Η χθεσινή απόφαση ξεπέρασε κάθε αισιόδοξη προσδοκία και σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, δεδομένου ότι από αυτό το κοινοτικό πακέτο η χώρα μας θα πάρει σύμφωνα με την Κομισιόν 32 δισ. ευρώ, από τα οποία 22,5 δισ. ευρώ επιχορηγήσεις και 9,5 δισ. ευρώ δάνεια. Πρόκειται για τεράστιο ποσό και αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι η τέταρτη πιο επωφελούμενη χώρα της ευρωζώνης σε χρηματοδότηση μετά την Ιταλία, την Ισπανία και τη Γαλλία.
Το «ζεστό» και «φρέσκο» κοινοτικό χρήμα θα αρχίσει να εισρέει στα κράτη-μέλη από το φθινόπωρο με βάση προτεραιότητες που τέθηκαν σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης είναι επιπρόσθετα του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου της περιόδου 2021-2027, όπου η Επιτροπή πρότεινε χθες το ποσό του 1,1 τρισ. ευρώ. Από το συγκεκριμένο πακέτο η Ελλάδα διεκδικεί περίπου 37 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 19 δισ. ευρώ για τη συνοχή και 16 δισ. ευρώ για τη γεωργία.
Εάν προστεθούν και τα υπόλοιπα δάνεια προς όλες τις χώρες από το πρόγραμμα SURE και τα 100 δισ. ευρώ για τη στήριξη της απασχόλησης, τα 200 δισ. ευρώ της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για τη στήριξη των επιχειρήσεων και τα 240 δισ. ευρώ από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας για την αντιμετώπιση των άμεσων και έμμεσων επιπτώσεων της πανδημίας στον τομέα της Υγείας, τότε είναι προφανές πως υπάρχουν τα χρηματοδοτικά εργαλεία για την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Προϋπόθεση για την υλοποίηση της πρότασης είναι να εγκριθεί από τους Ευρωπαίους ηγέτες, οι οποίοι θα πάρουν τώρα τη σκυτάλη με προοπτική την επίτευξη συμφωνίας μέσα στους επόμενους δύο μήνες. Η εξεύρεση συμφωνίας δεν θα είναι καθόλου εύκολη γιατί θα πρέπει να καμφθούν οι αντιδράσεις των τεσσάρων χωρών του Βορρά, της Ολλανδίας, της Δανίας, της Σουηδίας και της Αυστρίας, οι οποίες τάσσονται κατά των επιχορηγήσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης, υποστηρίζοντας ότι η στήριξη πρέπει να γίνει μόνο με δάνεια.
Για τη σύσταση του Ταμείου Ανάκαμψης θα χρησιμοποιηθούν εγγυήσεις από το ΠΔΠ της περιόδου 2021-2027, όπου η Κομισιόν προτείνει να αυξηθεί προσωρινά η οροφή των δαπανών από 1,23% του κοινοτικού ΑΕΠ στο 2%. Με τις εγγυήσεις η Επιτροπή θα βγει στις αγορές στο όνομα της Ε.Ε. και θα αντλήσει τα δάνεια.
Για να μην επιβαρυνθούν ιδιαίτερα τα κράτη-μέλη με μεγάλη συνεισφορά στον κοινοτικό προϋπολογισμό, προτείνει η αποπληρωμή των επιχορηγήσεων των 500 δισ. ευρώ να γίνει σε μεγάλο βαθμό από νέους ίδιους πόρους της Ε.Ε., όπως στη χρήση των πλαστικών, η επιβολή φόρου άνθρακα σε εισαγόμενα από τρίτες χώρες προϊόντα, χωρών που δεν καταβάλλουν ανάλογες προσπάθειες με την Ευρώπη στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, αλλά και στις πολύ μεγάλες εταιρίες του Διαδικτύου.
Οι τρεις πυλώνες προτεραιοτήτων και οι χρηματοδοτήσεις
Οι χρηματοδοτήσεις προς τα κράτη-μέλη θα γίνουν με βάση τρεις πυλώνες προτεραιοτήτων που καθόρισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
- Ο πρώτος πυλώνας, που θα αποσπάσει και το μεγαλύτερο μέρος των χρηματοδοτήσεων, θα είναι επικεντρωμένος στις δύο μεγάλες ευρωπαϊκές προτεραιότητες, την Πράσινη Συμφωνία για κλιματική ουδετερότητα και τον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας. Στον εν λόγω πυλώνα θα μεταφερθεί επιπρόσθετα και ένα σημαντικό κονδύλι συνοχής.
Ειδικότερα, στο πλαίσιο του εν λόγω πυλώνα προβλέπονται οι εξής χρηματοδοτήσεις:
– 560 δισ. ευρώ για έναν νέο μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, ο οποίος θα προσφέρει χρηματοδοτική στήριξη για επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις, μεταξύ άλλων σε σχέση με την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση και την ανθεκτικότητα των εθνικών οικονομιών, συνδέοντάς τις με τις προτεραιότητες της Ε.Ε. Ο μηχανισμός αυτός θα ενσωματωθεί στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο. Θα διαθέτει μηχανισμό επιχορηγήσεων ύψους έως και 310 δισ. ευρώ και θα μπορεί να παρέχει δάνεια ύψους έως και 250 δισ. ευρώ. Η στήριξη θα είναι διαθέσιμη για όλα τα κράτη-μέλη, αλλά θα επικεντρώνεται σε εκείνα που πλήττονται περισσότερο και όπου οι ανάγκες ανθεκτικότητας είναι οι μεγαλύτερες.
– 55 δισ. ευρώ που θα δοθούν επιπρόσθετα, στο πλαίσιο των σημερινών προγραμμάτων της πολιτικής συνοχής από τώρα έως το 2022 βάσει της νέας πρωτοβουλίας REACT-EU, που θα κατανεμηθεί με βάση τη σοβαρότητα των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της κρίσης, συμπεριλαμβανομένου του επιπέδου της ανεργίας των νέων και της σχετικής ευημερίας των κρατών-μελών.
– 40 δισ. ευρώ για την ενίσχυση του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, για να βοηθήσει τα κράτη-μέλη στην επιτάχυνση της μετάβασης στην κλιματική ουδετερότητα.
– 15 δισ. ευρώ θα δοθούν επιπρόσθετα στο Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης με στόχο τη στήριξη των αγροτικών περιοχών στην πραγματοποίηση των διαρθρωτικών αλλαγών που είναι αναγκαίες σύμφωνα με την ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων σύμφωνα με τη νέα στρατηγική για τη βιοποικιλότητα και τη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο».
- Ο δεύτερος πυλώνας αφορά την επανεκκίνηση της οικονομίας και τη διευκόλυνση της επανέναρξης των ιδιωτικών επενδύσεων. Συγκεκριμένα, προβλέπονται οι παρακάτω χρηματοδοτήσεις:
– 31 δισ. ευρώ για ένα νέο μέσο στήριξης της φερεγγυότητας, που θα κινητοποιήσει ιδιωτικούς πόρους με στόχο την επείγουσα στήριξη βιώσιμων ευρωπαϊκών εταιριών στους τομείς, τις περιφέρειες και τις χώρες που πλήττονται περισσότερο. Μπορεί να τεθεί σε λειτουργία από το 2020 και θα έχει στόχο την αποδέσμευση 300 δισ. ευρώ για τη στήριξη της φερεγγυότητας εταιριών από όλους τους οικονομικούς τομείς και την προετοιμασία τους για ένα καθαρότερο, ψηφιακό και ανθεκτικό μέλλον.
– 15,3 δισ. ευρώ θα δοθούν για την αναβάθμιση του εμβληματικού προγράμματος ΙnvestEU, το οποίο θα διαδεχθεί από το 2021 το σημερινό επενδυτικό πακέτο Γιούνκερ.
– 15 δισ. ευρώ για έναν μηχανισμό στρατηγικών επενδύσεων, ενσωματωμένο στο InvestEU για τη δημιουργία επενδύσεων ύψους έως 150 δισ. ευρώ με στόχο την προώθηση της ανθεκτικότητας στρατηγικών τομέων, ιδίως εκείνων που συνδέονται με την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση και βασικών αξιακών αλυσίδων στην εσωτερική αγορά.
- Ο τρίτος πυλώνας θα χρηματοδοτήσει την ενίσχυση τομέων που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην πανδημία, όπως η ευρωπαϊκή Πολιτική Προστασία, η Υγεία, και η Ερευνα. Στο πλαίσιο αυτό προβλέπονται οι παρακάτω χρηματοδοτήσεις:
– 9,4 δισ. ευρώ για τo νέο πρόγραμμα EU4Health, με σκοπό την ενίσχυση της υγειονομικής ασφάλειας και την προετοιμασία για μελλοντικές κρίσεις στον τομέα της Υγείας.
– 2 δισ. ευρώ του rescEU, του μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της Ενωσης, ο οποίος θα επεκταθεί και θα ενισχυθεί για να δώσει στην Ενωση τη δυνατότητα να προετοιμάζεται και να ανταποκρίνεται σε μελλοντικές κρίσεις.
– 94,4 δισ. ευρώ για το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», το οποίο θα ενισχυθεί για τη χρηματοδότηση ζωτικής σημασίας έρευνας στον τομέα της Υγείας, της ανθεκτικότητας και της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης.
– 16,5 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση τρίτων χωρών εταίρων, συμπεριλαμβανομένης και της ανθρωπιστικής βοήθειας.
Xρηματοδοτήσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης στις χώρες της ευρωζώνης (σε δισ. ευρώ)
Επιχορηγήσεις Δάνεια Σύνολο
Ιταλία 81,807 90,938 172,745
Ισπανία 77,324 63,122 140,446
Γαλλία 38,772 0 38,772
Ελλάδα 22,562 9,436 31,997
Γερμανία 28,806 0 28,806
Πορτογαλία 15,526 10,835 26,361
Σλοβακία 7,939 4,874 12,814
Ολλανδία 6,751 0 6,751
Λιθουανία 3,908 2,419 6,327
Βέλγιο 5,480 0 5,480
Σλοβενία 2,579 2,492 5,071
Λετονία 2,894 1,595 4,489
Αυστρία 4,043 0 4,043
Φινλανδία 3,460 0 3,460
Εσθονία 1,851 1,441 3,292
Ιρλανδία 1,910 0 1,910
Κύπρος 1,433 1,088 2,520
Μάλτα 350 642 992
Λουξεμβούργο 170 0 170
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου
Ροή Ειδήσεων 
