Το νόμισμα που φέρει το όνομα του Σπονσιανού, καθώς και το πορτρέτο του βρέθηκε πριν από περισσότερα από 300 χρόνια στην Τρανσυλβανία, στην πάλαι ποτέ μεθόριο της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.  Το νόμισμα είχε θεωρηθεί πλαστό και είχε κλειδωθεί σε ένα ντουλάπι μουσείου.

Τώρα οι επιστήμονες λένε ότι σημάδια γρατσουνιάς, που εντοπίστηκαν στο νόμισμα όταν το κοίταξαν στο μικροσκόπιο, αποδεικνύουν ότι το νόμισμα κυκλοφορούσε πριν από 2.000 χρόνια.

Ο καθηγητής Πολ Πίρσον από το University College του Λονδίνου, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας, δήλωσε στο BBC News ότι ήταν έκπληκτος από την ανακάλυψη.

«Αυτό που βρήκαμε είναι ένας αυτοκράτορας. Ήταν μια φιγούρα που θεωρήσαμε ότι ήταν ψεύτικη και ήταν ξεγραμμένη από τους ειδικούς. Αλλά πιστεύουμε ότι ήταν αληθινός και ότι είχε σημαντικό ρόλο στην ιστορία».

Το νόμισμα ήταν μέρος ενός μικρού θησαυρού που ανακαλύφθηκε το 1713. Εθεωρείτο ότι ήταν ένα γνήσιο ρωμαϊκό νόμισμα μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα, όταν οι ειδικοί υποψιάστηκαν ότι μπορεί να είχαν παραχθεί από πλαστογράφους της εποχής, λόγω του σχεδόν ακατέργαστου σχεδιασμού του.

Το 1863  ο Χένρι Κοέν, ο κορυφαίος νομισματογνώστης της εποχής στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας, εξέτασε το νόμισμα, για να δει αν άξιζε να το εντάξει στον κατάλογό του με τα ρωμαϊκά νομίσματα. Ο Κοέν δεν το χαρακτήρισε απλώς ψεύτικο, αλλά και κακοφτιαγμένο. Άλλοι ειδικοί συμφώνησαν και μέχρι σήμερα ο Αυτοκράτορας Σπονσιανός ήταν «εξόριστος» από την ιστορία.

Αλλά ο καθηγητής Πίρσον υποψιάστηκε το αντίθετο όταν είδε φωτογραφίες του νομίσματος, ενώ έκανε έρευνα για ένα βιβλίο για την ιστορία της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Μπορούσε να διακρίνει γρατσουνιές στην επιφάνειά του που νόμιζε ότι μπορεί να είχαν δημιουργηθεί από τη χρήση του νομίσματος, όσο αυτό κυκλοφορούσε.

Ο καθηγητής επικοινώνησε με το Μουσείο Hunterian στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης, όπου το νόμισμα φυλάσσονταν κλειδωμένο σε ένα ντουλάπι μαζί με άλλα τρία από τον αρχικό θησαυρό, και ρώτησε αν θα μπορούσε να συνεργαστεί με τους ερευνητές εκεί.

Τελικά εξέτασαν και τα τέσσερα νομίσματα κάτω από ένα ισχυρό μικροσκόπιο και επιβεβαίωσαν στο περιοδικό, PLOS 1, ότι υπήρχαν πραγματικά γρατσουνιές που θα μπορούσαν να έχουν προκληθεί από το «κουδούνισμα» των νομισμάτων μέσα σε κάποιο πουγκί ή πορτοφόλι.

Μια χημική ανάλυση έδειξε επίσης ότι τα νομίσματα ήταν θαμμένα στο χώμα για εκατοντάδες χρόνια, σύμφωνα με τον Τζέσπερ Έρικσον, ο οποίος είναι ο επιμελητής νομισμάτων του μουσείου και συνεργάστηκε με τον καθηγητή Πίρσον στο έργο.

Ποιος ήταν ο αυτοκράτορας Σπονσιανός;

Οι ερευνητές πρέπει τώρα να απαντήσουν στο ερώτημα, ποιος ήταν ο Σπονσιανός;

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι ήταν ένας στρατιωτικός διοικητής που αναγκάστηκε να στεφθεί ως αυτοκράτορας της πιο μακρινής και δύσκολης στην υπεράσπιση επαρχίας της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, που ονομαζόταν Δακία.

Οι αρχαιολογικές μελέτες έχουν αποδείξει ότι η Δακία αποκόπηκε από την υπόλοιπη ρωμαϊκή αυτοκρατορία γύρω στο 260 μ.Χ. Υπήρχε πανδημία, εμφύλιος πόλεμος και η αυτοκρατορία κατακερματιζόταν.

Περικυκλωμένος από εχθρούς και αποκομμένος από τη Ρώμη, ο Σπονσιανός πιθανότατα ανέλαβε ως ανώτατος διοικητής κατά τη διάρκεια μιας περιόδου χάους και εμφυλίου πολέμου, προστατεύοντας τον στρατιωτικό και άμαχο πληθυσμό της Δακίας έως ότου αποκατασταθεί η τάξη. Η επαρχία εκκενώθηκε μεταξύ 271 και 275 Κ.Χ., σύμφωνα με τον Τζέσπερ Έρικσον.

«Η ερμηνεία μας είναι ότι ήταν υπεύθυνος για τη διατήρηση του ελέγχου του στρατού και του άμαχου πληθυσμού επειδή ήταν περικυκλωμένοι και εντελώς αποκομμένοι», είπε. «Για να δημιουργήσουν μια λειτουργική οικονομία στην επαρχία αποφάσισαν να κόψουν τα δικά τους νομίσματα».

Αυτή η θεωρία θα εξηγούσε γιατί τα νομίσματα δεν μοιάζουν με αυτά της Ρώμης.

«Μπορεί να μην ήξεραν ποιος ήταν ο πραγματικός αυτοκράτορας, επειδή υπήρχε εμφύλιος πόλεμος», λέει ο καθηγητής Πίρσον.

«Αλλά αυτό που χρειάζονταν ήταν ένας ανώτατος στρατιωτικός διοικητής, απουσία πραγματικής δύναμης από τη Ρώμη. Ανέλαβε τη διοίκηση σε μια περίοδο που χρειαζόταν η διοίκηση».

Μόλις οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα νομίσματα ήταν αυθεντικά και ότι είχαν ανακαλύψει αυτό που πίστευαν ότι ήταν ένας χαμένος Ρωμαίος αυτοκράτορας, ειδοποίησαν τους ερευνητές στο Μουσείο Brukenthal στο Sibiu στην Τρανσυλβανία, το οποίο έχει επίσης ένα σπονσιανό νόμισμα. Ήταν μέρος του κληροδοτήματος του βαρώνου Samuel von Brukenthal, του κυβερνήτη των Αψβούργων της Τρανσυλβανίας. Ο Βαρόνος μελετούσε το νόμισμα τη στιγμή του θανάτου του και η ιστορία λέει ότι το τελευταίο πράγμα που έκανε ήταν να γράψει ένα σημείωμα που έλεγε «γνήσιο».

Οι ειδικοί στο μουσείο Brukenthal είχαν ταξινομήσει το κέρμα τους ως πλαστό, όπως και όλοι οι άλλοι. Αλλά άλλαξαν γνώμη όταν είδαν την έρευνα στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Η ανακάλυψη παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ιστορία της Τρανσυλβανίας και της Ρουμανίας, σύμφωνα με τον προσωρινό διευθυντή του Εθνικού Μουσείου Brukenthal, Alexandru Constantin Chituță.

«Για την ιστορία της Τρανσυλβανίας και της Ρουμανίας ειδικότερα, αλλά και για την ιστορία της Ευρώπης γενικότερα, εάν αυτά τα αποτελέσματα γίνουν αποδεκτά από την επιστημονική κοινότητα, θα σημαίνουν την προσθήκη μιας άλλης σημαντικής ιστορικής φυσιογνωμίας στην ιστορία μας», είπε.

Τα νομίσματα εκτίθενται στο Μουσείο Hunterian στη Γλασκώβη.

Πηγή: BBC

Κιβωτός του Κόσμου: Οι δωρεές εκατομμυρίων σε μία πενταετία και οι δύο ιδιοκτήτριες

Αμυντικός εξοπλισμός: Αντικατάσταση ρωσικών όπλων μέσα στο 2023 – Το παρασκήνιο

O φόβος της ιλαράς επιστρέφει: Παγκόσμιος συναγερμός – Εκατομμύρια παιδιά ευάλωτα λόγω χαμένων εμβολίων