Στο κείμενο του Π.Σ. 2023-2026 προβλέπεται για φέτος ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα φτάσει στο 1,1% του ΑΕΠ. Τονίζεται ωστόσο ότι ο επίσημος στόχος θα είναι η δημιουργία πλεονάσματος 0,7% του ΑΕΠ. Με τον τρόπο αυτόν προαναγγέλλεται στην ουσία ένας δημοσιονομικός χώρος ύψους 880 εκατ. ευρώ (0,4% του ΑΕΠ) που θα διατεθεί μέχρι και το τέλος του χρόνου για πρόσθετα θετικά μέτρα.
Με δεδομένο ότι οι Βρυξέλλες έχουν ανάψει κόκκινο φως σε νέα έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, το πιο πιθανό είναι ότι οι νέες παρεμβάσεις θα είναι μόνιμα μέτρα. Παρότι το πρόγραμμα δεν διευκρινίζει τι θα γίνει με αυτό το δημοσιονομικό περιθώριο, δεν είναι απίθανο να βγει από το συρτάρι το θέμα της επιστροφής των αναδρομικών από Δώρα και άδειες για τους συνταξιούχους.
Σε ό,τι αφορά στα επόμενα χρόνια υπό τον όρο των σταθερών πολιτικών, το πρωτογενές αποτέλεσμα Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται να διαμορφωθεί σε πλεόνασμα 1,1% για το 2023, 2,1% το 2024, 2,3% το 2025 και 2,5% το 2026.
Το Πρόγραμμα Σταθερότητας περιλαμβάνει στο βασικό σενάριο το κόστος της αύξησης των συντάξεων κάθε έτος με βάση το ΑΕΠ και τον πληθωρισμό, καθώς και την, εξαγγελθείσα από τη ΔΕΘ, αύξηση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων από 1ης/1/2024.
Δεν περιλαμβάνει όμως τις προεκλογικές εξαγγελίες του πρωθυπουργού που αφορούν επιπλέον δημοσιονομικά μέτρα ύψους 0,1% του ΑΕΠ για το 2024 και 0,3% του ΑΕΠ για τα έτη 2025 και 2026. Το κόστος αυτό αφορά την αύξηση του αφορολογήτου κατά 1.000 ευρώ για οικογένειες με παιδιά, τη μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης, την αύξηση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος κατά 8%, τη σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, τη σταδιακή μείωση κατά επιπλέον 1% των ασφαλιστικών εισφορών, την αύξηση του επιδόματος μητρότητας στους ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες από τους 4 στους 9 μήνες στο ύψος του κατώτατου μισθού, νέο μόνιμο πρόγραμμα 10.000 νέων θέσεων εργασίας για τους νέους και σειρά άλλων πρωτοβουλιών.
Ωστόσο η υλοποίηση των ανωτέρω μέτρων δεν διαταράσσει τον μεσοπρόθεσμο στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα σε μέσα επίπεδα στην περιοχή του 2% του ΑΕΠ από το 2023 μέχρι και το 2026.
Ενα δεύτερο στοιχείο του προγράμματος είναι και η μεγάλη μείωση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ συνολικά κατά 28,7% από το 2023 μέχρι και το 2026. Συγκεκριμένα, με σταθερές πολιτικές το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να μειωθεί από 171,3% του ΑΕΠ το 2022 σε 162,6% του ΑΕΠ το 2023, 150,8% του ΑΕΠ το 2024, 142,6% του ΑΕΠ το 2025 και 135,2% του ΑΕΠ το 2026.
Ανάπτυξη
Στο βασικό μακροοικονομικό σενάριο του προγράμματος ο ρυθμός ανάπτυξης για φέτος αναθεωρείται και επίσημα από το 1,8% που προέβλεπε ο Προϋπολογισμός στο 2,3%. Για το 2024 και το 2025 αναμένεται να αυξηθεί στο 3% για να υποχωρήσει στο 2,1% το 2026, όταν θα έχει σχεδόν ολοκληρωθεί το ελληνικό πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης Ελλάδα 2.0.
Οδηγός της ανάπτυξης για φέτος θα είναι οι επενδύσεις, για τις οποίες προβλέπεται αύξηση 13,2% για φέτος 9,7% το 2024, 10,7% το 2025 και 7,2% το 2026. Οι εξαγωγές προβλέπεται ότι θα έχουν αύξηση κατά 2,3% φέτος, 6,3% το 2024, 5,3% το 2025 και 4,5% το 2026. Η ιδιωτική κατανάλωση θα παραμείνει θετική για φέτος καταγράφοντας αύξηση 1,3%, η οποία θα αυξηθεί στο 2% για το 2024 και το 2025 και θα υποχωρήσει στο 1,2% το 2026.
Με βάση την εξέλιξη, το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών θα υποχωρήσει ως ποσοστό του ΑΕΠ από το 7,6% που αναμένεται να φτάσει φέτος στο 7% το 2024 και το 2025 και στο 6,8% το 2026.
Ο πληθωρισμός αναμένεται να υποχωρήσει φέτος στο 4,5% από 9,3% το 2022 και να συνεχίσει την υποχώρησή του στο 2,4% για το 2024 και στο 2% για το 2025 και το 2026.
Η ανεργία προβλέπεται ότι θα υποχωρήσει από το 11,8% που αναμένεται να κλείσει φέτος στο 10,9% το 2024, στο 10% το 2025 και στο 9,8% το 2026. Αντίστοιχα η απασχόληση αναμένεται να αυξηθεί με ρυθμό 0,9% για φέτος, 1% για το 2024, 0,9% για το 2025 και 0,2% για το 2026.
Πρόγραμμα Σταθερότητας 2023-2026 | ||||||
2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | |
ΑΕΠ | 8,40% | 5,90% | 2,30% | 3% | 3% | 2,10% |
Ιδιωτική κατανάλωση | 5,80% | 7,80% | 1,20% | 2% | 2% | 1,30% |
Επενδύσεις | 20% | 11,70% | 13,20% | 9,70% | 19,00% | 7,20% |
Εξαγωγές | 24,90% | 4,90% | 2,30% | 6,20% | 5,30% | 4,50% |
Πληθωρισμός (Εν ΔτΚ) | 0,60% | 9,30% | 4,50% | 2,40% | 2% | 2% |
Απασχόληση | 2,70% | 3,80% | 0,90% | 1% | 0,90% | 0,20% |
Ανεργία | 14,70% | 12,40% | 11,80% | 10,90% | 10% | 9,80% |
Πηγή: ΠΣ 2023-2026 ΥΠΟΙΚ |