ΚΑΤΑΡΧΑΣ, γιατί όμως όχι «παιδοκτονία»; Στο ά. 303 του Ποινικού μας Κώδικα προβλέπεται ότι «Μητέρα που με πρόθεση σκότωσε το παιδί της κατά ή μετά τον τοκετό, αλλά ενώ εξακολουθούσε ακόμη η διατάραξη του οργανισμού της από αυτόν, τιμωρείται με κάθειρξη έως δέκα έτη». Βλέπουμε, δηλαδή, ότι «παιδοκτονία» σύμφωνα με τον νομικό χαρακτηρισμό κατά το ισχύον δίκαιο μπορεί να τελεστεί μόνο υπό τις συνθήκες που προβλέπονται στο άρθρο αυτό και μάλιστα μόνο από τη μητέρα. Το έγκλημα, δε, αυτό αποτελεί προνομιούχα παραλλαγή του εγκλήματος της ανθρωποκτονίας (άρθρο 299 ΠΚ). Συνεπώς, πλην της ως άνω περίπτωσης κάθε άλλη ανθρωποκτονία με πρόθεση τιμωρείται σύμφωνα με το ά. 299 ΠΚ.
ΣΕ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟ επίπεδο, ο όρος «filicide» («τεκνοκτονία») σε γενικές γραμμές αναφέρεται σε οποιαδήποτε ανθρωποκτονία με θύμα ανήλικο (ηλικίας έως 18 ετών) που διαπράττεται από τους γονείς ή τους κηδεμόνες, συμπεριλαμβανομένων και των θετών γονέων. Ετυμολογικά προκύπτει από τη λατινική λέξη «filius»/«filia» (γιος/κόρη) και την κατάληξη -cide, η οποία παραπέμπει στον θάνατο.
ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΙΟ ΓΝΩΣΤΕΣ κατηγοριοποιήσεις των κινήτρων της τεκνοκτονίας έλαβε χώρα το 1969 από τον Phillip Resnick. Στις κατηγορίες αυτές περιλαμβάνονται οι περιπτώσεις «αλτρουιστικής τεκνοκτονίας» κατά την οποία ο γονέας σκοτώνει το παιδί επειδή θεωρεί ο ίδιος ότι αυτή η πράξη είναι προς το συμφέρον του παιδιού (!) ακόμα και για την ανακούφιση του πόνου που μπορεί το παιδί να νιώθει (εξαιτίας λόγων υγείας), οι περιπτώσεις κατά τις οποίες ο γονέας μπορεί να πιστεύει ότι ο κόσμος είναι πολύ σκληρός για να αφήσει πίσω το παιδί μετά τον θάνατό του, οι περιπτώσεις ψυχιατρικών προβλημάτων των γονέων, οι περιπτώσεις κατά τις οποίες οι γονείς βλέπουν το παιδί ως εμπόδιο ή επωφελούνται από τον θάνατο του τέκνου τους (π.χ. περίπτωση αποζημίωσης από ασφαλιστική εταιρία, σύντροφος ο οποίος ή η οποία δεν επιθυμεί το τέκνο του/της συντρόφου του), οι περιπτώσεις θανάτου ως αποτέλεσμα κακοποίησης ή σπανιότερα του συνδρόμου Μινχάουζεν διά αντιπροσώπου καθώς και οι περιπτώσεις θανάτωσης του τέκνου ως μέσου για τον επηρεασμό της σχέσης με τον/την σύντροφο ή ως μέσου εκδίκησης προς τον/την σύντροφο.
Η ΘΑΝΑΤΩΣΗ τέκνου από κάποιον από τους γονείς με πρόθεση είναι μια πράξη αποτρόπαια για τον νομικό μας πολιτισμό. Οι εγκληματολογικές αναλύσεις υπάρχουν προκειμένου να ερμηνεύονται και όχι να δικαιολογούνται οι πράξεις αυτές. Επίσης, μέσω των προσεγγίσεων αυτών με ειδικούς όρους, όπως ο όρος «filicide», ενισχύονται οι επιλογές μας σε επίπεδο πρόληψης και εμπεδώνονται πληρέστερα οι θεμελιώδεις αξίες της απόδοσης δικαιοσύνης σύμφωνα με τα πλέον επίκαιρα επιστημονικά πρότυπα και επιταγές του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου για την προστασία των δικαιωμάτων όλων των συμμετεχόντων στην ποινική διαδικασία.
Γράφει ο Δρ ΦΩΤΗΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ (Δικηγόρος, ποινικολόγος εγκληματολόγος, Μεταδιδάκτορας Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, Αντιπρόεδρος Κέντρου Μελέτης του Εγκλήματος (ΚΕΜΕ))
Ειδήσεις σήμερα
Ρούλα Πισπιρίγκου: Στην ανακρίτρια το μεσημέρι για τον θάνατο της μικρής Τζωρτζίνας
Πόλεμος στην Ουκρανία: Παγκόσμιο σοκ από τη σφαγή στην Μπούκα [Σκληρές εικόνες]