Μιλώντας στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο πρόεδρος της Ενωσης Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας και Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ), Αθανάσιος Πότσης, εκτίμησε πως οι τεράστιες εμπορικές επενδύσεις στον τομέα ιδιωτικής αξιοποίησης του Διαστήματος (μέσω της SPACE-X & Blue Origin) θα… συμπαρασύρουν πολλούς εμπορικούς τομείς προσφέροντας νέες ευκαιρίες για ανάπτυξη δραστηριοτήτων σε παγκόσμια κλίμακα. «Στο νέο αυτό πλαίσιο, αναμένεται να δημιουργούνται περισσότερες ευκαιρίες για νέους “παίκτες”, κυρίως μικρομεσαίες επιχειρήσεις με αυξημένη επιχειρηματικότητα, παρόχους υπηρεσιών, προμηθευτές και τελικούς χρήστες από τον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα», κατά τα λεγόμενά του.

Αξιοσημείωτο είναι, δε, πως η παγκόσμια αγορά που προκύπτει από τη χρήση υπηρεσιών προσδιορισμού θέσης και πλοήγησης (GNSS & GALILEO) από 3,6 δισ. συσκευές το 2014 υπολογίζεται πως θα εκτοξευτεί σε τουλάχιστον 7 δισ. συσκευές μέχρι το 2019. Γεγονός που αποτελεί σημαντική πρόκληση για τις μικρομεσαίες και αναδυόμενες εταιρίες που αναπτύσσουν εφαρμογές κυρίως για τα κινητά τηλέφωνα (smart phones).

Στον εγχώριο τομέα του Διαστήματος δραστηριοποιείται, σήμερα, σημαντικός αριθμός κυρίως μικρομεσαίων εταιριών. Η ΕΒΙΔΙΤΕ περιλαμβάνει 41 ενεργά βιομηχανικά μέλη, τα οποία απασχολούν συνολικά πάνω από 2.000 εργαζομένους. Μάλιστα, το 2015 ο κύκλος εργασιών αυτών των εταιριών ξεπέρασε τα 175 εκατ. ευρώ, από τα οποία περισσότερα από 150 εκατ. ευρώ αφορούν σε εξαγωγές ελληνικών διαστημικών προϊόντων και υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας και αύξηση σε σχέση με το 2014 πάνω από 20%.

Πέρα από την καθαρά επιχειρηματική και βιομηχανική δραστηριότητα, στην Ελλάδα έχει αναπτυχθεί ένα ευρύτερο οικοσύστημα, το οποίο φέρνει κοντά επιχειρήσεις και startups, ακαδημαϊκούς φορείς και ερευνητικά κέντρα, εθνικές, περιφερειακές και ευρωπαϊκές αρχές, καθώς και άλλους φορείς του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα: ο Ελληνικός Συνεργατικός Σχηματισμός Διαστημικών Τεχνολογιών και Εφαρμογών (si-Cluster). Το si-Cluster είναι το μοναδικό οικοσύστημα καινοτομίας που δραστηριοποιείται στον τομέα των Διαστημικών Τεχνολογιών και Εφαρμογών στην Ελλάδα, με την υποστήριξη του Corallia ως φορέα αρωγού και της ΕΒΙΔΙΤΕ.

Σε… διπλό ταμπλό

Η ελληνική βιομηχανία Διαστήματος έχει καταπιαστεί τόσο με τον τομέα του upstream όσο και με αυτόν του down stream. Ο πρώτος αφορά σε δράσεις και προϊόντα που επικεντρώνονται στην αποστολή δορυφόρων, ρομποτικών συστημάτων και αισθητήρων στο Διάστημα στοχεύοντας στην εκμετάλλευση και την εξερεύνησή του.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν τα ολοκληρωμένα συστήματα ελέγχου λειτουργίας των δορυφόρων πριν από την εκτόξευση, το λογισμικό ελέγχου λειτουργίας πτήσης και αισθητήρων στο Διάστημα, τα εξειδικευμένα υλικά χρήσης στους δορυφόρους, η σχεδίαση και η ανάπτυξη ολοκληρωμένων συστημάτων εξομοίωσης δορυφορικών αποστολών, συσκευών και αισθητήρων κ.λπ.

Το δε down stream σχετίζεται με την αξιοποίηση διαστημικών συστημάτων για την ανάπτυξη εμπορικών εφαρμογών και υπηρεσιών. Η ελληνική βιομηχανία, εκμεταλλευόμενη τη διάθεση, κυρίως, δεδομένων ευρωπαϊκών δορυφόρων τηλεπισκόπησης, έχει αναπτύξει εφαρμογές στον κρατικό, καθώς και στον ιδιωτικό τομέα. Στο πεδίο δράσης της συμπεριλαμβάνονται τα εξής:

● Δορυφορικές επικοινωνίες: Με αιχμή του δόρατος την εταιρία Hellas Sat, αναπτύσσονται ολοκληρωμένες λύσεις επικοινωνιών, δορυφορικού Ιnternet, εφαρμογές χρήσης του κινητού τηλεφώνου στα αεροπλάνα, τηλεϊατρική και τηλε-εκπαίδευση.

● Τηλεπισκόπηση (Remote Sensing): Μικρομεσαίες εταιρίες, με σημαντική τεχνογνωσία στον τομέα της τηλεπισκόπησης, αναπτύσσουν και προωθούν στην αγορά ολοκληρωμένες λύσεις και προϊόντα τα οποία βασίζονται σε δορυφορικά δεδομένα και εικόνες καλύπτοντας εφαρμογές, όπως: παρατήρηση και επιτήρηση συνόρων, ανάλυση καταστροφικών φυσικών φαινομένων (σεισμοί, δασικές πυρκαγιές, πλημμύρες κ.λπ.), παρατήρηση και υποβοήθηση βελτίωσης αγροτικής παραγωγής, επιτήρηση, βελτίωση της ασφάλειας και ανάλυση επιπτώσεων στο περιβάλλον των νέων αυτοκινητόδρομων και επιτήρηση των λιμανιών και της θαλάσσιας κυκλοφορίας.

● Πλοήγηση (Navigation): Η ολοκλήρωση του δορυφορικού μέρους του συστήματος GALILEO έχει στρέψει το ενδιαφέρον στην ανάπτυξη νέων εφαρμογών, οι οποίες θα προσφέρουν νέες υπηρεσίες πλοήγησης και προσδιορισμού θέσης στους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ανοίγοντας παράλληλα μια τεράστια εμπορική αγορά. Στην αγορά αυτή στοχεύουν και οι ελληνικές εταιρίες προκειμένου να πετύχουν την ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών. Σήμερα πάνω από 20 μικρομεσαίες ελληνικές εταιρίες δραστηριοποιούνται σε αυτόν τον τομέα.

Η χρηματοδότηση

Στα προγράμματα του ΕΣΠΑ που ενισχύουν τη διαστημική τεχνολογία συμπεριλαμβάνονται το «Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ», συνολικού προϋπολογισμού 280 εκατ. ευρώ, το οποίο θα παραμείνει «ανοιχτό» για υποβολή αιτήσεων έως τις 17 Μαΐου, και οι «Καινοτομικές συνεργατικές συστάδες επιχειρήσεων στους τομείς της RIS3», ύψους 24 εκατ. ευρώ (αναμένεται η προκήρυξη).

Ο κ. Πότσης επισημαίνει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής την αναγκαιότητα για περισσότερα εξειδικευμένα προγράμματα και για καλύτερη οργάνωση των διακρατικών συμφωνιών, προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω η εγχώρια βιομηχανία Διαστήματος και να διεκδικήσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συμμετοχή στη διεθνή αγορά.

Η αγορά Διαστήματος… σε αριθμούς

● Η ευρωπαϊκή διαστημική βιομηχανία είχε κύκλο εργασιών που ξεπέρασε τα 8 δισ. ευρώ, το 2015.

● Η παγκόσμια διαστημική βιομηχανία εμφανίζει ετήσιο κύκλο εργασιών, ο οποίος το 2015 ανήλθε σε 329 δισ. δολάρια ΗΠΑ (ετήσια αύξηση 7%).

● Το 2015, τα έσοδα από τις εμπορικές δραστηριότητες χρήσης του Διαστήματος συνέχισαν να αντιπροσωπεύουν λίγο περισσότερο από τα τρία τέταρτα της συνολικής παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας στο χώρο.

● Ο τομέας των εμπορικών διαστημικών προϊόντων και υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων των τηλεπικοινωνιών, των ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών και της τηλεόρασης, αποτελούσε το μεγαλύτερο τομέα παρουσιάζοντας αύξηση κατά 3,7% ως προς το 2014, φτάνοντας τα 126 δισ. δολάρια ΗΠΑ το 2015.

● Ο χώρος του Διαστήματος απασχολεί εργατικό δυναμικό πολύ υψηλής εκπαίδευσης με τουλάχιστον 1 εκατ. επιστήμονες σε όλο τον κόσμο (στοιχεία 2014).

ΙΩΑΝΝΑ ΦΕΝΤΟΥΡΗ
[email protected]
Από το ένθετο Οικονομία της έντυπης έκδοσης του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής