Το οικογενειακό περιβάλλον πρωταγωνιστεί στις αποφάσεις των μαθητών, καθώς η κύρια πηγή ενημέρωσης προέρχεται από τους οικείους μέσω διαπροσωπικών σχέσεων, ενώ σε δεύτερο βαθμό ο ρόλος των καθηγητών φροντιστηρίου είναι πολύ σημαντικός και σε κάποιες περιπτώσεις εμφανίζονται ως παράγοντας αυξημένης επιρροής.

Αυτά είναι τα κριτήρια που καθορίζουν τις επιλογές των υποψηφίων των πανελλαδικών εξετάσεων στο μηχανογραφικό, όπως αποτυπώνονται στην έρευνα του Τμήματος Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών με τίτλο «Κριτήρια Επιλογής Αντικειμένου Σπουδών», την οποία παρουσιάζει ο «Ε.Τ.» με δείγμα από μαθητές, γονείς, ιδιοκτήτες φροντιστηρίων αλλά και στελέχη επιχειρήσεων.

Τα ευρήματά της είναι αποκαλυπτικά σχετικά με την ενημέρωση μαθητών και γονέων για την αγορά εργασίας και τη σύνδεση των σπουδών με τα επαγγέλματα. Αποτυπώνεται μάλιστα, η έλλειψη επαγγελματικού προσανατολισμού στα σχολεία, μία πραγματικότητα που αναμένεται να αλλάξει από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, καθώς το υπουργείο Παιδείας προωθεί αλλαγές.

«Κάτι που μας εξέπληξε είναι το πόσο νωρίς έχουν αποφασίσει οι μαθητές την επαγγελματική τους σταδιοδρομία. Διενεργήσαμε την έρευνα τόσο στους μαθητές όσο και στους γονείς και διαπιστώσαμε ότι τα δύο βασικά κριτήρια και των δύο ομάδων είναι να τους αρέσει το αντικείμενο και να έχει επαγγελματική αποκατάσταση», εξηγεί στον «Ε.Τ.», ο επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας στο ΟΠΑ, κ. Κωνσταντίνος Καμινάκης.

Ειδικότερα, το 29,6% των μαθητών καταλήγει στο αντικείμενο σπουδών που θέλει να ακολουθήσει στην Α’ Λυκείου, ένα 26,9% ακόμα πιο νωρίς, στο Γυμνάσιο, το 25,9% στη Β’ Λυκείου, και μόλις το 14,8% λαμβάνει αυτή την απόφαση ως υποψήφιος των πανελλαδικών εξετάσεων στη Γ’ Λυκείου. Το υπόλοιπο 2,8% δεν ανέφερε το χρονικό ορίζοντα που έλαβε την απόφασή του.

«Φυσικά οι γονείς δίνουν περισσότερη βαρύτητα στην επαγγελματική αποκατάσταση, αλλά και στις επιδόσεις των μαθητών στα μαθήματα που εξετάζονται πανελλαδικά», εξηγεί ο κ. Καμινάκης, σημειώνοντας όμως ότι λαμβάνουν σοβαρά υπ’ όψιν τις κλίσεις και τις προτιμήσεις του παιδιού.

Σύμφωνα με τους ειδικούς του χώρου του Επαγγελματικού Προσανατολισμού, οι «σίγουροι» μαθητές είναι μία τάση που αναπτύχθηκε τα τελευταία χρόνια. «Επιβεβαιώνεται αυτό που βλέπαμε τα τελευταία χρόνια, ότι μαθητές και γονείς μπαίνουν ήδη από την Α’ Λυκείου σε διαδικασία ενημέρωσης αλλά και αποφάσεων», αναφέρει στον «Ε.Τ.» ο κ. Κωνσταντίνος Κότιος, σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού στο Labora. Σημειώνει επίσης ότι μετά την πανδημία, είναι πιο σύνηθες οι μαθητές να τοποθετούν ως προτεραιότητα την επαγγελματική αποκατάσταση, καθώς ενημερώνονται διαρκώς για τις ταχύτατες εναλλαγές στην αγορά εργασίας, αλλά και τον ρόλο που θα διαδραματίσουν σε αυτήν οι νέες τεχνολογίες.

Βέβαια, στην έρευνα του ΟΠΑ διαπιστώνεται ότι οι μαθητές, αν και ενδιαφέρονται να ενημερωθούν, δεν έχουν εξοικείωση με το ρόλο του συμβούλου επαγγελματικού προσανατολισμού. Η ενημέρωση τόσο των γονέων όσο και των μαθητών γίνεται μέσω διαπροσωπικών πηγών με αναζήτηση ατόμων που εργάζονται στο επάγγελμα που ενδιαφέρει τον μαθητή, ενώ σημαντικό ρόλο στην καθοδήγηση των παιδιών αλλά και των γονέων παίζουν οι καθηγητές των φροντιστηρίων αλλά και των σχολείων.

Από την έρευνα η οποία έχει προσεγγίσει και ιδιοκτήτες φροντιστηρίων, προκύπτει ότι για τους εκπαιδευτικούς κυριαρχεί ως κριτήριο η επιλογή των μαθητών, αλλά παράλληλα δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στις επιδόσεις τους.

ΔΕΝ ΑΡΚΕΙ ΤΟ ΠΤΥΧΙΟ

Δεξιότητες ζητούν οι επιχειρήσεις

Κι ενώ μαθητές, γονείς και φροντιστήρια παλεύουν για καλές επιδόσεις, ώστε να εξασφαλίσουν την εισαγωγή των υποψηφίων σε ένα σύγχρονο αντικείμενο σπουδών με επαγγελματικές προοπτικές, τα στελέχη επιχειρήσεων θέτουν μία σειρά από διαφορετικά κριτήρια κατά την αναζήτηση εργαζόμενου.

Τα ευρήματα της έρευνας είναι αποκαλυπτικά, καθώς τα soft skills πρωταγωνιστούν στις απαιτήσεις των επιχειρήσεων. Ικανότητα εργασίας σε ομάδα, ευελιξία και προσαρμοστικότητα, ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, επικοινωνιακές δεξιότητες είναι αυτά που ζητάνε οι εργοδότες με τη θεωρητική γνώση του αντικειμένου να βρίσκεται τελευταίο στην προτίμηση.

«Καταδεικνύεται και από μια ακόμη έρευνα η ωμή πραγματικότητα της αγοράς εργασίας. Εχει παρέλθει ανεπιστρεπτί η εποχή που αρκούσε ο βαθμός του πτυχίου σου για να κερδίσεις μια θέση εργασίας. Πρωταγωνιστικό ρόλο παίζουν πλέον οι δεξιότητες, όπως η συνεργασία, η ευελιξία, η προσαρμοστικότητα. Σε μια αγορά εργασίας με όλους τους διαγωνιζόμενους να κατέχουν από ένα πτυχίο και ένα μεταπτυχιακό τίτλο τουλάχιστον, αναδύονται άλλα σημαντικότερα κριτήρια», σημειώνει ο κ. Κότιος.

Ο κ. Καμινάκης επιβεβαιώνει ότι σε επαφές με στελέχη επιχειρήσεων, υπάρχει η πεποίθηση ότι το αντικείμενο εργασίας μπορεί κάποιος να το μάθει μέσα από τη δουλειά. Ομως οι δεξιότητες είναι δύσκολο να αναπτυχθούν.

ΔΩΡΕΑΝ ΤΕΣΤ ΣΤΗΝ Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ

Τι αλλάζει στον επαγγελματικό προσανατολισμό

Η αναμόρφωση του πλαισίου του επαγγελματικού προσανατολισμού στα σχολεία βρίσκεται στην ατζέντα του υπουργείου Παιδείας, καθώς το τρέχον πλαίσιο έχει εντοπιστεί ότι δεν απαντάει στις ανάγκες των μαθητών. Το υπουργείο Παιδείας επεξεργάζεται ένα σχέδιο για τη διενέργεια τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού στην Α’ Λυκείου, το οποίο θα είναι δωρεάν για τους μαθητές. Σημειώνεται ότι σε αυτή την ηλικία διενεργούνται τα περισσότερα τεστ από ιδιώτες που ειδικεύονται στον επαγγελματικό προσανατολισμό, καθώς ακόμα οι μαθητές δεν έχουν επιλέξει ομάδες προσανατολισμού στο σχολείο.

Στόχος είναι η δημιουργία ενός μητρώου των εταιριών Επαγγελματικού Προσανατολισμού, από το οποίο ο κάθε γονέας και μαθητής θα επιλέγει την εταιρία που επιθυμεί για να κάνει το τεστ, ώστε να ανακαλύψει τις κλίσεις που έχει και να του προταθούν κάποια αντικείμενα σπουδών και επαγγέλματα που μπορεί να ακολουθήσει.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι προϋποθέσεις για την ένταξη των εταιριών στο εν λόγω μητρώο προβλέπουν οι εταιρίες να έχουν πιστοποιημένους συμβούλους, να παρέχουν σταθμισμένα ερωτηματολόγια και να δραστηριοποιούνται κάποια χρόνια στο χώρο.

Σημειώνεται ότι ο Επαγγελματικός Προσανατολισμός εντάσσεται από το 2021 στο πλαίσιο των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων στο Γυμνάσιο. Το υπουργείο Παιδείας, πέρα από τη δωρεάν παροχή του τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού συζητάει την ενίσχυση της θεματικής στις τάξεις του Γυμνασίου.

Ειδήσεις σήμερα

ΣΥΡΙΖΑ: Σκληρό ροκ από την ομάδα Τσίπρα

Νότια Κορέα: Άφιξη στη χώρα αεροπλανοφόρου των ΗΠΑ για στρατιωτικές ασκήσεις

Σμαράγδα Καρύδη: Το υπνοδωμάτιό της είναι αυτό που όλοι θα θέλαμε