Η αρχαία Τενέα, πόλη των Κορινθίων, εντοπίστηκε στην περιοχή όπου σήμερα βρίσκεται το χωριό Χιλιομόδι. «Καλό οιωνό» για τις έρευνες που θα ακολουθήσουν χαρακτηρίζει τα αποτελέσματα των φετινών ανασκαφών η αρχαιολόγος δρ Ελενα Κόρκα.

Το δρόμο προς την αρχαία πόλη «άνοιξαν» οι περσινές έρευνες. Φέτος η διεπιστημονική ομάδα που εργάζεται στην περιοχή είναι απολύτως βέβαιη για το πού «σκάβει». «Βρισκόμαστε στο κέντρο της αρχαίας πόλης», σημειώνει στον «Ε.Τ.» η κ. Κόρκα. Οι έρευνες, υπό τη διεύθυνση της γνωστής αρχαιολόγου, αποκάλυψαν μέρος του κεντρικού ιστού της πόλης με δημόσια κτίρια συνολικής έκτασης 600 τ.μ. Ανασκάφηκε τμήμα δημόσιου λουτρικού συγκροτήματος των ρωμαϊκών χρόνων, το μέγεθος και η πολυτέλεια του οποίου, σύμφωνα με τα ανασκαφικά δεδομένα, «μιλάει για τον πλούτο της πόλης αλλά και τον μεγάλο πληθυσμό της», επισημαίνει η κ. Κόρκα.

Ερευνήθηκε ένα ακόμη δημόσιο κτίριο λατρευτικής χρήσης που χρονολογείται σε προγενέστερους αιώνες, συγκεκριμένα στα αρχαϊκά χρόνια. Και τα δύο κτίρια απέδωσαν πληθώρα κινητών ευρημάτων. Ξεχωρίζει τμήμα μηρού από Κούρο φτιαγμένο από παριανό μάρμαρο. Εντοπίστηκε, σε άριστη κατάσταση, στις αρχαϊκές εγκαταστάσεις, βόρεια του λουτρού και σε άμεση επαφή με αυτό και μας θύμισε το περίφημο άγαλμα Κούρου του 6ου αι. π.Χ. που βρέθηκε στην περιοχή, έγινε γνωστό ως Κούρος της Τενέας και σήμερα εκτίθεται στο Μουσείο του Μονάχου. Ενα από τα πρώτα συμπεράσματα από την παρατήρηση του συγκεκριμένου σπαράγματος είναι πως «ο Κούρος ήτανε σε κλειστό κτίριο γιατί το εύρημα δεν παρουσιάζει φθορές».

«Ολα αυτά μας οδηγούν σε διάφορες σκέψεις», λέει η κ. Κόρκα. «Για παράδειγμα, τι είδους αγάλματα τοποθετούσαν στους κλειστούς χώρους τα αρχαϊκά χρόνια;».

Στον ίδιο χώρο βρέθηκε τμήμα γλυπτού, από τον ώμο πιθανότατα γυναικείου αγάλματος φυσικού μεγέθους, καθώς και πώρινη πιθανόν εναέτια κεφαλή αλόγου. Σε αποθέτη του ίδιου χώρου επίσης εντοπίστηκε πλήθος κεραμικής του 6ου αιώνα π.Χ. Στα ευρήματα περιλαμβάνονται «καταπληκτικά μικρογραφικά αγγεία», τρία πήλινα ειδώλια ζώων, δύο σιδερένια ομοιώματα τράπεζας κ.ά.

Από το εσωτερικό πηγαδιού και από βάθος 15 μέτρων ανασύρθηκε «μεγάλη ποσότητα αρχιτεκτονικών μελών αρχαϊκής, κλασικής και ελληνιστικής περιόδου, επιζωγραφισμένες σίμες, βάση μαρμάρινου αγαλματιδίου στο οποίο διατηρείται κεφάλι σκύλου και πόδια ανδρικής μορφής, πιθανόν Μελέαγρου, κορμός αγαλματιδίου γυμνής γυναικείας μορφής, πιθανόν Αφροδίτης, άνω τμήμα γυμνού κορμού μαρμάρινου γυναικείου αγαλματιδίου, πάνω από 60 αμφορείς και οινοχόες, κεραμική από τους αρχαϊκούς έως τους ύστερους ρωμαϊκούς χρόνους, νομίσματα ρωμαϊκών και υστερο-ρωμαϊκών χρόνων και μια αιχμή σιδερένιου δόρατος». «Ολα αυτά τα ευρήματα μας δείχνουν λατρείες στα αρχαϊκά χρόνια», υπογραμμίζει η διευθύντρια της ανασκαφής.

Οι έρευνες στο ρωμαϊκό λουτρό

Οι έρευνες προσέφεραν σημαντικά στοιχεία για τους κεντρικούς δημόσιους χώρους της αρχαίας πόλης, όπως είναι το δημόσιο λουτρό των ρωμαϊκών χρόνων. Φέτος διερευνήθηκαν επτά χώροι του, οι οποίοι καλύπτουν έκταση 500 τ.μ. Οι χώροι αυτοί αποτελούν τμήμα μόνο του συνόλου των λουτρικών εγκαταστάσεων, οι οποίες φαίνεται να επεκτείνονται στα νότια και τα δυτικά του ανεσκαμμένου χώρου.

«Στο κομμάτι που ανασκάψαμε έχουμε μόνο θερμές αίθουσες, άρα περιμένουμε να βρούμε άλλο τόσο, τη δεξαμενή και ίσως την παλαίστρα. Σε όλες τις αίθουσες διατηρείται το υποδαπέδιο σύστημα θέρμανσης με υπόκαυστα κυκλικής και τετράγωνης διατομής και σε όλες εντοπίζεται στοά εφοδιασμού και καθαρισμού των υποκαύστων (praefurnium). Επιπλέον, πήλινοι αεραγωγοί περιστοιχίζουν εσωτερικά τους τοίχους τους». Σε δύο από τις αίθουσες διαμορφώνονται αψίδες, ενώ «σπαράγματα μαρμαροθετημάτων και ψηφίδες καταδεικνύουν την πολυτέλεια του συγκροτήματος, το οποίο είχε πολλαπλές φάσεις κατασκευής». Στα κινητά ευρήματα του συγκεκριμένου κτιρίου περιλαμβάνονται και «130 νομίσματα που χρονολογούνται από την ελληνιστική έως και την υστερο-ρωμαϊκή περίοδο. Ορισμένα από αυτά ανήκουν σε νομισματικούς θησαυρούς».

Ζητήσαμε από την κ. Κόρκα να μας πει ποια από τα ευρήματα των φετινών ερευνών την εντυπωσίασαν περισσότερο.

«Αυτή είναι μια δύσκολη ερώτηση για έναν αρχαιολόγο», λέει. «Υπάρχουν και ευρήματα που δεν τα έχουμε αναφέρει, για παράδειγμα ένας υπέροχος μικρός σκαραβαίος και ένα αρχαϊκό προσωπείο. Νομίζω όμως ότι συγκινήθηκα πιο πολύ με τον μηρό του Κούρου. Το μάρμαρο είναι τόσο διάφανο και σε τόσο καλή κατάσταση…».

Από την έντυπη έκδοση