Στην άτυπη συζήτηση συμμετείχαν οι επικεφαλής των πέντε αντιπροσωπειών: ο Κύπριος πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν και ο υφυπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου για Ευρωπαϊκά Θέματα Στίβεν Ντόιτι. Στη συνέχεια ο Κύπριος πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης θα ενημερώσει το Εθνικό Συμβούλιο.

Είναι το τελευταίο και κομβικό στάδιο του διημέρου στη Γενεύη, καθώς θα διαπιστωθεί αν τελικά ο κ. Γκουτέρες θα καταθέσει συγκεκριμένη πρόταση προκειμένου να διατηρηθεί εν ζωή η διαδικασία και να αποφευχθεί ένα νέο αδιέξοδο. Μια τέτοια πρόταση θα μπορούσε να συμπεριλαμβάνει ένα χρονοδιάγραμμα για τα επόμενα βήματα, καθώς και για την υλοποίηση ορισμένων μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης που θα λειτουργήσουν υπέρ της διατήρησης του σχετικά καλού κλίματος. Κυρίως δηλαδή σε διαδικαστικά θέματα, τα οποία όμως Ελλάδα και Κύπρος θεωρούν σημαντικά.

Διπλωματικές πηγές από την Αθήνα αναδεικνύουν την αναβίωση της πενταμερούς ως θετικό γεγονός, ειδικά αν κανείς αναλογιστεί ότι το Κυπριακό ήταν εν υπνώσει εδώ και αρκετά χρόνια. Φυσικά με δεδομένες τις εκ διαμέτρου αντίθετες θέσεις εκκίνησης των εμπλεκομένων δεν περιμένουμε πρόοδο επί της ουσίας, με τις ίδιες πηγές να υπενθυμίζουν ότι η θέση της Τουρκίας παραμένει εκτός του νόμιμου πλαισίου, δηλαδή εκτός των όσων ορίζονται στις αποφάσεις του ΣΑ των Ηνωμένων Εθνών. «Αν υπάρχει θέληση, υπάρχει και τρόπος» είπε προσερχόμενος στα Ηνωμένα Έθνη ο Νίκος Χριστοδουλίδης.

Νέα άτυπη πενταμερής συνάντηση για το Κυπριακό θα πραγματοποιηθεί στο τέλος Ιουλίου στη Γενεύη, επισήμανε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες. Σημείωσε ακόμη ότι θα ορίσει σύντομα ειδικό απεσταλμένο για το Κυπριακό, ενώ τόνισε πως οι δύο πλευρές συμφώνησαν σε πρωτοβουλίες που θα βοηθήσουν να χτιστεί εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο πλευρών. Αποφασίστηκε το άνοιγμα τεσσάρων περασμάτων, σύσταση τεχνικής επιτροπής για τη νεολαία, πρωτοβουλία για το περιβάλλον και την κλιματική κρίση, με ηλιακή ενέργεια στην ουδέτερη ζώνη, αποκατάσταση νεκροταφείων. Όπως επισήμανε δε, και μέχρι και το Κραν Μοντανά δεν υπήρχε ουσιαστική πρόοδος, ενώ σήμερα υπήρξε ουσιαστική πρόοδος.

Χθες, κατόπιν πρωτοβουλίας της Κυπριακής Δημοκρατίας απεστάλη κοινή επιστολή από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου όσο και από τον πρόεδρο Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τον ΓΓ του ΟΗΕ για το Κυπριακό. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές από τη Λευκωσία, πρόκειται για κίνηση υψηλής σημασίας τόσο ως προς την χρονική στιγμή που αποστέλλεται, αλλά και ως προς το περιεχόμενο και τα μηνύματα, καθώς αποτελεί, επί της ουσίας, παρέμβαση της ΕΕ σε μια κρίσιμη στιγμή σε συνέχεια και της δεδηλωμένης πρόθεσης ΕΕ να είναι παρούσα στην πολυμερή διάσκεψη. Η επιστολή αποτελεί μια ακόμη έμπρακτη απόδειξη της βούλησης της ΕΕ να αναλάβει ενεργό ρόλο σε όλα τα στάδια της διαδικασίας.

Στην επιστολή εμπεριέχονται τα εξής σημεία:

– Επαναβεβαίωση της προσήλωσης της ΕΕ στην επανένωση της Κύπρου, εντός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών, στη βάση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και σύμφωνα με τις αρχές, τις αξίες και τις νομοθεσίες της ΕΕ.

– Εκφράζεται ικανοποίηση που η συνάντηση της 15ης Οκτωβρίου οδήγησε στη συνέχεια του διαλόγου μεταξύ των ηγετών.

– Εκφράζεται η ελπίδα ότι η πολυμερής διάσκεψη της Γενεύης να επιφέρει περαιτέρω πρόοδο και να ανοίξει το δρόμο για επανέναρξη των επίσημων διαπραγματεύσεων.

– Η ΕΕ εκφράζει ετοιμότητα να διαδραματίσει το ρόλο της, να συμβάλει ενεργά και να κλιμακώσει τις προσπάθειές της για τη στήριξη της διαδικασίας υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Εθνών.

– Τέλος, εκφράζονται ευχαριστίες για το ουσιαστικό έργο των Ηνωμένων Εθνών και προσβλέπουν στη συνέχιση της συνεργασίας της ΕΕ και των Ηνωμένων Εθνών σε ένα τόσο σημαντικό θέμα για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές υπήρξε επικοινωνία του Κύπριου προέδρου με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προκειμένου να εκφράσει τη στήριξη εκ μέρους της ΕΕ στις προσπάθειες που καταβάλλει ο κ. Χριστοδουλίδης για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.

Οι ίδιες πηγές σημειώνουν πως η ΕΕ δεν μπορεί να αποδεχθεί τη θέση για τη λεγόμενη «λύση δύο κρατών». Ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο αποτελεί μέρος του στρατηγικού συμφέροντος της ΕΕ όπως ασφαλώς και μια σταθερή, ανεξάρτητη, ειρηνική και πλήρως λειτουργική Κύπρος ως κράτος μέλος της ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να είναι παρούσα και σε θέση να παρέχει την υποστήριξή της σε όλα τα στάδια της διαδικασίας υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Εθνών, σημειώνουν οι ίδιες πηγές.