Ολα αυτά, βέβαια, όχι στην Ελλάδα, που αναμένει τα δύο τελευταία χρόνια μια επερχόμενη μεταρρύθμιση στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση από το υπουργείο Παιδείας, η οποία δεν λέει να έρθει, αλλά στην Κύπρο. Οι αλλαγές έχουν και ελληνικό χρώμα, μιας και το νέο βιβλίο, που θα ενταχθεί από την επόμενη σχολική χρονιά στο κυπριακό λύκειο, θα το γράψει ο καθηγητής Μanagement στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Δημήτρης Μπουραντάς. Ο «Ε.Τ.» της Κυριακής μιλάει με τον πανεπιστημιακό για την αξία του διδακτικού αντικειμένου ήδη από τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, για τη σημασία επιμόρφωσης και αξιολόγησης των εκπαιδευτικών, ώστε να ανταποκριθούν στις νέες ανάγκες, αλλά και για το στείρο εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας που εισάγει φοιτητές χαμηλού επιπέδου στα ελληνικά Ιδρύματα.

«Το management είναι μια κουλτούρα σχετικά με την επιχειρηματικότητα που αφορά όχι μόνο στην επαγγελματική αλλά και την προσωπική μας ζωή.

Η ομαδική συνεργασία, η λήψη αποφάσεων, οι ηγετικές και διοικητικές ικανότητες είναι στοιχεία (σ.σ.: και κεφάλαια του νέου βιβλίου) που μας ακολουθούν και θα μας χρειαστούν σε όλες τις εκφάνσεις μας, ασχέτως επαγγέλματος. Για παράδειγμα, ένας γιατρός στην περίπτωση που γίνει διοικητής νοσοκομείου θα ασκεί management», εξηγεί ο Δημήτρης Μπουραντάς.

Στην Κύπρο εδώ και πολλά χρόνια γίνεται διδασκαλία μαθήματος με διδακτικό αντικείμενο την οικονομία και το management. Μια προσπάθεια έχει γίνει και στην Ελλάδα (σ.σ.: μαθήματα Αρχές Οικονομικής Θεωρίας και Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων, όμως τα βιβλία έχουν χρόνια να ανανεωθούν και περιορίζονται σε κατευθύνσεις, χωρίς να απευθύνονται σε όλους τους μαθητές), ενώ τώρα πλέον τα νέα σχέδια για το λύκειο που έχουν διαρρεύσει δεν δείχνουν καμία πρόθεση ενδυνάμωσης του εν λόγω μαθήματος.

Επιμόρφωση εκπαιδευτικών

Είναι όμως η ανανέωση του σχολικού εγχειριδίου το Α και το Ω για τη διδασκαλία του management; Σύμφωνα με τον κ. Μπουραντά, όχι. Η επιμόρφωση είναι το σημαντικότερο συστατικό. «Στην Κύπρο, στο πλαίσιο εξέλιξης του μαθήματος πρόσθεσαν άλλη μία χρονιά διδασκαλίας και διδάσκεται πλέον στις δύο τελευταίες τάξεις του λυκείου. Εμένα μου ανέθεσαν τη συγγραφή, το πιο σημαντικό όμως είναι ότι μου ανέθεσαν να εκπαιδεύσω τους καθηγητές στο λύκειο, ώστε να ανταποκριθούν σε εργαστηριακές και βιωματικές μεθόδους και το μάθημα να γίνει κατανοητό και ευχάριστο από τα παιδιά». Η συγγραφή του βιβλίου για τη Γ’ Λυκείου έχει ολοκληρωθεί και αυτή την περίοδο ο καθηγητής Πανεπιστημίου βρίσκεται στη διαδικασία επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών.

Ταινίες, ομαδικά παιχνίδια, ιστορικά παραδείγματα, ακόμα και ανέκδοτα μπορούν να εμπλουτίσουν το μάθημα management. «Θες να μιλήσεις στους μαθητές για κάτι χειροπιαστό στη λήψη αποφάσεων; Δείξε τους το φιλμάκι “I have a dream” του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, που κυκλοφορεί στο Διαδίκτυο. Την ομαδική συνεργασία και συναίνεση θα την καταλάβουν άμα δουν την ταινία “12 Ενορκοι”. Oχι όμως απολαυστικά, αλλά να τη μελετήσουν στη βάση της, να γράψουν εργασία για την έννοια και τις αρχές της ομάδας», διευκρινίζει ο κ. Μπουραντάς.

Ο καθηγητής Μanagement του ΟΠΑ ξεκαθαρίζει ότι η διάλεξη του εκπαιδευτικού με ξύλινη γλώσσα δεν έχει καμία θέση στη τάξη. Η χρήση ιστοριών, μεταφορών, παραδειγμάτων, παρομοιώσεων αλλά και η διαδραστική διδασκαλία μπορούν να συμβάλουν στην απόκτηση διοικητικών και ηγετικών ικανοτήτων. «Ενα μεγάλο μέρος της διδασκαλίας πρέπει να αφιερώνεται σε υπόθεση ρόλων, ομαδικές και ατομικές εργασίες, παίγνια, ταινίες. Αυτές οι καλές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται παγκοσμίως».

Στείρα γνώση στα σχολεία της Ελλάδας

Τι γίνεται στην Ελλάδα όμως; Σύμφωνα με τον Δημήτρη Μπουραντά, το πλησιέστερο διδακτικό αντικείμενο είναι το μάθημα Αρχές Οικονομικής Θεωρίας, το οποίο όμως περιορίζεται σε οικονομικά στοιχεία και όχι τόσο στη γενική έννοια του management.

«Αυτό που χρειάζεται ένα βιβλίο για το ελληνικό λύκειο είναι διδακτικό υλικό για την επιχειρηματικότητα, ένα κεφάλαιο για τη μακροοικονομία, αλλά, κυρίως, διδασκαλία γενικών ικανοτήτων, όπως διαπροσωπική επικοινωνία, ομαδική εργασία, προσωπική ανάπτυξη και προσωπικό προγραμματισμό. Ο προγραμματισμός βρίσκεται παντού στη ζωή μας. Από το πώς θα οργανώσουμε το χρόνο μας μέχρι τη διαχείριση των χρημάτων μας».

Αν και πανεπιστημιακός στις οικονομικές επιστήμες, θεωρεί ότι οι ανθρωπιστικές σπουδές στερούνται διδασκαλίας στην Ελλάδα. «Τα δύο προβλήματα της δημόσιας εκπαίδευσης είναι η έλλειψη διδασκαλίας γενικών ικανοτήτων και η μη ενίσχυση των ανθρωπιστικών σπουδών». Αλλωστε, όπως παραδέχεται ο ίδιος, τα αποτελέσματα του «προβληματικού» τρόπου με τον οποίο λειτουργεί το λύκειο εμφανίζονται στο πρώτο έτος του πανεπιστημίου. «Ολη η προσπάθεια της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης δεν εστιάζει στην ανάπτυξη της ουσίας αλλά στο πώς να περάσει κάποιος στο πανεπιστήμιο. Γράφουν Μαθηματικά τα παιδιά, περνάνε με υψηλές βαθμολογίες και ύστερα από τρία χρόνια τα έχουν ξεχάσει όλα. Το επίπεδο των φοιτητών δεν είναι υψηλό και το βλέπουμε από τα γραπτά τους. Αυτοί που θέλουν, βέβαια, βελτιώνονται στα χρόνια του πανεπιστημίου. Η πρώτη ύλη είναι καλή, αλλά το λύκειο τους παρέχει στείρα γνώση».

Αξιολόγηση

Πώς λύνεται αυτό; Το πρόγραμμα σπουδών δεν είναι το μείζον θέμα για τον Δημήτρη Μπουραντά. «Οταν δεν αξιολογείς τους δασκάλους, δεν τους εκπαιδεύεις, δεν τους αναπτύσσεις, πώς μπορείς να περιμένεις αποτελέσματα;», αναρωτιέται και συνεχίζει: «Είναι δυνατόν αυτοί που μορφώνουν χαρακτήρες να μην αξιολογούνται; Δεν γίνεται αυτό!».

ΕΛΠΙΔΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗ

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής