Το «σφυροκόπημα» στα ελληνικά ομόλογα ανέδειξε στην πράξη την ανάγκη ύπαρξης ενός «δικτύου ασφαλείας» δικαιώνοντας την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που επιμένει ότι η «καθαρή έξοδος» για την Ελλάδα δεν θα είναι τελικά η καλύτερη δυνατή λύση προτείνοντας μια προληπτική πιστωτική γραμμή.
Τούτο διότι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει σήμερα πόσο θα διαρκέσει η κρίση και ποια θα είναι η έντασή της και αν θα μείνει στο πολιτικό επίπεδο ή θα επεκταθεί και στο τραπεζικό και πάλι με σημείο αναφοράς την Ιταλία δημιουργώντας πολλαπλά προβλήματα σε όλη την Ε.Ε.
Μια κρίση που θα επηρεάσει σε μόνιμη βάση το ευρώ που έχασε χθες σε μια ημέρα 0,36% στην ισοτιμία του σε σχέση με το δολάριο, θα κινητοποιήσει και τη νομισματική πολιτική για να συγκρατήσει τη συνεχιζόμενη πτώση μέσω της ανόδου των επιτοκίων.
Χθες, με την έξαρση της πολιτικής αβεβαιότητας της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωζώνης και λιγότερο της τέταρτης μεγαλύτερης, αυτής της Ισπανίας, λίγοι είδαν ότι το πραγματικό σφυροκόπημα το δέχθηκαν τα ελληνικά ομόλογα στο σύνολό τους. Το ιταλικό δεκαετές ομόλογο κατέγραψε άνοδο στην απόδοσή του κατά 11,56% φτάνοντας κοντά στο 3% από 2,7 % που ήταν μια ημέρα πριν. Η Ισπανία μετά το μεσημέρι είχε και ένα μικρό κέρδος της τάξης των 7,5 μονάδων βάσης με την απόδοση του δικού της δεκαετούς ομολόγου να προσγειώνεται στο 1,6%.
Η Ελλάδα από την άλλη μεριά η οποία ολοκληρώνει οσονούπω το τρίτο πρόγραμμα σταθεροποίησης, έχει μπροστά της το ενδεχόμενο ρύθμισης του χρέους και αναμένει από τους δανειστές της το μαξιλάρι των περίπου 10 δισ. ευρώ είδε χθες τα ομόλογα του Δημοσίου να αυξάνουν τις αποδόσεις τους στα επίπεδα των αρχών του 2016.
Η απόδοση του δικού της δεκαετούς ομολόγου κοντά στο 3,4-3,5% στην αρχή του χρόνου έγραψε χθες τις δεύτερες μεγαλύτερες ζημιές σε επίπεδο απόδοσης με το δεκαετές ομόλογο να αγγίζει μέχρι το μεσημέρι το 5%, για να υποχωρήσει το απόγευμα στο 4,8% με άνοδο μόνο σε μια μέρα κατά 7,72%, αποκλείοντας προς το παρόν νέες απόπειρες εξόδου για δανεισμό από τις αγορές. Ωστόσο το δεκαετές ομόλογο δεν είναι το πιο χαρακτηριστικό για την Ελλάδα, καθώς οι τίτλοι που διαπραγματεύονται είναι μόνο τα «κουρεμένα» ομόλογα του PSI.
Πιο χαρακτηριστική όμως ήταν η εκτόξευση των αποδόσεων για το νέο πενταετές ομόλογο που εκδόθηκε τον Ιούλιο του 2017 με επιτόκιο 3,75%. Μέχρι πριν από τρεις ημέρες η απόδοσή του κυμαινόταν στο 3,25% – 3,3%. Χθες η απόδοση του συγκεκριμένου τίτλου έκανε ράλι άνευ προηγουμένου φτάνοντας στο 3,93% (αύξηση σε μία ημέρα 16,89%) με υψηλό ημέρας το 4,2%.
Την ίδια ώρα το 10ετές ομόλογο της Γερμανίας (Bund) που είναι και ομόλογο αναφοράς για το σύνολο της Ευρωζώνης κατέγραφε μείωση κατά 4% στην απόδοσή του η οποία προσγειώθηκε στο 0,34% Από τον υπόλοιπο ευρωπαϊκό Βορρά η απόδοση του ολλανδικού δεκαετούς ομολόγου είχε άνοδο 1,75%, της Φινλανδίας 1,56%, της Αυστρίας 5,35%, ενώ μειώσεις στις αποδόσεις του 10ετούς τους κατέγραψαν η Γαλλία κατά 0,2% και το Βέλγιο κατά 1,83%.
Στον αέρα η έξοδος της Ελλάδας στις αγορές
Η ιταλική κρίση έρχεται μόλις τρεις μήνες πριν τον Σεπτέμβριο όταν η ΕΚΤ θα τερματίσει το πρόγραμμα αγοράς κρατικών και εταιρικών ομολόγων, γνωστό ως ποσοτική χαλάρωση ή QE. Η εξέλιξη αυτή θα έχει ως αποτέλεσμα την άνοδο των αποδόσεων όλων των ομολόγων της Ευρωζώνης και άρα και των ελληνικών, αφού όλοι οι ευρωπαϊκοί τίτλοι θα βρουν τις πραγματικές τους τιμές.
Ο τερματισμός του QE συμπίπτει σχεδόν με την ολοκλήρωση του τρίτου ελληνικού μνημονίου και την πλήρη ανεξαρτητοποίηση της Ελλάδας από τον φθηνό δανεισμό του ESM. Ως «αμορτισέρ» θα έχει μόνο το μαξιλάρι ασφαλείας που θα έχει διαμορφώσει από το δάνειο του ESM και τα 6 δισ. που έχουν συγκεντρωθεί από τις εκδόσεις του 5ετούς ομολόγου το καλοκαίρι του 2017 και του 7ετούς ομολόγου τον περασμένο Φεβρουάριο, καθώς και των συνεχώς ανανεούμενων repos των τραπεζικών διαθεσίμων των δημοσίων οργανισμών.
Ωστόσο ο αναγκαστικός αποκλεισμός της Ελλάδας από τις αγορές λόγω απαγορευτικών επιτοκίων – αν οι συνθήκες παραμείνουν ίδιες – δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με την ανάλωση χρημάτων μόνο από το «μαξιλάρι ρευστότητας», αφού θα επηρεάσει τα επιτόκια ακόμη και στα έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου. Επιπλέον είναι πιθανό να καθυστερήσει και τις αναμενόμενες αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της οικονομίας από τους μεγάλους οίκους αξιολόγησης.
Ολα αυτά σε μια χρονιά διαδοχικών εκλογικών αναμετρήσεων για ευρωκοινοβούλιο, τοπική αυτοδιοίκηση και εθνικό κοινοβούλιο. Η Ελλάδα είναι πολύ πιθανό να βρεθεί ξεκρέμαστη όχι μόνο σε ό,τι αφορά στην έξοδο στις αγορές αλλά και στην υλοποίηση μεταμνημονιακών υποχρεώσεων που φαίνεται ότι θα αναλάβει.
Τάσος Δασόπουλος
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου
[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]