Το Μαξίμου όμως με την πρόταση-έκπληξη που έκανε για το ρεύμα αλλά και με την προκαταβολή της επιστροφής του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα (50%) επί της ουσίας πέτυχε, σε συνδυασμό με τα άλλα μέτρα, να περάσει την μπάλα στο «γήπεδο» των αγροτών.
Στο Μαξίμου παράλληλα εκτιμούν ως πολύ θετικό σημείο, το καλό κλίμα που υπήρχε στη συνάντηση και στο κλίμα εμπιστοσύνης. Δεν είναι τυχαίο ότι οι αγρότες κάθισαν περίπου μια ώρα σε αίθουσα του Μαξίμου για να ενημερωθούν αναλυτικά για τις προτάσεις που τους είχαν δοθεί και να κάνουν τις πρώτες εκτιμήσεις τους.
Βέβαια την ίδια ώρα που ήταν στο Μαξίμου οι εκπρόσωποι από τα μπλόκα, ανακοινωνόταν από τις Βρυξέλλες η ικανοποίηση ενός ακόμη αιτήματός τους που αφορούσε το θέμα της αγρανάπαυσης.
Το θέμα είναι πώς θα γίνει η διαχείριση των «μπλόκων» και κυρίως εάν αλλάξουν τη μέχρι τώρα στάση τους. Δηλαδή, αν αρχίσουν να κινητοποιούνται σε τέτοιο βαθμό, όπως στο παρελθόν, που έκοβαν την Ελλάδα στη μέση. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι οι αγρότες δύσκολα θα βάλουν την κοινωνία απέναντί τους και θα εκτιμήσουν τις επόμενες κινήσεις τους, για να διαπιστώσουν πόσο εφικτό είναι να πάρουν και κάτι ακόμη.
Δεν είναι τυχαίο ότι αρκετές φορές στις συνομιλίες του ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τους αγρότες τούς συνεχάρη για τον τρόπο που χειρίστηκαν τις διεκδικήσεις τους.
«Είμαι εδώ για να βρούμε λύσεις, προσεγγίζουμε τη συνάντηση με κλίμα καλής διάθεσης» δήλωσε ο πρωθυπουργός και συνέχισε λέγοντας «πρόθεσή μου να σας ακούσω όλους και να σας παρουσιάσω κάποιες προτάσεις που έχουμε επεξεργαστεί» και τόνισε ότι «μπορούμε να συναντηθούμε σε έναν κοινό τόπο που θα λαμβάνει υπόψη τους δικούς σας δικαιολογημένους προβληματισμούς, αλλά θα συνυπολογίζει και το γεγονός ότι τα δημοσιονομικά περιθώρια είναι δεδομένα και περιορισμένα».
Το ερώτημα πλέον περνάει στο κατά πόσο οι αγρότες με διαφορετική προσέλευση πολιτική, και συνδικαλιστική θα επιμείνουν στη σκληρή γραμμή.
Πάντως στο Μαξίμου τόνιζαν ότι δεν θα υπάρξει νέα συνολική συνάντηση με τους αγρότες παρά μόνο με αυτούς της Θεσσαλίας, όταν πάρει στα χέρια του το πόρισμα των Ολλανδών.
ΓΙΑ ΤΟ ΓΑΜΟ ΟΜΟΦΥΛΩΝ
Το Μαξίμου θεωρεί ότι πήρε το χρόνο που χρειάζεται και πλέον ο πρωθυπουργός μπαίνει στις άλλες «μεταρρυθμιστικές μάχες» με πρώτη αυτή στη Βουλή και με το σχέδιο νόμου για την ισότητα στο γάμο.
Το ενδιαφέρον είναι το τι θα πει ο Αντώνης Σαμαράς στην τοποθέτησή του και πόσοι στο τέλος της ημέρας θα ακολουθήσουν τη σκληρή γραμμή του πρώην πρωθυπουργού ψηφίζοντας «όχι» και πόσοι θα πάνε στην πιο ήπια γραμμή της αποχής.
Πάντως σήμερα και αύριο θα γίνει ένας ακόμη κύκλος τηλεφωνημάτων από το Μέγαρο Μαξίμου και από την Πειραιώς, με στόχο κάποιοι βουλευτές να ξεκαθαρίσουν την τελική τους θέση. Χθες μάλιστα ξεκαθάρισε το θέμα της ονομαστικής ψηφοφορίας, καθώς κατέθεσαν πρόταση Νίκη και «Σπαρτιάτες», ενώ δεν αποκλείεται να καταθέσει και ο ΣΥΡΙΖΑ.
Εκπτωση 40% στο ρεύμα και προκαταβολή 50% στον ΕΦΚ του πετρελαίου
Φθηνότερο έως και 40% θα πληρώνουν οι αγρότες το ηλεκτρικό ρεύμα που χρησιμοποιούν στις γεωτρήσεις τους για τα επόμενα δύο χρόνια, μετά το «πλαφόν» που βάζει η κυβέρνηση στην τιμή της κιλοβατώρας, από τα 0,09 έως τα 0,11 ευρώ, ώστε να μειωθεί το κόστος παραγωγής. Παράλληλα, στη συνάντηση που είχε χθες ο πρωθυπουργός με εκπροσώπους των μπλόκων, αλλά και της Εθνικής Ενωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών, ανακοίνωσε ότι η επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο συνολικού ύψους 82 εκατ. ευρώ, θα καταβληθεί κατά το ήμισυ (40 εκατ. ευρώ) στα τέλη Μαρτίου.
Μάλιστα, σύμφωνα με αγρότες που συμμετείχαν στη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου, τον Ιούνιο θα αρχίσουν οι διαβουλεύσεις για τη μονιμοποίηση του μέτρου, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο για αφορολόγητο πετρέλαιο, αλλά όχι άμεσα.
Σε ό,τι αφορά στο αγροτικό ρεύμα, η παρέμβαση που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός για χαμηλές τιμές θα γίνει με τη μορφή διμερών μακροχρόνιων συμβάσεων μεταξύ των κατόχων συνδέσεων αγροτικού ρεύματος, τόσο τους συνεπείς όσο και αυτούς που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές. Από την 1η Απριλίου του 2024 και για τα δύο πρώτα χρόνια, οι τιμές θα είναι σταθερές και διαμορφώνονται κατά ανώτατο όριο ως εξής:
- Στα 9,3 λεπτά ανά κιλοβατώρα για τους κατόχους συνδέσεων αγροτικού ρεύματος που ανήκουν σε συνεργατικά σχήματα ή ασκούν συμβολαιακή γεωργία και δεν έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές
- Στα 9,8 λεπτά ανά κιλοβατώρα για τους υπόλοιπους κατόχους συνδέσεων αγροτικού ρεύματος χωρίς ληξιπρόθεσμες οφειλές
- Στα 10,5 λεπτά ευρώ ανά κιλοβατώρα για όσους ανήκουν σε συνεργατικά σχήματα ή ασκούν συμβολαιακή γεωργία και έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές
- Στα 11 λεπτά ανά κιλοβατώρα για παραγωγούς με ληξιπρόθεσμα χρέη
Οπως αναφέρουν εκπρόσωποι του πρωτογενούς τομέα στον «Ε.Τ.» το εν λόγω μέτρο ικανοποιεί τους αγρότες, καθώς το όφελος για τους ίδιους μπορεί να φτάσει ακόμα και το 40%. «Αυτή τη στιγμή του κόστος του ρεύματος για μια καλλιέργεια 100 στρεμμάτων που διαθέτει μια πομόνα ανέρχεται στα 8.000 ευρώ ετησίως. Με την εφαρμογή του νέου μέτρου πέφτει στα 5.500 ευρώ. Είναι μια σημαντική ανάσα για τους αγρότες», επισημαίνει ο αγροτοσυνδικαλιστής, Χρήστος Σιδερόπουλος.
Αντίστοιχα, για μια μεσαία εκμετάλλευση που καταναλώνει περίπου 25.000-30.000 κιλοβατώρες ετησίως, με την τωρινή τιμή στα 0,14-0,15 ευρώ ανά κιλοβατώρα, ο παραγωγός θα πρέπει να πληρώσει από 3.500 έως 4.500 ευρώ το χρόνο, ενώ με τις νέες φθηνότερες τιμές το κόστος διαμορφώνεται από 2.325 έως 2.790 ευρώ (με χρέωση 0,093 ευρώ/ ανά κιλοβατώρα) και από 2.625 μέχρι 3.150 (με χρέωση 0,105 ευρώ/ ανά κιλοβατώρα).
Για τα επόμενα 8 έτη, στο 1/3 της κατανάλωσης των συγκεκριμένων παροχών η τιμή είναι ενιαία και διαμορφώνεται στα 9 λεπτά ανά κιλοβατώρα, ενώ για τα 2/3 της κατανάλωσης που απομένουν, οι κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος δεν έχουν κάποια δέσμευση και μπορούν να την προμηθεύονται ελεύθερα από την αγορά. Σημειώνεται ότι τα εν λόγω συμβόλαια είναι σταθερά με ενιαία ρήτρα αποχώρησης ύψους 70 ευρώ.
Σύμφωνα με του υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος, η έναρξη τιμολόγησης για το πρόγραμμα χαμηλών τιμών στο αγροτικό ξεκινάει από την 1η.4.2024 και το προσεχές διάστημα θα ανακοινωθεί η ημερομηνία που θα ξεκινήσει η υποβολή των αιτήσεων από τους ενδιαφερόμενους.
Στους αγρότες που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές, δίνεται να η δυνατότητα να προχωρήσουν σε ρύθμιση με εξόφληση σε μια δεκαετία και μηδενικό επιτόκιο.
Σχετικά με την έκπτωση του 10% στο αγροτικό ρεύμα από τον Μάιο μέχρι τον Σεπτέμβριο, θα παρέχεται αποκλειστικά από τη ΔΕΗ, σε αντίθεση με το νέο πρόγραμμα χαμηλών τιμών, το οποίο θα μπορούν να προσφέρουν όλοι οι προμηθευτές ενέργειας.
Σε ό,τι αφορά στην επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο, η κυβέρνηση αποφάσισε να δώσει μια προκαταβολή ύψους 40 εκατ. ευρώ στα τέλη Μαρτίου και τα υπόλοιπα χρήματα ενδεχομένως θα καταβληθούν σε δόσεις. Μάλιστα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε πως η κυβέρνηση είναι διατεθειμένη να ανοίξει διάλογο για ένα πιο δίκαιο τρόπο επιστροφής του ΕΦΚ από το 2025 και μετά, με στοιχεία μόνιμης αντιμετώπισης, σχετικά με το πως κατανέμεται το ποσό επιστροφής, ποιοι και πότε θα το λαμβάνουν. «Από τον Ιούνιο και μετά ο πρωθυπουργός θα ξεκινήσουν οι διαβουλεύσεις για τη θεσμοθέτηση της επιστροφής του ΕΦΚ, ώστε να χορηγείται σε μόνιμη βάση και να μην είναι με τη μορφή επιδόματος. Αυτό θα ανοίξει τον δρόμο και για το αφορολόγητο πετρέλαιο που είναι πάγιο αίτημα των αγροτών εδώ και 30 χρόνια», αναφέρει στον «Ε.Τ.» ο κ. Σιδερόπουλος, που συμμετείχε στη χθεσινή σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου.
Αλλαγές στην ΚΑΠ
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε και στη νέα ΚΑΠ, με τον πρωθυπουργό να παραδέχεται, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι έχει προβλήματα στην εφαρμογή, ωστόσο η χώρα δεν μπορεί να μη συμμορφωθεί.
Σημειώνεται ότι η ελληνική κυβέρνηση εξασφάλισε μεν για τη χώρα μας το ίδιο ποσό σε σχέση με την προηγούμενη ΚΑΠ, δηλαδή 19,3 δισ. ευρώ, όταν χώρες όπως η Γαλλία, η Ιταλία, η Γερμανία, το Βέλγιο, υπέστησαν μείωση από 10-15%, ωστόσο ο πρώτος χρόνος εφαρμογής της ανέδειξε προβλήματα και δυσκολίες για τους αγρότες. Το υψηλό φιλοπεριβαλλοντικό πρόσημό της, στο πλαίσιο της εφαρμογής της Πράσινης Συμφωνίας, δημιουργεί περαιτέρω υποχρεώσεις (καλλιεργητικές και κανονιστικές/ εφαρμοστικές) για τους αγρότες, που οδηγούν σε αύξηση του κόστους παραγωγής και σε ανταγωνιστικό μειονέκτημα σε σχέση με τις τρίτες χώρες, στις οποίες δεν υπάρχουν ανάλογες περιβαλλοντικές υποχρεώσεις.
Στο πλαίσιο αυτό, ήδη από τον Δεκέμβριο του 2023 η χώρα μας έχει καταθέσει στην Κομισιόν αίτημα τροποποίησης του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ και οι αιτούμενες αλλαγές έχουν γίνει δεκτές και βρίσκονται στο στάδιο των τελικών υπογραφών.
Παράλληλα, η Ελλάδα «χτίζει» συμμαχίες σε επίπεδο Ε.Ε., προκειμένου να υπάρξουν αλλαγές. Με πρωτοβουλία της κυβέρνησης, ενεργοποιήθηκε το EU MED-9 στον αγροτικό τομέα, το μέτωπο των εννέα ευρωπαϊκών χωρών της Μεσογείου, και μαζί προσπαθούν να βελτιώσουν τις συνθήκες του πρωτογενούς τομέα.
ΓΙΑ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ Ή ΕΚΤΟΝΩΣΗ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΩΝ
Οι τελικές αποφάσεις θα παρθούν στα μπλόκα
Στα μπλόκα δίνουν ραντεβού οι εκπρόσωποι των αγροτών που συμμετείχαν στη σύσκεψη με τον πρωθυπουργό, προκειμένου να ληφθούν οι αποφάσεις για το μέλλον των κινητοποιήσεών τους.
Μιλώντας στον «Ε.Τ.» αναφέρουν ότι σε μεγάλο βαθμό τα βασικά αιτήματά τους ικανοποιήθηκαν σε μεγάλο βαθμό, ωστόσο όχι πλήρως. «Στις κατά τόπους συναντήσεις με τον κόσμο που είναι με τα τρακτέρ του στους δρόμους θα λάβουμε τις τελικές αποφάσεις. Πρέπει να κάνουμε έναν πρώτο απολογισμό και στη συνέχεια να αποφασίσουμε αν θα κλιμακώσουμε τις κινητοποιήσεις μας με ένα συλλαλητήριο στην Αθήνα ή με παραμονή μας στα μπλόκα», σημειώνει στον «Ε.Τ.» εκπρόσωπος των αγροτών που συμμετείχε στη σύσκεψη.
Από την πλευρά του, ο Ρίζος Μαρούδας, μέλος της Πανελλήνιας Επιτροπής Μπλόκων, εξερχόμενος από το Μέγαρο Μαξίμου ανέφερε ότι «δεν έχει ικανοποιηθεί το σύνολο των αιτημάτων μας […] Θα πάρουμε τις αποφάσεις στα μπλόκα μας. Πιστεύουμε ότι ο αγώνας μας πρέπει να συνεχιστεί, να δυναμώσουν κι άλλο τα μπλόκα για να ικανοποιηθούν παραπέρα στο μέγιστο δυνατό βαθμό τα αιτήματα επιβίωσης που έχει προβάλει το αγροτικό κίνημα της χώρας όλες αυτές τις ημέρες».
Πάντως, το πιο πιθανό είναι να υπάρξει εκτόνωση των αντιδράσεων με τα τρακτέρ να αποσύρονται από τους δρόμους και τους αγρότες να επιστρέφουν στα χωράφια τους, με εξαίρεση τους Θεσσαλούς αγρότες.
«Αν και θέσαμε στον πρωθυπουργό το πρόβλημα με τους 3.500 αγρότες της Θεσσαλίας που λόγω των πλημμυρών καταστράφηκαν τα χωράφια τους και δεν μπορούν να καλλιεργήσουν για τα επόμενα χρόνια μένοντας ουσιαστικά χωρίς εισοδήματα, ειδικά όσοι έχουν δενδρώδεις καλλιέργειες, δεν πήραμε καμία απάντηση», δηλώνει στον «Ε.Τ.» εκπρόσωπος από το μπλόκο του Πλατύκαμπου που συμμετείχε στη συνάντηση.
Οπως λέει η ίδια πηγή, «η κυβέρνηση πρέπει να στηρίξει οικονομικά αυτούς τους παραγωγούς με μια ενίσχυση έστω 200 ευρώ ανά στρέμμα. Εχουν τα στοιχεία από τον περυσινό ΟΣΔΕ και μπορούν να κάνουν τη διασταύρωση».
Πάντως, ο πρωθυπουργός δεσμεύτηκε ότι τις επόμενες μέρες θα συναντηθεί με εκπροσώπους των Θεσσαλών αγροτών ώστε να συζητήσουν για τα προβλήματα του κλάδου στην περιοχή. «Αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης κλείσει σύντομα, εντός της εβδομάδας, το ραντεβού με τους Θεσσαλούς παραγωγούς, εκτιμώ ότι δεν θα κλιμακωθούν οι κινητοποιήσεις. Αν όμως το αφήσει για αργότερα, η απάντηση θα είναι δυναμική», καταλήγει η ίδια πηγή.
Κίνητρα για τους συνεταιρισμούς!
Την παροχή κινήτρων για την ενδυνάμωση του συνεταιριστικού κινήματος στον εγχώριο αγροτικό τομέα συζήτησε με τον πρωθυπουργό η Εθνική Ενωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ), σε ξεχωριστή συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου. Αλλωστε, μόνο έτσι οι αγρότες θα μπορέσουν να μειώσουν το κόστος παραγωγής εξασφαλίζοντας χαμηλότερες τιμές για την αγορά εφοδίων, αλλά και να πετύχουν υψηλότερες τιμές πώλησης των προϊόντων τους, διεισδύοντας στις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, καταργώντας επί της ουσίας τους μεσάζοντες.
Αλλωστε όπως είπε ο πρόεδρος της (ΕΘΕΑΣ), Παύλος Σατολιάς, «χωρίς ισχυρούς συνεταιρισμούς θα έχουμε σπιράλ της ακρίβειας με χαμηλή τιμή στον παραγωγό, αρκετά χρήματα χαμένα σε ενδιάμεσους και στο τέλος, ακρίβεια στο ράφι για τους καταναλωτές και τη διαιώνιση της αντικοινωνικής και αντιαναπτυξιακής ψαλίδας τιμών».
Ο ίδιος μιλώντας στον «Ε.Τ.» σημείωσε ότι «στη συνάντηση με τον πρωθυπουργό συζητήσαμε για τα κίνητρα, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα, που πρέπει να δοθούν στους αγρότες για να δημιουργήσουν ομάδες παραγωγών ή να μπουν σε συνεταιρισμούς».