Οι ισορροπίες είναι λεπτές και η επικοινωνία των διοικήσεων των ιδρυμάτων με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας είναι συνεχής, με στόχο να εξευρεθούν οι πιο ρεαλιστικές λύσεις, όχι μόνο σχετικά με τη διαχείριση της πανδημίας εντός των πανεπιστημιακών χώρων αλλά και με την προσαρμογή των πανεπιστημίων σε νέα δεδομένα, όπως η αναδιάταξη του ακαδημαϊκού χάρτη και ο συντονισμός των σχεδίων ασφαλείας και της έλευσης της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας.

Ο Σεπτέμβρης θα είναι καθοριστικός μήνας, καθώς θα ληφθούν σημαντικές αποφάσεις για τη λειτουργία των πανεπιστημίων και τη δημιουργία εμβολιαστικών κέντρων, ενώ στο τέλος του μήνα αναμένονται οι προτάσεις των τμημάτων για τον εξορθολογισμό του ακαδημαϊκού χάρτη.

Ποια είναι τα μέτωπα που καλούνται να αντιμετωπίσουν τα πανεπιστήμια τους επόμενους μήνες:

Εμβολιαστικά κέντρα

Από την τελευταία εβδομάδα του Σεπτεμβρίου αναμένεται να λειτουργήσουν τα πρώτα εμβολιαστικά κέντρα στα πανεπιστήμια. Υστερα από αίτημα της πολιτικής ηγεσίας, τα ιδρύματα απέστειλαν τις προτάσεις τους ανάλογα με τη διασπορά των τμημάτων τους εντός της ίδιας πόλης ή περιφέρειας και πλέον έχουν ξεκινήσει οι διεργασίες σε συνεργασία με τον ΕΟΔΥ για την αποστολή κινητών μονάδων.

Η λειτουργία τους θα γίνει σταδιακά στα πανεπιστήμια, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες κάποια εμβολιαστικά κέντρα θα ξεκινήσουν να λειτουργούν την τελευταία εβδομάδα του Σεπτέμβρη και κάποια άλλα την πρώτη εβδομάδα του Οκτώβρη, σύμφωνα και με τις εισηγήσεις των ιδρυμάτων.

Σε όσα πανεπιστήμια υπάρχουν μόνιμες δομές, έχει ήδη συμφωνηθεί να ενισχυθούν από τον ΕΟΔΥ με εμβόλια, ψυγεία και οποιαδήποτε άλλη υποδομή χρειαστούν ώστε να λειτουργήσουν όλο τον χρόνο.

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΕΟΔΥ, οι ηλικίες 18-24 ετών έχουν εμβολιαστεί τουλάχιστον με τη μία δόση σε ποσοστό 42,7% και εάν συνυπολογιστούν τα ραντεβού, σε ποσοστό 44,8%.

Πληροφορίες όμως από τα πανεπιστήμια κάνουν λόγο για υψηλότερο ποσοστό όσον αφορά τους φοιτητές τους, οι οποίοι αποτελούν ένα υποσύνολο της παραπάνω ηλικιακής ομάδας.

Πάντως, πριν από τις οριστικές αποφάσεις για την επαναλειτουργία των πανεπιστημίων από τον Οκτώβριο, οι διοικήσεις προσπαθούν να «ρίξουν» το βάρος στην εκστρατεία του εμβολιασμού ώστε να επιτευχθεί όσο το δυνατόν υψηλότερο ποσοστό στην ακαδημαϊκή κοινότητα.

Πρωτόκολλα λειτουργίας

Τα μέτρα ασφαλείας που θα επιτρέψουν την επιστροφή της ακαδημαϊκής κοινότητας στον φυσικό της χώρο, χωρίς υβριδικά μοντέλα και εξ αποστάσεως εκπαίδευση, θα τεθούν στο μικροσκόπιο τις επόμενες μέρες. Η επιτροπή των ειδικών θα εξετάσει τα δεδομένα και κατά το τελευταίο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου αναμένονται οι λεπτομέρειες για την ασφαλή λειτουργία των πανεπιστημίων.

Το υπουργείο Παιδείας, σε δηλώσεις τόσο της υπουργού κ. Νίκης Κεραμέως όσο και του υφυπουργού κ. Αγγελου Συρίγου, έχει ξεκαθαρίσει ότι τα ιδρύματα, ύστερα από έναν χρόνο εξ αποστάσεως εκπαίδευση, επιστρέφουν στη διά ζώσης διδασκαλία. Και στην περίπτωση των πανεπιστημίων τα μέτρα προφύλαξης θα είναι διαφορετικά για τους εμβολιασμένους και τους ανεμβολίαστους φοιτητές.

Οι εμβολιασμένοι θα μπορούν να προσέρχονται με το πιστοποιητικό εμβολιασμού (σ.σ.: ή νόσησης εντός ενός εξαμήνου), ενώ οι ανεμβολίαστοι θα πρέπει να φέρουν αρνητικό αποτέλεσμα rapid test σε εβδομαδιαία βάση, το οποίο θα επιβαρύνει οικονομικά τους ίδιους.

Οι προβληματισμοί για την εφαρμογή των νέων μέτρων ποικίλλουν καθώς κάθε ίδρυμα διαφέρει όσον αφορά στις υποδομές του αλλά και στη «φύση» των αντικειμένων σπουδών.

Η λειτουργία των εστιών, τα μικρά αμφιθέατρα και ο τρόπος που θα γίνεται ο έλεγχος των απαραίτητων εγγράφων στους φοιτητές, ιδίως σε περιπτώσεις που εκατοντάδες φοιτητές θα πρέπει να εισέλθουν εντός του αμφιθεάτρου, απασχολούν ειδικούς, υπουργείο Παιδείας και πανεπιστημιακούς, με τις επόμενες μέρες να είναι κρίσιμες για τις τελικές αποφάσεις.

Πανεπιστημιακή Αστυνομία

Με καθυστερήσεις, λόγω μεταξύ άλλων και χρονοβόρων διαδικασιών, προχωράει η προετοιμασία για τη στελέχωση της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας.

Τον περασμένο Ιούλιο ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός πρόσληψης 400 ατόμων, που θα στελέχωναν σε πρώτο στάδιο τον νέο θεσμό, ενώ είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον πρόσληψης καταθέτοντας τα απαραίτητα δικαιολογητικά 4.967 άτομα!

Μετά τη δημοσιοποίηση των πινάκων, δόθηκε ένα χρονικό περιθώριο 10 ημερών, κατά το οποίο υποβλήθηκε μεγάλος αριθμός ενστάσεων, που ακόμη εκκρεμούν οι αποφάσεις στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Στην περίπτωση που αποφανθεί το ΣτΕ, οι προσληφθέντες θα μπουν στις αστυνομικές σχολές για τη βασική τους εκπαίδευση, η διάρκεια της οποίας συμπτύχθηκε  στους τέσσερις από τους έξι μήνες. Το καλύτερο ενδεχόμενο εγκατάστασης της Ομάδας Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, αναφορικά με το χρονικό διάστημα, είναι την άνοιξη του 2022.

Σημειώνεται ότι οι νεοπροσληφθέντες θα τοποθετηθούν στα πανεπιστήμια  μαζί με πεπειραμένους αστυνομικούς, ενώ διοικητής της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας (Ομάδα Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων) θα είναι αστυνομικός διευθυντής που προέρχεται από τη Διεύθυνση Ασφάλειας Αττικής.

Μεγάλο ποσοστό αυτών ήταν πτυχιούχοι ή απόφοιτοι ΑΕΙ και ΤΕΙ, καθώς ο διαγωνισμός έδινε ως «πριμ» μοριοδότησης έως και 1.000 μόρια. Το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη είχε αλλάξει προτεραιότητες δείχνοντας προτίμηση σε άτομα εξοικειωμένα με το πανεπιστημιακό περιβάλλον που θα μπορούν να αντεπεξέλθουν ομαλά στους ειδικούς χειρισμούς που θα απαιτηθούν σε τυχόν έκνομες ενέργειες εντός των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Ετσι τα κριτήρια που υπήρχαν σε προηγούμενες αντίστοιχες προκηρύξεις αντικαταστάθηκαν με το «bonus» των έξτρα μορίων όχι με τη στρατιωτική θητεία στις Ειδικές Δυνάμεις, αλλά τη φοίτηση και την εξοικείωση σε οποιοδήποτε ΑΕΙ και ΤΕΙ. Στο υπουργείο ποντάρουν ότι οι εκπαιδευμένοι ειδικοί φρουροί που θα έχουν… παρελθόν σε πανεπιστημιακούς χώρους θα είναι πιο ικανοί να αντεπεξέλθουν σε ενδεχόμενα δύσκολα διαχειρίσιμες καταστάσεις εντός των ιδρυμάτων.

Σημειώνεται ότι το νέο σώμα θα είναι άοπλο και θα φέρει αμυντικό εξοπλισμό, που εμπεριέχει κλομπ και χειροπέδες, ενώ η στελέχωση θα γίνει από κατώτερους αξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ. και τους ειδικούς φρουρούς που θα προσληφθούν ειδικά για αυτόν τον σκοπό. Θα απασχολούνται 200 άτομα ανά βάρδια, με ιδιαίτερη έμφαση στα πέντε ΑΕΙ με τη μεγαλύτερη ανάγκη (ΟΠΑ, ΕΜΠ, ΕΚΠΑ, ΑΠΘ, Πάτρα), ενώ οι αστυνομικοί θα ανακατανέμονται ανάλογα με τις εκάστοτε απαιτήσεις.

Ο συνολικός αριθμός των ατόμων που θα στελεχώσουν στο μέλλον την ΟΠΠΙ είναι 1.033 ειδικοί φρουροί. Υπενθυμίζεται ότι την πρόσληψη, εκπαίδευση και παροχή του εξοπλισμού έχει αναλάβει το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας. Θα υπάγονται στην ΕΛ.ΑΣ. και θα συνεργάζονται με τον πρύτανη και τον αντιπρύτανη του εκάστοτε ΑΕΙ.

Από την πλευρά των πανεπιστημίων προχωρούν οι διαδικασίες για την κατάρτιση σχεδίων ασφαλείας εντός των πανεπιστημίων που προβλέπουν από την… πυρασφάλεια μέχρι και την ελεγχόμενη είσοδο εντός του ιδρύματος και προϋποθέτουν την προκήρυξη των σχετικών διαγωνισμών.

Η εμφάνιση της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας εντός των ιδρυμάτων προβλέπει κατάρτιση ειδικών σχεδίων ασφαλείας και επέμβασης στα πανεπιστημιακά ιδρύματα, σε περίπτωση έκνομων πράξεων και περιλαμβάνουν χαρτογράφηση των πανεπιστημίων εσωτερικά και εξωτερικά και των εισόδων πρόσφορης πρόσβασης αστυνομικών δυνάμεων που μπορεί να απαιτηθούν.

ΑΝΑΔΙΑΤΑΞΗ ΤΜΗΜΑΤΩΝ

Νέος ακαδημαϊκός χάρτης

Εντός των επόμενων εβδομάδων, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας αναμένει τις προτάσεις των πανεπιστημίων για τον εξορθολογισμό του ακαδημαϊκού χάρτη. Στα «βήματα» του Πανεπιστημίου Πατρών, που πέρσι ζήτησε την κατάργηση τεσσάρων τμημάτων, το υπουργείο Παιδείας έχει ζητήσει ανάλογες πρωτοβουλίες.

Η εφαρμογή της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής και το περιορισμένο ενδιαφέρον των αποφοίτων να διεκδικήσουν συγκεκριμένα τμήματα πιέζουν τα ιδρύματα (στην πλειοψηφία τους περιφερειακά) σε άμεσες αλλαγές, σε συνεννόηση με την πολιτική ηγεσία, ώστε να μην τα «προλάβουν οι εξελίξεις».

Η νέα ακαδημαϊκή χρονιά προβλέπει επιπλέον αλλαγές στον χάρτη των ΑΕΙ, με την πολιτική ηγεσία ήδη τα προηγούμενα έτη να έχει αναστείλει τη λειτουργία 37 νέων τμημάτων και να έχει καταργήσει πάνω από έξι τμήματα που ήδη λειτουργούσαν.

Η αξιολόγηση που θα γίνει από την ΕΘΑΕΕ, με γνώμονα μεταξύ άλλων και τη σύνδεση του αντικειμένου σπουδών με την αγορά εργασίας, σε συνδυασμό με τις προτάσεις των πανεπιστημίων και σειρά κριτηρίων που θα μελετηθούν από την πολιτική ηγεσία θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για τη βιωσιμότητα των τμημάτων στον νέο χάρτη, ο οποίος θα μεταβληθεί λόγω κατάργησης τμημάτων αλλά και με πιθανότητα δημιουργίας νέων.