Χάρτες
Τα στελέχη του Εργαστηρίου ετοίμασαν για τον «Ε.Τ.» της Κυριακής συγκριτικούς δορυφορικούς χάρτες, επικεντρωμένους στις μεγάλες πυρκαγιές που έπληξαν την Αττική τα τελευταία χρόνια. Ξεχωρίζει εκείνος που παρουσιάζει την έκταση της Πεντέλης που κάηκε τόσο στην πρόσφατη πυρκαγιά όσο και το 2009. Το ποσοστό της αλληλοεπικάλυψης αγγίζει το 69%, «αναδεικνύοντας την υψηλή επαναληψιμότητα του φαινομένου στη συγκεκριμένη περιοχή»!
Σύμφωνα με την έρευνα των στελεχών του Εργαστηρίου, περίπου το 13% των περιοχών της Αττικής που κάηκαν μετά το 2016 είχε ξανακαεί μεταξύ 2000 και 2015!
«Το τελευταίο συμβάν που έλαβε χώρα στην Αττική αφορά την πυρκαγιά στην περιοχή της Βορειοανατολικής Αττικής, η οποία έκαψε κυρίως θαμνώδη δασική βλάστηση (38%), ενώ το 13% της συνολικής έκτασης αφορά δασικές εκτάσεις με ψηλά δέντρα. Επίσης, μία σημαντική έκταση 3.110 στρεμμάτων (3% της καμένης έκτασης) αφορά αστικό ιστό, φανερώνοντας τα καταστροφικά αποτελέσματα των δασικών πυρκαγιών τόσο στο φυσικό όσο και στο ανθρωπογενές περιβάλλον», δηλώνει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο κ. Γήτας.
Στοιχεία
Σύμφωνα με τα δεδομένα του Εθνικού Παρατηρητηρίου Δασικών Πυρκαγιών, το οποίο έχει διενεργήσει περισσότερες από 640 χαρτογραφήσεις πυρκαγιών από την έναρξη λειτουργίας του (2016), στην περιοχή της Αττικής έχουν καεί περισσότερα από 700.000 στρέμματα (50 συμβάντα).
Συγκεκριμένα, οι θαμνώδεις – δασικές εκτάσεις (40%) και τα δάση κωνοφόρων (20%) αποτελούν το μεγαλύτερο τμήμα των καμένων, με αθροιστικό ποσοστό μεγαλύτερο του 60%. Αξίζει επίσης να σημειωθεί πως το 5,75% των καμένων εκτάσεων αφορά περιοχές εντός του αστικού ιστού, ενώ ένα ποσοστό της τάξης του 4,5% αφορά εκτάσεις υπό αναγέννηση, που κάηκαν μετά το 2016. Το μεγαλύτερο ποσοστό (50%) των καμένων εκτάσεων που κάηκαν δύο ή τρεις φορές τα τελευταία εννέα χρόνια αφορά περιοχές με αναγέννηση, η οποία χαρακτηρίζεται από χαμηλό ύψος βλάστησης, ενώ ένα μικρό ποσοστό (5%) αφορά τμήματα του αστικού ιστού, που έχει πληγεί επαναλαμβανόμενα από τις πυρκαγιές.
Στις εκτάσεις οι οποίες καίγονται για δεύτερη φορά, η χαμηλή ποώδη βλάστηση παρουσιάζει ένα μικρό ποσοστό της συνολικής κάλυψης (9,12%), ενώ παρατηρείται πως τα υψηλά δάση, αποτελούμενα από κωνοφόρα (7,4%) και μικτά είδη (2,37%), δεν συνθέτουν σημαντικό μέρος της καμένης έκτασης. Επίσης, οι εκτάσεις που καίγονται για τρίτη φορά είναι κυρίως θαμνώδεις (44,6%), με τις εκτάσεις υπό αναγέννηση να αποτελούν το 51% της συνολικής κάλυψης της καμένης περιοχής.
«Οι πυρκαγιές αποτελούν έναν από τους πιο κρίσιμους παράγοντες που επηρεάζουν τα οικοσυστήματα και τις κοινωνίες σε παγκόσμιο επίπεδο. Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, περισσότερα από τέσσερα εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα, δηλαδή μια έκταση που αντιστοιχεί στο μέγεθος της Ινδίας και του Πακιστάν μαζί, καίγονται παγκοσμίως κάθε χρόνο», είπε ο κ. Γήτας.
Εξήγησε ότι η φωτιά αποτελεί φυσική διαδικασία και αναπόσπαστο μέρος της εξέλιξης πολλών οικοσυστημάτων, συμπεριλαμβανομένων και των μεσογειακών, διαδραματίζοντας έναν καθοριστικό ρόλο στη σύνθεση των φυσικών φυτοκοινωνιών και της βιοποικιλότητας. Η δραστηριότητα των δασικών πυρκαγιών επηρεάζεται σημαντικά τόσο από το κλίμα και τις καιρικές συνθήκες της εκάστοτε περιοχής όσο και από την κατάσταση του οικοσυστήματος και τις κοινωνικοοικονομικές πιέσεις.
«Υπερθέρμανση»
«Είναι γενικά αποδεκτό ότι η παρατηρούμενη υπερθέρμανση του πλανήτη αναμένεται όχι μόνο να αυξήσει τη συχνότητα εμφάνισης και τη σφοδρότητα των πυρκαγιών, αλλά και να επιδεινώσει τις επιπτώσεις της πυρκαγιάς στα φυσικά οικοσυστήματα. Συνεπώς, η ενδεχόμενη απότομη αλλαγή της συχνότητας, της έντασης, του τύπου και της εξάπλωσης των δασικών πυρκαγιών θα επηρεάσει σημαντικά τη βιοποικιλότητα και τη φυσική εξέλιξη των οικοσυστημάτων. Οι βασικές οικολογικές επιπτώσεις αφορούν τη φυσική διαδοχή της βλάστησης, την υγεία των οικοσυστημάτων, τη δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, την απορροή των υδάτων και τη διάβρωση του εδάφους.
Επιπλέον, οι πυρκαγιές έχουν και σημαντικές κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις και μπορούν να επηρεάσουν ζωές, σπίτια και άλλες ανθρώπινες αξίες. Σε κάθε περίπτωση, οι επαναλαμβανόμενες πυρκαγιές μπορεί να οδηγήσουν σε υποβάθμιση τόσο των φυσικών οικοσυστημάτων όσο και του συνόλου των παραγωγικών συντελεστών, μειώνοντας δραστικά το επίπεδο των βιοτικών συνθηκών στις καμένες περιοχές», υπογράμμισε από την πλευρά του ο μεταδιδακτορικός ερευνητής, επιστημονικός συνεργάτης του Εργαστηρίου και ειδικός σε θέματα τηλεπισκόπησης και γεωγραφικών συστημάτων πληροφοριών, Νικόλαος Γεωργόπουλος.
Οπως τόνισε, τα δεδομένα παρατήρησης Γης αποτελούν μοναδικό εργαλείο δυναμικής παρακολούθησης των δασικών πυρκαγιών, καθώς και των επιπτώσεών τους στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον. Ετσι μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ένα αντικειμενικό εργαλείο παρακολούθησης της διαχρονικής εξέλιξης και επανάκαμψης των φυσικών οικοσυστημάτων, συνεισφέροντας με αυτόν τον τρόπο στη μακροχρόνια οικολογική έρευνα. Επιπλέον, μπορούν να αξιοποιηθούν τόσο από τις σχετικές δημόσιες υπηρεσίες όσο και από διάφορους ανεξάρτητους φορείς ως εργαλείο παρακολούθησης των δραστηριοτήτων αποκατάστασης μιας πληγείσας περιοχής.
Ειδήσεις σήμερα
Πανελλαδικές 2024: Τι συνέβη με τις άδειες στρατιωτικές σχολές και την έκρηξη στις σχολές ψυχολογίας
Καιρός: Τριήμερο με μπόρες και καταιγίδες – Που θα βρέξει;
Κορίτσια στον ήλιο: Παρουσιάστριες και ηθοποιοί σε mood διακοπών [εικόνες]