα το κόστος διαφέρει σημαντικά από τράπεζα σε τράπεζα και ανάλογα με το ποσό.

Παράδειγμα, για μία μεταφορά 5.000 ευρώ εντός συστήματος ευρώ (SEPA), στην Ελλάδα θα σε χρεώσουν από 1 έως 1,40 ευρώ αν το κάνεις με ψηφιακό τρόπο και από 12 έως 17 ευρώ, αν πας στο υποκατάστημα της τράπεζας. Οι ξένες τράπεζες χρεώνουν από 0 έως 7,50 ευρώ στο ψηφιακό και από 1,20 έως 8 ευρώ στο υποκατάστημα.