Το πρώτο πακέτο των μέτρων στο ΜΠΔΣ 2019 -2022 περιλαμβάνει για τους πολίτες νέα μέτρα ύψους 5,1 δισ., αντίμετρα, 4 δισ. ευρώ και πρόσθετους φόρους 5,4 δισ..
Τα νέα μέτρα αφορούν περικοπές των συντάξεων το 2019 και των μισθών το 2020, από τα οποία το Ελληνικό Δημόσιο προβλέπει δημοσιονομική απόδοση 3 δισ. ευρώ το 2019 (από τις περικοπές των συντάξεων), 5 δισ. από περικοπές συντάξεων και αφορολογήτου το 2020, που θα κορυφωθεί στα 5,3 δισ. ευρώ το 2021 και θα υποχωρήσει στο 5,1 δισ. ευρώ το 2022.
Μαζί με τα μέτρα περιγράφονται και τα αντίμετρα με τα οποία θα αντικρίζονται οι περικοπές των συντάξεων και του αφορολογήτου.
Το 2019 θα περιλαμβάνονται κοινωνικά αντίμετρα (σχολικά γεύματα, προνηπιακοί σταθμοί, επέκταση επιδόματος στέγασης, οικογενειακά επιδόματα) με δαπάνη 1,9 δισ. ευρώ το 2019.
Το 2020 θα συμπληρωθούν με φορολογικά αντίμετρα (μείωση του ΕΝΦΙΑ, του φορολογικού συντελεστή των επιχειρήσεων από το 29 στο 26%, αναμόρφωση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης) φτάνοντας τα 3,91 δισ. ευρώ το 2020 και τα 4,06 δισ. για το 2021 και το 2022.
Παράλληλα με την αναγόρευση της Ελληνικής Εταιρίας Συμμετοχών και Περιουσίας σε εταίρο της δανειακής σύμβασης με τον ESM μπαίνει ενέχυρο στη δημόσια περιουσία μέχρι του ύψους των 25 δισ. ευρώ σε περίπτωση αθέτησης πληρωμών των ευρωπαϊκών δανείων.
Τα φορολογικά έσοδα αναμένεται να αυξηθούν κατά 5,44 δισ. το διάστημα 2019 -2022. Ειδικότερα οι άμεσοι φόροι αναμένεται να αυξηθούν κατά 3,4 δισ. ευρώ από τα 17,3 δισ. ευρώ το 2018 στα 20,7 δισ. ευρώ το 2022. . Αντιστοίχως, οι έμμεσοι φόροι αναμένεται να αυξηθούν κατά 2 δισ. ευρώ από τα 30,2 δισ. ευρώ το 2018 στα 32,2 δισ. ευρώ το 2022..
Σε αντιστάθμισμα υπάρχει η υπόσχεση για ελαφρύνσεις 3,5 δισ. ευρώ, τις οποίες όμως θα πρέπει να εγκρίνουν προκαταβολικά οι δανειστές.
Το νέο «πακέτο»
Με βάση τη συμφωνία για το πλαίσιο της μεταμνημονιακής εποπτείας, η Ελλάδα θα μπει σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας με τρίμηνες αποστολές στελεχών της Ε.Ε., του ΔΝΤ και της ΕΚΤ (όπως δηλαδή και σήμερα), οι οποίες θα συντάσσουν κάθε φορά έκθεση προόδου. Αν σε ετήσια βάση η Ελλάδα πετυχαίνει τους στόχους θα παίρνει και δόση ύψους 1,2 δισ. ευρώ το χρόνο. Διαφορετικά οι δανειστές θα μπορούν να επιβάλλουν και νέα μέτρα.
Η εξέταση της ελληνικής οικονομίας θα επικεντρώνεται σε έξι τομείς που ήταν βασικά κεφάλαια και του τρίτου Μνημονίου.
1. Αυξήσεις στον ΕΝΦΙΑ
Κτηματολόγιο: Για ποιους λήγει η προθεσμία - Βήμα-βήμα η διαδικασία και το maps.ktimatologio.gr
Η Ελλάδα δεσμεύεται ότι θα σεβαστεί πλήρως τη δέσμευσή της να εξασφαλίσει ότι ο ετήσιος προϋπολογισμός της θα επιτύχει μεσοπρόθεσμα ένα πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ. Επίσης δεσμεύτηκε ότι
θα αναπροσαρμόσει τις τιμές του φόρου ακίνητης περιουσίας για τον ΕΝΦΙΑ και άλλους φόρους πλήρως, σύμφωνα με τις τιμές της αγοράς έως τα μέσα του 2020. Θα φθάσει στις συμφωνηθείσες μόνιμες θέσεις στελέχωσης της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων. 12.000 εργαζόμενοι έως τα τέλη του 2018 και 13.322 στα μέσα του 2021.
Θα αποφύγει τη συσσώρευση νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών και μέχρι τα μέσα του 2019 θα ολοκληρώσει την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που προσδιορίστηκαν από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
2. «Μαχαίρι» στην κοινωνική πρόνοια
Η δημιουργία του ενιαίου ταμείου συντάξεων ΕΦΚΑ θα ολοκληρωθεί στα μέσα του 2020. Το άνοιγμα τουλάχιστον 120 κέντρων πρωτοβάθμιας περίθαλψης μέχρι τα τέλη του 2018 και 240 μέχρι τα μέσα του 2020. Το κύριο όργανο που είναι υπεύθυνο για τις κεντρικές προμήθειες (ΕΚΑΠΥ) θα συσταθεί μέχρι το τέλος του 2018, με στόχο την επίτευξη μεριδίου κεντρικών προμηθειών στις συνολικές δαπάνες νοσοκομείων κατά 30% στα μέσα του 2020 και κατά 40% στα μέσα του 2022. Στα επιδόματα αναπηρίας θα πρέπει να γίνει νέα προσέγγιση για τον προσδιορισμό της αναπηρίας με βάση τόσο την ιατρική όσο και τη λειτουργική αξιολόγηση έως τα μέσα του 2019, λέει το έγγραφο.
3. «Κόκκινα» δάνεια
Η Ελλάδα δεσμεύεται ότι θα συνεχίσει να εφαρμόζει μεταρρυθμίσεις με στόχο τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και ότι η ηλεκτρονική κατάθεση νομικών έγγραφων θα εφαρμοστεί σε όλα τα δικαστήρια μέχρι τα τέλη του 2019. Επίσης το ΤΧΣ θα πρέπει να αναπτύξει μέχρι το τέλος του 2018 μια στρατηγική εξόδου για την πώληση των μεριδίων του στις συστημικές τράπεζες.
4. Αγορές εργασίας και προϊόντων
Η Ελλάδα θα πρέπει να διασφαλίσει την ανταγωνιστικότητα μέσω ετήσιας αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4172/2012, αρχής γενομένης από το 2019.
Κτηματολόγιο: Η Ελλάδα θα ολοκληρώσει το έργο του Κτηματολογίου επικυρώνοντας το σύνολο των κτηματολογικών χαρτών και δασικών χαρτών μέχρι τα μέσα του 2021. Ως ενδιάμεσα βήματα θα ολοκληρώσει την κατάρτιση των υπόλοιπων δασικών χαρτών μέχρι τα μέσα του 2019 και θα δημιουργήσει πλήρως την κτηματολογική αρχή. Πρέπει να ολοκληρώσει το 45% έως τα μέσα του 2020.
Ενέργεια: Προκειμένου να ολοκληρωθούν οι μεταρρυθμίσεις στον τομέα της ενέργειας, η συμφωνηθείσα εκποίηση της ικανότητας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη της Δημόσιας Επιχείρησης θα ολοκληρωθεί έως τα τέλη του 2018.
5. «Γκάζι» σε αποκρατικοποιήσεις
Στο τομέα των αποκρατικοποιήσεων η Ελλάδα επιβεβαιώνει την πρόθεσή της να ολοκληρώσει τις συναλλαγές για την παραχώρηση του αεροδρομίου «Ελ. Βενιζέλος» και του ΔΕΣΦΑ (τέλος 2018), των ΕΛ.ΠΕ. (συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς υπολοίπων μετοχών στο HCAP) και της μαρίνας του Αλίμου (μέσα 2019), της Εγνατίας, των ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ και των περιφερειακών λιμανιών Αλεξανδρούπολης και Καβάλας (τέλος 2019), αναφέρεται στο έγγραφο. Την πώληση των μετοχών της ΔΕΗ, του δικτύου ΔΕΠΑ, των περιφερειακών λιμένων Ηγουμενίτσας και Κερκύρας και της υπόγειας αποθήκευσης της Καβάλας (μέσα 2021) και άλλων περιφερειακών λιμένων βάσει των συστάσεων των συμβούλων του ΤΑΙΠΕΔ.
6. Δημόσια διοίκηση
Εδώ η δέσμευση θα αφορά στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων για τον εκσυγχρονισμό της Δημόσιας Διοίκησης, αναφέρει το έγγραφο. Μέχρι το τέλος του 2018 η Ελλάδα «θα ολοκληρώσει το διορισμό των γενικών γραμματέων και όλων των γενικών διευθυντών σύμφωνα με τον νόμο 4369/2016».
ΧΡΕΟΣ: ΑΠΟΚΛΙΣΗ 40% ΑΠΟ ΤΟ ΣΤΟΧΟ
Δυσμενέστερη η λύση αποκλιμάκωσης από τη συμφωνία του 2012
Μια τεράστια διαφορά της τάξης του 40% του ΑΕΠ στο στόχο για την αποκλιμάκωση του χρέους μέχρι και το 2022 έχει η λύση που υιοθετήθηκε χθες τα ξημερώματα στο Λουξεμβούργο από αυτή που είχαν συμφωνήσει οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης στη δραματική συνεδρίαση του Νοεμβρίου 2012 για το ελληνικό χρέος.
Η αλλαγή της πορείας των οικονομικών της χώρας γίνεται φανερό από το γεγονός ότι περίπου 5,5 χρόνια νωρίτερα, όταν η Ελλάδα βρισκόταν ακόμη σε ύφεση και με πρωτογενές έλλειμμα, το Eurogroup είχε υιοθετήσει μια δραστική λύση με στόχο το χρέος να μειωθεί στο τέλος του 2022 στο 110% του ΑΕΠ. Οι προϋποθέσει τότε ήταν η Ελλάδα να προχωρήσει μεταρρυθμίσεις και να περάσει σε πρώτογενές πλεόνασμα.
Τα ξημερώματα της Παρασκευής οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης υιοθέτησαν για την Ελλάδα, που έχει πέντε συνεχή τρίμηνα και με πρωτογενή πλεονάσματα-μαμούθ, μια λύση που στην καλύτερη των περιπτώσεων θα αποκλιμακώσει το δημόσιο χρέος το 2022 στο 150% του ΑΕΠ με τα μέτρα να εφαρμόζονται από το 2023 και μετά.
Η λύση για το χρέος στο Λουξεμβούργο περιορίζει την αναδιάρθρωση των δανείων του EFSF (130,9 δισ. ευρώ). Από αυτά αναδιαρθρώνονται ουσιαστικά μόνο τα 96,6 δισ. ευρώ με την επέκταση της περιόδου χάριτος κατά 10 χρόνια και των ωριμάνσεων κατά 10 χρόνια. Στα υπόλοιπα 34,4 δισ. που είχε δανειστεί η Ελλάδα το 2012 για να επαναγοράσει παλιό και ακριβό χρέος η μόνη αλλαγή που έγινε είναι περικοπή του πέναλτυ του 2% στο επιτόκιο που θα έπρεπε να πληρώσει η Ελλάδα αν δεν εξοφλούσε το σύνολο του ποσού μέχρι και το 2016.
Συνεπώς η αναδιάρθρωση των δανείων περιορίζεται στο 38,6% των ευρωπαϊκών δανείων, δηλαδή στα 96,6% από τα συνολικά 260 δισ. ευρώ που θα έχει δανειστεί από την Ε.Ε. η Ελλάδα από τους Ευρωπαίους εταίρους της Τα διακρατικά δάνεια των πρώτων διακρατικών δανείων (GLF) ύψους 52 δισ. ευρώ αλλά και τα 69 δισ. που θα εκταμιεύσει μέχρι και το τέλος του προγράμματος ο ESM δεν πρόκειται να αλλάξουν ούτε σε διάρκειες ούτε και σε επιτόκια.
Τούτο παρά το γεγονός ότι στην εισήγηση του EWG προς το συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών προβλεπόταν παράταση των ωριμάνσεων και των διακρατικών δανείων, η οποία δεν εισακούστηκε.
Επιπλέον η επιστροφή στην Ελλάδα των κερδών των Κεντρικών Τραπεζών από τα κρατικά ομόλογα που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους μπήκε στην αιρεσιμότητα της επίτευξης στόχων και μάλιστα σε εξαμηνιαίες δόσεις των 500 εκ. ευρώ ώστε να εισπράττεται από την Ελλάδα 1 δισ. το χρόνο και το ποσό να εξαντληθεί μέχρι και το 2022.
Ο γαλλικός μηχανισμός, σύμφωνα με τον οποίο οι πληρωμές για υποχρεώσεις χρέους θα μεταφέρονται στο μέλλον αν η Ελλάδα είχε χαμηλή ανάπτυξη ή στασιμότητα, απαλείφθηκε. Ετσι στο τελικό κείμενο γίνεται μια αόριστη αναφορά για παρακολούθηση της πορείας και της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους και στην προοπτική, αν χρειαστεί οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης να αποφασίσουν και νέα μέτρα ελάφρυνσης από το 2033 και μετά.
ΤΙ ΕΛΕΓΕ Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΟΥ 2012
Η μείωση κατά 100 μονάδες του επιτοκίου των διμερών δάνειων ύψους 52 δισ. ευρώ (GLF) που είχε πάρει η Ελλάδα το 2010
Μια μείωση κατά 10 μονάδες βάσης της εγγύησης για τα δάνεια του EFSF
Η επέκταση των ωριμάνσεων των δανείων του EFSF κατά 15 χρόνια με παράλληλη νέα περίοδο χάριτος 10 ετών
Την άμεση ετήσια εκταμίευση προς την Ελλάδα των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα σε τακτικές δόσεις χωρίς προϋποθέσεις
«Μαξιλάρι» δεν συζητήθηκε καθώς το 2014 η Ελλάδα ήταν έτοιμη να μπει σε προληπτική πιστωτική γραμμή με μια πιο γενναία λύση για το χρέος και τα δεδομένα της οικονομίας σαφώς χειρότερα.
Τάσος Δασόπουλος
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου
[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]