Τι αλλάζει

Με εγκύκλιο που εξέδωσε χθες η ΓΓΔΕ, αποκαλύπτεται ότι με τις διατάξεις της παραγράφου 9 του άρθρου 112 του ν. 4387/2016 το υπ. Οικονομικών άλλαξε τον τρόπο υπολογισμού της εισφοράς αλληλεγγύης επί των τεκμαρτών εισοδημάτων, ώστε, από τις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβληθούν το 2017, ο τρόπος αυτός να είναι σύμφωνος με τα όσα προβλέπουν δύο αποφάσεις που εξέδωσε το 2015 το Συμβούλιο της Επικρατείας (τις υπ’ αριθμόν 2563/2015 και 2564/2015).

Συγκεκριμένα, από την παράγραφο 3 της υπ’ αριθμόν ΠΟΛ. 1087/2016 εγκυκλίου προκύπτει ότι από το 2017 σε όσες περιπτώσεις κάποιος φορολογούμενος εμφανίζει στη δήλωσή του μεγαλύτερο τεκμαρτό εισόδημα από το πραγματικό αλλά καλύπτει την προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων η εισφορά αλληλεγγύης, όπως αυτή τροποποιήθηκε με την παράγραφο 9 του άρθρου 112 του ν. 4387/2016, δεν θα υπολογίζεται πλέον βάσει του μεγαλύτερου τεκμαρτού εισοδήματος, αλλά βάσει του μικρότερου ποσού εισοδήματος με το οποίο πράγματι αυτός φορολογήθηκε, δηλαδή με βάση το σύνολο των δηλωθέντων εισοδημάτων του.

Τι ίσχυε

Την 6ετία 2011-2016 κατά την οποία η εισφορά αλληλεγγύης εφαρμόστηκε επί των εισοδημάτων των ετών 2010-2015 ίσχυσαν οι διατάξεις του άρθρου 29 του ν. 3986/2011, της υπουργικής αποφάσεως υπ’ αριθμόν ΠΟΛ. 1167/2-8-2011 και της εγκυκλίου υπ’ αριθμόν ΠΟΛ. 1099/9-4-2014, οι οποίες προέβλεπαν ότι σε περίπτωση που το τεκμαρτό εισόδημα του φορολογουμένου είναι μεγαλύτερο από το δηλωθέν, τότε, ακόμη κι αν αυτός καλύψει τη διαφορά, η εισφορά εξακολουθεί να υπολογίζεται όχι επί του πιο χαμηλού πραγματικού δηλωθέντος εισοδήματος αλλά επί του υψηλότερου τεκμαρτού! Με τον τρόπο αυτό χιλιάδες φορολογούμενοι υπερφορολογήθηκαν με εισφορά αλληλεγγύης για ανύπαρκτα τεκμαρτά εισοδήματα.

Η δικαίωση

Από την πρώτη στιγμή που θεσπίστηκαν αυτές οι διατάξεις και συγκεκριμένα από τον Σεπτέμβριο του 2011 ασκήθηκε από δύο φορολογούμενους προσφυγή για την ανατροπή τους. Η προσφυγή, λόγω της σπουδαιότητάς της, έφθασε το 2013 στο Συμβούλιο της Επικρατείας, που εξέδωσε τελικά το 2015 δύο αποφάσεις, τις υπ’ αριθμόν 2563/2015 και 2564/2015. Με αυτές το ΣτΕ έκρινε ότι αντίκεινται στις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 4 του Συντάγματος οι διατάξεις του άρθρου 29 του ν. 3986/2011 και της υπ’ αριθ. ΠΟΛ.1167/2-8-2011 αποφάσεως του τότε αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, σύμφωνα με τις οποίες η εισφορά αλληλεγγύης υπολογίζεται υποχρεωτικά επί του τεκμαρτού εισοδήματος εφόσον αυτό είναι μεγαλύτερο του δηλωθέντος, ακόμη και στην περίπτωση που καλυφθεί η διαφορά.

Το κόλπο

Βάσει των αποφάσεων αυτών του ΣτΕ, η τωρινή ηγεσία του υπ. Οικονομικών θα έπρεπε από το 2015 να είχε προχωρήσει σε αλλαγή των διατάξεων του άρθρου 29 του ν. 3986/2011 για την επιβολή της εισφοράς αλληλεγγύης και σε ακύρωση τόσο της απόφασης ΠΟΛ. 1167/2.8.2011 όσο και της εγκυκλίου ΠΟΛ. 1099/9-4-2014 ως προς το συγκεκριμένο ζήτημα, ώστε να υπάρξει συμμόρφωση με τις αποφάσεις του ΣτΕ.

Ταυτόχρονα, θα έπρεπε να είχε προχωρήσει σε αναδρομικό επανυπολογισμό της εισφοράς αλληλεγγύης για όλες τις περιπτώσεις φορολογουμένων οι οποίοι στις δηλώσεις των ετών 2011-2015 κάλυψαν τις διαφορές φορολογητέου και τεκμαρτού εισοδήματος, ώστε τα επιπλέον ποσά εισφοράς αλληλεγγύης που χρεώθηκαν παράνομα να τους επιστραφούν.

Επιπλέον, δεν θα έπρεπε να επιτραπεί η εφαρμογή των παράνομων αυτών διατάξεων στις φετινές δηλώσεις. Αντί όλων αυτών, το υπουργείου Οικονομικών με το άρθρο 112 του ν. 4387/2011 προσάρμοσε τη νομοθεσία για την εφαρμογή της εισφοράς αλληλεγγύης στις επιταγές του Συντάγματος από τα εισοδήματα του 2016 που θα φορολογηθούν το 2017 και όχι αναδρομικά για τα εισοδήματα των ετών 2010-2015, ως όφειλε.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΛΑΙΤΣΑΚΗΣ

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου