Καθοριστικό. και απόλυτα αρνητικό, ρόλο στην τραγωδία του κυπριακού ελληνισμού το 1974 παίζει ο Κίσινγκερ που τότε αποτελεί το ισχυρότερο πρόσωπο της διεθνούς διπλωματικής σκηνής. Η ξεκάθαρη αντιπάθεια του απέναντι στον “Κάστρο της Μεσογείου” Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, τον οδηγεί στο να μετατραπεί σε σταθερό σύμμαχο, σχεδιαστή και εκτελεστή των τουρκικών σχεδίων στην περιοχή και έκτοτε ανεπιθύμητο πρόσωπο του ελληνισμού.
Μόνο αγανάκτηση προκαλούν οι συνομιλίες του με τον διορισμένο από τον Δημήτριο Ιωαννίδη “πρωθυπουργό” της επίμαχης περιόδου Αδαμάντιο Ανδρουτσόπουλο, μέσα από αποχαρακτηρισμένα έγγραφα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ εκείνης της περιόδου.
Στους διαλόγους ο “μάγος” φαίνεται να “παίζει στα δάκτυλα” στον ανίδεο για τέτοια θέματα Ανδρουτσόπουλο αφού ενώ οι Τούρκοι έχουν εισβάλει στην Κύπρο, ο πρώτος αφού στην αρχή διαβεβαιώνει τον δεύτερο ότι επίκειται εκεχειρία, εν συνεχεία καλεί τον αχυράνθρωπο της καταρρέουσας δικτατορίας να επισκεφτεί τις ΗΠΑ να “ανταλλάξουν ιδέες”…
21/7/1974, ώρα 12.01
Κίσινγκερ :Ελπίζουμε πολύ ότι η κυβέρνησή σας θα δείξει την μεγαλύτερη δυνατή αυτοσυγκράτηση. Επειδή δίνουμε μεγάλη σημασία στην φιλία και τη συμμαχία μας. Ευχαριστώ.
Ανδρουτσόπουλος : Δεν ξέρω τι άλλο θα μπορούσε να γίνει από την πλευρά μας.
Κίσινγκερ : Όχι, δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα. Θα είμαστε σε επαφή. Γεια σας πρωθυπουργέ.
21/7/1974, ώρα 12. 35
Κίσινγκερ : Η τουρκική κυβέρνηση θα ανακοινώσει συμφωνία επί της αρχής για εκεχειρία και ότι θα συμφωνήσει να σας συναντήσει αύριο στις 8.
Ανδρουτσόπουλος : Ναι.
Ντεγκρέτσια: Η αμηχανία ενός επώνυμου με ονομασία προέλευσης... - Η μακρά ιστορία από την αρχή
Κίσινγκερ : Είναι μια συμφωνία επί της αρχής. Προτιμούν στην Βιέννη. Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Κάλαχαν θα είναι εκεί.
Ανδρουτσόπουλος : Είναι δυνατόν να γίνει μεθαύριο ;
Κίσινγκερ : Δεν θα συμφωνήσει γι αυτήν καθ’ αυτήν την εφαρμογή της εκεχειρίας.
Ανδρουτσόπουλος : Δεν καταλαβαίνω. Η εκεχειρία θα ξεκινήσει απόψε ;
Κίσινγκερ : Όχι, η πρόθεση θα ανακοινωθεί απόψε.
Λίγη ώρα αργότερα, όταν ο Ανδρουτσόπουλος επικοινωνεί εκ νέου μαζί του ώστε να του πει ότι όχι μόνο δεν υπάρχει εκεχειρία αλλά οι Τούρκοι προελαύνουν και ενισχύουν τις θέσεις τους, ο Κίσιγκερ αφού τον ευχαριστεί για την ενημέρωση, τον καλεί στις ΗΠΑ για να μιλήσουν.
Κίσινγκερ : Θα κάνουμε ότι μπορούμε για να το σταματήσουμε. Μπορώ να σας υποβάλλω μια ερώτηση;
Ανδρουτσόπουλος : Ναι.
Κίσινγκερ :Αναρωτήθηκα μήπως θα θέλατε να έρθετε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Θα μπορούσαμε να ανταλλάξουμε ιδέες.
Ανδρουτσόπουλος : Δεν νομίζω ότι θα μπορούσα να έρθω τώρα.
Η ανθελληνική δράση του δεν διαφοροποιείται ούτε μετά την διχοτόμηση όπως φαίνεται ξεκάθαρα σε άλλο αποχαρακτηρισμένο έγγραφο της περιόδου. Σε συνομιλία του με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ραούλφ Ντενκτάς τον Νοέμβριο του 1975, ο Κίσινγκερ εκδηλώνει την ξεκάθαρη αγωνία του για πιθανή φιλελληνική μεταστροφή του Κογκρέσου στο Κυπριακό ζήτημα :“Η άποψή μου είναι ότι αν δεν επαναληφθούν σύντομα οι διαπραγματεύσεις, το Κογκρέσο θα επιβάλλει μια νέα αντιπαράθεση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Τουρκίας. Αυτή δεν είναι μια ρεαλιστική πολιτική για την Τουρκία. Στην πραγματικότητα δεν μπορούν να στραφούν προς την Σοβιετική Ένωση. Οι Έλληνες μπορεί τότε να προκαλούν συνεχείς κρίσεις στο Αιγαίο, αφήνοντας την Τουρκία σε άμυνα. Αυτός είναι ο φόβος μου. Εάν δεν υπάρξει διευθέτηση στους προσεχείς μήνες, η λογική των γεγονότων μπορεί να μας οδηγήσει στο πλευρό της Ελλάδας”.
Χαρακτηριστικός είναι ο τρόπος που αντιδρά ο πανίσχυρος υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ στη προοπτική να κατέχουν οι Τούρκοι “μόνο” το 18% της Μεγαλονήσου :“Δεν είναι δυνατόν” ενώ χαράζει κοινή γραμμή αντιμετώπισης έναντι του Μακαρίου με τον Ντενκτάς: “Θα είμαστε σε καλύτερη θέση ν’ αντισταθούμε στον Μακάριο εάν κάνεις κάποια συγκεκριμένη πρόταση”…