Γράφει ο Μαντζαβίνος Παντελής*

Για τους αρχαίους Έλληνες οι θεμελιώδεις αρχές ήταν η ισηγορία και η ισονομία. Για τους σύγχρονους είναι οι ελεύθερες εκλογές, ο πολυκομματισμός και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η Ελευθερία και η Δημοκρατία είναι σχεδόν έννοιες ταυτόσημες. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η Δημοκρατία είναι το καλύτερον πολίτευμα”.

Σύμφωνα με τους θεμελιώδεις κανόνες δικαίου ορίστηκε το Σύνταγμα το οποίο έχει την απαρχή του από το 1844. Οι πρώτες βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν υπό την επιρροή τριών κομμάτων της τότε εποχής, του Αγγλικού, Γαλλικού και Ρωσικού.

Για την ιστορία της ψήφου έχουν χρησιμοποιηθεί το ψηφοδέλτιο και το σφαιρίδιο από το οποίο προέκυψαν το μαύρο και το δαγκωτό, το σφαιρίδιο ήταν ένας μικρός μολυβένιος βώλος. Οι πρώτες Εθνικές εκλογές με σφαιρίδιο έγιναν το 1865 με νικητή τον Αλεξ. Κουμουνδούρο.

Υπήρχε ο σφαιροδότης που σήκωνε στο ένα χέρι το σφαιρίδιο και το έδινε στον πολίτη να το ρίξει στην κάλπη με τις δύο θέσεις με διαφορετικά χρώματα, μία άσπρη θέση και μία μαύρη θέση. Εξού και η φράση “Τον μαύρισαν” ή “Έφαγε μαύρο”. Άλλοι επίσης το δάγκωναν, εξού και δαγκωτό. Μερικοί υποστηρικτές της νοθείας αναποδογύριζαν την κάλπη και τα σφαιρίδια μπερδευόντουσαν.

Με την καθιέρωση της Αρχής της Δεδηλωμένης ίσχυσε στην χώρα μας το Κοινοβουλευτικό σύστημα Χαρίλαου Τρικούπη. Από τις Δημοτικές και Κοινοτικές εκλογές του 1914 επανήλθε το ψηφοδέλτιο. Ο δε σταυρός προτίμησης που ισχύει μέχρι σήμερα ορίστηκε από τις Βουλευτικές εκλογές του 1926. Όσον αφορά τις γυναίκες, ψήφισαν για πρώτη φορά στις Δημοτικές εκλογές του Φεβρουαρίου του 1934 και μόνον αυτές που ηλικιακά είχαν κλείσει το 30ο έτος. Στις δε Βουλευτικές εκλογές ψήφισαν για πρώτη φορά το 1956. Μάλιστα σ’ αυτές τις εκλογές συνασπίστηκαν επτά κόμματα στην Δημοκρατική Ένωση για να αντιμετωπίσουν την Ε.Ρ.Ε. του Κ. Καραμανλή.

Στις 21 Μαΐου 2023 διεξήχθησαν οι εκλογές χωρίς να ισχύει το εκλογικό σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής, το οποίο καταργήθηκε με τον νόμο 4406/2016, αλλά να ισχύει εκείνο της απλής αναλογικής. Στο πολιτικό γίγνεσθαι του σήμερα το Σύνταγμά μας εγγυάται τις δημοκρατικές αρχές και την αρχή της λαϊκής ετυμηγορίας. Υπάρχει ελευθερία της έκφρασης και του τύπου. Το Σύνταγμα σαφώς επηρεάζει την διαμόρφωση της πολιτικής ζωής στη χώρα.

Οι επαναληπτικές εκλογές στις 25 Ιουνίου 2023 είναι προ των πυλών. Πρέπει να σταθούμε στην αξιοπιστία του αποτελέσματος και στη συνέχεια των δημοκρατικών αρχών του πολιτεύματος.

*Ο Μαντζαβίνος Παντελής είναι Συγγραφέας, ερευνητής

Ειδήσεις σήμερα

Πανελλήνιες 2023: Οι πρώτες απαντήσεις της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας [έκθεση]

Μαχαίρωμα 17χρονου στο Ελληνικό – Βίντεο ντοκουμέντο λίγο μετά την επίθεση

Κατεχάκη: Τα πρώτα λόγια του γιατρού που παρέσυρε και σκότωσε τον αστυνομικό