Μπορεί να πέρασαν εκατό χρόνια αφότου εκδόθηκε η πρώτη άδεια πτήσης υδροπλάνου στην Ελλάδα και να υπήρξαν καθυστερήσεις για τη δημιουργία 100 υδατοδρομίων, σε λιμάνια και λίμνες αλλά αυτό φαίνεται να ξεπερνάτε. Είδη το δρόμο της υλοποίησης παίρνει το «φιλόδοξο» project, ενώ οι πρώτες πτήσεις αναμένεται να ξεκινήσουν από την Κέρκυρα, τους Παξούς και την Πάτρα το Μάιο του 2020.
Σύμφωνα με το 29 άρθρων σχέδιο νόμου, που μέρος του αποκάλυψε ο «Ε.Τ.»της Κυριακής και ο Χάρης Ντιγριτνάκης στις 13 Οκτωβρίου , υδατοδρόμια δύναται να ιδρύονται και να λειτουργούν, πέραν των λιμένων και λιμνών της χώρας, σε Περιοχές Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης (ΠΟΤΑ), σε σύνθετα τουριστικά καταλύματα και σε τουριστικούς λιμένες (μαρίνες, καταφύγια και αγκυροβόλια).
Επίσης, για κάθε επιβάτη που αναχωρεί από υδατοδρόμιο η εταιρία υδροπλάνων η οποία πραγματοποιεί τις πτήσεις θα καταβάλλει τέλος υπέρ του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών ίσο με το πέντε τοις εκατό (5%) του καθαρού ναύλου που αντιστοιχεί στο συγκεκριμένο δρομολόγιο. Ακόμη δεν επιτρέπεται η λειτουργία υδατοδρομίου ή η χρήση υδάτινου πεδίου σε θαλάσσια περιοχή η οποία:
α) Εχει καθοριστεί με Κανονισμό Λιμένα ως αγκυροβόλιο πλοίων. Αγκυροβόλια πλοίων μπορεί να χρησιμοποιούνται σε έκτακτες περιπτώσεις για την εξυπηρέτηση υδροπλάνων, εφόσον δεν υπάρχουν σε αυτά αγκυροβολημένα πλοία, ύστερα από σχετική έγκριση του αρμόδιου φορέα και σύμφωνη γνώμη της τοπικής λιμενικής αρχής.
β) Αποτελεί πεδίο ασκήσεων των Ενόπλων Δυνάμεων ή περιοχή ανάπτυξης στρατιωτικών επιχειρήσεων και ασκήσεων ή αγκυροβόλιο πλήρωσης αγωγού καυσίμων ή εγκατάσταση των Ενόπλων Δυνάμεων εν γένει ή εγκατάσταση που εξυπηρετεί σκοπούς εθνικής άμυνας και ασφάλειας ή έχει καθοριστεί ως αμυντική περιοχή ή ναυτικό οχυρό.
γ) Βρίσκεται πλησίον λουτρικών εγκαταστάσεων, λαμβάνοντας υπόψη και τους περιορισμούς κίνησης μηχανοκίνητων σκαφών.
δ) Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας αποτελεί περιοχή στην οποία οι καιρικές συνθήκες που επικρατούν συνήθως είναι δυσμενείς και δημιουργούν σημαντικό ύψος κύματος, ανώτερο των δύο μέτρων στην περιοχή προσθαλάσσωσης.
Κατά το σχέδιο νόμου στα υδατοδρόμια -μεταξύ άλλων- επιτρέπεται η πραγματοποίηση πτήσεων εσωτερικού ή εξωτερικού. Στα υδατοδρόμια που πραγματοποιούν πτήσεις εξωτερικού επιτρέπεται η πραγματοποίηση απευθείας πτήσεων προς και από χώρες που έχουν κυρώσει και εφαρμόζουν τη Συνθήκη Σένγκεν, εφόσον έχει διασφαλιστεί η δυνατότητα της διενέργειας των κατά νόμο προβλεπόμενων ελέγχων. Πτήσεις από και προς χώρες που δεν έχουν κυρώσει τη Συνθήκη Σένγκεν πραγματοποιούνται μέσω Διεθνούς Αερολιμένα ή Αερολιμένα ή Λιμένα ή υδατοδρομίου που έχει χαρακτηριστεί ως νομοθετημένο σημείο εισόδου-εξόδου για τέτοια χώρα. Με κοινή απόφαση των υπουργών Προστασίας του Πολίτη, Οικονομικών, Εθνικής Αμυνας, Υποδομών και Μεταφορών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής μπορεί ένα υδατοδρόμιο να χαρακτηριστεί ως σημείο εισόδου-εξόδου ύστερα από αίτηση του φορέα λειτουργίας του υδατοδρομίου.
Προϋπολογισμός 2025: Πόροι 9,2 δισ. ευρώ ή το 3,72% του ΑΕΠ, σε έργα το επόμενο έτος
Αν ο φορέας λειτουργίας υδατοδρομίου δεν είναι και κάτοχος της άδειας ίδρυσης ή ίδρυσης και λειτουργίας υδατοδρομίου, η αίτηση συνυποβάλλεται και από τους κατόχους των ως άνω αδειών.
Υπογραμμίζεται εδώ ότι η λειτουργία των υδατοδρομίων και η χρήση των υδάτινων πεδίων επιτρέπεται μόνο κατά τη διάρκεια της αεροπορικής ημέρας. Παράλληλα αν σε περιοχή ελιγμών υδατοδρομίου περιλαμβάνεται περιοχή λιμένα, η χρήση της περιοχής ελιγμών επιτρέπεται ύστερα από έγκριση της οικείας Λιμενικής Αρχής και με ευθύνη του χειριστή του αεροσκάφους. Το ίδιο ισχύει και στις περιπτώσεις τουριστικών λιμένων, ΠΟΤΑ και σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων.
Σημειώνεται ότι η άδεια ίδρυσης υδατοδρομίου δεν επιτρέπει τη λειτουργία του υδατοδρομίου χωρίς την έκδοση άδειας λειτουργίας. Σύμφωνα με το άρθρο 4 η δημιουργία υδατοδρομίων μπορεί να υπαχθεί στο πλαίσιο των στρατηγικών επενδύσεων αλλά και στο πλαίσιο των ΣΔΙΤ.
Οι πρώτες πτήσεις
Οι πρώτες πτήσεις υδροπλάνων θα ξεκινήσουν από την Κέρκυρα, τους Παξούς και την Πάτρα, το Μάιο του 2020, αφού αποτελούν τα πρώτα υδατοδρόμια που έχουν ήδη αδειοδοτηθεί, ενώ αρκετά ακόμη βρίσκονται υπό αξιολόγηση από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας. Έτσι, στο Ιόνιο, εκτός από τα παραπάνω, σε φάση αδειοδότησης βρίσκονται 8 ακόμη υδατοδρόμια, σε Κεφαλλονιά, Λευκάδα, Ιθάκη, Ζάκυνθο, Μεγανήσι, καθώς και στα τρία διαπόντια νησιά: Ερεικούσα, Οθωνούς και Μαθράκι.
Αλλά και στην περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (Κυκλάδες και Δωδεκάνησα) έχει ξεκινήσει η αδειοδότηση ακόμη 33 υδατοδρομίων, που μεταξύ άλλων βρίσκονται σε Αστυπάλαια, Φολέγανδρο, Ίο, Τήλο, Νίσυρο, Κάσο, Κάρπαθο, Κω, Χάλκη, Σύμη, δύο στη Ρόδο, καθώς και Άνδρο, Τήνο Μύκονο Μήλο και Πάρο.
Τα δικά τους υδατοδρόμια πρόκειται να αποκτήσουν, όμως και η Ικαρία, η Σάμος, η Λήμνος, η Χίος αλλά και τα πιο απομακρυσμένα νησιά Ψαρά και Άγιος Ευστράτιος, καθώς η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου είναι αποφασισμένη να αδειοδοτήσει 10 υδατοδρόμια.
Αποφασισμένος για τη δημιουργία υδατοδρομίων είναι και ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου Παναγιώτης Νίκας, καθώς βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις για τη δημιουργία δικτύου που θα εξυπηρετεί τις εξής περιοχές: Καλαμάτα, Μονεμβασιά, Μάνη και Κυλλήνη, ενώ πάλι στην ευρύτερη περιοχή της Πελοποννήσου, σε διαδικασία αδειοδότησης βρίσκονται τα υδατοδρόμια σε Ναύπλιο και Νέα Κίο.
Αλλά και στο Λουτράκι, σε διαδικασία αδειοδότησης βρίσκονται δύο υδατοδρόμια, (το ένα στο λιμάνι Λουτρακίου και το άλλο στο Καλαμάκι), τα οποία θα λειτουργούν εναλλακτικά, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, εξασφαλίζοντας έτσι πτήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Σε διαδικασία, επίσης, αδειοδότησης, βρίσκονται 6 υδατοδρόμια στην Κρήτη και συγκεκριμένα, σε: Ρέθυμνο, Ηράκλειο, Χανιά, Σητεία, Άγιο Νικόλαο και Ιεράπετρα.
Υδατοδρόμιο και στην Αττική
Υδατοδρόμιο, όμως πρόκειται να αποκτήσει και η Αττική, μόλις απλοποιηθούν οι διαδικασίες, καθώς ήδη ο Περιφερειάρχης Αττικής Γιώργος Πατούλης συζητά, το πλάνο υλοποίησης με την Ελληνικά Υδατοδρόμια, την εταιρεία που θα κατασκευάσει τα πρώτα υδατοδρόμια σε Κέρκυρα, Παξούς και Πάτρα. Πρόθεση του Γ. Πατούλη αποτελεί, η δημιουργία ενός μητροπολιτικού υδατοδρομίου στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, που θα πραγματοποιεί πτήσεις από και προς τα νησιά του Αργοσαρωνικού: Αίγινα, Πόρτο, Ύδρα, Σπέτσες, Μέθανα και Κύθηρα. Αυτή την περίοδο, δρομολογούνται οι διαδικασίες, για τη διαγωνιστική διαδικασία από όπου θα αναδειχθεί ο ανάδοχος, που θα κατασκευάσει τα υδατοδρόμια.
Υδατοδρόμια στις λίμνες
Σχέδια, όμως για να δημιουργηθούν υδατοδρόμια υπάρχουν και για 19 λίμνες. Πρόκειται για τις: Τριχωνίδα, Βόλβη, Βεγορίτιδα, Βιστωνίδα, Κορώνεια, Μικρή Πρέσπα, Μεγάλη Πρέσπα, Ορεστιάδα (Καστοριάς), Παμβώτιδα Ιωαννίνων, Υλίκη, Δοϊράνη, Αμβρακία, Στυμφαλία, Πετρών, Παραλίμνη, Καϊάφα, Οζερός, Βουλκαριά, Δύστος.
ΟΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΟΥΣ
1. Αδεια υδατοδρομίου (ίδρυσης ή λειτουργίας ή ίδρυσης και λειτουργίας) χορηγείται σε δημόσιο φορέα, σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, σε ενώσεις προσώπων καθώς και σε φυσικά πρόσωπα.
2. Αδεια υδατοδρομίου (ίδρυσης ή λειτουργίας ή ίδρυσης και λειτουργίας) χορηγείται μόνο σε φορείς που έχουν την έδρα τους στην Ελλάδα ή στην Ε.Ε. ή σε φυσικά πρόσωπα που έχουν την κατοικία τους στην Ελλάδα ή στην Ε.Ε.
Με την αίτηση χορήγησης αδείας υδατοδρομίου από φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει την κατοικία ή την έδρα του σε χώρα εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης ορίζεται αντίκλητος και αναπληρωτής του, που κατοικεί ή εδρεύει στη χώρα και δηλώνονται τα εξής στοιχεία: ονοματεπώνυμο/επωνυμία, ΑΔΤ, ΑΦΜ, ΔΟΥ, διεύθυνση και τηλέφωνα επικοινωνίας. Σε περίπτωση θανάτου του αντικλήτου, αυτός αντικαθίσταται μέσα σε δύο μήνες.
Με κοινή απόφαση των υπουργών Υποδομών και Μεταφορών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής χορηγείται άδεια ίδρυσης ή άδεια λειτουργίας ή άδεια ίδρυσης και λειτουργίας υδατοδρομίου. Για υδατοδρόμιο σε λίμνη άδεια χορηγείται αποκλειστικά με απόφαση του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών. Για χορηγούμενη άδεια σε ΠΟΤΑ, σύνθετα τουριστικά καταλύματα και τουριστικούς λιμένες την απόφαση συνυπογράφει και ο υπουργός Τουρισμού.
Αρμόδια υπηρεσία για την υποβολή των αιτήσεων, τον συντονισμό, την παρακολούθηση και ολοκλήρωση της προβλεπόμενης διαδικασίας και την εισήγηση για την έκδοση άδειας ίδρυσης ή άδειας λειτουργίας ή άδειας ίδρυσης και λειτουργίας υδατοδρομίου ορίζεται το Τμήμα Εναερίων Μεταφορών (ΤΕΜ) της Δ/νσης Ανάπτυξης Μεταφορών της γενικής γραμματείας Μεταφορών του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Σύμφωνα με το άρθρο 10 η άδεια ίδρυσης υδατοδρομίου και η άδεια ίδρυσης και λειτουργίας υδατοδρομίου είναι αορίστου διάρκειας. Η χορηγηθείσα άδεια λειτουργίας υδατοδρομίου έχει διάρκεια ισχύος της άδειας λειτουργίας υδατοδρομίου ίση με τη διάρκεια ισχύος της σύμβασης υδατοδρομίου και δεν μπορεί να είναι μικρότερη των πέντε ετών. Ακόμη, η άδεια λειτουργίας υδατοδρομίου ανανεώνεται με όμοια απόφαση, κατόπιν προσκόμισης στο ΤΕΜ της νέας σύμβασης υδατοδρομίου και επικαιροποιημένων όλων των νομιμοποιητικών εγγράφων του κατόχου της άδειας λειτουργίας.
Σε περίπτωση καταγγελίας της σύμβασης υδατοδρομίου πριν από τη λήξη ισχύος του συμβατικού χρόνου αυτής, το ΤΕΜ εισηγείται την ανάκληση της απόφασης της άδειας λειτουργίας του υδατοδρομίου.
Κατά το επί θύραις νομοθέτημα συστήνεται στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών Επιτροπή Υδατοδρομίων
Για κάθε μεταβίβαση άδειας υδατοδρομίου σε θαλάσσια περιοχή απαιτείται κοινή απόφαση των υπουργών Υποδομών & Μεταφορών και Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής, κατόπιν εισήγησης του ΤΕΜ. Προκειμένου για μεταβίβαση άδειας υδατοδρομίου σε λίμνη, απαιτείται απόφαση του υπουργού Υποδομών & Μεταφορών. Για άδεια που έχει χορηγηθεί ή μεταβιβάζεται σε τουριστικούς λιμένες, ΠΟΤΑ ή σύνθετα τουριστικά καταλύματα την απόφαση συνυπογράφει και ο υπουργός Τουρισμού.
ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΕΙΣ και ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ
Στην περιοχή ελιγμών κάθε υδατοδρομίου απαγορεύεται χωρίς την άδεια της αρμόδιας λιμενικής αρχής σε θαλάσσια περιοχή ή της αρμόδιας αρχής διαχείρισης υδάτων σε λίμνη η:
α) Ναυσιπλοΐα κατά τη διάρκεια της αεροπορικής δραστηριότητας.
β) Αγκυροβόληση πλοίων και κάθε είδους πλωτών μέσων κατά τη διάρκεια της αεροπορικής ημέρας.
γ) Αλιεία και η πόντιση αλιευτικών εργαλείων σε απόσταση μικρότερη των πεντακοσίων μέτρων κατά τη διάρκεια της αεροπορικής ημέρας.
δ) Κολύμβηση και κάθε είδους υποβρύχια δραστηριότητα.
ε) Προσθαλάσσωση και η αποθαλάσσωση χωρίς προηγούμενη έγκριση από την οικεία λιμενική αρχή.
στ) Παρενόχληση με οποιονδήποτε τρόπο ή μέσο, όπως φωτιστικά ή οπτικά σήματα, παρεμβολές ή παρεμβάσεις στις ραδιοσυχνότητες και επικοινωνίες που χρησιμοποιούνται μεταξύ του αρμόδιου φορέα παροχής υπηρεσιών αεροναυτιλίας και των αεροσκαφών, τηλεκατεύθυνση μη επανδρωμένων αεροσκαφών ή άλλων πτητικών μηχανών και αντικειμένων ή μη επανδρωμένων πλωτών σκαφών και αντικειμένων, της αποθαλάσσωσης, προσθαλάσσωσης και εν γένει της κίνησης και κυκλοφορίας των αεροσκαφών, καθώς και της ομαλής λειτουργίας του υδατοδρομίου.
Τέλος, στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών δημιουργείται Ηλεκτρονικό Σύστημα Παρακολούθησης Αδειών Υδατοδρομίου (ΗΣΠΑΥ), το οποίο περιλαμβάνει το σύνολο των πληροφοριών που αφορούν στη διαδικασία υποβολής αίτησης για έκδοση άδειας, την ανανέωση ή τροποποίησή της και εν γένει τη συνολική παρακολούθηση κάθε σχετικού εγγράφου υδατοδρομίου τόσο πριν όσο και μετά την έκδοση της άδειάς του.