Η υπόθεση συζητήθηκε τον Απρίλιο του 2024, με την εισήγηση να θέτει θέμα «παραδεκτού» λόγω των διαφορετικών αποφάσεων που εξέδωσαν ο Άρειος Πάγος και το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ). Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την εισήγηση της υπόθεσης τίθεται ζήτημα σε σχέση με το αν πράγματι υπάρχει ζήτημα αντιθέτων αποφάσεων (δηλαδή θέμα παραδεκτού) ανάμεσα στις αποφάσεις του ΣτΕ (το οποίο δεν δικαίωνε τους συνταξιούχους) και του Αρείου Πάγου (το οποίο δικαίωνε τους συνταξιούχους). Και αυτό γιατί το κάθε ένα από αυτά τα δύο δικαστήρια, δηλαδή το ΣτΕ και ο Άρειος Πάγος επελήφθη επί διαφορετικών νομοθετικών δεδομένων.
Έτσι θεωρείται πιθανό από νομικούς κύκλους, πως το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο με την απόφαση, την οποία θα εκδώσει να μην εξετάσει επί της ουσίας την υπόθεση αυτή, δηλαδή να μην εισέλθει στο νομικό μέρος. Αντίθετα, ενδέχεται το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο να κρίνει ότι δεν υφίστανται αντίθετες αποφάσεις μεταξύ του ΣτΕ και του Αρείου Πάγου επί του θέματος. Αν το Δικαστήριο αποδεχθεί την εισήγηση περί απαραδέκτου δεν θα εξεταστεί η συνταγματικότητα των περικοπών και οι συνταξιούχοι που έχουν προσφύγει δεν θα δικαιωθούν.
Αν οι περικοπές κριθούν αντισυνταγματικές θα επηρεαστούν οι εκκρεμείς αγωγές για τα δώρα του 11μήνου και το δημόσιο δεν θα προχωρήσει σε εφάπαξ αποζημίωση, αλλά θα καταβάλει ποσά σε όσους έχουν προσφύγει, μετά από ατομικές δικαστικές αποφάσεις. Η ετυμηγορία του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου θα καθορίσει το μέλλον των αναδρομικών και τις επόμενες κινήσεις για τους συνταξιούχους.
Επισημαίνεται ότι η απόφαση θα αφορά μόνον όσους έχουν προσφύγει στα δικαστήρια έως τις 31 Ιουλίου 2020. Νομικοί κύκλοι εκτιμούν ότι οι συνταξιούχοι θα δικαιωθούν, οπότε θα πρέπει να επιστραφούν τα αναδρομικά σε όσους έχουν προσφύγει εκτός αν η κυβέρνηση λάβει απόφαση, τα αναδρομικά να δοθούν σε όλους τους συνταξιούχους.
Αναδρομικά που διεκδικούν οι συνταξιούχοι
– Για συνταξιούχους ΙΚΑ αναδρομικά από 410 ευρώ έως 2.372 ευρώ.
– Για συνταξιούχους από ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών αναδρομικά από 1.111 ευρώ έως 4.004 ευρώ.
– Για συνταξιούχους Δημοσίου αναδρομικά από 727 ευρώ έως 2.820 ευρώ.
– Για συνταξιούχους λοιπών επικουρικών ταμείων (Δικηγόρων, Εμποροϋπαλλήλων, Αρτοποιών κ.ά.) αναδρομικά από 668 ευρώ έως 2.399 ευρώ.
– Για συνταξιούχους ΝΑΤ αναδρομικά μόνο για τη μείωση επικουρικής από τον νόμο 4093 και τα Δώρα επικουρικής από 503 ευρώ έως 1.985 ευρώ.
Συντάξεις – αναδρομικά: Αυτά είναι τα ποσά που διεκδικούν – Πώς μπορούν να δοθούν!
Ο «Ελεύθερος Τύπος» και το Eleftherostypos.gr παρουσίασαν αναλυτικά, τα ποσά που διεκδικούν 1,2 εκατ. συνταξιούχοι από μνημονιακές περικοπές και τη διαδικασία του επανυπολογισμού. Οι περιπτώσεις είναι πολλές και διαφορετικές. Αφορούν τις επικουρικές, τα παλαιά Δώρα, την Ειδική Εισφορά Αλληλεγγύης, τις συντάξεις χηρείας.
ΟΙ απόμαχοι της εργασίας, στο παρελθόν, κέρδισαν αναδρομικά για τις κύριες συντάξεις και άλλες περιπτώσεις επανυπολογισμού, και η κυβέρνηση τα κατέβαλε σε όλους. Για τις περιπτώσεις που «τρέχουν» τώρα, έχουν ήδη υπάρξει δικαστικές αποφάσεις υπέρ των συνταξιούχων. Η αναμενόμενη απόφαση από το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο θα κρίνει τις επιστροφές για επικουρικές και Δώρα και αποτελεί τη «μητέρα των μαχών». Η απόφαση έχει καθυστερήσει επιδεικτικά και θα έπρεπε να έχει ανακοινωθεί. Δεν γίνεται να περιμένουν οι συνταξιούχοι τόσο πολλά χρόνια.
ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ, τίθεται ένα ακόμα πιο σοβαρό ζήτημα. Το αν τα αναδρομικά θα δοθούν μόνο στους 370.000 που έχουν προσφύγει στη Δικαιοσύνη ή σε όλους τους συνταξιούχους. Η κυβέρνηση οφείλει να δει με προσοχή το θέμα. Οι αντισυνταγματικές περικοπές πρέπει να επιστραφούν σε όλους. Γιατί αυτό θα σημάνει Δικαιοσύνη για όλους, αλλά και για να σταλεί ένα μήνυμα να σταματήσει η «βιομηχανία αγωγών» που έχει στηθεί εδώ και μία δεκαετία. Παράλληλα, θα κλείσει για πάντα το επώδυνο μνημονιακό παρελθόν.
ΠΡΟΦΑΝΩΣ, η καταβολή όλων αυτών των αναδρομικών, που κοστίζει πάνω από 1,5 δισ. ευρώ, δεν πρέπει να διαταράξει τη δημοσιονομική ισορροπία. Η κυβέρνηση, λοιπόν, θα μπορούσε να πληρώσει τα αναδρομικά σε μηνιαίες δόσεις μέσα στην επόμενη πενταετία-εξαετία, έτσι ώστε και να υπάρξει αποκατάσταση δικαίου για τους συνταξιούχους, αλλά και να τηρηθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι.
Συντάξεις: Πότε αναμένεται η απόφαση για τα αναδρομικά [Οι πίνακες με τα ποσά 11 μηνών για επικουρικές – Δώρα ανά Ταμείο]
Εφόσον η απόφαση βγει, όπως αναμένεται, υπέρ των συνταξιούχων, θα «ξεκλειδώσει» πληρωμές και σε άλλες κατηγορίες μέσα στους επόμενους μήνες. Οι πληρωμές θα αφορούν τόσο όσους διεκδίκησαν τις παράνομες περικοπές των 11 μηνών με δικαστικές προσφυγές όσο και συνταξιούχους που δεν έχουν προσφυγές αλλά καλύπτονται από τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Στην αναμονή και με την προσμονή για το Ταμείο είναι περίπου 1,2 εκατ. συνταξιούχοι, εκ των οποίων οι 370.000 δικαιούνται επιστροφές για περικοπές 11 μηνών κατόπιν προσφυγών στα δικαστήρια.
Με αφορμή την απόφαση θα ανοίξει όμως ο δρόμος για να φέρει η κυβέρνηση μια συνολική ρύθμιση για τα αναδρομικά, καθώς στη λίστα των πληρωμών με βάση τις αποφάσεις των δικαστηρίων βρίσκονται τουλάχιστον 4 κατηγορίες, που είναι οι εξής:
- Οι συνταξιούχοι από Ταμεία ιδιωτικού τομέα (ΙΚΑ, ΔΕΚΟ, τραπεζών κ.ά.) και Δημοσίου (ΤΑΔΚΥ, ΤΕΑΠΟΚΑ ΤΕΑΔΥ) που είχαν περικοπές 11 μηνών στις επικουρικές συντάξεις και στα Δώρα επικουρικών συντάξεων από τους νόμους 4051 και 4093 του 2012. Τα ποσά επιστροφών για αυτήν την κατηγορία δικαιούχων φτάνουν ως 4.000 ευρώ. Προσοχή: Από το Δημόσιο δεν δικαιούνται αναδρομικά Δώρων στις επικουρικές όλοι οι συνταξιούχοι, καθώς εντός του ΤΕΑΔΥ υπήρχαν Ταμεία που δεν κατέβαλλαν Δώρα στις επικουρικές.
- Οι συνταξιούχοι του Δημοσίου που έχουν περικοπές από την εισφορά αλληλεγγύης για το διάστημα από Φεβρουάριο 2017 ως Δεκέμβριο 2018, δηλαδή περικοπές 23 μηνών. Οι εν λόγω περικοπές κρίθηκαν αντισυνταγματικές από το Ελεγκτικό Συνέδριο και αφορούν περίπου 350.000 συνταξιούχους με κύριες συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ. Οσοι έχουν ασκήσει και προσφυγές μετά το 2017, έχουν «κλειδωμένα» τα αναδρομικά, με ποσά επιστροφών που ενδεικτικά φτάνουν τις 8.500 ευρώ.Οσοι δεν κατέθεσαν προσφυγές, που είναι και οι περισσότεροι, περιμένουν να δικαιωθούν με κάποιο ποσό από την κυβέρνηση, δεδομένου ότι συνηθίζεται τέτοιες αποφάσεις να τους καλύπτουν όλους.
- Οι επιζώντες σύζυγοι θανόντων συνταξιούχων του Δημοσίου μετά το 2016, στους οποίους οι συντάξεις χηρείας απονεμήθηκαν κατόπιν επανυπολογισμού στο 70%, ενώ το Ελεγκτικό Συνέδριο όπου προσέφυγαν έκρινε ότι θα έπρεπε να πάρουν κανονικά το ποσοστό της αρχικής σύνταξης του θανόντος και όχι της επανυπολογισμένης, γιατί ήταν μικρότερο.
- Οι συνταξιούχοι που έχουν περικοπές Δώρων κύριων αλλά και επικουρικών συντάξεων, οι οποίες έχουν ήδη κριθεί αντισυνταγματικές, αλλά δεν τις διεκδίκησαν με ατομικές ή ομαδικές προσφυγές στα δικαστήρια, θεωρώντας ότι καλύπτονται από τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Από τις 4 παραπάνω κατηγορίες των 1,2 εκατ. συνταξιούχων συνολικά, σίγουρη θεωρείται η πληρωμή αναδρομικών από μειώσεις επικουρικών συντάξεων και Δώρων για 370.000 συνταξιούχους, καθώς έχουν διασφαλίσει τις διεκδικήσεις τους με δικαστικές προσφυγές.
Για τους υπόλοιπους 800.000 συνταξιούχους, ωστόσο, όλα είναι ανοιχτά: Από το να πάρουν ένα ποσό έναντι και όχι το σύνολο των περικοπών μέχρι να μην πάρουν τίποτα. Με τα τωρινά δεδομένα, το να μην πάρουν τίποτα μοιάζει το λιγότερο πιθανό σενάριο, καθώς ένα μέρος της ευθύνης για το ότι οι εν λόγω συνταξιούχοι δεν κατάφεραν ποτέ να καταθέσουν προσφυγές έχει και η κυβέρνηση, που απαγόρευσε τις νέες δικαστικές διεκδικήσεις με νόμο τον Οκτώβριο του 2020.
Τα αναδρομικά από επικουρικές και Δώρα επικουρικής σύνταξης ανάλογα με το Ταμείο στο οποίο ανήκουν οι συνταξιούχοι είναι:
*Για συνταξιούχους ΙΚΑ, από 410 ευρώ ως 2.372 ευρώ.
*Για συνταξιούχους Δημοσίου, από 668 ευρώ ως 2.604 ευρώ.
*Για συνταξιούχους από Ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών, από 1.111 ευρώ ως 4.004 ευρώ.
*Για συνταξιούχους λοιπών επικουρικών ταμείων (Δικηγόρων, Εμποροϋπαλλήλων, Αρτοποιών κ.ά.), από 1.242 ευρώ ως 2.399 ευρώ.
*Για συνταξιούχους ΝΑΤ, από 503 ευρώ ως 1.985 ευρώ.
Τα δύο τελικά σενάρια πληρωμών
Το δίλημμα στο οποίο καλείται να απαντήσει όμως η κυβέρνηση είναι αν θα δικαιώσει με κάποιον τρόπο και τους 800.000 συνταξιούχους που, παρότι είχαν τις ίδιες περικοπές, τους απαγορεύθηκε να τις διεκδικήσουν παρά μόνον αν είχαν κατατεθεί προσφυγές μέχρι τον Ιούλιο του 2020.
Δύο είναι τα σενάρια που θα εξεταστούν στην κυβέρνηση σε μια συνολική λύση πληρωμών στα διεκδικούμενα αναδρομικά:
- Να πληρωθούν τα αναδρομικά στους 370.000 συνταξιούχους που έχουν καταθέσει αγωγές.
- Να πληρωθούν αναδρομικά με ένα εφάπαξ ποσό της τάξης των 600 ως 800 ευρώ και στους 800.000 συνταξιούχους που δεν έχουν κάνει προσφυγή για να τα διεκδικήσουν.
Ο λογαριασμός για τις πληρωμές των αναδρομικών ετοιμάζεται στο υπουργείο Εργασίας. Το ποσό των επιστροφών για επικουρικές και Δώρα μόνον για τους 370.000 συνταξιούχους με προσφυγές δεν ξεπερνά τα 500 εκατ. ευρώ. Αν μπουν και τα Δώρα των κύριων συντάξεων για τους 370.000 συνταξιούχους, τότε ο λογαριασμός ανεβαίνει στα 750 εκατ. ευρώ. Αν η κυβέρνηση αποφασίσει ότι θα πρέπει να επιστραφούν οι περικοπές και σε όσους δεν άσκησαν προσφυγή, τότε ο λογαριασμός ξεπερνά τα 2 δισ. ευρώ και μπορεί να πληρωθεί μόνον σε δόσεις.
Ποιοι συνταξιούχοι θα πληρωθούν πρώτοι και ποιοι αργότερα;
Πρώτοι στις πληρωμές θα είναι οι συνταξιούχοι που έχουν εκκρεμοδικία. Εφόσον η απόφαση του ΑΕΔ βγει υπέρ τους, τότε θα ανοίξει ο δρόμος για μαζική έκδοση χιλιάδων δικαστικών αποφάσεων που εκκρεμούν στα Πρωτοδικεία από ομαδικές αγωγές συνταξιούχων για αναδρομικά 11 μηνών σε επικουρικές συντάξεις και Δώρα. Εκτιμάται ότι οι ομαδικές αγωγές είναι πάνω από 7.000 και καλύπτουν περίπου 370.000 συνταξιούχους. Υπάρχει, όμως, και το ενδεχόμενο να επιστραφούν αυτόματα τα ποσά με νομοθετική ρύθμιση, για να τελειώσει η δικαστική ταλαιπωρία χιλιάδων συνταξιούχων. Μια τέτοια λύση μπορεί να περιλαμβάνει στη συνέχεια και την καταβολή ενός εφάπαξ επιδόματος σε συνταξιούχους που δεν έχουν κάνει προσφυγές.
ΤΑ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ 11 ΜΗΝΩΝ ΓΙΑ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΕΣ-ΔΩΡΑ ΑΝΑ ΤΑΜΕΙΟ ΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΙΣ 13 ΜΑΪΟΥ ΤΟΥ 2016
ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΙΚΑ
Επικουρική σύνταξη προ φόρου | ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ | |||
Από μείωση νόμου 4051 | Από μείωση νόμου 4093 | Από Δώρα | Τελικό ποσό πληρωμής | |
294 | 1.069 | 642 | 661 | 2.372 |
262 | 899 | 360 | 589 | 1.848 |
235 | 807 | 323 | 528 | 1.658 |
229 | 787 | 315 | 515 | 1.616 |
212 | 728 | 291 | 477 | 1.496 |
201 | 690 | 276 | 452 | 1.418 |
191 | 438 | 124 | 429 | 992 |
181 | 415 | 118 | 406 | 939 |
176 | 254 | 114 | 394 | 762 |
160 | 230 | 104 | 358 | 692 |
142 | 0 | 92 | 318 | 410 |
ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΥ
Επικουρική σύνταξη προ φόρου | ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ | |||
Από μείωση νόμου 4051 | Από μείωση νόμου 4093 | Από Δώρα | Τελικό ποσό πληρωμής | |
323 | 1.174 | 704 | 726 | 2.604 |
296 | 1.076 | 646 | 665 | 2.387 |
269 | 976 | 586 | 603 | 2.165 |
241 | 874 | 524 | 540 | 1.938 |
224 | 769 | 308 | 503 | 1.579 |
205 | 503 | 281 | 459 | 1.242 |
187 | 452 | 256 | 419 | 1.128 |
175 | 422 | 239 | 392 | 1.053 |
181 | 262 | 118 | 407 | 787 |
168 | 242 | 109 | 376 | 727 |
154 | 222 | 100 | 345 | 668 |
ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΤΑΜΕΙΩΝ ΔΕΚΟ-ΤΡΑΠΕΖΩΝ
Επικουρική σύνταξη προ φόρου | ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ | |||
Από μείωση νόμου 4051 | Από μείωση νόμου 4093 | Από Δώρα | Τελικό ποσό πληρωμής | |
504 | 1.832 | 1.099 | 1.073 | 4.004 |
436 | 1.584 | 950 | 979 | 3.514 |
399 | 1.447 | 868 | 896 | 3.211 |
386 | 1.402 | 841 | 867 | 3.110 |
361 | 1.311 | 786 | 811 | 2.908 |
326 | 1.119 | 448 | 732 | 2.299 |
288 | 989 | 395 | 647 | 2.031 |
235 | 855 | 513 | 528 | 1.896 |
224 | 767 | 307 | 502 | 1.575 |
205 | 495 | 281 | 459 | 1.235 |
184 | 446 | 252 | 413 | 1.111 |
ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΛΟΙΠΩΝ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ (*)
Επικουρική σύνταξη προ φόρου | ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ | ||||
Από μείωση νόμου 4051 | Από μείωση νόμου 4093 | Από Δώρα | Τελικό ποσό πληρωμής | ||
341 | 1.168 | 467 | 764 | 2.399 | |
317 | 1.086 | 435 | 711 | 2.232 | |
296 | 1.076 | 646 | 665 | 2.387 | |
286 | 1.039 | 624 | 643 | 2.306 | |
269 | 976 | 586 | 603 | 2.165 | |
259 | 939 | 563 | 580 | 2.083 | |
251 | 911 | 547 | 563 | 2.021 | |
241 | 874 | 524 | 540 | 1.938 | |
235 | 807 | 323 | 528 | 1.658 | |
215 | 738 | 295 | 483 | 1.517 | |
205 | 503 | 281 | 459 | 1.242 | |
(*) Δικηγόρων, Μηχανικών, Χημικών, Εμποροϋπαλλήλων, Αρτοποιών κ.ά.
ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΝΑΤ
Επικουρική σύνταξη προ φόρου | ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ | ||
Από μείωση νόμου 4093 | Από Δώρα | Τελικό ποσό πληρωμής | |
449 | 978 | 1.007 | 1.985 |
381 | 830 | 855 | 1.685 |
310 | 675 | 696 | 1.371 |
286 | 624 | 643 | 1.267 |
252 | 345 | 565 | 910 |
237 | 325 | 533 | 858 |
223 | 306 | 500 | 806 |
215 | 295 | 482 | 777 |
200 | 274 | 449 | 723 |
185 | 254 | 415 | 669 |
174 | 113 | 390 | 503 |