Ωστόσο, οι πόλεμοι κερδίζονται με στρατηγικές και όχι με τακτικές. Και σε αυτόν τον τομέα, η Ουκρανία μπορεί να αντιμετωπίσει τη Ρωσία στο πεδίο της μάχης, προκαλώντας μεγάλες απώλειες. Αν αυτό σε κάποιους μοιάζει αδύνατο, ας θυμηθούμε ότι το καθεστώς Ασαντ, 12 ημέρες πριν από την πτώση του, φαινόταν απολύτως ασφαλές.
Διάρκεια
Ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχει περάσει από διάφορα στάδια τα τελευταία 11 χρόνια. Σε αντίθεση με την κοινή πεποίθηση ότι η σύγκρουση ξεκίνησε το 2022, η έναρξη χρονολογείται από το 2014. Τόσο η Ουκρανία όσο και η Ρωσία έχουν αντιμετωπίσει σοβαρά πλήγματα σε ανθρώπινο δυναμικό και εξοπλισμό, ενώ καμία πλευρά δεν μπορεί να εκτελέσει μεγάλης κλίμακας ελιγμούς συνδυασμένων όπλων. Για να το αξιολογήσουμε αυτό, είναι σημαντικό να έχουμε μια στρατηγική, πολυδιάστατη άποψη της σύγκρουσης. Οι σύγχρονοι πόλεμοι εκτυλίσσονται σε ξηρά, αέρα, θάλασσα, Διάστημα, Κυβερνοχώρο. Ο πόλεμος της Ουκρανίας με τη Ρωσία δεν αποτελεί εξαίρεση. Παραδόξως, η Ουκρανία επικρατεί σε τουλάχιστον τέσσερις τομείς και αμφισβητεί τη Ρωσία στους υπόλοιπους δύο.
1 Αεροπορία: Η αεροπορική υπεροχή είναι κρίσιμη για τη νίκη σε πολέμους. Παρά τις πολύ μικρότερες αεροπορικές δυνατότητες, η Ουκρανία έχει ουσιαστικά εξουδετερώσει την αεροπορική υπεροχή της Ρωσίας. Οι ρωσικές αεροπορικές δυνάμεις δεν μπορούν να επιχειρήσουν σε βάθος και, όπως αναφέρουν οι βρετανικές και σκανδιναβικές μυστικές υπηρεσίες, δεν έχουν ουσιαστικό επιχειρησιακό αποτέλεσμα, λόγω των ουκρανικών συστημάτων αεράμυνας και των αποτελεσματικών επιδρομών σε κρίσιμες υποδομές της ρωσικής Αεροπορίας. Ως αποτέλεσμα, στις αρχές του φθινοπώρου του 2024, ο Λευκός Οίκος δήλωσε ότι η Ρωσία είχε μετακινήσει το 90% των πολεμικών αεροπλάνων της πέρα από το βεληνεκές 300 km (186 μίλια) των βαλλιστικών πυραύλων ATACMS και ότι η συχνότητα των ρωσικών αεροπορικών επιδρομών έχει μειωθεί έως και 75% σε κάποιες πρώτης γραμμής περιοχές.
2 Ναυτικό: Η κατάσταση στη Μαύρη Θάλασσα είναι ξεκάθαρη. Η Ρωσία έχει χάσει πάνω από το ένα τρίτο του στόλου της. Η Ουκρανία έχει προκαλέσει κρίσιμες απώλειες, που οδήγησαν σε υποβάθμιση των περισσότερων βασικών δυνατοτήτων της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένων των αμφίβιων επιχειρήσεων (πάνω από το 50% των αμφίβιων πλοίων επίθεσης καταστράφηκε ή υπέστη σημαντικές ζημιές). Τον Δεκέμβριο του 2023, η Ρωσία μετέφερε τα περισσότερα από τα πλοία της, συμπεριλαμβανομένων 10 πυραύλων Kalibr από τα λιμάνια της Κριμαίας στο Νοβοροσίσκ, προκειμένου να προστατευτεί από τις επιθέσεις της Ουκρανίας.
3 Κυβερνοχώρος: Η Ουκρανία έχει επιδείξει αξιοσημείωτη προσαρμοστικότητα στους τομείς του Διαστήματος και του Κυβερνοχώρου. Χωρίς εργαλεία τελευταίας τεχνολογίας, η χώρα έχει αξιοποιήσει συνεργασίες για την ανθεκτικότητά της στον Κυβερνοχώρο. Χρησιμοποιεί δορυφορικά δεδομένα από συνεργάτες και εμπορικές πηγές που χρηματοδοτούνται από πολίτες, διασφαλίζοντας ισχυρές κυβερνητικές και χρηματοοικονομικές υπηρεσίες.
4 Στρατός ξηράς: Από την εισβολή το 2022, η Ουκρανία έχει απελευθερώσει περίπου 75.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα και έχει εξαπολύσει περιορισμένες επιθέσεις στη ρωσική επικράτεια στην περιοχή Κουρσκ (όπου σήμερα κατέχει περίπου 530 τετραγωνικά χιλιόμετρα). Αντίθετα, η Ρωσία κέρδισε μόλις 505 τετραγωνικά χιλιόμετρα το 2023 και περίπου 4.500 τετραγωνικά χιλιόμετρα το 2024, τακτικές που στοίχισαν συνολικά 700.000 νεκρούς και τραυματίες.
Κρίσιμοι παράγοντες
Ποιος έχει, λοιπόν, το πάνω χέρι; Σε έναν πόλεμο φθοράς, η υλικοτεχνική βιωσιμότητα είναι καθοριστική. Τα συστήματα μεταφοράς της Ρωσίας ήταν αδύναμα από την αρχή και στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό στους σιδηροδρόμους. Ενώ ένα καλά ανεπτυγμένο σιδηροδρομικό δίκτυο στο κατεχόμενο ουκρανικό Ντονμπάς ευνόησε τη ρωσική προέλαση, οι διαδρομές ανεφοδιασμού εντός της Ρωσίας έχουν γίνει στόχος επιδρομών. Η αδυναμία της Ρωσίας να προστατεύσει το έδαφός της επιδεινώνει περαιτέρω αυτά τα τρωτά σημεία.
Η διοικητική μέριμνα και ο εφοδιασμός της Ουκρανίας ενισχύονται από διεθνείς συνεργασίες και αποκεντρωμένη εγχώρια παραγωγή. Η αμυντική παραγωγή υψηλής τεχνολογίας έχει αυξηθεί, υποστηριζόμενη από ιδιωτικές πρωτοβουλίες και δυτικές επενδύσεις. Η αντιαεροπορική άμυνα της Ουκρανίας γενικά υπερέχει της Ρωσίας, προστατεύοντας βασικά περιουσιακά στοιχεία και γραμμές παραγωγής. Παρά τις πολυάριθμες δηλώσεις ότι η Ρωσία ξοδεύει περίπου το 8% του ΑΕΠ για την άμυνα, το Κρεμλίνο θα μπορούσε να παρέχει άρματα μάχης, τεθωρακισμένα οχήματα και πυροβολικό αποσύροντας και αποκαθιστώντας εξοπλισμό που κατασκευάστηκε στη σοβιετική εποχή. Η αμυντική της παραγωγή έχει πληγεί σοβαρά και οι αριθμοί παραγωγής, για παράδειγμα τανκς, είναι προβληματικοί.
Τα άρματα μάχης, το πυροβολικό και ο άλλος κρίσιμος εξοπλισμός εξαντλούνται ταχύτερα απ’ ό,τι μπορούν να αντικατασταθούν. Πληροφορίες του υπογράφοντος επισημαίνουν ότι τα αποθέματα αρμάτων μάχης και οχημάτων μάχης πεζικού της Ρωσίας ενδέχεται να έχουν εξαντληθεί μέχρι το 2027, με το πυροβολικό και τους εκτοξευτές πυραύλων να εξαντλούνται το 2025-2026. Οι κυρώσεις και η έλλειψη καινοτομίας εμποδίζουν την ικανότητα της Ρωσίας να εκσυγχρονίσει το οπλοστάσιό της.
Η δυτική οικονομική στήριξη εξασφαλίζει μια σταθερή δημοσιονομική βάση στο Κίεβο σε αντίθεση με την οικονομική ευθραυστότητα της Ρωσίας και τη μείωση της αμυντικής παραγωγικής ικανότητάς της.
Δημογραφικό
Το δημογραφικό πλεονέκτημα της Ρωσίας (πληθυσμός 149 εκατομμυρίων σε σύγκριση με τα 38-42 εκατομμύρια της Ουκρανίας) αναφέρεται συχνά ως παράγοντας υπέρ της. Αλλά τα μικρότερα έθνη μπορούν να επικρατήσουν έναντι των μεγαλύτερων αντιπάλων, όπως φάνηκε στον πόλεμο της Ανεξαρτησίας του Ισραήλ και τον πόλεμο της Κορέας (1950-1953). Ο ουκρανικός λαός, ανεξάρτητα από τα προβλήματά του, επιδεικνύει υψηλή ανθεκτικότητα, ικανότητα και θέληση για μάχη.
Ενώ η Ουκρανία αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις και επιμέρους προβλήματα, η στρατηγική εικόνα δείχνει ότι δεν χάνει τον πόλεμο. Ο πόλεμος φθοράς ευνοεί την πλευρά με καλύτερη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα, υλικοτεχνική υποστήριξη και καινοτομία.
Συμπερασματικά, ο μόνος δρόμος για νίκη της Ρωσίας βρίσκεται στην υπονόμευση της αποφασιστικότητας της Δύσης και την καλλιέργεια της ψευδαίσθησης της ρωσικής δύναμης. Επικεντρωμένη στη στρατηγική εστίαση και διατηρώντας τη διεθνή υποστήριξη, η Ουκρανία έχει κάθε ευκαιρία να επικρατήσει στα προσεχή χρόνια.
ΤΙ ΕΓΙΝΕ ΕΠΙ ΜΠΑΪΝΤΕΝ
Κρίσιμο να συνεχιστεί η βοήθεια και με Τραμπ
Δύο βασικά ζητήματα κυριαρχούν στον πόλεμο Ουκρανίας-Ρωσίας το τελευταίο χρονικό διάστημα και στην όλη ρευστή κατάσταση. Το ένα είναι αν ο Τραμπ θα συνεχίσει τη στήριξη στο Κίεβο και το δεύτερο είναι σε ποια φάση βρισκόμαστε και αν αντέχει η Ουκρανία στον εξοντωτικό στατικό πόλεμο του Ντονμπάς.
Η προμήθεια όπλων των ΗΠΑ στην Ουκρανία ήταν καθοριστική επί Μπάιντεν. Μία από τις τελευταίες πράξεις της κυβέρνησης Μπάιντεν ήταν η 25η συνάντηση της συμμαχικής συντονιστικής ομάδας (των 53 κρατών) στο Ράμσταϊν της Γερμανίας στις 9 Ιανουαρίου για να συμφωνηθεί η επιπρόσθετη υποστήριξη. Το αν τα συμφωνηθέντα θα εγκριθούν και από τον Τραμπ είναι άλλο θέμα. Ο Ζελένσκι έχει δηλώσει ότι θα υπάρξει άλλη μία συνάντηση της Ομάδας Επαφής Αμυνας της Ουκρανίας (UDCG) τον άλλο μήνα στη μεγάλη αεροπορική βάση των ΗΠΑ και ότι υπάρχουν αρκετά διαθέσιμα αμερικανικά κονδύλια.
Η προηγούμενη κυβέρνηση διέθεσε 500 εκατ. δολάρια για την Ουκρανία στη συνεδρίαση της 9ης Ιανουαρίου, αφήνοντας περίπου 3,87 δισ. δολάρια να διατεθούν στο Κίεβο προσεχώς. Αυτά τα κεφάλαια αφορούν στρατιωτικό εξοπλισμό που αποστέλλεται στην Ουκρανία από τα αποθέματα των ΗΠΑ μέσω της Αρχής Προεδρικής Στήριξης (PDA). Η ομάδα του Τραμπ εγκατέλειψε τη θεωρία για τερματισμό του πολέμου σε 24 ώρες. Τώρα αναφέρει έξι μήνες (και αν…) ως το πιθανό χρονικό πλαίσιο.
Ο διασυμμαχικός συντονιστικός μηχανισμός του Ράμσταϊν είναι το έργο 53 κρατών από όλες τις ηπείρους για να βοηθήσουν την Ουκρανία. Η στρατιωτική βοήθεια ήταν τεράστια -αν και όχι πάντα έγκαιρη-, ενώ η εξοπλιστική παραγωγή των ΗΠΑ έχει αυξηθεί κατά 180% από το 2022. Σύμφωνα με τον συμπληρωματικό νόμο του Απριλίου 2024, ο Λευκός Οίκος εξουσιοδοτήθηκε να στείλει στην Ουκρανία στρατιωτικό εξοπλισμό αξίας 7,8 δισ. δολαρίων (για να μην αναφέρω την πρόσθετη υποστήριξη).
Ανησυχώντας ότι ο Τραμπ μπορεί να διακόψει ή να μειώσει τη βοήθεια προς την Ουκρανία, η κυβέρνηση Μπάιντεν υποσχέθηκε δημοσίως να χρησιμοποιήσει όλα τα υπόλοιπα κεφάλαια PDA πριν από την ορκωμοσία Τραμπ. Δεν κατάφερε, ωστόσο, να το υλοποιήσει πλήρως.
Συντονισμός
Από την έναρξη του πολέμου, οι ΗΠΑ έχουν διαδραματίσει βασικό ρόλο στον συντονισμό της διεθνούς στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία. Τώρα τα ευρωπαϊκά μέλη του ΝΑΤΟ ετοιμάζονται να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στον συντονισμό της στρατιωτικής βοήθειας προς το Κίεβο. Η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ το καλοκαίρι του 2024 στην Ουάσινγκτον συμφώνησε σε ένα νέο σύστημα, για την Ασφάλεια και την Εκπαίδευση για την Ουκρανία (NSATU).
Ενώ το Ράμσταϊν χρησιμοποιείται ως πολιτική πλατφόρμα, η NSATU επικεντρώνεται στις τεχνικές πτυχές, όπως την επιμελητεία, την εκπαίδευση και άλλης μορφής υποστήριξη. Αναφέρθηκε ότι είναι ήδη πλήρως λειτουργική τον Δεκέμβριο, αν και, σύμφωνα με πληροφορίες του υπογράφοντος, το διακλαδικό, πολυεθνικό επιτελείο στο Βισμπάντεν της Γερμανίας δεν έχει ακόμη στελεχωθεί πλήρως.
Στην τελευταία συνάντηση στο Ράμσταϊν παρουσιάστηκαν οι οδικοί χάρτες για την ανάπτυξη των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας έως το 2027, σύμφωνα με τη δέσμευση του Ουκρανικού Συμφώνου, που υπογράφηκε στη Σύνοδο Κορυφής της Ουάσιγκτον πέρυσι.
Ανεξάρτητα από την πολιτική που θα ακολουθήσει η κυβέρνηση Τραμπ, ένα πράγμα είναι απολύτως σαφές: η Ουάσιγκτον θα αναμένει από την Ευρώπη να αναλάβει πολύ μεγαλύτερο μερίδιο του βάρους για την υπεράσπιση της ηπείρου, συμπεριλαμβανομένης της άμυνας της Ουκρανίας.
Ειδήσεις σήμερα
Κρήτη: Μάχη για τη ζωή του δίνει 3χρονο αγοράκι – Στην αστυνομία μητέρα και πατριός
Νέα εποχή Τραμπ: Οι νέες ισορροπίες στο ελληνοαμερικανικό λόμπι
Συλλαλητήρια για τα Τέμπη: Όλα όσα έγιναν σε όλη την Ελλάδα [εικόνες και βίντεο]