Το σχέδιο που παρουσίασαν χθες ο υπατος εκπρόσωπος για την εξωτερική πολιτική, Ζοζέπ Μπορέλ, και ο αρμόδιος επίτροπος Ολιβερ Βάρχελι σε συνέχεια εντολής που έλαβαν από τους ηγέτες τον περασμένο Ιούνιο, καθιστά σαφές στην Τουρκία ότι οι Ευρωπαίοι είναι διατεθειμένοι να ανταποκριθούν σε πρώτη φάση θετικά σε βασικά αιτήματά της όπως η αναθεώρηση της Τελωνειακής Ενωσης και η απλούστευση της χορήγησης βίζας, αλλά περιμένουν από την Αγκυρα ανάλογη θετική συμπεριφορά έναντι της Ε.Ε. και των κρατών-μελών της.

Η Επιτροπή αποφεύγει στη φάση αυτή οποιαδήποτε εισήγηση προς τα κράτη-μέλη για επανέναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, γιατί προφανώς θέλει να δει πρώτα στην πράξη τις καλές προθέσεις της Τουρκίας στις σχέσεις με Ελλάδα, στο Κυπριακό, αλλά και στην πολιτική συνεργασία με την Ε.Ε. σε γεωπολιτικά ζητήματα.

Αναφορικά με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, η Επιτροπή αναφέρει ότι επιδεινώθηκαν μέχρι τις αρχές του 2023 με κύρια χαρακτηριστικά την εχθρική ρητορική της Αγκυρας, τις παραβιάσεις του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου, συμπεριλαμβανομένων υπερπτήσεων σε ελληνικές κατοικημένες περιοχές και τις απειλητικές δηλώσεις για την κυριαρχία των ελληνικών νησιών. Μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στην Τουρκία στις 6 Φεβρουαρίου 2023, υπήρξε αξιοσημείωτη βελτίωση των σχέσεων, ενώ οι δύο πλευρές συμφώνησαν να αξιοποιήσουν τη θετική δυναμική και ενεργοποίησαν πολλαπλούς διαύλους επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένης της διεξαγωγής συνεδρίασης του Συμβουλίου Συνεργασίας Υψηλού Επιπέδου, μετά από μια παύση αρκετών ετών, αναφέρει η Επιτροπή.

Σύμφωνα με την Κομισιόν: «Η αδιαμφισβήτητη δέσμευση στις σχέσεις καλής γειτονίας, στις διεθνείς συμφωνίες και στην αρχή της ειρηνικής επίλυσης διαφορών σύμφωνα με τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και στην αποχή από μονομερείς ενέργειες που αντιβαίνουν στα συμφέροντα της Ε.Ε., παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο και τα κυριαρχικά δικαιώματα των μελών της Ε.Ε. των κρατών, παραμένει βασική απαίτηση για τη διασφάλιση ενός σταθερού και ασφαλούς περιβάλλοντος στην Ανατολική Μεσόγειο και την ανάπτυξη συνεργασία και αμοιβαία επωφελής σχέση μεταξύ της Ε.Ε. και της Τουρκίας».

Με βάση τα παραπάνω, η Κομισιόν εισηγείται στους Ευρωπαίους ηγέτες που θα εξετάσουν τις σχέσεις Ε.Ε.-Τουρκίας στις 14-15 Δεκεμβρίου τα εξής:

-Επαναφορά των διαλόγων υψηλού επιπέδου Ε.Ε.-Τουρκίας για την οικονομία, την ενέργεια και τις μεταφορές που είχαν ανασταλεί το 2019, υπό την προϋπόθεση ότι η Τουρκία συνεχίζει να απέχει από όλες τις παράνομες δραστηριότητες γεώτρησης στην Ανατολική Μεσόγειο και όλες τις άλλες ενέργειες που δεν σέβονται την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών-μελών της Ε.Ε.

-Συνέχιση των συζητήσεων για τον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ενωσης Ε.Ε.-Τουρκίας, υπό την προϋπόθεση ότι η Αγκυρα θα αντιμετωπίσει την καταστρατήγηση των κυρώσεων της Ε.Ε. κατά της Ρωσίας γρήγορα και αποτελεσματικά. Σε αυτή τη βάση και σε ένα ευρύτερο περιβάλλον που ευνοεί την επανέναρξη των συνομιλιών διευθέτησης του Κυπριακού, το Συμβούλιο θα πρέπει να εξουσιοδοτήσει την Επιτροπή να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για τον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ενωσης.

-Εντατικοποίηση των προσπαθειών της Τουρκίας για τον περιορισμό των παράτυπων μεταναστευτικών ροών προς την Ε.Ε., με την πρόληψη των αναχωρήσεων και την εξάρθρωση των εγκληματικών δικτύων διακινητών που τις διευκολύνουν και ενισχύοντας την προστασία των συνόρων.

– Να επαναληφθούν οι επανεισδοχές από τα ελληνικά νησιά και να αντιμετωπιστεί η μεταναστευτική κατάσταση στην Κύπρο και να αποτραπούν οι παράτυπες αναχωρήσεις στα δρομολόγια προς την Ε.Ε.

-Κατά προτεραιότητα να διερευνηθεί η δυνατότητα με τα κράτη-μέλη για τη διευκόλυνση της πρόσβασης στις αιτήσεις βίζας, ιδίως για ορισμένες συγκεκριμένες κατηγορίες Τούρκων πολιτών όταν υποβάλλουν αίτηση για βίζα στην Ε.Ε. (επιχειρηματίες, φοιτητές, Τούρκοι πολίτες με μέλη οικογένειας στην Ε.Ε.).

Βασική προϋπόθεση η διευθέτηση του Κυπριακού

Για το Κυπριακό τονίζει ότι το ζήτημα της διευθέτησής του αποτελεί βασικό στοιχείο των έντονων διαφωνιών της Τουρκίας με την ΕΕ.. στην Ανατολική Μεσόγειο. Η κατάσταση στην Κύπρο συνέχισε να επιδεινώνεται λόγω των συνεχών προσπαθειών της Τουρκίας και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας να υπονομεύσουν τη βάση της διευθέτησης του Κυπριακού που κατοχυρώνεται στο πλαίσιο του ΟΗΕ. Στο πλαίσιο αυτό, η Τουρκία και η τουρκοκυπριακή ηγεσία ενέτειναν τις προσπάθειες για επιδίωξη της αναγνώρισης της αποκαλούμενης «Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου» σε διεθνείς οργανισμούς όπως ο Οργανισμός Τουρκικών Κρατών (OTS), καθώς και μονομερείς ενέργειες ιδίως στα Βαρώσια σε πείσμα των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, η Ε.Ε. παραμένει πλήρως προσηλωμένη σε μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού, εντός του πλαισίου του ΟΗΕ και σύμφωνα με το κεκτημένο της Ε.Ε. και τις αρχές στις οποίες βασίζεται η Ε.Ε. Η Ε.Ε. ζητάει την ταχεία επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και εξέφρασε την ετοιμότητά της να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στην υποστήριξη όλων των σταδίων της διαδικασίας υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Εθνών και να ενισχύσει την πρακτική της υποστήριξη για τη ολοκληρωμένη διευθέτηση, με όλα τα κατάλληλα μέσα που διαθέτει. Μάλιστα, καθιστά σαφές στην Αγκυρα ότι η εκμετάλλευση του πλήρους δυναμικού μιας θετικής ατζέντας μεταξύ της Ε.Ε. και της Τουρκίας θα παραμείνει εξαιρετικά δύσκολη ελλείψει λύσης στο Κυπριακό.

Ειδήσεις σήμερα

Καζακστάν: Τουλάχιστον 13 νεκροί σε πυρκαγιά σε ξενοδοχείο

ΣΥΡΙΖΑ: Σε πολιτική απόγνωση ο Κασσελάκης ψάχνει μέλη στο Διαδίκτυο

Παρατείνεται η εκεχειρία για απελευθέρωση ομήρων στη Γάζα