Στο τέλος της συνεδρίασης αναμένεται να εκδοθεί μια δήλωση της κ. Κριστνίν Λαγκάρντ για επιτακτική ανάγκη αναδιάρθρωσης του χρέους της Ελλάδας από τους Ευρωπαίους εταίρους της. Αυτό θα δείχνει και η έκθεση για την αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας με βάση το άρθρο ΙV του καταστατικού του Ταμείου που συνέταξε η επικεφαλής της ομάδας του ΔΝΤ Ντέλια Βελκουλέσκου. Στην έκθεση βιωσιμότητας του χρέους, η οποία θα είναι βασισμένη στα στοιχεία του περασμένου Σεπτεμβρίου και ενώ ήταν ήδη γνωστό ότι το Eurogroup είχε αποφασίσει να ενεργοποιήσει τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος στις αρχές του 2017, το συμπέρασμα του Ταμείου είναι το ίδιο: Το ελληνικό χρέος χαρακτηρίζεται «εξαιρετικά μη βιώσιμο».

Η επικεφαλής του ΔΝΤ αναμένεται να επαναλάβει επίσης και το δεύτερο βασικό εύρημα της έκθεσης του Ταμείου περί διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Η κ. Λαγκάρντ θα επαναλάβει ότι το Ταμείο μπορεί να ενταχθεί στο πρόγραμμα αν υπάρχουν εφικτοί δημοσιονομικοί στόχοι και η Ελλάδα δεσμευτεί να συνεχίσει μεταρρυθμίσεις σε φορολογικό, ασφαλιστικό και εργασιακά.

Στην έκθεση του Ταμείου ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Τμήματος του Ταμείου Πόουλ Τόμσεν θα περιγράφει δύο σενάρια για την ελληνική οικονομία.

Στο πρώτο θεωρεί δεδομένο το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης. Με βάση ότι η Ελλάδα θα εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις του προγράμματος, βλέπει την ανάπτυξη που έχει προβλέψει το Ταμείο (2,8% του ΑΕΠ για το 2017) και την ένταξη της χώρας στην ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ.

Στο κακό σενάριο προβλέπεται η καθυστέρηση της δεύτερης αξιολόγησης. Τότε οι ρυθμοί ανάπτυξης θα είναι πολύ χαμηλότεροι, η χώρα θα χάσει το τρένο της ποσοτικής χαλάρωσης για το 2017 και το καλοκαίρι θα αντιμετωπίσει πρόβλημα χρηματοδότησης των υποχρεώσεών της για το χρέος. Στο δεύτερο σενάριο ο κ. Τόμσεν βλέπει την ενεργοποίηση του κόφτη το 2018 με δεδομένο ότι χωρίς νέα μέτρα ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ δεν θα επιτευχθεί.

Το πνεύμα Τραμπ

Την ίδια ώρα, δείγμα του πνεύματος Τραμπ στη διαχείριση της προνομιακής συμμετοχής των ΗΠΑ στο πρόγραμμα έδωσε ο υποψήφιος για τη θέση του πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Ε.Ε. Τεντ Μάλοχ.

Σε συνέντευξή του ερωτώμενος για το θέμα της Ελλάδας απάντησε ότι «δεν είμαι ο πιο κατάλληλος για να απαντήσω τι πρέπει να γίνει για την Ελλάδα. Σαν οικονομολόγος όμως μπορώ να πω ότι θα ήταν καλύτερο για τη χώρα να αποχωρήσει από την ευρωζώνη».

Η θέση της Γερμανίας και των συμμάχων της για το θέμα της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους δεν έχει αλλάξει στο παραμικρό. Ο κ. Τόμσεν, ο οποίος βρισκόταν έως το Σάββατο στο Βερολίνο, διαπίστωσε ότι η Γερμανία δεν είναι σε θέση να προχωρήσει στην ποσοτικοποίηση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος πριν από το 2018 και πάντως όχι πριν από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Γι’ αυτό προκρίνουν μια αναβαθμισμένη αλλά όχι πλήρη παρουσία του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα με την ενεργό είσοδό του να μεταφέρεται αργότερα.

Ελληνική πρόταση στο τραπέζι για «αντικόφτη»

Παρά την αδιέξοδη κατάσταση που διαμορφώνεται για το ελληνικό πρόγραμμα, το διαπραγματευτικό δίδυμο, ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο αναπληρωτής του Γιώργος Χουλιαράκης, συζητά μεν την άμεση υιοθέτηση προληπτικών μέτρων, φέρνοντας όμως στο τραπέζι και μια μορφή «αντικόφτη».

Την ιδέα δηλαδή ο μακροχρόνιος κόφτης που θα υιοθετήσει η ελληνική πλευρά να συνοδευτεί και από έναν «αντικόφτη ορθής εκτέλεσης». Αν δηλαδή οι στόχοι επιτευχθούν, να έχει το περιθώριο να μειώσει ξανά τον ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου και να μειώσει τους φορολογικούς συντελεστές στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Τούτο περισσότερο για να αντισταθμίσει τις αρνητικές εντυπώσεις που θα έχει η ψήφιση προληπτικών μέτρων και λιγότερο επειδή έχει πιθανότητες να γίνει αποδεκτή από τους δανειστές.

Σημαντικό ραντεβού μέσα στη βδομάδα είναι αυτό της Ομάδας Εργασίας (EWG) του Eurogroup, την προσεχή Πέμπτη, η οποία θα προετοιμάσει τα θέματα συζήτησης στη συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, στις 20 Φεβρουαρίου. Από τώρα μέχρι και την Πέμπτη θα πρέπει να έχει βρεθεί κοινός τόπος, ώστε να επιστρέψουν στην Αθήνα οι επικεφαλής των θεσμών. Στις Βρυξέλλες τονίζουν ότι η επιστροφή των θεσμών, σημαίνει ότι θα πάνε για να κλείσουν όλα τα θέματα μέσα σε λίγες μέρες.

Σε σχέση με τα θέματα της αξιολόγησης, εκτός από τα εργασιακά, το δημοσιονομικό κενό του 2018 και τα θέματα της ενέργειας, το μεγάλο «αγκάθι» και σημείο τριβής είναι τα προληπτικά δημοσιονομικά μέτρα για τη διασφάλιση της επίτευξης πρωτογενούς διαφοράς στους συνταξιούχους.

Πάντως, εκεί όπου υπάρχει περιθώριο ευελιξίας είναι στον καθορισμό του ποσού των προληπτικών μέτρων, το οποίο θα είναι σαφώς χαμηλότερο από τα 4-4,5 δισ. ευρώ, τα οποία προκύπτουν από τις προβλέψεις του ΔΝΤ για το μέγεθος της απόκλισης. Οι καλύτερες του αναμενομένου δημοσιονομικές επιδόσεις της χώρας το 2016 θα διευκολύνουν σε μεγάλο βαθμό την εξεύρεση ενός συμβιβασμού ως προς το ποσό.

Τάσος Δασόπουλος, Νίκος Μπέλλος

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου