Γράφει η Σοφία Βαλσάμη

Ως γιος μπασκετμπολίστας (του Αντώνη Λάνθιμου που μεσουράνησε με τη φανέλα του Παγκρατίου και της Εθνικής τη δεκαετία του 70’) ευστόχησε σε… τρίποντο με τον «Αστακό». Τρίποντα από αυτά που μένουν στην ιστορία και σκοπεύει να βαδίσει για χρόνια στο δρόμο της επιτυχίας.

Το… αγροτικό του έκανε με βίντεο κλιπ του Σάκη Ρουβά και της Δέσποινας Βανδή, ώσπου να επιχειρήσει το μεγάλο βήμα. Ένα βήμα που έφερε τον «Αστακό» του Γιώργου Λάνθιμου στις επιλογές για τα βραβεία της Ακαδημίας Κινηματογράφου. Εκεί παρέα με όλους τους μεγάλους…

Το EThe Magazine του EleftherosΤypos.gr βαδίζει στα βήματα της ζωής του μεγάλου αυτού νέου Έλληνα σκηνοθέτη που διαφημίζει την χώρα μας στα πέρατα του κόσμου.

Από τα βίντεο κλιπ στις κινηματογραφικές αίθουσες

Γεννήθηκε το 1973 σε μια μπασκετική οικογένεια, αλλά αντί να πάρει… σβάρνα τα γήπεδα (μικρός έκανε ένα πολύ σύντομο πέρασμα από τις ακαδημίες του Παγκρατίου), αφοσιώθηκε στην έβδομη τέχνη. Στα 19 του χρόνια μετά και το χαμό της μητέρας του άφησε τα οικονομικά και σπούδασε κινηματογραφική και τηλεοπτική σκηνοθεσία στη Σχολή Σταυράκου στην Αθήνα. Το 1995 άρχισε τη σκηνοθετική του σταδιοδρομία με ταινίες, θεατρικά έργα, videodance και αρκετές τηλεοπτικές διαφημίσεις. Ήταν επίσης μέλος της δημιουργικής ομάδας που σχεδίασε την έναρξη και τη λήξη των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 2004.

Το 2001, ο Λάνθιμος σκηνοθετεί μαζί με τον Λάκη Λαζόπουλο την ταινία «Ο Καλύτερός μου φίλος» και τέσσερα χρόνια αργότερα, πραγματοποιεί το προσωπικό του ντεμπούτο με την «Κινέτα», που προβλήθηκε στο φεστιβάλ του Τορόντο και απέσπασε εγκωμιαστικές κριτικές.

https://www.youtube.com/watch?v=QFtDzK64-pk

Η σχέση, πάντως, του Γιώργου Λάνθιμου με τα Oscar κρατάει χρόνια… Το 2009, η ταινία του «Κυνόδοντας» κέρδισε το βραβείο «Ένα Κάποιο Βλέμμα» (Prix Un Certain Regard) στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών. Υπήρξε όμως και συνέχεια. Στις 25 Ιανουαρίου 2011 ανακοινώθηκε πως ο «Κυνόδοντας» είναι υποψήφιος για το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας 2010 (το βραβείο κατέληξε τελικά στην δανέζικη ταινία της Σουζάνε Μπίερ, Ίσως, Αύριο). Η ίδια ταινία πάντως απέσπασε πολλές διακρίσεις και βραβεία σε διάφορα διεθνή φεστιβάλ κινηματογράφου.

Μια άλλη ταινία του Γιώργου Λάνθιμου, οι «Άλπεις» στις 10 Σεπτεμβρίου 2011 τιμήθηκε με το Βραβείο Osella Καλύτερου Σεναρίου στο Φεστιβάλ της Βενετίας.

Το περασμένο καλοκαίρι η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών απέστειλε προσκλήσεις νέων μελών και μεταξύ αυτών συμπεριέλαβε και τον διεθνή Έλληνα σκηνοθέτη Γιώργο Λάνθιμο. Καθόλου λοιπόν τυχαία η πορεία των πραγμάτων για τον Έλληνα σκηνοθέτη…

Και εγένετο ο «Αστακός»

Από το 2011 ο Γιώργος Λάνθιμος ζει μόνιμα στο Λονδίνο. Δεν του αρέσει η κοσμική ζωή και από τότε που μετακόμισε στο Λονδίνο διατηρεί ελάχιστες επαφές με Έλληνες. Είναι εντελώς απορροφημένος στη δουλειά του, καθώς προβληματίζεται για το τι θα μπορέσει να αποτελέσει το επόμενο βήμα του. Είναι παντρεμένος με την Αριάν Λάμπεντ σε έναν γάμο που έμεινε μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.

Η μόνιμη εγκατάστασή του στο Λονδίνο τον βοήθησε πολύ στις κινηματογραφικές του δημιουργίες και εκεί γεννήθηκε και η ιδέα του Αστακού. Πρόκειται για μια ιρλανδοβρετανοελληνική συμπαραγωγή με διεθνές καστ που γυρίστηκε στην Ιρλανδία και απέσπασε το Βραβείο Κριτικής Επιτροπής στο πρόσφατο Φεστιβάλ των Καννών.

Τον «Αστακό», συνέγραψε με τον επί σειρά ετών συνεργάτη του, Ευθύμη Φιλίππου. Πρόκειται για μια αντισυμβατική ιστορία αγάπης με κάποια στοιχεία μαύρης κωμωδίας και διαδραματίζεται σε ένα κοντινό μέλλον, όπου, σύμφωνα με τους κανόνες της Πόλης, όσοι μένουν μόνοι τους αναγκαστικά συλλαμβάνονται και μεταφέρονται σε ξενοδοχείο. Εκεί, έχουν 45 ημέρες στη διάθεσή τους για να βρουν ταίρι, αλλιώς θα μεταμορφωθούν στο ζώο της επιλογής τους. Οι ισορροπίες ωστόσο ανατρέπονται όταν ο Ντέιβιντ (Κόλιν Φάρελ) δραπετεύει, βρίσκοντας καταφύγιο στο Δάσος όπου ζουν οι μοναχικοί και, ενάντια στους κανόνες τους, ερωτεύεται μια γυναίκα (Ρέιτσελ Βάις).

Η φυγή από την Ελλάδα

Το γεγονός ότι οι ταινίες του από το ξεκίνημά του είχαν αποσπάσει πολύ καλές κριτικές και βραβεία πίστευε ότι θα τον βοηθούσε να βρει χρηματοδότηση στην Ελλάδα. Κάι τέτοιο δεν κατέστη δυνατόν και πήρε την απόφαση να μετακομίσει στο Λονδίνο. Πλέον πολλοί καταξιωμένοι ηθοποιοί θαυμάζουν τη δουλειά του και θέλουν να συνεργαστούν μαζί του. Δίκαια θεωρείται ως ο κορυφαίος Έλληνας σκηνοθέτης της γενιάς του.

Σε συνέντευξή του στο Βήμα ο Γιώργος Λάνθιμος είχε πει: «Το να κάνω ταινίες στην Ελλάδα σίγουρα είχε και θετικά στοιχεία: ήμασταν απόλυτα ελεύθεροι, δουλεύαμε με φίλους που το βασικό τους κίνητρο ήταν απλώς η αγάπη τους για αυτό που έκαναν και μπορούσαμε να είμαστε ευέλικτοι. Από την άλλη, είχαμε περιορισμούς στο τι ταινίες μπορούσαμε να κάνουμε, λόγω ανεπαρκών πόρων. Οταν, λοιπόν, εξαντλήσεις τις χάρες που σου αναλογούν – γιατί έτσι κάναμε ταινίες –, πρέπει να πας σε κάποια άλλη χώρα και να δοκιμάσεις να κάνεις σινεμά με διαφορετικό τρόπο. Πάντα ήθελα να φύγω από την Ελλάδα και να ζήσω αλλού. Εχοντας γυρίσει εκεί τρεις ταινίες, με τις δυσκολίες και τις ιδιαιτερότητες που αυτό είχε, ήξερα πως αν ήθελα να προχωρήσω και να αναπτυχθώ, έπρεπε να είμαι σε ένα μέρος που έχει την απαραίτητη δομή για να στηρίξει το σινεμά, γι’ αυτό και μετακόμισα στο Λονδίνο».

Για την ταινία Αστακός είχε αναφέρει: «Από τη στιγμή που ξεκινήσαμε τα γυρίσματα, είχα απόλυτο δημιουργικό έλεγχο και ελευθερία. Τόσο οι παραγωγοί όσο και οι ηθοποιοί στήριζαν απόλυτα αυτό που ήθελα να κάνω. Οσον αφορά την περίοδο μέχρι να καταφέρουμε να βρούμε χρηματοδότηση, δεν ήταν εύκολη, και αυτό είναι προφανές, μιας και η ταινία είναι συμπαραγωγή πολλών διαφορετικών φορέων – πολλές χώρες έβαλαν από λίγα χρήματα. Υποθέτω δεν υπήρχαν πολλοί που ήθελαν να πάρουν το ρίσκο να κάνουν μια τέτοια ταινία. Αλλά στο τέλος καταλήγεις να δουλέψεις με όσους είναι έτοιμοι να σε υποστηρίξουν. Ο προϋπολογισμός δεν ήταν ιδιαίτερα μεγάλος σε σχέση με άλλες αντίστοιχες ταινίες, αλλά σίγουρα ήταν πολύ μεγαλύτερος σε σχέση με τις ταινίες που έκανα στην Ελλάδα, αυτή τη φορά μπορέσαμε να πληρώσουμε όλους όσοι συμμετείχαν. Η βασική διαφορά είναι ότι πρόκειται για έναν κόσμο που λειτουργεί απολύτως επαγγελματικά. Είναι σίγουρα ένα διαφορετικό περιβάλλον στο οποίο πρέπει να προσαρμοστείς. Σε κάθε περίπτωση, όμως, το να μπορέσω να κάνω μια ταινία έτσι ήταν σίγουρα μια πρόοδος».

Οι ταινίες του Γιώργου Λάνθιμου

1995 Ο βιασμός της χλόης (μικρού μήκους)
2001 Ο καλύτερός μου φίλος (σκηνοθεσία μαζί με τον Λάκη Λαζόπουλο)
2001 Uranisco Disco (μικρού μήκους)
2005 Κινέττα
2009 Κυνόδοντας (βραβείο “Ένα Κάποιο Βλέμμα”/”Prix Un Certain Regard”, Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών, 2009, υποψηφιότητα για Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας, 2010)
2010 Attenberg (ηθοποιός, παραγωγός)
2011 Άλπεις (Alps)
2015 Ο Αστακός (The Lobster), (Βραβείο Κριτικής Επιτροπής στο Φεστιβάλ των Καννών του 2015)