Πρόκειται για τα μέλη ερευνητικής ομάδας του Εργαστηρίου Αστρονομίας του ΑΠΘ, τα οποία συμμετέχουν στο διεθνές πείραμα βαρυτικών κυμάτων LIGO-Virgo-KAGRA.
Τα βαρυτικά κύματα είναι κυματισμοί της καμπυλότητας του χωροχρονικού συνεχούς που διαδίδονται ως κύματα από την πηγή προς τα έξω. Σε πιο απλή γλώσσα, όπως είναι τα κύματα που κάνει το νερό όταν πέφτει ένα βότσαλο, αλλά σε μία… συμπαντική διάσταση!
Την Τετάρτη, στις 10:11, οι ανιχνευτές του διεθνούς πειράματος, οι οποίοι είναι δύο τεράστιες ακτίνες λέιζερ μήκους τεσσάρων χιλιομέτρων και βρίσκονται στις Πολιτείες Λουϊζιάνα και Ουάσιγκτον, κατέγραψαν τις σχετικές ταλαντώσεις. «Εκείνη την ώρα, υπεύθυνη για την ανακοίνωση τυχόν ανιχνεύσεων του διεθνούς πειράματος ήταν η ερευνητική ομάδα του ΑΠΘ. Επρεπε να συντονίσουμε την αξιολόγηση του σήματος, να καλέσουμε και να συνομιλήσουμε με τους υπόλοιπους εταίρους της κοινοπραξίας, να συντάξουμε τη σχετική ανακοίνωση και να τη δημοσιοποιήσουμε μέσω του General Coordinates Circular (GCN) της NASA», είπε στον «Ε.Τ.», ο διευθυντής του Εργαστηρίου Αστρονομίας του ΑΠΘ και καθηγητής του Τμήματος Φυσικής, Νίκος Στεργιούλας.
Η μελέτη των στοιχείων οδήγησε στο συμπέρασμα ότι οι δύο μαύρες τρύπες της νέας υποψήφιας πηγής συγχωνεύτηκαν σε απόσταση περίπου δέκα δισεκατομμυρίων ετών φωτός. «Δηλαδή, τα βαρυτικά κύματα θα πρέπει να ξεκίνησαν το ταξίδι τους όταν το Σύμπαν ήταν κατά πολύ νεότερο. Οι δύο μαύρες τρύπες συγχωνεύτηκαν πριν από τη δημιουργία του ηλιακού μας συστήματος και της Γης!», προσέθεσε. Εξήγησε ότι το διεθνές πείραμα απαιτεί μία παγκόσμια συνεργασία επιστημόνων και υπογράμμισε ότι η ερευνητική ομάδα βαρυτικών κυμάτων στο ΑΠΘ είναι πολυάριθμη και επικεντρώνεται τα τελευταία χρόνια στην εφαρμογή της Μηχανικής Μάθησης στην Αστρονομία Βαρυτικών Κυμάτων, σε συνεργασία με την ερευνητική ομάδα Βαθιάς Μάθησης του καθηγητή Αναστασίου Τέφα στο Τμήμα Πληροφορικής του ΑΠΘ. Εκτός από το διεθνές πείραμα βαρυτικών κυμάτων LIGO-Virgo-KAGRA, συμμετέχει και στον διαστημικό ανιχνευτή LISA του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA).
Ο κ. Στεργιούλας υπογράμμισε πως από το 2015, οπότε η επιστημονική κοινότητα έχει την τεχνολογική δυνατότητα, έχουν εντοπιστεί περισσότερες από 100 συγχωνεύσεις μαύρων τρυπών στο διάστημα, ορισμένες από τις οποίες ήταν σε απόσταση -επίσης- δέκα δισεκατομμυρίων ετών φωτός. «Η πειραματική διάταξη αναβαθμίζεται σε τακτικά χρονικά διαστήματα. Θεωρούμε ότι σε λίγα χρόνια θα έχουμε τη δυνατότητα να καταγράφουμε τέτοιου είδους συγχωνεύσεις ακόμη και στα πέρατα του σύμπαντος», τόνισε.
Οπως είπε, η προχθεσινή ανακοίνωση αποτελεί την έναρξη συμμετοχής της Ελλάδας στην εποχή της αστρονομίας βαρυτικών κυμάτων. «Συμμετέχουμε τρία χρόνια στο διεθνές πείραμα. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, το σύστημα αναβαθμιζόταν. Η νέα περίοδος ανιχνεύσεων ξεκίνησε τον Μάιο του 2023, και για εμάς ήταν σημαντικό βήμα η δημοσιοποίηση μιας νέας υποψήφιας πηγής στη διεθνή επιστημονική κοινότητα», κατέληξε.
ΒΟΗΘΑ ΝΑ ΚΑΤΑΛΑΒΟΥΜΕ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΣΧΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
Στο ερώτημα: «ποιο είναι το όφελος για την ανθρωπότητα από μία καταγραφή συγχώνευσης δύο μαύρων τρυπών σε απόσταση δέκα δισεκατομμυρίων ετών φωτός;», ο διευθυντής του Εργαστηρίου απάντησε: «Το ίδιο με εκείνο που οδήγησε τους αστρονόμους της αρχαίας Μεσοποταμίας να καταγράφουν την κίνηση των άστρων και τους αρχαίους Ελληνες να μετατρέψουν την αστρονομία σε πραγματική επιστήμη. Κάθε πρόοδος στη βασική επιστήμη οδηγεί πάντα σε τεχνολογικές εφαρμογές με μεγάλο όφελος για την κοινωνία. Προσπαθούμε να αντιληφθούμε καλύτερα τη θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν και τη θεωρία της βαρύτητας».
Ειδήσεις σήμερα
Πτώση αεροσκάφους στη Θήβα: Πατέρας ενός μικρού παιδιού ο 37χρονος που σκοτώθηκε
Βίντεο: ΑμεΑ καταγγέλλει οδηγό του ΟΑΣΑ για την συμπεριφορά του – «Δεν έχεις βοηθό ρε;»