Η ομάδα των αξιωματικών, που αυτοαποκαλείται «Επιτροπή μετάβασης και αποκατάστασης των θεσμών», δήλωσε πως εκπροσωπεί όλα τα όπλα των ενόπλων δυνάμεων και όλα τα σώματα ασφαλείας.
Ανάμεσα στους αξιωματικούς είναι μέλη της προεδρικής φρουράς, του τακτικού στρατού και της αστυνομίας. Δημοσιογράφοι του Γαλλικού Πρακτορείου και του πρακτορείου ειδήσεων Ρόιτερς μετέδωσαν πως, καθώς οι στρατιωτικοί ανακοίνωναν ότι αναλάμβαναν την εξουσία, ακούγονταν σφοδρά πυρά στην πρωτεύουσα Λιμπρβίλ.
Η ομάδα των πραξικοπηματιών εμφανίστηκε ξαφνικά τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα (30/8), μπροστά στις κάμερες της κρατικής τηλεόρασης, που έχει την έδρα της πλάι στην προεδρία, και μέλος της ανέγνωσε ανακοίνωση που αναφέρει πως οι εκλογές ακυρώνονται και «όλοι οι θεσμοί της Δημοκρατίας» καταλύονται.
Κάνοντας λόγο για «ανεύθυνη» και «απρόβλεπτη» διακυβέρνηση, που οδηγούσε «σε διαρκή επιδείνωση της κοινωνικής συνοχής, η οποία απειλούσε να οδηγήσει τη χώρα στο χάος», γνωστοποίησαν πως «αποφασίσαμε να υπερασπιστούμε την ειρήνη βάζοντας τέλος σε αυτό το καθεστώς».
«Τα σύνορα θα παραμείνουν κλειστά μέχρι νεοτέρας διαταγής», τόνισε μέλος της ομάδας των αξιωματικών διαβάζοντας την ανακοίνωση. «Βάζουμε τέλος σε αυτό το καθεστώς».
Το στρατιωτικό πραξικόπημα ανακοινώθηκε λίγη ώρα αφού η εκλογική επιτροπή έκανε γνωστό πως ο πρόεδρος Αλί Μπονγκό εξασφάλισε μία τρίτη συναπτή θητεία στις εκλογές, συγκεντρώνοντας το 64,27% των ψήφων και επικρατώντας του αντιπάλου του Αλμπέρ Οντό Οσά, ο οποίος έλαβε το 30,77%.
Ο Αλμπέρ Οντό Οσά κατήγγειλε «νοθεία από το στρατόπεδο Μπονγκό» δυο ώρες προτού κλείσουν οι κάλπες το Σάββατο (26/8), δηλώνοντας πως νικητής ήταν ο ίδιος.
Οικογένεια Μπονγκό: Η οικογένεια που ηγείται της Γκαμπόν εδώ και 56 χρόνια
Ο ανατραπείς από το πραξικόπημα, νεοεκλεγείς πρόεδρος της Γκαμπόν, Αλί Μπονγκό, ήταν υποψήφιος με το κυβερνών Δημοκρατικό Κόμμα της Γκαμπόν (PDG), το κόμμα που ίδρυσε ο πατέρας του, Ομάρ Μπονγκό, ο οποίος κυβέρνησε από το 1967 έως το 2009. Μετά το θάνατό του, ο γιος του, τότε υπουργός Άμυνας, πήρε τη θέση του ως πρόεδρος και έκτοτε κυβερνά.
Μέχρι την περασμένη εβδομάδα, 19 υποψήφιοι επρόκειτο να διεκδικήσουν την προεδρία σε αυτές τις εκλογές.
Όμως στις 18 Αυγούστου, έξι υποψήφιοι έκαναν την έκπληξη σχηματίζοντας τον συνασπισμό «Alternance 2023», ορίζοντας ως κοινό υποψήφιό τους τον ανεξάρτητο υποψήφιο Άλμπερτ Όντο Όσα.
«Η Γκαμπόν δεν είναι ιδιοκτησία των Μπονγκό», δήλωσε ο Όσα, μετά την ανακοίνωση της υποψηφιότητάς του.
Ο Άλμπερτ Όντο Όσα, καθηγητής Οικονομικών και υπουργός Παιδείας επί Ομαρ Μπονγκό, ήταν επίσης υποψήφιος στις εκλογές του 2009.
Γκαμπόν: Τα σκάνδαλα της οικογένειας Μπονγκό και η «ανάγκη για αλλαγή»
Πράγματι, για πολλούς ανθρώπους που δεν έχουν γνωρίσει άλλον ηγέτη εκτός της οικογένειας Μπονγκό, γίνεται λόγος για την ανάγκη αλλαγής.
Με μία οικονομία που βασίζεται στο πετρέλαιο, η Γκαμπόν θεωρείται εδώ και καιρό ως μια χώρα με μεγάλες οικονομικές δυνατότητες, αλλά μαστίζεται από την ενδημική διαφθορά.
Το 2022, η Διεθνής Διαφάνεια κατέταξε τη Γκαμπόν στην 124η θέση μεταξύ 180 χωρών στον Δείκτη Αντίληψης της Διαφθοράς.
Οι πολίτες δήλωσαν ότι αντιμετωπίζουν διαφθορά στις πιο βασικές διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένων των προγραμμάτων θέσεων εργασίας – σε μία χώρα με υψηλή ανεργία.
Η οικογένεια Μπονγκό έχει εμπλακεί σε μια σειρά από μεγάλα σκάνδαλα, συμπεριλαμβανομένης πιο πρόσφατα, τον Ιούλιο του 2022, της παραπομπής πέντε αδελφών του προέδρου σε γαλλική έρευνα για υπεξαίρεση και ξέπλυμα δημόσιου χρήματος.
Εν τω μεταξύ, το ένα τρίτο των 2,5 εκατομμυρίων κατοίκων της Γκαμπόν ζει σε συνθήκες φτώχειας, ενώ απουσιάζουν επίσης βασικές κοινωνικές υπηρεσίες, παρά το γεγονός ότι η Γκαμπόν διαθέτει ένα από τα υψηλότερα κατά κεφαλήν ακαθάριστα εγχώρια προϊόντα στην ήπειρο.
Το 2018, ο Αλί Μπονγκό υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο κατά τη διάρκεια ταξιδιού στο Ριάντ, την πρωτεύουσα της Σαουδικής Αραβίας.
Το εγκεφαλικό επεισόδιο εμπόδισε τον πρόεδρο από το να συνεχίσει να ασκεί επίσημη δραστηριότητα για αρκετούς μήνες και οδήγησε σε πολιτική αστάθεια, με αποκορύφωμα μία άλλη, τότε, απόπειρα πραξικοπήματος. Ήταν επίσης απών από κάθε δημόσια εμφάνιση για 10 μήνες, ενώ επανεμφανίστηκε ξανά τον Αύγουστο του 2019.
Από το 2009, η νομιμότητα της προεδρίας του αποτελεί αντικείμενο συζήτησης. Οι επόμενες εκλογές στιγματίστηκαν επίσης από παρατυπίες και υποψίες για απάτη.
Γκαμπόν: Το όγδοο πραξικόπημα στην Αφρική μέσα σε 3 χρόνια
Αυτή τη φορά δεν ήταν μόνο η νοθεία στις εκλογές που ανησυχούσε την αντιπολίτευση, αλλά και η ίδια η ψηφοφορία.
Μόλις έξι εβδομάδες πριν από τις εκλογές, οι αρχές αποφάσισαν ότι οι βουλευτικές και οι προεδρικές εκλογές θα διεξαχθούν με ένα ενιαίο ψηφοδέλτιο, αντί για ξεχωριστά ψηφοδέλτια για κάθε θέση.
Σε μία χώρα όπου προτεραιότητα είναι η ψήφος για τον πρόεδρο και όπου οι υποψήφιοι της αντιπολίτευσης είναι συχνά ανεξάρτητοι, οι οποίοι κατεβαίνουν χωρίς κοινοβουλευτικούς υποψηφίους, οι ψηφοφόροι συχνά απέχουν από την επιλογή των υποψηφίων βουλευτών.
Κατά συνέπεια, οι πιθανότητες ύπαρξης ανεξάρτητων βουλευτών είναι χαμηλές.
Από τότε που επιλέχθηκε ως υποψήφιος πρόεδρος της Alternance 2023, ο Άλμπερτ Όντο Όσα έχει ξεκινήσει μια σειρά από συγκεντρώσεις διαμαρτυρόμενων, ενώ παράλληλα καλεί σε μποϊκοτάζ των βουλευτικών εκλογών.
Τέλος, ο Όσα δήλωσε ότι θα ζητούσε νέες βουλευτικές εκλογές εάν εκλεγόταν πρόεδρος ο Μπονγκό, μία απόφαση που θα ήταν σύμφωνη με το Σύνταγμα της Γκαμπόν, το οποίο επιτρέπει τη διάλυση του κοινοβουλίου για μια νέα ψηφοφορία.
Η Γκαμπόν είναι η έκτη χώρα της Αφρικής όπου γίνεται στρατιωτικό πραξικόπημα, κατά σειρά το όγδοο από το 2020 — προηγήθηκαν το Μαλί (δύο φορές), η Μπουρκίνα Φάσο (επίσης), η Γουινέα, το Τσαντ και, μόλις τον περασμένο μήνα, ο Νίγηρας.
Ειδήσεις σήμερα
Μελέτη ολλανδικού «think tank»: Πώς η ρωσική προπαγάνδα βρίσκει έδαφος στα Βαλκάνια