Η προκλητική, εγωκεντρική και έντονα απειλητική γλώσσα του Τούρκου προέδρου κατά της χώρας μας με επίκεντρο την κυριαρχία και την αμυντική υποδομή των νησιών μας, έχει πραγματικά πολλαπλασιάσει συγκριτικά με προηγούμενες κρίσεις την ανησυχία πολλών πρέσβεων και ξένων διπλωματών στη χώρα μας.
Αν και σε μεγάλο βαθμό απορρίπτουν την περίπτωση ενός συμβατικού πολέμου μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας εν τούτοις σε πολλές και κατ’ ιδίαν επαφές του υπογράφοντα καταγράφεται με έντονο προβληματισμό η επικέντρωση των Ερντογάν και Τσαβούσογλου στην περίπτωση της αποστρατιωτικοποίησης νήσων του ανατολικού Αιγαίου και της Δωδεκανήσου, ενώ πολλοί αναλυτές προσπαθούν να εξετάσουν ποια είναι τα επόμενα βήματα των ανατολικών μας γειτόνων και τι επιδιώκουν μέσα από ένα έντονο κύμα έντασης με την Αθήνα, δεδομένου ότι έχουν αρκετά μέτωπα ανοικτά και προβληματικά.
1 ΕΝΙΑΙΟ ΤΟΥΡΚΙΚΟ ΔΟΓΜΑ
Η Αγκυρα έχει την ευθύνη για την εμφανιζόμενη υποτροπή στις διμερείς σχέσεις. Η εξωτερίκευση των εθνικών επιλογών μας, η διεθνοποίηση των θέσεών μας, η καλύτερη καταγραφή και παρουσίαση των απόψεών μας από πλευράς κυβέρνησης έχει αναδιατάξει και αναβαθμίσει την παρουσία μας. Τούτο δεν σημαίνει ότι η Τουρκία θα συμμορφωθεί. Είναι πολύ σημαντικό να ληφθεί υπόψη ότι η τουρκική εξωτερική πολιτική είναι ενιαία και ότι με εξαίρεση το κουρδικό κόμμα HDP, όλα τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης (μικρά και μεγάλα) ταυτίζονται με το AKP και προσπαθούν να πλειοδοτήσουν σε εθνικιστική συμπεριφορά, συνωμοσιολογία, μπαράζ απειλών κ.λπ. Συνεπώς μην αναμένουμε από την Αγκυρα ότι αν (λέω, αν…) αποσυρθεί (με κάποιο τρόπο) ο Ερντογάν, θα βρεθούμε μπροστά σε ήρεμες θάλασσες. Δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση. Ο Τούρκος είναι… λύκος και δεν χαρίζεται.
2 Η «ΓΑΛΑΖΙΑ ΠΑΤΡΙΔΑ»
Με ή χωρίς τον Ερντογάν, το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας» θα είναι στο προσκήνιο. Η Τουρκία θέλει και επιδιώκει ρόλο από τη Μαύρη Θάλασσα έως το Αιγαίο και από εκεί σε Μεσόγειο, Ερυθρά Θάλασσα, Ινδικό. Η προσεχής ενεργοποίηση και ανάπτυξη του πλοίου ειδικών επιχειρήσεων -αμφίβιων- μίνι αεροπλανοφόρου-ελικοπτεροφόρου Anadolu θα προσδώσει στην Αγκυρα ένα επιπρόσθετο κύρος. Μπορεί να έχει αρκετά προβλήματα με τους τρέχοντες αεροπορικούς εξοπλισμούς (θα δούμε πώς θα εξελιχθούν), αλλά εμμένει σε αρκετά δικά της και επιτυχή εξοπλιστικά προγράμματα, μακρόπνοα ναυτικά σχέδια, ενώ διατηρεί και ένα τέμπο αφού συμμετέχει σε πολεμικές επιχειρήσεις (ειδικά σε αστικό πόλεμο στη βόρεια Συρία), σε αντιμετώπιση ισχυρού αντάρτικου (ειδικά στο Ιρακινό Κουρδιστάν), σε εξαγωγή οπλικών συστημάτων, σε στρατιωτική παρουσία σε αφρικανικές και κεντροασιατικές χώρες, σε πολυεθνικές διακλαδικές ασκήσεις κ.λπ. Επειδή τζογάρει σε πολύ ρευστό διεθνές περιβάλλον μέχρι να υποχωρήσει θα διατηρεί σε εμφανή βαθμό την απαράδεκτη, εκβιαστική και αντιδυτική στάση της απέναντι σε Ελσίνκι και Στοκχόλμη και τα αιτήματά τους να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ.
3 ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΝΑΤΟ
Η Τουρκία είναι επικίνδυνη στη συμπεριφορά της, αφού παίζει και ρισκάρει με το ΝΑΤΟ σε μία χρονική στιγμή που η Ατλαντική Συμμαχία με τον τρόπο της έχει εισέλθει σε υποστήριξη της Ουκρανίας σε μακροχρόνιο πόλεμο με τη Ρωσία. Οι κινήσεις της απέναντι στην Ελλάδα και η αρνητική θέση της αναφορικά με τη σκανδιναβική διεύρυνση του ΝΑΤΟ είναι απαράδεκτες και αποσταθεροποιητικές, ενώ έχουν αρχίσει πάρα πολλοί σε συμμαχικούς κύκλους να διερωτώνται έντονα τι ρόλο παίζει η Τουρκία στον ευρωατλαντικό χώρο. Αλλοι λένε να σηκωθεί και να αποχωρήσει, άλλοι λένε να την απομονώσουν μέσα στην Ατλαντική Συμμαχία, άλλοι λένε να τη θεωρήσουν ήδη… απόπαιδο, που ήδη κοιτά προς άλλες κατευθύνσεις (π.χ. Κίνα-Ρωσία), ενώ άλλοι λένε ας διατηρήσουμε κάποια επαφή μαζί της για να μην προχωρήσει και στραφεί συνολικά προς τη Μόσχα. Υπάρχει μείζον θέμα. Η Τουρκία έχει απομακρυνθεί πολύ από τα ευρωατλαντικά συμπλέγματα. Σημειώνω όμως ότι εξακολουθεί για πολλούς και διαφόρους λόγους να συμμετέχει σε διασυμμαχικές ασκήσεις (ακόμα και μακριά από τον γεωγραφικό της χώρο, π.χ. στην άσκηση BALTOPS στη Βαλτική). Πάντως αρκετοί και σοβαροί αναλυτές γράφουν και αναρωτιούνται για το ποιος είναι σήμερα ο ρόλος της Τουρκίας στον ατλαντικό αστερισμό (άρθρα σε NEW YORK TIMΕS, WALL STREET JOURNAL, CHICAGO TRIBUNE κ.λπ.).
4 ΤΥΧΟΔΙΩΚΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΓΚΥΡΑΣ
Στον πόλεμο του Πούτιν στην Ουκρανία η στάση της είναι απαράδεκτη και καιροσκοπική. Τις επιβληθείσες κυρώσεις στη Μόσχα δεν τις εφαρμόζει. Ο εναέριος χώρος της είναι ανοικτός για τα ρωσικά αεροσκάφη. Οπλικά συστήματα στον μαχόμενο και ηρωικό ουκρανικό λαό δεν στέλνει. Στην Ομάδα Ράμσταϊν εμφανίστηκε με τον Χουλουσί Ακάρ, αλλά δεν δήλωσε τίποτα προς υποστήριξη του Κιέβου. Με τη Ρωσία συμβαδίζει στα ζητήματα της Συρίας. Απλά πουλάει DRONES στο Κίεβο και επιδιώκει να εμφανιστεί ότι διαμεσολαβεί (ανεπιτυχώς) μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Η πολιτική της και στο μείζον θέμα του επισιτισμού χαρακτηρίζεται από τυχοδιωκτισμό και προσωπική προβολή του Ερντογάν. Συνεπώς δεν μπορείς να την εμπιστευτείς.
5 ΝΕΕΣ ΕΝΤΑΣΕΙΣ
Βάσει των ανωτέρω, η περίπτωση της Τουρκίας είναι ιδιαίτερα λεπτεπίλεπτη. Απέναντί μας είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει περαιτέρω προβλήματα και να γίνουμε μάρτυρες νέων εντάσεων μέσα στο προσεχές διάστημα. Βρισκόμαστε στη σωστή πλευρά της Ιστορίας. Ομως η τουρκική προκλητικότητα σήμερα απαιτεί αυξημένη παρακολούθηση σε όλα τα μέτωπα και ετοιμότητα αντίδρασης προς πάσα κατεύθυνση.
Ελληνοτουρκικά: AΝΙΣΤΟΡΗΤΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ
Ο υπογράφων σημειώνει και την περίπτωση των κάθε λογής Τούρκων αναλυτών (γραφικών και μη) που μαζικά εμφανίζονται σε πρωινές εκπομπές της τουρκικής τηλεόρασης και πολλές φορές με πεζοδρομιακή γλώσσα ζητάνε να καταληφθούν συγκεκριμένα νησιά και μικρονήσια και να αλλάξει το ισχύον καθεστώς του Αιγαίου και της ανατολικής Μεσογείου. Το ίδιο γίνεται και με άγνωστους απόστρατους στρατιωτικούς που εμφανίζουν χάρτες της αρεσκείας τους, στέλνοντας απαράδεκτα και εκρηκτικά μηνύματα, χωρίς να έχουν νομικές, διεθνολογικές και στρατηγικές γνώσεις ή πληροφορίες από ισχυρές και σεβαστές πηγές (ως ένα βαθμό αυτό γίνεται και στη χώρα μας, όπου ορισμένοι με κάποιες κορόνες προσπαθούν να ενισχύσουν την προσωπική τους παρουσία).
Ειδήσεις σήμερα