Εξέλιξη που αποδίδεται στην αύξηση των διεθνών τιμών του αργού πετρελαίου, με την κυβέρνηση να δίνει τη… χαριστική βολή, αφού από 1.1.2017 τέθηκε σε ισχύ η αύξηση στους συντελεστές των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης (ΕΦΚ) σε βενζίνη, πετρέλαιο κίνησης και υγραέριο κίνησης. Μέτρο που συμφωνήθηκε με τους δανειστές στο πλαίσιο της πρώτης αξιολόγησης.

Με τα νέα δεδομένα, η τιμή της αμόλυβδης βενζίνης αυξάνεται περίπου κατά 3,7 λεπτά το λίτρο. Κι αυτό, αφού ο ΕΦΚ από 670 διαμορφώνεται σε 700 ευρώ ανά 1.000 λίτρα. Η αύξηση αυτή των 30 ευρώ με τον ΦΠΑ φτάνει τα 37,20 ευρώ.

Από την αρχή του χρόνου οι τιμές της αμόλυβδης σε διάφορες περιοχές της χώρας χτυπούν… κόκκινο. Ειδικά σε κάποια νησιά του Αιγαίου, όπου αυξήθηκε και ο συντελεστής ΦΠΑ από 17% σε 24% (επίσης από 1.1.2017), το κόστος της βενζίνης άγγιξε σχεδόν τα 2 ευρώ ανά λίτρο. Αντίστοιχες τιμές είχαν σημειωθεί στις αρχές του 2014. Σημαντική διαφορά, όμως, του… τότε με το τώρα είναι πως προ τριετίας η διεθνής τιμή του αργού ήταν κοντά στα 100 δολάρια το βαρέλι, σχεδόν διπλάσια δηλαδή από τα 55 δολάρια που κινείται κατά τις πρώτες ημέρες του 2017.

Σε κάθε περίπτωση, η τιμή της βενζίνης θα ήταν πιο προσιτή στον καταναλωτή αν η χώρα μας δεν έκανε «πρωταθλητισμό» στην επιβολή φόρων. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς πως το 1,545 ευρώ το λίτρο, που ήταν η μέση τιμή λιανικής της αμόλυβδης βενζίνης στις 6/1, διαμορφώθηκε από την τιμή διυλιστηρίου κατά 29,39%, από τους φόρους (σταθερούς και μεταβλητούς) κατά 66,86%, και από τα εκτιμώμενα περιθώρια των εταιριών εμπορίας, των μεταφορέων υγρών καυσίμων και των πρατηρίων κατά 3,75%.

Οσο δε αφορά στην τιμή του πετρελαίου κίνησης, αυξάνεται κατά περίπου 10 λεπτά το λίτρο. Η αύξηση στον ΕΦΚ είναι 80 ευρώ το χιλιόλιτρο (από 330 σε 410 ευρώ) και με τον ΦΠΑ 24% φτάνει στα 99,20 ευρώ. Πρόσθετα, στο υγραέριο κίνησης (LPG) η αύξηση του ΕΦΚ είναι 1.000 ευρώ τα 1.000 κιλά. Γεγονός που συνεπάγεται αύξηση 5,63 λεπτά το λίτρο προ ΦΠΑ και 7,5 λεπτά το λίτρο με ΦΠΑ 24%.

Πετρέλαιο θέρμανσης

Υπενθυμίζεται πως από 15.10.2016 έχει αυξηθεί και ο ΕΦΚ του πετρελαίου θέρμανσης και του φωτιστικού πετρελαίου (κηροζίνη) θέρμανσης που τίθενται σε ανάλωση κατά τη χρονική περίοδο από τη 15η Οκτωβρίου μέχρι και την 30ή Απριλίου κάθε έτους, από 230 ευρώ σε 280 ευρώ το χιλιόλιτρο. Η αύξηση των 50 ευρώ με τον ΦΠΑ στο 24% φτάνει τα 62 ευρώ. Η τιμή, δηλαδή, αυξήθηκε περίπου 6,2 λεπτά. Στελέχη από τον κλάδο των πετρελαιοειδών εκτιμούν πως αυτή η εξέλιξη θα πλήξει την κατανάλωση. Ηδη, κατά τα λεγόμενά τους, το τρίμηνο Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2016, προ ανατιμήσεων δηλαδή, καταγράφηκε πτώση της τάξεως του 40% στις πωλήσεις πετρελαίου θέρμανσης συγκριτικά με το 2015.

Στο μεταξύ, σε πρόσφατη ανακοίνωσή της η Νέα Δημοκρατία κάλεσε την κυβέρνηση «να καταβάλει το επίδομα σε όσους έκαναν αίτηση μέχρι 31.12.2016 άμεσα, μέσα στον Ιανουάριο». Επίσης, για αιτήσεις που γίνονται εφεξής κάθε μήνα, ζήτησε το επίδομα πετρελαίου θέρμανσης να καταβάλλεται μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα. Ακόμη, σημείωσε πως η κυβέρνηση θα πρέπει να «εγκαταλείψει κάθε σκέψη για κατάργηση του επιδόματος πετρελαίου θέρμανσης, που συζητά με τους εταίρους και δανειστές».
Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί στην αγορά των καυσίμων είναι το πρώτο 10ήμερο του έτους. Στοιχεία από το Παρατηρητήριο Τιμών Υγρών Καυσίμων (πίνακας) αποτυπώνουν την ανοδική πορεία που ακολουθούν οι τιμές στα τρία είδη καυσίμων, όπου αυξήθηκε ο ΕΦΚ από 1.1.2017.

Στην περίπτωση της αμόλυβδης βενζίνης η μέση τιμή λιανικής ήταν την πρώτη ημέρα του χρόνου 1,503 ευρώ το λίτρο, ενώ μία εβδομάδα αργότερα (8/1) διαμορφώθηκε στα 1,546 ευρώ το λίτρο. Αντίστοιχα, ανοδική πορεία πήρε και η τιμή στο πετρέλαιο κίνησης (από 1,195 σε 1,284 ευρώ το λίτρο) την ίδια χρονική περίοδο, καθώς και στο υγραέριο κίνησης από 0,742 σε 0,827 ευρώ το λίτρο.

Οι απώλειες

Σύμφωνα, πάντως, με μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), η αύξηση της φορολογίας στα καύσιμα δεν προβλέπεται να φέρει περισσότερα χρήματα στα κρατικά ταμεία. Για την ακρίβεια, εκτιμάται πως τα έσοδα θα είναι λιγότερα από τα προσδοκώμενα, 408 εκατ. ευρώ έναντι 492 εκατ. ευρώ που είναι ο στόχος για το 2017.

Μάλιστα, στελέχη της αγοράς πετρελαιοειδών υποστηρίζουν πως η κυβέρνηση ανοίγει «πόρτα» στο λαθρεμπόριο με την απόφασή της για αύξηση της φορολογίας στα καύσιμα. Κατά το ΙΟΒΕ, σε περίπτωση που το λαθρεμπόριο αυξηθεί κατά 4% στο πετρέλαιο κίνησης και στις βενζίνες, τα έσοδα του Δημοσίου δεν θα είναι 408 εκατ. ευρώ, αλλά 274 εκατ. ευρώ.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως έπειτα από σερί 45 μηνών η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.) δεν κατέγραψε αποπληθωρισμό τον Δεκέμβριο του 2016 (συγκριτικά με τον ίδιο μήνα του 2015). Κάτι που αποδίδεται, κυρίως, στην αύξηση των διεθνών τιμών του αργού πετρελαίου. Αυτή οδήγησε με τη σειρά της σε αύξηση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης κατά 20% και της βενζίνης κατά 5,3% αντίστοιχα, σε χρονικό διάστημα ενός έτους (Δεκέμβριος 2015-Δεκέμβριος 2016).

Ιωάννα Φεντούρη

[email protected]

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου