«Στην περιφέρεια, για παράδειγμα, το υφιστάμενο στοκ είτε δεν πληροί τις τεχνικές προδιαγραφές και απαιτήσεις είτε δεν υπάρχουν επιχειρήσεις οι οποίες θα ήταν ικανές να δώσουν ώθηση στην αγορά», σχολιάζει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο τέως πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Εκτιμητικής (ΕΛΙΕ) και επιστημονικός σύμβουλος της Solum Property Services, κ. Μπάμπης Χαραλαμπόπουλος.
Στο πλαίσιο αυτό, τα ενοίκια σε περιοχές όπως η Λεωφόρος Κηφισίας στην Αθήνα ή η Λεωφόρος Νίκης στη Θεσσαλονίκη, εμφανίζονται «τσιμπημένα» σε σύγκριση με τις μισθώσεις σε Περιστέρι ή Λαδάδικα αντίστοιχα. Προς επίρρωση, οι τιμές των γραφείων κυμαίνονται από οκτώ ευρώ έως 14,5 ευρώ/τ.μ. στην Κηφισίας και από εννέα έως 10 ευρώ/τ.μ. στη Νίκης έναντι πέντε έως 10 ευρώ/τ.μ. στο Περιστέρι και από τρία ευρώ/τ.μ. στα Λαδάδικα.
«Η αγορά γραφείων στην Αθήνα σε σχέση με το 2008 έχει υποστεί μείωση 30% με 35% στην ενοικίαση και 45% με 50% στην αγορά. Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον επικεντρώνεται στην Κηφισίας και στο κέντρο της Αθήνας, ενώ το τελευταίο διάστημα υπάρχει αυξημένη ζήτηση για αγορά αυτόνομων γραφειακών κτιρίων 5.000 τ.μ. με parking στις παραπάνω περιοχές. Εως σήμερα, ωστόσο, δεν έχει ολοκληρωθεί κάποια αγοραπωλησία. Η συντριπτική πλειονότητα των συμβάσεων αφορά σε μετεγκαταστάσεις, που αποσκοπούν στη μείωση των λειτουργικών εξόδων ή στον εξορθολογισμό των στεγαστικών αναγκών των επιχειρήσεων», επισημαίνει από την πλευρά του ο διευθύνων σύμβουλος του E-Real Estates, κ. Θεμιστοκλής Μπάκας.
Σύμφωνα με τον ίδιο, παρόμοια είναι η εικόνα και στη Θεσσαλονίκη. «Η ζήτηση γραφείων παραμένει χαμηλή, ενώ η βασική δραστηριότητα αφορά στις επαναδιαπραγματεύσεις υφιστάμενων συμβολαίων, με στόχο τη μείωση του ενοικίου. Η ζήτηση στη Θεσσαλονίκη αφορά κυρίως σε γραφεία της τάξεως των 100 τ.μ. – 200 τ.μ., προερχόμενη από ελεύθερους επαγγελματίες. Ξενοίκιαστα σε μεγάλο ποσοστό παραμένουν τα σύγχρονα ακίνητα της ανατολικής πλευράς της συμπρωτεύουσας. Η μικτή χρήση τους αποτρέπει αρκετές εταιρίες από την τοποθέτησή τους στα εν λόγω κτίρια, καθώς επιθυμούν κτίρια αμιγούς γραφειακής χρήσης. Τα μισθώματα παρουσιάζονται σταθερά, σε χαμηλά, όμως, επίπεδα», προσθέτει χαρακτηριστικά.
Οσον αφορά στην Πάτρα, σύμφωνα με μεσίτες της περιοχής, η πεζοδρόμηση της οδού Ρήγα Φεραίου, καθώς και τμήμα της Γεροκωστοπούλου έχει αναζωπυρώσει το κέντρο της πόλης από την οδό Αράτου έως και τη Γούναρη. «Δεν είναι λίγοι οι επαγγελματίες, που θέλησαν να μεταφέρουν τα γραφεία των επιχειρήσεών τους πλησίον του νέου εμπορικού τετραγώνου. Ως επί το πλείστον, τα περισσότερα γραφεία πλησίον της οδού Γούναρη είναι δικηγορικά», σημειώνουν χαρακτηριστικά και προσθέτουν: «Η πτώση των τιμών έχει ακολουθήσει την εικόνα του γενικότερου συνόλου, ενώ τα ξενοίκιαστα γραφεία στο κέντρο ξεπερνούν το 15% με 25%».
Το κέντρο της Λάρισας έχει, επίσης, ισχυροποιηθεί με τις πεζοδρομήσεις, γεγονός που έχει περιορίσει σε μέγεθος και εμπορικότητα άλλους δρόμους. Οι τιμές των ενοικίων έχουν κρατηθεί σταθερές, ενώ περιφερειακά του κέντρου υπάρχουν πολλά ξενοίκιαστα ακίνητα. Παράλληλα, στα Ιωάννινα οι τιμές μίσθωσης γραφειακών χώρων κυμαίνονται από τέσσερα ευρώ/τ.μ. έως εννέα ευρώ/τ.μ.
Επίδομα επικινδυνότητας: Αυτές είναι οι αυξήσεις για τους ένστολους [πίνακες]
Στο Ρέθυμνο τα περισσότερα γραφεία συγκεντρώνονται στο εμπορικό κέντρο, στην Παλιά Πόλη και στην πλατεία Ηρώων Πολυτεχνείου, ενώ νέοι γραφειακοί χώροι (10ετίας) εντοπίζονται στις βασικές οδούς εισόδου, όπως οι λεωφόροι Ηγουμένου Γαβριήλ (δυτική είσοδος) και Πορτάλιου (ανατολική είσοδος). Οι τιμές ενοικίασης στην Παλιά Πόλη και στην οδό Κουντουριώτου ξεπερνούν ακόμα και τα οκτώ ευρώ/τ.μ., με τις τιμές πώλησης στις συγκεκριμένες περιοχές να φτάνουν τις 2.000 ευρώ.
Η αγορά των γραφειακών χώρων στα Χανιά κινήθηκε πτωτικά σε ποσοστό περίπου 5% με 10%. Παρά το γεγονός ότι οι ζητούμενες τιμές κυμαίνονται σε χαμηλά επίπεδα, η πτωτική διαπραγμάτευση εξακολουθεί να είναι έντονη και καταλήγει συνήθως σε απομειώσεις τουλάχιστον 10%-15%. Πιο ακριβή περιοχή -αναφορικά με τα μισθώματα των γραφείων- είναι η πλατεία των Δικαστηρίων, ενώ οι υψηλότερες αγοραίες αξίες εντοπίζονται στο κέντρο της πόλης. Στην πλατεία Δικαστηρίων τα υψηλότερα ενοίκια αγγίζουν τα οκτώ ευρώ/τ.μ. και σε ό,τι αφορά τις πωλήσεις γραφείων, οι υψηλότερες τιμές καταγράφονται στις οδούς Σκαλίδη και Γιάνναρη (2.000 ευρώ/τ.μ.).
Το ενδιαφέρον για ενοικίαση γραφείων στο Ηράκλειο περιορίζεται στο κέντρο της πόλης, με τη ζήτηση εκτός κέντρου να είναι σχεδόν μηδενική. «Ενα γραφείο στα Λιοντάρια μπορεί να ενοικιαστεί μέχρι και εννέα ευρώ/τ.μ., ενώ στις οδούς Καλοκαιρινού, 1821, Αβέρωφ ή στην περιοχή του Αγίου Μηνά οι τιμές “πέφτουν” έως και τέσσερα ευρώ/τ.μ. Oπως είναι αναμενόμενο, οι διαφορές στην τιμή πώλησης μεταξύ νεόδμητων και παλαιών ακινήτων είναι μεγάλες, με την “ψαλίδα” να ανοίγει έως και 2.500 ευρώ/τ.μ.», τονίζουν παράγοντες της αγοράς.
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΒΕΛΕΣΙΩΤΗ
Από το ένθετο «Οικονομία» της έντυπης έκδοσης του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής