Για χρόνια, αυτή η συμμαχία αποτελούσε «αγκάθι» για την Ε.Ε. Η Βαρσοβία και η Βουδαπέστη άσκησαν κριτική στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, μπλοκάροντας μεταρρυθμίσεις σε θέματα όπως η μετανάστευση, ενώ παράλληλα αύξησαν την εποπτεία των αντίστοιχων δικαστηρίων τους, καταστέλλοντας σημαντικά ΜΜΕ.

Η συμμαχία τους ανέδειξε τις διαφορές στις πολιτικές αξίες μεταξύ των χωρών της Δυτικής και της Κεντρικής Ευρώπης, εκθέτοντας τους θεσμικούς περιορισμούς της Ε.Ε. στην εφαρμογή πολιτικών και τιμωρώντας τα κράτη-μέλη που αρνούνταν να συμμορφωθούν με τους κανόνες των Βρυξελλών.

Η ΠΟΛΩΝΟΟΥΓΓΡΙΚΗ συμμαχία αποδείχθηκε αποτελεσματική με δύο τουλάχιστον τρόπους. Αρχικά, επέτρεψε στη Βαρσοβία και τη Βουδαπέστη να αποφύγουν τη διεθνή απομόνωση. Παρά τις συνεχείς διαμάχες τους με τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. και τις δυτικοευρωπαϊκές κυβερνήσεις, η Πολωνία και η Ουγγαρία υπολόγιζαν η μία στην άλλη για επίσημες επισκέψεις, συμφωνίες συνεργασίας και, ίσως το σημαντικότερο, για να επικυρώνουν η μία την ιδεολογία και τις επιλογές της εσωτερικής πολιτικής της άλλης. Η συμμαχία ενίσχυσε, επίσης, τη μόχλευση της Βαρσοβίας και της Βουδαπέστης στη χάραξη της ευρωπαϊκής πολιτικής, καθώς μπορούσαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να μπλοκάρουν τις αποφάσεις της Ε.Ε., αποτρέποντας κάθε προσπάθεια επιβολής τιμωρητικών μέτρων σε οποιαδήποτε από τις δύο αυτές κυβερνήσεις.

Η ΡΩΣΙΑ ήταν πάντα ένα από τα λίγα σημεία τριβής σε αυτήν τη σχεδόν πλήρη πολιτική ευθυγράμμιση Πολωνίας και Ουγγαρίας, λόγω της διαφορετικής αντίληψης περί ρωσικής απειλής. Για την Πολωνία, η Ρωσία αντιπροσώπευε πάντα μια υπαρξιακή απειλή. Χωρίς σαφή σύνορα ή φυσικά εμπόδια που να χωρίζουν τα δύο κράτη, η Ρωσία συμμετείχε σε εισβολές και διχοτομήσεις της Πολωνίας επί αιώνες. Η ιστορία εξηγεί γιατί η Πολωνία είναι μία από τις πιο εχθρικές χώρες του κόσμου απέναντι στη Ρωσία. Παραδοσιακά, η Βαρσοβία έχει υποστηρίξει σκληρές θέσεις για τις σχέσεις με τη Μόσχα, τόσο στο ΝΑΤΟ όσο και στην Ε.Ε. Λόγω της γεωγραφίας της, η Ουγγαρία δεν συμμερίζεται αυτήν την αίσθηση απειλής, με τις Αρχές της Βουδαπέστης να μην αποφεύγουν την επιδίωξη οικονομικής και πολιτικής συνεργασίας με το Κρεμλίνο. Στην πραγματικότητα, η κυβέρνηση της Ουγγαρίας έχει συχνά υπερηφανευτεί για τους στενούς δεσμούς της με τη Μόσχα.

ΕΝΩ Η ΠΡΟΣΑΡΤΗΣΗ της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014 προκάλεσε σποραδικές προστριβές μεταξύ Πολωνίας και Ουγγαρίας (ιδίως όταν η Βουδαπέστη απείλησε να ασκήσει βέτο στις κυρώσεις της Ε.Ε. κατά της Ρωσίας), η συμμαχία τους παρέμεινε ισχυρή. Αλλά σε μία από τις πολλαπλές δευτερογενείς συνέπειες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, αυτό άλλαξε. Από τη σκοπιά της Πολωνίας, η επίθεση αντιπροσωπεύει την υλοποίηση ενός από τους πρωταρχικούς φόβους της: Μια επεκτατική Ρωσία που χρησιμοποιεί στρατιωτική δύναμη για να υποτάξει μια γειτονική χώρα. Στη συνέχεια, η Πολωνία υπήρξε ένας από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της παροχής πολιτικής, οικονομικής και στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, κάνοντας εκστρατεία για τη διακοπή όλων των δεσμών της Ε.Ε. (από το εμπόριο έως την ενέργεια) με το Κρεμλίνο.

ΤΟ ΡΗΓΜΑ μεταξύ Βαρσοβίας και Βουδαπέστης δεν θα είναι πιθανότατα ολικό, διότι και οι δύο κυβερνήσεις παραμένουν ευθυγραμμισμένες σε θέματα που κυμαίνονται από τις κοινωνικές αξίες μέχρι τις απόψεις τους για τους δημοκρατικούς θεσμούς. Αλλά ο πόλεμος στην Ουκρανία μπορεί να πείσει την Πολωνία για την ανάγκη βελτίωσης των δεσμών της με την Ε.Ε. για να αποφύγει τον κατακερματισμό της Ενωσης. Η Πολωνία θα διεξαγάγει γενικές εκλογές στα τέλη του 2023 και η κυβέρνηση μπορεί να μαλακώσει τη θέση της σε ορισμένα ζητήματα της Ε.Ε., προκειμένου να αποφύγει να στείλει στους ψηφοφόρους το μήνυμα ότι είναι απομονωμένη στο μπλοκ, ενώ η ρωσική απειλή εξακολουθεί να είναι παρούσα. Ενώ η κυβέρνηση της Πολωνίας δεν θα γίνει ενθουσιώδης υποστηρικτής της ομοσπονδιοποίησης της Ε.Ε. εν μια νυκτί, μπορεί να προκρίνει τη συνεργασία έναντι της αντιπαράθεσης με τα θεσμικά όργανα του μπλοκ, ιδίως σε θέματα ασφάλειας, άμυνας και ενεργειακής διαφοροποίησης.

Η ΕΞΕΛΙΞΗ της πολωνικής συμπεριφοράς θα αναγκάσει την Ουγγαρία να κάνει δύσκολες επιλογές. Η Βουδαπέστη θα μπορούσε να παραμείνει πιστή στους στόχους της, αλλά αυτό θα συνεπαγόταν σημαντικούς πολιτικούς και οικονομικούς κινδύνους, καθώς η χώρα θα βρισκόταν όλο και περισσότερο απομονωμένη εντός της Ε.Ε. Αν παραμείνει αμετακίνητη, η Ουγγαρία θα εκτεθεί στην άρνηση της Ε.Ε. να μεταφέρει κεφάλαια στη Βουδαπέστη ή ακόμη και στην επιβολή οικονομικών και πολιτικών κυρώσεων. Αντίθετα, η Ουγγαρία θα μπορούσε να ακολουθήσει τα βήματα της Πολωνίας και να αποκλιμακώσει τις εντάσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η άρση του βέτο της στις κυρώσεις της Ε.Ε. για το ρωσικό πετρέλαιο είναι ένα πρώτο βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση. Εκτός από την αναβολή της απειλής αντιποίνων της Ε.Ε., αυτό θα βελτίωνε τους δεσμούς με την Πολωνία και θα διατηρούσε τη συμμαχία ζωντανή.

ΤΟ ΚΑΤΑ ΠΟΣΟΝ η διαφαινόμενη αλλαγή στη Βαρσοβία και μια πιθανή αλλαγή στη Βουδαπέστη θα είναι μόνιμη παραμένει ένα ανοιχτό ερώτημα. Μια μόνιμη αλλαγή είναι πιο πιθανή στην περίπτωση της Πολωνίας, όπου η αίσθηση του επείγοντος όσον αφορά στη Ρωσία είναι μεγαλύτερη και όπου ο πολιτικός και συναισθηματικός αντίκτυπος του πολέμου στην Ουκρανία θα διαρκέσει περισσότερο. Αν και όχι τόσο πιθανή, μια λιγότερο συγκρουσιακή προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι, επίσης, πιθανή στην Ουγγαρία. Το κυβερνών κόμμα Fidesz ελέγχει μια άνετη πλειοψηφία στο ουγγρικό Κοινοβούλιο και οι γενικές εκλογές δεν είναι απαραίτητες μέχρι το 2026. Αυτό το «μαξιλάρι» σημαίνει ότι η κυβέρνηση θα πληρώσει μόνο ένα μικρό πολιτικό τίμημα για τα σημαντικά οικονομικά οφέλη που προσφέρει μια τέτοια αλλαγή κατεύθυνσης.

ΑΝ ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ της Πολωνίας και της Ουγγαρίας με τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. κατά καιρούς φάνηκε ότι δεν μπορούσε να αποκατασταθεί, ο εκνευρισμός τους ωχριά μπροστά στην προοπτική μιας διχασμένης Ευρώπης που δεν θα μπορεί να αντιδράσει σε υπαρξιακές απειλές που προέρχονται πέρα από τα σύνορά της. Με τον ίδιο τρόπο που η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία αναζωογόνησε το ΝΑΤΟ και παρακίνησε τη Σουηδία και τη Φινλανδία να εγκαταλείψουν την ουδετερότητά τους και να ενταχθούν στη στρατιωτική συμμαχία, θα μπορούσε να συμφιλιώσει την Ευρωπαϊκή Ενωση με τα δύο από τα πιο προβληματικά κράτη-μέλη της.

Ειδήσεις σήμερα

Ελληνοτουρκικά: «Ο Ερντογάν έχει την ίδια αυτοκρατορική λογική με τον Πούτιν» – Τι λέει ο καθηγητής Σωτήρης Ντάλης στον Ε.Τ.

Ορεστιάδα: Χάος άφησε πίσω της η κακοκαιρία GENESIS – Πλημμύρισαν σπίτια καταστράφηκαν περιουσίες

Στις κάλπες οι Γάλλοι για την Εθνοσυνέλευση