«Εδώ και δύο χρόνια γινόταν εν κρύπτω από τον κόσμο του Πειραιά μια συζήτηση και κανείς δεν μπήκε στον κόπο να καλέσει τους θεσμικούς φορείς της πόλης δήλωσε στον ΣΚΑΪ ο δήμαρχος Πειραιά Γιάννης Μώραλης. Χαρακτήρισε απαράδεκτη την διαδικασία που ακολουθήθηκε, ενώ ερωτηθείς σχετικά, κατήγγελλε πολιτική σκοπιμότητα, σημειώνοντας πως «όλα γίνονται για να μπλοκάρει η επένδυση».

Επισήμανε παράλληλα ότι το ΚΑΣ πρέπει να ασχοληθεί με ανάδειξη των μνημείων του Πειραιά και όχι μονό με τους κανόνες και την προστασία. Ο κ. Μώραλης πρόσθεσε ότι πρέπει να διερευνηθεί αν η γνωμοδότηση του ΚΑΣ προσθέτει ακόμη ένα βαθμό δυσκολίας στις επενδύσεις στο λιμάνι του Πειραιά.

«Το λιμάνι βρίσκεται με εμπορική δραστηριότητα στην ίδια θέση εδώ και 20ετίες και πραγματικά δημιουργούν ερωτηματικά οι όλες εξελίξεις αυτές. Είναι πλέον σίγουρο ότι δημιουργούνται κωλύματα στο αναπτυξιακό πρόγραμμα τόσο του ΟΛΠ όσο και ολόκληρου του Πειραιά, αφού για την παραμικρή επέμβαση θα πρέπει να ζητείται η άδεια του ΚΑΣ» επισημαίνουν οικονομικοί κύκλοι.

Ο Εμπορικός Σύλλογος Πειραιά εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση: «Δηλώνουμε εντυπωσιασμένοι από την βιασύνη της απόφασης, να κηρυχθεί ως αρχαιολογικός χώρος ένα μεγάλο τμήμα του Πειραιά.

Μετά από δέκα χρόνια διαρκούς οικονομικής ύφεσης και οκτώ χρόνια μεγάλης κυκλοφοριακής ταλαιπωρίας από τα έργα Τραμ και Μετρό, η πόλη μας έχει άμεση ανάγκη από το οξυγόνο της γρήγορης ανάπτυξης και της επαναφοράς της στην κανονικότητα.

Η απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, μας δημιουργεί πολλά ερωτηματικά, καθώς δεν λήφθηκε υπόψη το αίτημα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της Αντιπεριφέρειας, του Δήμου, των παραγωγικών φορέων, αλλά και των δημοτών, για αναβολή της απόφασης, ώστε να δοθεί χρόνος για στοιχειώδη διαβούλευση.

Είναι επιτακτική ανάγκη, το Υπουργείο Πολιτισμού και το Κ.Α.Σ. να ενημερώσουν τις επιχειρήσεις και τους δημότες του Πειραιά, για το ποιες περαιτέρω γραφειοκρατικές διαδικασίες θα επιφέρει στην καθημερινότητά τους αυτός ο χαρακτηρισμός».

Από την αντιπεριφερειάρχη Νήσων εκδόθηκε η ακόλουθη ανακοίνωση: «Στην συνεδρίαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, χθες 2 Απριλίου, με θέμα τις νέες προτάσεις της ΟΛΠ ΑΕ – COSCO σχετικά με το Master Plan του λιμανιού του Πειραιά, συμμετείχε ο Αντιπεριφερειάρχης Νήσων, κ. Παναγιώτης Χατζηπέρος. Στη συνεδρίαση παρευρέθηκαν, επίσης, η Δήμαρχος Σαλαμίνας κα Ισιδώρα Παπαθανασίου-Νάννου, ο Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Δήμου Σαλαμίνας κος Κωνσταντίνος Μαριδάκης και ο Υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος με τον συνδυασμό “Δυνατός Δήμος” του υποψήφιου Δημάρχου κου Δημήτρη Ελευσινιώτη, κος Σπύρος Ευσταθίου.

Κατά την παρέμβασή του, ο αντιπεριφερειάρχης δήλωσε ότι μεταξύ των πάγιων θέσεων της Περιφέρειας Αττικής παραμένει η Προστασία και Ανάδειξη του Αρχαιολογικού Χώρου της Κυνόσουρας στη Σαλαμίνα που αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Συνεπώς, δεν έχει νόημα η επιβολή όρων δόμησης αφού με την υπ’ αρ. ΥΠΠΟΤ/ΓΔΑΠΚ/Α1/Φ26/125027/5240/23.12.2011 απόφαση (η οποία εκδόθηκε κατόπιν της από 18.10.2011 ομόφωνης γνωμοδότησης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου), ο αρχαιολογικός χώρος της Κυνόσουρας χαρακτηρίστηκε Ζώνη Α, ως «αδόμητη απολύτου προστασίας» και τυγχάνει συνταγματικής προστασίας. Το ίδιο ισχύει και για τον θαλάσσιο χώρο περιμετρικά της Χερσονήσου. Παράλληλα, είναι απαραίτητο να ληφθεί μέριμνα της απομάκρυνσης των υφιστάμενων ναυπηγείων και ναυαγίων.

Ο κ. Χατζηπέρος παρέδωσε ενυπόγραφο υπόμνημα των θέσεων του, το οποίο συνυπέγραψε η δήμαρχος ταυτιζόμενη απόλυτα, κατά την τοποθέτησή της.

Το ΚΑΣ τάσσεται υπέρ των θέσεων της Περιφέρειας Αττικής απορρίπτοντας κάθε είδος ναυπηγοεπισκευαστικής δραστηριότητας που θα επιβαρύνει τον αρχαιολογικό χώρο της Κυνόσουρας, συμπεριλαμβανομένου του Τύμβου των Σαλαμινομάχων».

Από την πλευρά του ο ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, σε συνέντευξή του στον ραδιοφωνικό σταθμό Focus FM προσπάθησε να αλλάξει την ατζέντα της συζήτησης: «Ζω στα Χανιά που είναι όλη η πόλη αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, οπότε σας βεβαιώνω ότι ο χαρακτηρισμός δεν εμποδίζει, αλλά δημιουργεί ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο πρέπει να κινηθεί ο επενδυτής ή αυτός που φτιάχνει την κατοικία του», υπογράμμισε ο υπουργός.

Αρχαιολογικός χώρος ο μισός Πειραιάς με απόφαση ΚΑΣ

Ο μαξιμαλισμός έδωσε τη θέση του στο ρεαλισμό. Οχι στην κήρυξη ολόκληρου του Δήμου Πειραιά σε αρχαιολογικό χώρο είπε χθες βράδυ το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο κηρύσσοντας τελικά μόνο το εντός των τειχών κομμάτι της πόλης, τουτέστιν τον αρχαίο Πειραιά.

Προς τον Βορρά και τη Δύση ο αρχαιολογικός χώρος ορίζεται από το Κονώνειο τείχος και τη γραμμή του ΗΣΑΠ, προς τον Νότο από τη θάλασσα (από την περιοχή της Ναυτικής Διοίκησης Αιγαίου μέχρι το Μικρολίμανο), προς τα Ανατολικά από το Κονώνειο τείχος, όπου όμως δεν έχουμε τα ίχνη του και ως οδηγός θα χρησιμοποιηθούν χάρτες του 19ου αιώνα. Από την εξωτερική πλευρά του τείχους δημιουργείται ζώνη προστασίας είκοσι μέτρων.

Στην κήρυξη περιλαμβάνονται επίσης η χερσαία περιοχή του λιμανιού, -εξαιρείται η θαλάσσιά του και οι σύγχρονες επιχώσεις- όλα τα εμβληματικά μνημεία της πόλης (τμήμα αρχαίου τείχους Πειραιά, Ηετιώνεια Πύλη στη Δραπετσώνα, οι Αστικές Πύλες, το φερόμενο ως ταφικό μνημείο του Θεμιστοκλή, το Πασαλιμάνι, το Μικρολίμανο και η Ζέα, όπου έχουν εντοπιστεί αρχαίοι νεώσοικοι ενώ παραμένουν αρχαιολογικοί χώροι οι πλαζ της Φρεαττύδας και τα Βοτσαλάκια). Εξαιρούνται το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, το Καραϊσκάκη και η περιοχή κάτω από την Ποσειδώνος που έχει δημιουργηθεί με επιχωματώσεις.

Στον αρχαιολογικό χώρο -οι ακριβείς συντεταγμένες του θα οριστούν από τα τοπογραφικά που θα εκπονηθούν τους επόμενους μήνες- εντάσσονται το πρώτο και δεύτερο Δημοτικό Διαμέρισμα του Πειραιά και μέρος του τρίτου. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων θα επανέλθει με κηρύξεις που θα αφορούν κατά τόπους μνημεία στο τέταρτο και το πέμπτο Δημοτικό Διαμέρισμα, αφού προηγουμένως τεκμηριωθούν οι αρχαιολογικές θέσεις.

Νωρίτερα, στη συνεδρίαση παρενέβη αντιπροσωπεία του Δήμου Πειραιά με επικεφαλής τον δήμαρχο Γιάννη Μόραλη, ο οποίος μετέφερε στο ΚΑΣ το αίτημα του Δημοτικού Συμβουλίου να αναβληθεί η συνεδρίαση. Ο κ. Μόραλης μετέφερε, επίσης, την ανησυχία και την ανασφάλεια που βιώνουν οι φορείς της πόλης εν όψει της κήρυξης του Πειραιά σε αρχαιολογικό χώρο. Μίλησε για «εκκωφαντική σιωπή» από την πλευρά του υπουργείου ως προς την ενημέρωση του δήμου και υπογράμμισε πως «το υπουργείο δεν έχει απαντήσει σε κανένα από τα 11 ερωτήματα που έθεσε ο δήμος».

Από την πλευράς της η γενική γραμματέας του ΥΠΠΟ και προεδρεύουσα του Συμβουλίου, Μαρία Βλαζάκη, υποστήριξε πως οι αρμόδιοι φορείς έχουν ενημερωθεί για τις προτάσεις του υπουργείου από τον Οκτώβριο του 2018. Σημείωσε, επίσης, πως η αναοριοθέτηση του αρχαιολογικού χώρου Πειραιά έπρεπε να προηγηθεί, βάσει του νόμου, της συζήτησης του αναπτυξιακού προγράμματος και της μελέτης διαχείρισης (Master Plan) του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς, που ακολούθησε.

Οταν το ΚΑΣ δεν έκανε δεκτό το αίτημα του Δήμου Πειραιά για αναβολή της συνεδρίασης ο κ. Μόραλης επανήλθε εκφράζοντας τη δυσαρέσκειά του.

«Ελπίζουμε», σημειώνει στη δήλωσή του ο δήμαρχος Πειραιά, «παρά τη λανθασμένη απόφαση για μη αναβολή της συζήτησης, η τελική απόφαση του ΚΑΣ να είναι τέτοια που να μην δημιουργήσει στην πόλη του Πειραιά και στο σύνολο αυτής αναχώματα στην επιθυμητή από όλους ανάπτυξη και πρόοδο…».

Τι σημαίνει πρακτικά η κήρυξη αρχαιολογικού χώρου σε ένα μεγάλο κομμάτι του Πειραιά; Θέσαμε το ερώτημα στην αρμόδια έφορο κ. Χρυσουλάκη. Οπως μας είπε, «η κήρυξη αφορά τον έλεγχο των θεμελίων, ο οποίος, ούτως η άλλως, σήμερα πραγματοποιείται σε όλο τον Πειραιά. Η διαφορά με τον κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο έγκειται στο γεγονός ότι θα γίνεται και έλεγχος της μορφολογίας της οικοδομής, χωρίς αυτό να σημαίνει επέμβαση όταν η οικοδομή δεν «βλέπει» αρχαία».