Ο Αλέξανδρος είναι Ρομά. Ζει σε μια από τις πιο παραγκωνισμένες κοινωνικά περιοχές της Ελλάδας όπου οι δείκτες παραβατικότητας καθημερινά βρίσκονται στο «κόκκινο»: στον Δενδροπόταμο Θεσσαλονίκης που από τους περίπου 3.000 κατοίκους το 85% είναι Ρομά.
Εκεί, στις φτωχές παράγκες, στην εξαθλίωση και στην εγκατάλειψη γεννήθηκε το ταλέντο του για τη μουσική. «Η μουσική είναι ένα δώρο από τον Θεό, δεν έχω παρωπίδες», δήλωσε πρόσφατα στην οντισιόν του «XFactor» ο Αλέξανδρος ο οποίος και κατάφερε με την εξαιρετική φωνή του και το παίξιμό του στην κιθάρα να περάσει στον επόμενο γύρο. Λίγο πριν ευχαριστήσει για τις θετικές ψήφους τους κριτές ερμήνευσε το παραδοσιακό κομμάτι των Ρομά των Βαλκανίων, «Ederlezi» (Γκόραν Μπρέγκοβιτς) από την ταινία του Κουστουρίτσα «Ο Καιρός των Τσιγγάνων».
Παιδί, όπως και εκατοντάδες άλλα, του Κέντρου Προστασίας Ανηλίκων Ρομά της Μητρόπολης Σταυρουπόλεως και Νεαπόλεως, «Φάρος του Κόσμου», ο δεκαεξάχρονος φοιτά στο Γυμνάσιο του Μουσικού Σχολείου Θεσσαλονίκης. Οι επιδόσεις του στη μουσική αλλά και γενικότερα στα μαθήματα κάνουν περήφανο τον «φύλακα-άγγελό» του, τον π. Αθηναγόρα Λουκατάρη, «ψυχή» του «Φάρου του Κόσμου».
Εκτός από κιθάρα παίζει και βιολί και, σε αντίθεση με άλλα τσιγγανόπουλα τα οποία από πολύ μικρά περπάτησαν στους δρόμους της παραβατικότητας, εκείνος είχε και έχει τη στήριξη του οικογενειακού του περιβάλλοντος. Ο πατέρας του είναι μουσικός και γενικότερα οι γονείς του προσπαθούν να τον ενθαρρύνουν ώστε να βγάλει ακόμη περισσότερο από την παιδική του ψυχή το μουσικό του ταλέντο.
Κλείνει φυλακές, χτίζει σχολεία
Ο «Φάρος» του π. Αθηναγόρα κλείνει φυλακές και ταυτόχρονα χτίζει σχολεία. Τα τελευταία δώδεκα χρόνια αγκαλιάζει εκατοντάδες τσιγγανόπουλα τα οποία παλεύουν ώστε να αποφύγουν τους καθημερινούς σκοπέλους.
«Από το Δημοτικό ήθελα όταν μεγαλώσω να γίνω ιεραπόστολος στην Αφρική. Καθώς τα χρόνια περνούσαν η σκέψη αυτή όλο και φούντωνε. Οταν ήρθε η στιγμή τελικά να πάω στην Αφρική, ο μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως μού είπε: “έχουμε και εδώ μια Αφρική”. Εννοούσε τον Δενδροπόταμο όπου εκατοντάδες παιδιά ζουν κάτω από άσχημες συνθήκες φτώχειας και παραβατικότητας», λέει στον «Ε.Τ.» ο π. Αθηναγόρας Λουκατάρης.
Εορταστικό ωράριο 2024: Ποιες Κυριακές θα είναι ανοιχτά τα καταστήματα; - Πότε θα ξεκινήσει;
Με οδηγό την αγάπη και χωρίς δεύτερη σκέψη άρχισε να ρίχνει φως με τον «Φάρο» του στο «γκέτο» του Δενδροποτάμου.
«Δειλά, δειλά πηγαίναμε από γειτονιά σε γειτονιά, από σπίτι σε σπίτι και προσεγγίζαμε τα παιδιά. Ο σκοπός ήταν να μάθουν γράμματα και να κοινωνικοποιηθούν. Αλλωστε σε πολλές περιπτώσεις τα προβλήματα δημιουργούνται εξαιτίας του κοινωνικού αποκλεισμού».
Η εικόνα που περιγράφει είναι σαν «από άλλον κόσμο». Τα μικρά τσιγγανόπουλα δεν είχαν ιδέα τι πάει να πει σχολείο και γενικότερα μόρφωση, πολλά δεν γνώριζαν τι σημαίνει καθαριότητα, δεν είχαν ρούχα και παπούτσια. Για όλα αυτά τα παιδιά παραμόνευε ο κίνδυνος να πέσουν θύματα εκμετάλλευσης.
«Οι δυσκολίες στην αρχή ήταν πολλές. Η ζωή των παιδιών ήταν σαν μια μεγάλη φυλακή. Κάποια είχαν γονείς αλκοολικούς, χρήστες ναρκωτικών ουσιών. Βίωναν την εγκατάλειψη, δεν πήγαιναν σχολείο, δεν είχαν καν τα απαραίτητα για να ζήσουν. Μόλις λέγαμε στα παιδιά για το σχολείο εκείνα απαντούσαν “είμαστε Τσιγγάνοι, γιατί να πάμε;”. Δυστυχώς, ο Δενδροπόταμος είναι ένας άλλος κόσμος. Εκεί είναι συγκεντρωμένη όλη η παραβατικότητα. Ο,τι δεν θέλει να βλέπει η κοινωνία μας το θάβει».
Πάνω σε γερές βάσεις φτιαγμένες από κατάλληλα εφόδια για το μέλλον των τσιγγανόπουλων όπως η μόρφωση και ο αθλητισμός στηρίχθηκε το μεγάλο κοινωνικό δίκτυο του «Φάρου του Κόσμου».
Σιγά σιγά διαμορφώθηκε ο υπόγειος χώρος του ναού του Αγίου Νεκταρίου στον Δενδροπόταμο. Εγιναν μαγειρεία και τραπεζαρία για να ετοιμάζουν και να σερβίρουν, αρχικά, το πρωινό των παιδιών, στην πορεία και τα υπόλοιπα γεύματα της ημέρας, λουτρά, πλυντήρια, αποθήκες ρούχων και σχολικής ύλης για να τα εφοδιάζουν με ό,τι χρειάζονται καθώς και χώροι όπου θα μπορούν να μελετούν τα μαθήματά τους.
Ομως οι ανάγκες μεγάλωναν μέρα με τη μέρα. Κάποια τσιγγανόπουλα δεν είχαν πού να μείνουν και έτσι με εντολή της Εισαγγελίας Ανηλίκων Θεσσαλονίκης η επιμέλεια δόθηκε στον π. Αθηναγόρα και φιλοξενήθηκαν σε μια μονοκατοικία μόλις 80 τ.μ.
Σήμερα μένουν 14 παιδιά. «Μπορεί ο χώρος να είναι μικρός, όμως υπάρχει μεγάλη αγάπη και πάθος για τη ζωή από τα παιδιά που δεν παραπονιούνται». Ο π. Αθηναγόρας φροντίζει και άλλα εξήντα παιδιά –ανάμεσά τους και ο 16χρονος Αλέξανδρος– στα οποία καλύπτουν όλες τις απαραίτητες ανάγκες για την καθημερινότητά τους, όπως σίτιση, εκπαιδευτικά φροντιστήρια και διάφορες άλλες ενασχολήσεις, όπως ο αθλητισμός.
«Τα παιδιά έχουν ένστικτο. Καταλαβαίνουν όταν εισπράττουν αγάπη. Στην αρχή παρακολουθούσαν το σχολείο για χάρη μας. Χρειάστηκε, μάλιστα, να λέμε στα αγόρια ότι εάν δεν κάνουν απουσίες τότε θα μπορούν το Σάββατο να παίξουν ποδόσφαιρο. Στη συνέχεια, όμως, συνειδητοποίησαν τη σπουδαιότητα της μόρφωσης και πήγαιναν για τον εαυτό τους» λέει ο π. Αθηναγόρας ο οποίος έχει λάβει το βραβείο της Κοινωνίας των Πολιτών 2014 για το οικονομικό και κοινωνικό έργο του Φάρου στο ζήτημα της ένταξης των Ρομά.
Μεγάλες στιγμές έζησε το Κέντρο όταν τσιγγανόπουλα πέτυχαν να εισαχθούν σε ΑΕΙ και ΤΕΙ. «Επτά δικά μας παιδιά συμμετέχουν στις φετινές πανελλαδικές εξετάσεις. Μάλιστα, πολλά σπουδάζουν σε ιδιωτικά ΙΕΚ. Ολα αυτά με τη βοήθεια των εθελοντών δασκάλων και καθηγητών που αφιερώνουν αρκετό από τον χρόνο τους για να τους κάνουν μαθήματα».
ΒΑΛΙΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου