Χωρίς τη δυνατότητα παρέμβασης και στήριξης των κρατών και του εθνικού τραπεζικού τομέα, αυτή η σχέση κινδύνευε να μετατραπεί σε έναν αυτοτροφοδοτούμενο οικονομικό doom loop (ο φαύλος κύκλος ανάμεσα σε υπερχρεωμένες κυβερνήσεις και αδύναμο χρηματοπιστωτικό τομέα). Ως απάντηση στην ελληνική χρηματοπιστωτική κρίση, η ευρωζώνη δημιούργησε «εργαλεία» για την αντιμετώπιση της αστάθειας, παρέχοντας στις προβληματικές χώρες στήριξη με τη μορφή δανείων.
Στον απόηχο της ισπανικής τραπεζικής κρίσης, οι Ευρωπαίοι συζήτησαν τη δυνατότητα δημόσιας, κοινής και άμεσης ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, ο οποίος αρχικά προοριζόταν να παρέχει δάνεια μόνο σε κυβερνήσεις. Ο μηχανισμός υπάρχει στα βιβλία, αλλά οι χώρες της Ε.Ε. ήταν επιφυλακτικές να τον χρησιμοποιήσουν. Καθώς η δημοσιονομική ένωση δεν περιλαμβάνεται στην ατζέντα των Βρυξελλών, λόγω διαφωνιών μεταξύ των χωρών με υψηλό και χαμηλό χρέος, αναφορικά με τον επιμερισμό των κινδύνων, η μετάβαση σε μεγαλύτερη ολοκλήρωση του τραπεζικού της τομέα αποτελεί τη δεύτερη καλύτερη λύση, αν και θα συνεπάγεται πολύ χαμηλότερα επίπεδα επιμερισμού των κινδύνων και, ως εκ τούτου, συλλογικού μετριασμού των κινδύνων.
Η τραπεζική ένωση της Ε.Ε. προοριζόταν αρχικά να αποτελείται από τρεις πυλώνες -εποπτεία, εξυγίανση και κοινή ασφάλιση καταθέσεων-, αλλά οι κυβερνήσεις της ζώνης του ευρώ κατάφεραν να δημιουργήσουν μόνο τους δύο πρώτους. Αντί για μια πολιτικά αδύνατη δημοσιονομική ένωση για να αποκοπεί η σχέση τράπεζας-κράτους, οι κυβερνήσεις της Ε.Ε. συμφώνησαν να προχωρήσουν προς μια τραπεζική ένωση με τη δημιουργία τραπεζικής εποπτείας σε επίπεδο ευρωζώνης και μιας αρχής εξυγίανσης (συμπεριλαμβανομένου ενός ταμείου εξυγίανσης).
Ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός της Ε.Ε. τέθηκε σε ισχύ το 2014 και μετέφερε την εποπτεία των μεγαλύτερων τραπεζών της ζώνης του ευρώ από τις εθνικές εποπτικές αρχές στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Οι μικρότερες και μεσαίου μεγέθους τράπεζες παρέμειναν (και παραμένουν μέχρι σήμερα) υπό την εποπτεία των εθνικών αρχών, αν και δόθηκε στην ΕΚΤ η εξουσία να παρεμβαίνει σε περίπτωση συστημικού κινδύνου. Ο Ενιαίος Μηχανισμός Εξυγίανσης αποτελείται από το Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης (δημιουργήθηκε το 2014), καθώς και από το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (δημιουργήθηκε το 2016), το οποίο χρηματοδοτείται από εισφορές των τραπεζών και παρέχει στο Συμβούλιο τα μέσα για να παρεμβαίνει σε περίπτωση τραπεζικών κρίσεων.
Ντόναλντ Τραμπ: Διορίζει μανιωδώς συμπέθερους, φίλους και νύφες - Που τους έχει τοποθετήσει
Ομως, οι κυβερνήσεις της ζώνης του ευρώ δεν κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα κοινό στήριγμα για το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (SRF), λόγω της απροθυμίας της Ιταλίας να επικυρώσει την απαιτούμενη αλλαγή της συνθήκης του ESM. Απέτυχαν επίσης να δημιουργήσουν ένα κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ασφάλισης καταθέσεων (EDIS).
Περαιτέρω πρόοδος στην τραπεζική ολοκλήρωση παραμένει απίθανη εωσότου μία άλλη μεγάλη κρίση αναγκάσει τις πιστώτριες και οφειλέτριες χώρες να καταλήξουν σε συμβιβασμό. Η έλλειψη ενός επαρκώς μεγάλου κοινού μηχανισμού στήριξης σημαίνει ότι η κρατική δυσχέρεια μπορεί γρήγορα να αναστατώσει τον τραπεζικό τομέα της ευρωζώνης, αποτελώντας συνεχή κίνδυνο για τη σταθερότητα της νομισματικής ζώνης. Μια συστημική κρίση του τραπεζικού τομέα, που πυροδοτείται από μια κρίση δημόσιου χρέους, για παράδειγμα, κινδυνεύει να ωθήσει τις υπερχρεωμένες κυβερνήσεις της ευρωζώνης σε οικονομική δυσπραγία, εάν αναγκαστούν να διασώσουν τις τράπεζες, αν και η εποπτεία της ευρωζώνης θα συνέβαλλε στον περιορισμό των αρνητικών δευτερογενών επιπτώσεων σε αυτό το σενάριο.
Εάν οι χώρες αυτές αντιμετώπιζαν σημαντική οικονομική δυσπραγία ή χρεοκοπία, αυτό θα αύξανε σημαντικά την πίεση στον τραπεζικό τους τομέα, ιδίως εάν οι τράπεζες έχουν σημαντικές απαιτήσεις έναντι της κυβέρνησης (όπως συμβαίνει σήμερα στην Ιταλία και την Ισπανία). Σε μια τέτοια κρίση, οι καταθέτες θα είχαν μεγάλο κίνητρο να μεταφέρουν τα κεφάλαιά τους σε τράπεζες σε οικονομικά ασφαλέστερες χώρες της ευρωζώνης, γεγονός που θα αποσταθεροποιούσε περαιτέρω τις τράπεζες της προβληματικής χώρας και θα δυσχέραινε την άντληση χρηματοδότησης από την κυβέρνηση.
Μια κοινή ασφάλιση καταθέσεων, ωστόσο, θα περιόριζε τον κίνδυνο φυγής καταθέσεων. Ωστόσο, η Ιταλία εξακολουθεί να απορρίπτει σταθερά τη μεγάλη συμφωνία που θα προέβλεπε τη δημιουργία ενός κοινού συστήματος ασφάλισης καταθέσεων, αφήνοντας έτσι την ευρωζώνη εκτεθειμένη. Παρομοίως, η Γερμανία εξακολουθεί να αντιτίθεται στη δημιουργία ενός κοινού συστήματος ασφάλισης καταθέσεων όσο οι διάφοροι εθνικοί τραπεζικοί τομείς διατηρούν στον ισολογισμό τους σημαντικά ποσά κρατικού χρέους χωρίς να υπολογίζουν τον αντίστοιχο πιστωτικό κίνδυνο.
Ειδήσεις σήμερα
Ντόναλντ Τραμπ: Δεν είναι σίγουρο ότι οι ΗΠΑ θα μείνουν στο ΝΑΤΟ
Συρία: Αγωνία για τους Ελληνες στο Χαλέπι – Τι λέει στον ΕΤ ο Ελληνας πρέσβης στη Δαμασκό