«Είναι η πρώτη φορά, ύστερα από πολλά χρόνια, που δικαστηριακή ύλη μεταφέρεται στους δικηγόρους σε μια προσπάθεια αποσυμφόρησης των δικαστηρίων και δημιουργίας συνθηκών επιτάχυνσης των ρυθμών απονομής της Δικαιοσύνης», είχε δηλώσει ο πρόεδρος του ΔΣΑ, Δημήτρης Βερβεσός, χαιρετίζοντας την ψήφιση του νομοσχεδίου.
Και συμβολαιογράφοι
Πλέον, χιλιάδες υποθέσεις μεταφέρονται εκτός δικαστηρίων και επιλύονται μόνον από δικηγόρους και κάποιες εξ αυτών από συμβολαιογράφους. Μετά τη ρύθμιση για τα συναινετικά διαζύγια που αφαιρέθηκαν από τα δικαστήρια και διευθετούνται πλέον από τους συμβολαιογράφους, το υπουργείο Δικαιοσύνης ανέθεσε στους δικηγόρους τις εγγραφές και τις συναινετικές εξαλείψεις υποθηκών, τη σύσταση σωματείων, πλην των πολιτιστικών, την έκδοση κληρονομητηρίων, τις ένορκες βεβαιώσεις και τις αποδοχές κληρονομιάς, με τις δύο τελευταίες κατηγορίες να επιλύονται και από συμβολαιογράφους.
Αξίζει να σημειωθεί πως μόνο στο Πρωτοδικείο Αθηνών δικάστηκαν στο περυσινό δικαστικό έτος 12.000 εξαλείψεις υποθηκών και στο Ειρηνοδικείο 7.190 ένορκες βεβαιώσεις. Συνολικά, δε, για τις εν λόγω διαδικασίες, στο Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών και στο Ειρηνοδικείο Αθηνών, για τα έτη 2022 και 2023, ο αριθμός των δικογράφων ανήλθε σε 46.193 και 41.607, αντιστοίχως.
1 Υποθήκες: Η πρώτη κατηγορία υποθέσεων για την οποία δεν απαιτείται πλέον δικαστήριο είναι οι εγγραφές και οι συναινετικές εξαλείψεις υποθηκών. «Σχεδόν όλα τα ακίνητα της Ελλάδας έχουν αγοραστεί με προσημείωση υποθήκης. Στα Ειρηνοδικεία όλης της χώρας είχαν σχηματισθεί ειδικά πινάκια και η επιβάρυνση ήταν πάρα πολύ μεγάλη. Οι αγοραπωλησίες ακινήτων καθυστερούσαν λόγω υποθηκών και πλέον τόσο οι πολίτες όσο και οι δικηγόροι, που ενεργούσαν για λογαριασμών των εντολέων τους, θα διευκολυνθούν», σημειώνει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο δικηγόρος Ηλίας Σιδέρης.
2 Σύσταση σωματείων: Τεράστια είναι η διευκόλυνση για τη δεύτερη κατηγορία που αφορά τη σύσταση σωματείων, με τον κ. Σιδέρη να εξηγεί πως «η εμπειρία μου από τα σωματεία ήταν τόσο άσχημη, που δεν αναλάμβανα υποθέσεις σωματείων λόγω της γραφειοκρατίας. Για κάθε έναρξη ή μεταβολή καταστατικού απαιτείτο απόφαση (διάταξη) δικαστού. Πλέον, η διαδικασία είναι ταχύτερη».
3 Κληρονομητήρια: «Ανάσα» για τα Ειρηνοδικεία και πλέον για τα Πρωτοδικεία, μετά την κατάργηση των πρώτων, αποτελεί η ένταξη της διαδικασίας της έκδοσης κληρονομητηρίων στη δικηγορική ύλη. Οπως εξηγούν δικαστικοί κύκλοι, «η έκδοση των σχετικών πιστοποιητικών ήταν μια επιβάρυνση για τα Ειρηνοδικεία και η έκδοση τους από τους δικηγόρους θα διευκολύνει συνολικά τη διαδικασία αποδοχής κληρονομιάς, αφού οι πολίτες θα επιβαρυνθούν μεν με μικροέξοδα αλλά ο χρόνος που θα κερδίσουν είναι σημαντικός».
4 Ενορκες βεβαιώσεις: Σημαντικό κεφάλαιο στην «αποσυμφόρηση» των υπερφορτωμένων δικαστηρίων είναι οι ένορκες βεβαιώσεις που είχαν παραχωρηθεί εν μέσω Covid και στους δικηγόρους, που αντεπεξήλθαν με μεγάλη συνέπεια. «Ο όγκος των ένορκων βεβαιώσεων έχει αυξηθεί γεωμετρικά από τη στιγμή που ο Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας από το 2015 κατήργησε την προφορική διαδικασία στις τακτικές υποθέσεις. Ολες οι ένορκες βεβαιώσεις κατά το παρελθόν γίνονταν είτε σε συμβολαιογράφους είτε σε Ειρηνοδικεία. Αυτή η αλλαγή θα αποφορτίσει σημαντικά το σύστημα», σημειώνει πηγή του Πρωτοδικείου.
5 Αποδοχές κληρονομιάς: Λύση δίνεται με τον νέο νόμο και στις αποδοχές κληρονομιάς, που περνούν πλέον στην αρμοδιότητα δικηγόρων. «Είναι μια διαδικασία με την οποία, όπως έχω παρατηρήσει ως δικηγόρος, οι συμβολαιογράφοι… δυσανασχετούσαν, αφού ήταν μια διαδικασία με αρκετή εργασία, χωρίς κατάλληλη αμοιβή. Αντίστοιχα οι πολίτες ταλαιπωρούνταν ακόμη και δέκα μήνες έως ένα έτος, για να μπορέσουν να κάνουν μια αποδοχή, αφού τα έγγραφα που έπρεπε να συλλέγουν ήταν αρκετά από διαφορετικές υπηρεσίες», αναφέρει ο κ. Σιδέρης.
Και οι πέντε κατηγορίες που επιλέχθηκαν αφορούν διαδικασίες που βρίσκονται στο μεταίχμιο της διοικητικής λειτουργίας και της δικαιοδοτικής λειτουργίας, ενώ οι πράξεις που εκδίδει ο δικηγόρος μπορούν να ελεγχθούν δικαστικά έπειτα από άσκηση ανακοπής και κατά συνέπεια δεν απαιτούν την αυθεντική διάγνωση του δικαστή.
Νέες συνθήκες
«Οι διατάξεις εξυπηρετούν την κοινωνία και τους πολίτες σε κρίσιμα ζητήματα που τους ταλαιπωρούσαν χρονικά. Μπορεί στο παρελθόν να ήταν απαραίτητη η δικαστική βούλα, αλλά πλέον, με τον εκσυγχρονισμό και την ψηφιοποίηση, ορισμένες πρακτικές είναι παρωχημένες. Οι νέες συνθήκες θα δώσουν ώθηση στην αγοραπωλησία ακινήτων, τουλάχιστον στο μέτρο του χρονικού ορίζοντα ολοκλήρωσης μιας αγοραπωλησίας», καταλήγει ο κ. Σιδέρης.
Την ψήφιση του νομοσχεδίου είχε χαιρετίσει σε δήλωσή του και ο πρόεδρος της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας, Δημήτρης Βερβεσός, κάνοντας λόγο για μία από τις σημαντικότερες νομοθετήσεις τόσο για την επιτάχυνση της Δικαιοσύνης όσο και για το Δικηγορικό Σώμα, που σε μια δύσκολη οικονομικά εποχή δίνεται η δυνατότητα αύξησης του εισοδήματος των δικηγόρων.
Μάλιστα, όσοι ενταχθούν στους σχετικούς καταλόγους και εκπαιδευτούν παρακολουθώντας σεμινάρια θα αμείβονται με 120 ευρώ στην περίπτωση επεξεργασίας φακέλου, με 160 ευρώ στην περίπτωση έκδοσης πράξης εγγραφής ή εξάλειψης προσημείωσης υποθήκης και με 200 ευρώ στην περίπτωση έκδοσης πράξης που διατάσσει τη χορήγηση πιστοποιητικού κληρονομητηρίου.
ΝΕΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΠΟ ΤΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ
«Ανάσα» ο θεσμός της διαμεσολάβησης
Στην ίδια κατεύθυνση απομείωσης του όγκου των υποθέσεων που διαχειρίζονται τα δικαστήρια και επιτάχυνσης του ρυθμού απονομής Δικαιοσύνης κινείται και ο θεσμός της διαμεσολάβησης, που, σύμφωνα με τον υπουργό Δικαιοσύνης, Γιώργο Φλωρίδη, από το φθινόπωρο μπαίνει σε μια νέα εποχή. Οπως αποκάλυψε, σε εκδήλωση για την «Ημέρα της Διαμεσολάβησης», που διοργάνωσε ο Οργανισμός Προώθησης Εναλλακτικών Μεθόδων Επίλυσης Διαφορών (ΟΠΕΜΕΔ), «είναι σε εξέλιξη μεγάλη έρευνα και σύνταξη έκθεσης από τον ΟΠΕΜΕΔ, η οποία θα παραδοθεί στο υπουργείο Δικαιοσύνης σε έξι μήνες, για να μπορέσουμε να οργανώσουμε το καινούργιο πλαίσιο στην Ελλάδα και φιλοδοξούμε ότι από το φθινόπωρο, που θα το νομοθετήσουμε, η Ελλάδα θα μπει σε μια καινούργια εποχή όσον αφορά αυτόν τον τομέα, άρα περιμένουμε πολλά».
Η λειτουργία του θεσμού σε επίπεδα, όπως αυτά που έχει φτάσει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, θα βοηθούσε στην επιτάχυνση της απονομής της Δικαιοσύνης, αφού πάρα πολλές υποθέσεις θα μπορούσαν να λυθούν εξωδικαστικά. «Παρά το γεγονός ότι ο νέος Νόμος 4640/2019 για τη διαμεσολάβηση συνέπεσε με την έξαρση της πανδημίας του κορονοϊού και αυτό δημιούργησε δυσκολίες στην εφαρμογή του, λόγω και της αναστολής λειτουργίας των δικαστηρίων, τα επίσημα στατιστικά στοιχεία που ανακοινώθηκαν από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης (ΚΕΔ) το 2023 δίνουν ενθαρρυντικά μηνύματα για την αποδοχή του θεσμού της διαμεσολάβησης από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις», δήλωσε στον «Ε.Τ.» της Κυριακής η Δέσποινα Λασκαρίδου, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής Διαμεσολάβησης του υπουργείου Δικαιοσύνης και εκτελεστική γραμματέας του ΟΠΕΜΕΔ.
Από τα δημοσιευμένα αποτελέσματα της Ετήσιας Εκθεσης της Κεντρικής Επιτροπής Διαμεσολάβησης για τη μέχρι σήμερα πορεία του θεσμού προκύπτει ότι περίπου το 8% των υποθέσεων που υπάγονται στην Υποχρεωτική Αρχική Συνεδρία επιλύεται εξωδικαστικά, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για την εκούσια διαμεσολάβηση (όταν τα μέρη απευθύνονται από μόνα τους σε διαμεσολαβητή) ξεπερνά το 80%.
Συγκεκριμένα, για το έτος 2023 από τις 10.165 υποχρεωτικές ΥΑΣ στις 1.126 τα μέρη συμφώνησαν στη συνέχιση της διαδικασίας, δηλαδή ποσοστό 11,08%, και από τις 1.126 είχαν επιτυχή κατάληξη οι 786, δηλαδή ποσοστό 87%. Στο αντίστοιχο χρονικό διάστημα υπήρξαν 1.397 εκούσιες διαμεσολαβήσεις, από τις οποίες οι 1.165 κατέληξαν σε συμφωνία (δηλαδή το 83,39%) και δεν χρειάστηκε να συνεχίσουν τα μέρη στα δικαστήρια.
«Τα αποτελέσματα αυτά είναι πολύ ενθαρρυντικά, ενώ τα τελευταία χρόνια έχουν πιστοποιηθεί περίπου 3.000 νέοι διαμεσολαβητέ,ς οι οποίοι καταρτίστηκαν στα 21 Κέντρα Κατάρτισης Διαμεσολαβητών που λειτουργούν στην Ελλάδα», σημειώνει η κ. Δέσποινα Λασκαρίδου, που χαρακτηρίζει πετυχημένη τη θέσπιση της Υποχρεωτικής Αρχικής Συνεδρίας Διαμεσολάβησης (ΥΑΣ), αφού «εισήγαγε στην καθημερινότητα πολιτών, εμπόρων, επιχειρηματιών τον θεσμό της διαμεσολάβησης ως έναν νέο τρόπο επίλυσης των ιδιωτικών διαφορών, μία διαφορετική νομική κουλτούρα, που έχει ως αποτέλεσμα την επίλυση πολλών υποθέσεων εκτός των δικαστηρίων, γεγονός που θα βοηθήσει σταδιακά – εξελικτικά στη βελτίωση της κατάστασης της Δικαιοσύνης».
Ειδήσεις σήμερα
Υποχρεωτικές οι πληρωμές μέσω POS στα ταξί – Πρόστιμο 1.000 ευρώ από την ΑΑΔΕ στους παραβάτες
Χειροπέδες σε 36χρονο που παρέσυρε και χτύπησε γυναίκα με αναπηρικό αμαξίδιο
Βούλα: Σύλληψη 37χρονου που σκότωσε αδέσποτη γάτα – Του επιβλήθηκε πρόστιμο 30.000 ευρώ
ΔΥΠΑ: Πάνω από 4.100 οι αιτήσεις για τους βρεφονηπιακούς σταθμούς
Μαρινάκης για Ερντογάν: Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εκφράζει τη διαχρονική εθνική θέση