Επίκεντρο

«Κανένας από τους εκατοντάδες σεισμούς που έχουν σημειωθεί τις τελευταίες μέρες στην περιοχή δεν είχε επίκεντρο πάνω ή μέσα στο ηφαίστειο Κολούμπος. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η σεισμική κρίση έχει επηρεαστεί από τον Κολούμπο ή το έχει επηρεάσει», ξεκαθάρισε και διευκρίνισε ότι οι σεισμοί σπάνια επηρεάζουν ηφαίστεια. «Διότι ένα ηφαίστειο ή θα είναι ανενεργό ή έτοιμο να εκραγεί. Αν είναι ανενεργό, δεν επηρεάζεται από τους σεισμούς. Αν είναι έτοιμο να εκραγεί, ενδεχομένως ένας ισχυρός σεισμός να επιταχύνει τη διαδικασία. Αλλά αυτή δεν είναι η περίπτωσή μας. Ο Κολούμπος δεν είναι σε φάση έκρηξης, επομένως δεν επηρεάζεται από τους σεισμούς. Αλλωστε, και το 1956, όταν σημειώθηκε ο σεισμός των 7,7 ρίχτερ στην Αμοργό, που προκάλεσε μεγάλες καταστροφές στο νησί και τη Σαντορίνη, ο Κολούμπος δεν έπαθε κάτι ούτε ενεργοποιήθηκε από τη δόνηση», υπογράμμισε.

Απέδωσε τους εκατοντάδες σεισμούς στον διαμελισμένο από εκατοντάδες ρήματα χώρο μεταξύ των Χριστιανών και της Αμοργού. «Αλλά βλέπετε ότι μέρα με τη μέρα τα επίκεντρα των σεισμών απομακρύνονται από τον Κολούμπο με κίνηση ανατολικά-βορειοανατολικά», τόνισε.

Πριν από 2,5 μήνες, ο δρ Βουγιουκαλάκης παρουσίασε, σε ειδική εκδήλωση, μελέτη που σχετιζόταν με την ποσοτική εκτίμηση ηφαιστειακού κινδύνου από τον Κολούμπο. Σύμφωνα με τα στοιχεία των επιστημόνων, κάτω από το ηφαίστειο και σε βάθος δύο έως τεσσάρων χιλιομέτρων υπάρχει μαγματικός θάλαμος.

«Ο όγκος του θαλάμου που περιέχει τήγμα υπολογίζεται σε έξι κυβικά χιλιόμετρα, ενώ ο όγκος του τήγματος εκτιμάται ότι αγγίζει 1,4 κυβικά χιλιόμετρα», είπε. Παρουσίασε συγκεκριμένους δείκτες ηφαιστειακής διακινδύνευσης για τον Κολούμπο, τονίζοντας, ωστόσο, ότι το μεγάλο εύρος ανάμεσα στη «μέση τιμή» και τη «μέγιστη τιμή» αποδεικνύει τη μεγάλη αβεβαιότητα των επιστημόνων στα διάφορα πεδία που κλήθηκαν να ερευνήσουν και να τοποθετηθούν.

Σύμφωνα με τα συγκεκριμένα στοιχεία, υπάρχει 0,7% πιθανότητα (μέση τιμή) να εκραγεί ο Κολούμπος τα επόμενα 30 χρόνια, με τη μέγιστη τιμή να φτάνει το 14%. Εφόσον, τελικά, εκραγεί, τότε αναμένεται να είναι μικρότερη από την τελευταία καταγεγραμμένη έκρηξή του, το 1650. Συγκεκριμένα, υπάρχει πρόβλεψη 76% (ως μέση τιμή) για μικρότερο όγκο έκρηξης από το 1650, με τη μέγιστη να φτάνει το 97%. Επίσης, τις επόμενες τρεις δεκαετίες υπάρχει μία μέση τιμή 62% να υπάρξει διέγερση του ηφαιστείου αλλά χωρίς έκρηξη, με τη μέγιστη τιμή να φτάνει το 91%, ενώ η πιθανότητα πρόκλησης μεγάλου τσουνάμι την ίδια περίοδο φτάνει ως μέση τιμή το 60% και ως μέγιστη το 89%.

Επικίνδυνα αέρια

Εφόσον υπάρξει έκρηξη του Κολούμπου, εκτιμάται ότι τα επικίνδυνα για τον άνθρωπο αέρια του υδροθείου, του διοξειδίου του θείου και του διοξειδίου του άνθρακα αναμένεται (ανάλογα με την κατεύθυνση και την ένταση του αέρα) να φτάσουν στη Σαντορίνη μεταξύ 10-40 λεπτών της ώρας, ενώ η πιθανότητα να υπάρξει συγκέντρωση 10% διοξειδίου του άνθρακα στις βορειοανατολικές ακτές του νησιού τα επόμενα 30 χρόνια εκτιμάται σε 16% και για αντίστοιχη συγκέντρωση 200 ppm υδροθείου σε 17%.

Σε ό,τι αφορά τη διασπορά της στάχτης σε ενδεχόμενη έκρηξη του ηφαιστείου, η κύρια διεύθυνσή της (εφόσον επικρατούν οι ίδιες συνθήκες με το 1650) θα είναι προς ανατολάς.

«Στην Ανάφη, στην Αμοργό και την Αστυπάλαια, θα υπάρξει σημαντική πτώση στάχτης. Περίπου 60%-80% πιθανότητα για αποθέσεις ύψους ενός εκατοστού και περίπου 30% πιθανότητα για δέκα εκατοστά! Η Σαντορίνη θα επηρεαστεί πολύ λιγότερο. Σε μακρινά νησιά στα ανατολικά, όπως η Κως και η Ρόδος, αναμένεται στάχτη ενός εκατοστού, με πιθανότητες περίπου 20%-40%», είπε. Αν, όμως, εκείνο το διάστημα πνέουν βορειοανατολικοί άνεμοι, τότε η Σαντορίνη αναμένεται να έχει σημαντικά προβλήματα, με αποθέσεις στο έδαφος ύψους περίπου 35 εκατοστών (!), ενώ, αν πνέουν νοτιοδυτικοί άνεμοι, αναμένονται λεπτές αποθέσεις της τάξης του ενός εκατοστού.

ΣΕΝΑΡΙΑ

«Πιθανότητα να προκληθεί τσουνάμι με ύψος μεγαλύτερο του ενός μέτρου»

Αναφορικά με ενδεχόμενο τσουνάμι, ο δρ Βουγιουκαλάκης ξεκαθαρίζει ότι «υπάρχει μία μέση έως υψηλή πιθανότητα να προκληθεί ένα τσουνάμι με ύψος μεγαλύτερο του ενός μέτρου, κατά τη διάρκεια μιας έκρηξης τα επόμενα 30 χρόνια, κυρίως τη στιγμή της εκδήλωσης παροξυσμικής έκρηξης στον κεντρικό κρατήρα του Κολούμπου. Σε ό,τι αφορά το ύψος του κύματος, οι πιθανότητες στα επόμενα 30 χρόνια να έχουμε ένα κύμα >1 μ. στη βορειοανατολική ακτή της Θήρας είναι περίπου 52% (μέση τιμή) και 93% (μέγιστη τιμή) και μειώνονται σε 19% (μέση τιμή) και 64% (μέγιστη τιμή) για κύμα μεγαλύτερο των πέντε μέτρων και 7% (μέση τιμή) και 30% (μέγιστη τιμή) για κύμα μεγαλύτερο των δέκα μέτρων».

Οι επιστήμονες εξέτασαν διάφορα σενάρια που θα μπορούσαν να προκαλέσουν τσουνάμι. Ενα από αυτά προϋποθέτει την κατάρρευση 150-300 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων μάζας μέσα τον κρατήρα του Κολούμπου (όχι απαραίτητα σχετιζόμενη με έκρηξη), η οποία μπορεί να προκαλέσει τσουνάμι ύψους δέκα μέτρων στις βορειοανατολικές ακτές της Θήρας, με τον αναμενόμενο χρόνο άφιξης των πρώτων κυμάτων να κυμαίνεται από δύο έως τρία λεπτά της ώρας.

Info

Να σημειωθεί ότι ο Κολούμπος έχει εκραγεί τουλάχιστον τέσσερις φορές έως σήμερα, με την τελευταία το 1650. Λειτουργούσε πριν από 250.000 χρόνια, ενώ η έναρξή του προσδιορίζεται πριν από 350.000 χρόνια.