Στο πρώτο νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή την επόμενη εβδομάδα, μεταξύ άλλων προβλέπεται και η φορολογία του 15% για ομόλογα του Δημοσίου και έντοκα γραμμάτια. Ο φόρος αυτός επιβαλλόταν μόνο αν ο κάτοχος των τίτλων αποφάσιζε να πουλήσει στη δευτερογενή αγορά το ομόλογο πριν τη λήξη του. Σε περίπτωση που το διακρατούσε μέχρι τη λήξη του, δεν υπήρχε καμία φορολογική επιβάρυνση.
Αντίθετα, οι καταθέσεις, και ειδικά οι προθεσμιακές, οι οποίες έχουν μια ονομαστική ετησιοποιημένη απόδοση έως 1,7%, υπόκεινται σε φορολογία 15% επί της απόδοσής τους. Με άλλα λόγια, η ονομαστική απόδοση του 1,7% στην προθεσμιακή απόδοση γίνεται 1,25% μετά το φόρο. Αν σε αυτό συνυπολογίσει κανείς και τον πληθωρισμό, ο οποίος μειώθηκε τον Ιούνιο στο 1,8%, είναι προφανές ότι η απόδοση του κεφαλαίου του καταθέτη είναι οριακά αρνητική, ενώ τα χρήματά του είναι δεσμευμένα για μία διετία.
Μετά την κατάργηση του φόρου για την πρόωρη προεξόφληση των ομολόγων, τα ομόλογα μπορούν να αγοραστούν και να πουληθούν όποτε θέλει ο κάτοχός τους, ενώ με αποδόσεις τουλάχιστον 4% δίνουν μία καθαρή θετική απόδοση στα χρήματά του.
Ενα ακόμα πλεονέκτημα το οποίο ισχύει αυτήν την περίοδο για τα ομόλογα και τα έντοκα γραμμάτια και αφορά στην τιμή αγοράς και πώλησης είναι η προσδοκία για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας. Οσα ομόλογα αγοραστούν σήμερα και διακρατηθούν μέχρι η Ελλάδα να αναβαθμιστεί στην επενδυτική βαθμίδα, αμέσως μετά θα μπορούν να πουληθούν έχοντας να κερδίσουν όχι μόνο από το ετήσιο κουπόνι αλλά και από την αυξημένη τιμή των ομολόγων.
Η αποταμίευση σε τίτλους του Ελληνικού Δημοσίου δεν είναι απαραίτητο να αφορά μόνο ομόλογα. Μπορεί να αποτελεί μια μίξη ομολόγων και εντόκων γραμματίων του Δημοσίου. Τα έντοκα γραμμάτια είναι βραχυπρόθεσμοι τίτλοι με διάρκεια έως ένα έτος, τους οποίους εκδίδει το Δημόσιο για να καλύψει άμεσες ανάγκες. Εχουν απόδοση λίγο χαμηλότερη από τα ομόλογα (από 3% έως και 3,7%), αλλά λήγουν μέσα στο χρόνο και ο κάτοχος εισπράττει την απόδοσή τους.
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΑΠΟΔΟΣΕΩΝ | ||
Προσθεσμιακή 2 ετών | Ονομαστική απόδοση* | Πραγματική απόδοση |
1,70% | 1,70% – φόρος 15% = 1,45% | |
10.000 | 175 | 145 |
20.000 | 350 | 290 |
30.000 | 525 | 435 |
10ετές ομόλογο | 4,25% | 4,25% |
10.000 | 425 | 425 |
20.000 | 850 | 850 |
30.000 | 1275 | 1275 |
Αναλυτικά παραδείγματα
Για να γίνει ξεκάθαρο το πόσο περισσότερο συμφέρει η τοποθέτηση σε ομόλογα από ό,τι σε προθεσμιακές, θα πάρουμε τρεις καταθέτες. Ο ένας έχει διαθέσιμα 10.000 ευρώ, ο δεύτερος 20.000 ευρώ και ο τρίτος 30.000 ευρώ.
Οι εναλλακτικές τους είναι είτε να τοποθετήσουν τα χρήματά τους σε διετή προθεσμιακή κατάθεση με απόδοση 1,7% είτε στο 10ετές ομόλογο του Ελληνικού Δημοσίου που εκδόθηκε τον Ιανουάριο με ετήσιο κουπόνι 4,25%.
Αν ο επενδυτής με τις 10.000 ευρώ άνοιγε την 1η Ιανουαρίου μία προθεσμιακή κατάθεση δύο ετών με ονομαστική απόδοση 1,7% (πραγματική απόδοση 1,45%), θα είχε απόδοση στα χρήματά του 145 ευρώ. Αν τοποθετούσε τα χρήματά του στα ομόλογα, το κουπόνι του 4,25% θα αύξανε την κατάθεσή του κατά 425 ευρώ. Ο επενδυτής με τις 20.000 ευρώ θα είχε απόδοση με την προθεσμιακή κατάθεση 290 ευρώ, ενώ με το ομόλογο 850 ευρώ. Τέλος, ο καταθέτης με τις 30.000 ευρώ από μία προθεσμιακή θα μπορούσε να έχει απόδοση 435 ευρώ, ενώ αν τοποθετούσε τα χρήματά του σε ομόλογα θα είχε απόδοση 1.275 ευρώ.
Ποια είναι η διαδικασία
Η αγορά ομολόγων γίνεται από τις εμπορικές τράπεζες αλλά και από χρηματιστηριακές εταιρίες. Η διαδικασία, αν κάποιος δεν είχε επενδύσει ποτέ σε μετοχές, είναι απλή, αλλά έχει κάποια παραπάνω στάδια, επειδή τα ομόλογα είναι χρηματιστηριακά προϊόντα και έχουν το δικό τους «οικοσύστημα» .
Θα πρέπει ο καταθέτης να γίνει επενδυτής υπογράφοντας μία «σύμβαση MiFID» για να έχει το δικαίωμα να διαχειρίζεται χρηματιστηριακά προϊόντα. Στην αγορά, η τράπεζα χρεώνει μία προμήθεια, η οποία αποσβένεται από τον καταθέτη αν κρατήσει τους τίτλος πάνω από ένα χρόνο.
Ο καταθέτης σε ομόλογα παίρνει έναν μοναδικό κωδικό με τον οποίο μπορεί να αυξάνει ή να μειώνει τις τοποθετήσεις του σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου ανάλογα με τις ανάγκες και τις διαθέσεις του.