Ενα πρώτο «δείγμα», όσον αφορά στις διεκδικήσεις αναδρομικών από μειώσεις που κατέπεσαν στα δικαστήρια (ΣτΕ), αποτελεί η πρόσφατη διάταξη που καταργεί οριστικά τις μειώσεις του νόμου 4093/2012 από τα μερίσματα 120.000 αποστράτων. Η διάταξη περιλαμβάνεται σε νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Αμυνας και ισχύει αναδρομικά από 1/1/2022. Οι αυξήσεις στα μερίσματα από την κατάργηση των περικοπών κυμαίνονται μεταξύ 12 και 87 ευρώ τον μήνα και θα φανούν στις πληρωμές του Φεβρουαρίου ή του Μαρτίου. Η κατάργηση των μειώσεων στα μερίσματα των αποστράτων, ίσως, ανοίξει δρόμο και για τα αναδρομικά στις συντάξεις.
Επιστροφές ΕΑΣ
Σε εκκρεμότητα παραμένουν οι επιστροφές της ΕΑΣ για τους συνταξιούχους του Δημοσίου για τα έτη 2017 και 2018, αλλά και το 11μηνο των αναδρομικών για επικουρικές συντάξεις και Δώρα.
Η πιθανότητα να δοθούν αυτά τα ποσά στους συνταξιούχους είναι μεγάλη, όπως μεγάλο είναι και το κόστος που φτάνει στα 2,2 δισ. ευρώ. Μία από τις επιλογές που εξετάζουν αρμόδια κυβερνητικά στελέχη είναι να πληρωθούν αναδρομικά σε τρεις έως πέντε ετήσιες δόσεις. Μία άλλη είναι να τηρηθούν απαρέγκλιτα ο νόμος και η τελευταία απόφαση του ΣτΕ και να δοθούν αναδρομικά μόνο σε όσους συνταξιούχους έχουν προσφύγει στα δικαστήρια. Σε αυτήν την περίπτωση το κόστος δεν ξεπερνά τα 800 εκατ. ευρώ (για επικουρικές, Δώρα και ΕΑΣ). Το ηθικό θέμα είναι πως οι συνταξιούχοι που δεν έκαναν προσφυγές το έπραξαν έχοντας την πεποίθηση ότι δικαιούνται αναδρομικά και χωρίς να κάνουν αγωγές. Η τύχη των αναδρομικών, πάντως, θα κριθεί μέσα στη χρονιά και, μάλιστα, το θέμα θα ξεκαθαρίσει στο πρώτο τρίμηνο, που η κυβέρνηση θα έχει τα τελικά στοιχεία για την πορεία της οικονομίας το 2022 και τον κουμπαρά του 2023.
Το 2023 φέρνει και άλλες ανατροπές. Αλλάζουν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης για όσους δεν έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, ενώ για το Δημόσιο η έξοδος με μειωμένη σύνταξη προϋποθέτει στο εξής ηλικία 62 ετών. Εξαιρούνται άνδρες και γυναίκες που είχαν 25ετία στα έτη 2010, 2011 και 2012 και συμπλήρωσαν έως το 2022 τις ηλικίες των 55 έως 60 ετών.
Συντάξεις: Από 39 έως 194 ευρώ κέρδος στην τσέπη για περίπου 1,75 εκατ. συνταξιούχους
Οι αυξήσεις συντάξεων καταβάλλονται στο τέλος Ιανουαρίου 2023 με ποσοστό 7,75% και αφορούν περίπου 1.750.000 συνταξιούχους.
Οι αυξήσεις για όσους λαμβάνουν μηνιαία κύρια σύνταξη από 500 έως 2.500 ευρώ κυμαίνονται μεταξύ 39 και 194 ευρώ και εξαρτώνται από το αν έχουν ή όχι προσωπική διαφορά.
Για παράδειγμα, συνταξιούχος έως το 2022 με σύνταξη 1.000 ευρώ θα πάρει στο τέλος Ιανουαρίου 77,5 ευρώ τακτική αύξηση για τη σύνταξη Φεβρουαρίου και αναδρομική αύξηση άλλα 77,5 ευρώ για τη σύνταξη Ιανουαρίου. Η μηνιαία του σύνταξη θα είναι 1.077,5 ευρώ και τα άλλα 77,5 ευρώ θα του πιστωθούν μόνο για μία φορά ως αναδρομική αύξηση της σύνταξης Ιανουαρίου. Αν έχει προσωπική διαφορά που συμπληρώνει τα 1.000 ευρώ (π.χ. 880 ευρώ συν 120 ευρώ προσωπική διαφορά), τότε τα 77,5 ευρώ της αύξησης θα συμψηφιστούν με τα 120 ευρώ και η προσωπική διαφορά θα μειωθεί στα 42,5 ευρώ. Ο συμψηφισμός θα αφορά και την αναδρομική αύξηση της σύνταξης Ιανουαρίου. Στην περίπτωση αυτή ο συνταξιούχος δεν θα έχει αύξηση στην τσέπη, αλλά το κέρδος του θα είναι η μείωση της προσωπικής διαφοράς στα 42,5 ευρώ. Η αύξηση χορηγείται:
1 Στο βασικό ποσό της εθνικής σύνταξης, που από τα 384 ευρώ διαμορφώνεται στα 413,76 ευρώ για 20 έτη ασφάλισης και στα 372,38 ευρώ (από 345,6 ευρώ) για 15 έτη, καθώς και στην ανταποδοτική σύνταξη για όσους ήταν ήδη συνταξιούχοι το 2022 και όσους είχαν κάνει αίτηση με έναρξη καταβολής της σύνταξης έως 31/12/2022.
Συντάξεις: Σε ποιους καταργείται η ΕΑΣ, σε ποιους μειώνεται και σε ποιους μένει ίδια [πίνακες]
2 Στο ποσό της εθνικής σύνταξης για τις νέες συντάξεις από 1/1/2023 (473,16 ευρώ για 20 έτη και 372,38 ευρώ για 15 έτη). Η ανταποδοτική σύνταξη για τους νέους από 1/1/2023 συνταξιούχους δεν θα αυξηθεί κατά 7,75%, καθώς θα υπολογιστεί με υψηλότερες συντάξιμες αποδοχές στις οποίες θα ενσωματωθεί ο υψηλός πληθωρισμός του 2022.
3 Στις συντάξεις των ανασφάλιστων υπερηλίκων ΟΓΑ και στα επιδόματα ανασφάλιστων που χορηγεί ο ΟΠΕΚΑ.
4 Στα αναπηρικά επιδόματα (με χρόνο ασφάλισης) που χορηγεί ο ΕΦΚΑ σε όσους έχουν και αναπηρική σύνταξη.
Ποιοι μπορούν να βγουν στη σύνταξη τον επόμενο χρόνο
Περισσότεροι από 180.000 ασφαλισμένοι συμπληρώνουν μέσα στο 2023 όρια ηλικίας κάτω των 67 και των 62 ετών και μπορούν να πάρουν σύνταξη. Από το Δημόσιο στη σύνταξη το 2023 βγαίνουν:
1 Ασφαλισμένοι-ες υπάλληλοι γεννημένοι-ες το δεύτερο εξάμηνο του έτους 1961 με 25ετία έως και 31-12-2010, που συμπληρώνουν 35 έτη συνολικά μέχρι και την 31-12-2018 (απαιτούμενο όριο ηλικίας 60 ετών και 6 μηνών για σύνταξη το 2023).
2 Ασφαλισμένοι-ες υπάλληλοι γεννημένοι-ες το δεύτερο εξάμηνο του έτους 1961 με 25ετία έως και 31-12-2011, που συμπληρώνουν 36 έτη συνολικά μέχρι και την 31-12-2019 (απαιτούμενη ηλικία 60 ετών και 6 μηνών).
3 Ασφαλισμένοι-ες υπάλληλοι γεννημένοι-ες το δεύτερο εξάμηνο του έτους 1961 με 25ετία έως και 31-12-2010, που συμπληρώνουν 35 έτη συνολικά μέχρι και την 31-12-2019 (απαιτούμενη ηλικία 60 ετών και 6 μηνών).
4 Ασφαλισμένοι-ες υπάλληλοι που είναι γεννημένοι-ες έως και τον 09/1960 με 25ετία έως και 31-12-2012 που συμπληρώνουν 37 έτη συνολικά μέχρι και την 31-12-2019 (απαιτούμενη ηλικία 60 ετών και 11 μηνών).
» Από το ΙΚΑ στη σύνταξη το 2023 βγαίνουν:
1 Γυναίκες – μητέρες ασφαλισμένες πριν από το 1993 γεννημένες έως και τον 03/1963, με 5.500 ημέρες ασφάλισης έως και 31-12-2011 και τέκνο γεννημένο από το 1993 και μετά (απαιτούμενη ηλικία 60 ετών και 9 μηνών).
2 Γυναίκες που συμπλήρωσαν έως 31-12-2010 τις 4.500 ημέρες ασφάλισης συνολικά, εκ των οποίων 3.600 στα βαρέα και ανθυγιεινά και εξ αυτών 1.000 βαρέα τα τελευταία 17 έτη προ της συνταξιοδότησης και είναι γεννημένες το 1968 (απαιτούμενη ηλικία 55 ετών).
3 Γυναίκες που συμπλήρωσαν έως 31-12-2011 τις 4.500 ημέρες ασφάλισης συνολικά, εκ των οποίων 3.600 στα βαρέα και ανθυγιεινά και εξ αυτών 1.000 βαρέα τα τελευταία 17 έτη προ της συνταξιοδότησης και είναι γεννημένες το 1967 (απαιτούμενη ηλικία 56 ετών).
4 Γυναίκες που συμπλήρωσαν έως 31-12-2012 τις 4.500 ημέρες ασφάλισης συνολικά εκ των οποίων 3.600 στα βαρέα και ανθυγιεινά και εξ αυτών 1.000 βαρέα τα τελευταία 17 έτη προ της συνταξιοδότησης και είναι γεννημένες το 1966 (απαιτούμενη ηλικία 57 ετών).
ΟΙ ΑΥΞΗΣΕΙΣ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΤΟΥ 2023 ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΑ ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
(Μέσος όρος ανά Ταμείο – Ποσά συντάξεων μικτά)
ΤΑΜΕΙΑ ΚΑΙ ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝ | ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΓΗΡΑΤΟΣ | ||
ΣΥΝΤΑΞΗ 2022 | ΑΥΞΗΣΗ 1/1/2023 (7,75%) | ΣΥΝΤΑΞΗ 2023 | |
ΙΚΑ | |||
Εως 20 έτη | 487 | 38 | 525 |
20 έως 25 έτη | 607 | 47 | 654 |
25 έως 30 έτη | 717 | 56 | 773 |
30 έτη και άνω | 1.071 | 83 | 1.154 |
ΔΕΚΟ & Τραπεζών | |||
Εως 20 έτη | 707 | 55 | 762 |
20 έως 25 έτη | 1.054 | 82 | 1.136 |
25 έως 30 έτη | 1.495 | 116 | 1.611 |
30 έτη και άνω | 2.296 | 178 | 2.474 |
ΟΑΕΕ | |||
Εως 20 έτη | 490 | 38 | 528 |
20 έως 25 έτη | 609 | 47 | 656 |
25 έως 30 έτη | 691 | 54 | 745 |
30 έτη και άνω | 968 | 75 | 1.043 |
ΟΓΑ | |||
Εως 20 έτη | 367 | 28 | 395 |
20 έως 25 έτη | 416 | 32 | 448 |
25 έως 30 έτη | 522 | 40 | 562 |
30 έτη και άνω | 567 | 44 | 611 |
ΕΤΑΑ | |||
Εως 20 έτη | 521 | 40 | 561 |
20 έως 25 έτη | 655 | 51 | 706 |
25 έως 30 έτη | 773 | 60 | 833 |
30 έτη και άνω | 1.106 | 86 | 1.192 |
ΝΑΤ | |||
Εως 20 έτη | 690 | 53 | 743 |
20 έως 25 έτη | 815 | 63 | 878 |
25 έως 30 έτη | 1.031 | 80 | 1.111 |
30 έτη και άνω | 1.350 | 105 | 1.455 |
ΕΤΑΠ-ΜΜΕ | |||
Εως 20 έτη | 527 | 41 | 568 |
20 έως 25 έτη | 911 | 71 | 982 |
25 έως 30 έτη | 969 | 75 | 1.044 |
30 έτη και άνω | 1.548 | 120 | 1.668 |
» Σημείωση: Η αύξηση συμψηφίζεται στις περιπτώσεις συνταξιούχων με θετικές προσωπικές διαφορές. Με υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς μετά τον συμψηφισμό η σύνταξη δεν αυξάνεται. Με μηδενισμό προσωπικής διαφοράς η σύνταξη θα έχει αύξηση.
ΤΑ ΝΕΑ ΠΟΣΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΑΠΟ 1/1/2023
ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ | ΠΛΗΡΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗ | ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΣΥΝΤΑΞΗ |
20 | 413,76 | 289,63 |
19 | 405,48 | 283,84 |
18 | 397,21 | 278,05 |
17 | 388,93 | 272,25 |
16 | 380,66 | 266,46 |
15 | 372,38 | 260,67 |
ΤΑ ΟΡΙΑ ΗΛΙΚΙΑΣ ΓΙΑ ΠΛΗΡΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ
ΜΕ 37 ΕΤΗ (*) | ΗΛΙΚΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ |
Το 2020 | 60,3 |
Το 2021 | 61,2 |
2022 και 2023 | 62 με 40 χρόνια |
ΜΕ 35 ή 36 ΕΤΗ ΚΑΙ ΗΛΙΚΙΑ 58 (**) | ΗΛΙΚΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ |
Το 2020 | 61 |
Το 2021 | 61,6 |
2022 και 2023 | 62 |
* Με 25ετία έως το 2010
** Με 25ετία έως το 2010 και το 2011
ΠΛΗΡΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗ ΜΗΤΕΡΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΙΚΑ
(ασφαλισμένες μέχρι 31/12/1992)
ΜΕ 5.500 ΗΜΕΡΕΣ ΕΩΣ ΤΟ 2010 ΚΑΙ ΑΝΗΛΙΚΟ ΤΕΚΝΟ | |
ΗΛΙΚΙΑ 55 | ΗΛΙΚΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ |
Το 2017 | 59,6 |
Το 2018 | 61 |
Το 2019 | 62,6 |
Το 2020 | 64 |
Το 2021 | 65,6 |
Το 2022 | 67 |
ΜΕ 5.500 ΗΜΕΡΕΣ ΤΟ 2011 ΚΑΙ ΑΝΗΛΙΚΟ ΤΕΚΝΟ | |
ΗΛΙΚΙΑ 57 | ΗΛΙΚΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ |
Το 2017 | 60,9 |
Το 2018 | 62 |
Το 2019 | 63,3 |
Το 2020 | 64,6 |
Το 2021 | 65,9 |
Το 2022 | 67 |