Σε ένα «κρεσέντο» προκλητικότητας, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσε κατά τη διάρκεια ειδικής φιέστας ότι η ιστορική Μονή της Χώρας, το σημαντικότερο βυζαντινό μνημείο από την εποχή των Παλαιολόγων στην Κωνσταντινούπολη, θα λειτουργεί από σήμερα (06/05) ως τζαμί.

Το Υπουργείο Εξωτερικών σημείωσε μεταξύ άλλων πως αυτή η απόφαση «συνιστά πρόκληση για τη διεθνή κοινότητα καθώς αλλοιώνει και προσβάλλει τον χαρακτήρα της ως μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, ανήκον στην ανθρωπότητα»

Συγκεκριμένα, η Αθήνα τόνισε πως «η απόφαση των τουρκικών αρχών για την έναρξη της λειτουργίας της Μονής της Χώρας ως μουσουλμανικού τεμένους συνιστά πρόκληση για τη διεθνή κοινότητα καθώς αλλοιώνει και προσβάλλει τον χαρακτήρα της ως μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, ανήκον στην ανθρωπότητα.

Η διατήρηση του οικουμενικού χαρακτήρα μνημείων και η τήρηση των διεθνών προτύπων προστασίας της θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελεί σαφή διεθνή υποχρέωση που δεσμεύει όλα τα κράτη».

Η Μονή της Χώρας είναι το τρίτο βυζαντινό μνημείο σε τουρκικό έδαφος το οποίο λειτουργεί ως τέμενος, μαζί με την Αγία Σοφία και τη Μονή της Παμμακάριστου, που έχει μετατραπεί σε τζαμί με την ονομασία «Φετχιγέ».

Αυτή η προκλητική κίνηση του Προέδρου της Τουρκίας έρχεται μόλις μία εβδομάδα πριν από τη συνάντηση με τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, στην Άγκυρα, τη 13η Μαΐου και σε ένα κλίμα ομαλοποιημένο το περασμένο διάστημα, μεταξύ των δύο χωρών.

Σε επίπεδο διπλωματίας, η συνεργασία για την προετοιμασία της συνάντησης των δύο ηγετών είναι άριστη, ωστόσο, πάντοτε υπάρχουν επιφυλάξεις αλλά και κίνδυνοι για κλιμάκωση.

Ερντογάν: Ποια είναι η Μονή της Χώρας

Το τζαμί θα λειτουργεί στο πρότυπο της Αγίας Σοφίας. Tα ψηφιδωτά στους τοίχους στον χώρο της προσευχής καλύφθηκαν, ενώ καθορίστηκε περιοχή που θα την επισκέπτονται οι τουρίστες με ξεναγό.

Η εκκλησία του Αγίου Σωτήρος εν τη Χώρα, το καθολικό του πάλαι ποτέ μοναστικού συγκροτήματος, χρονολογείται από τον 6ο μ.Χ. αιώνα, ενώ τα μοναδικά ψηφιδωτά και νωπογραφίες της φιλοτεχνήθηκαν τον 14ο αιώνα, από το 1305 έως το 1320, επί βασιλείας Παλαιολόγων.

Η Μονή της Χώρας μετατράπηκε σε τζαμί το 1511, 58 χρόνια μετά την ‘Αλωση της Πόλης, και με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου της Τουρκίας το 1945 έγινε μουσείο. Μετά την απόφαση αυτή ειδικοί από τις Ηνωμένες Πολιτείες εκτέλεσαν ένα τεράστιο έργο αποκατάστασης και συντήρησης των ψηφιδωτών και νωπογραφιών, ξηλώνοντας τους σοβάδες που τα κάλυπταν. Οι εργασίες ξεκίνησαν το 1948 και ολοκληρώθηκαν δέκα χρόνια αργότερα το 1958. Το 2019 το Συμβούλιο της Επικρατείας (Danistay) της Τουρκίας ακύρωσε την απόφαση του 1945 και ένα χρόνο αργότερα, ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσε ότι το μνημείο θα λειτουργήσει και πάλι ως τζαμί.

Εντυπωσιακά ψηφιδωτά

Στη διακόσμηση της κάτω ζώνης της αψίδας του παρεκκλησίου απεικονίστηκε και η ολόσωμη Παναγία που τραβά με τα χέρια προς το μάγουλό της το Θείο Βρέφος και χαρακτηρίζεται «ένας από τους πιο συναισθηματικούς τύπους της Παναγίας Ελεούσας στη βυζαντινή τέχνη».

Σχετικές με τη μεγάλη διάδοση της λατρείας της Θεοτόκου είναι και οι απεικονίσεις των τεσσάρων μελωδών αγίων: του Ιωάννη Δαμασκηνού, του Κοσμά Υμνογράφου, του Θεοφάνη Γραπτού και του Ιωσήφ Υμνογράφου, που δημιούργησαν τη βασική μαριολογική υμνογραφία της Ορθοδοξίας.

Αξιόλογη στη σειρά των σκηνών της Παλαιάς Διαθήκης είναι η παράσταση της κλίμακος του Ιακώβ στη δυτική πλευρά του νότιου τοίχου.Το δυτικό τμήμα διακοσμείται με σκηνές από την Παλαιά Διαθήκη που αποτελούν προεικονίσεις της Παναγίας, διαμορφώνοντας έτσι με ζωγραφικά μέσα έναν ύμνο στη Θεοτόκο.

Ειδήσεις σήμερα

Ολεξάντρ Πελεσένκο: Σοκ με τον δις πρωταθλητή Ευρώπης στην άρση βαρών – Σκοτώθηκε σε μάχη στην Ουκρανία

Ράφα ώρα μηδέν: Συμφωνεί σε εκεχειρία στη Γάζα η Χαμάς – Αρνητική πρώτη αντίδραση του Ισραήλ

Μουσουλμανικό κόμμα ΚΙΕΦ: Με ψευδό «Μακεδόνισσα» στη μάχη των ευρωεκλογών για να σταματήσει τον κατήφορο – Τι αποκαλύπτει το Eleftherostypos.gr [βίντεο]