1: Ανεξάρτητα από την έκβαση της τρέχουσας βίαιης αντιπαράθεσης μεταξύ των δυνάμεων που είναι πιστές στους δύο κορυφαίους στρατιωτικούς ηγέτες του Σουδάν, η οποιαδήποτε επιστροφή στη σταθερότητα ή στην πολιτική διακυβέρνηση είναι απίθανη βραχυπρόθεσμα ως μεσοπρόθεσμα. Η σύγκρουση κορυφώνει μήνες καθημερινών εντάσεων μεταξύ του κυβερνώντος συμβουλίου του Σουδάν, που κυριαρχείται από την επιρροή του στρατού του Σουδάν υπό την ηγεσία του στρατηγού Aμπντέλ Φατάχ αλ Μπουρχάν και του υποστράτηγου Mοχάμετ Χαμντάν Ντάγκαλο, γνωστού ως Hemedti, δηλαδή του αναπληρωτή αρχηγού του συμβουλίου και διοικητή της εγκληματικής και πανίσχυρης παραστρατιωτικής οργάνωσης των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF). Ο Hemedti έχει τεράστιο πλούτο που προέρχεται από την εξαγωγή χρυσού από παράνομα ορυχεία σε όλη τη χώρα και διοικεί δεκάδες χιλιάδες βετεράνους που έχουν σκληραγωγηθεί σε μάχες επί χρόνια (είναι πιο ισχυρές του τακτικού στρατού).

2: Η βίαιη διαμάχη (και μάλιστα εν μέσω γιορτής των μουσουλμάνων) για την εξουσία λαμβάνει χώρα εν μέσω ελιγμών και συμφερόντων μεταξύ των γειτόνων του Σουδάν, της Δύσης, της Κίνας και της Ρωσίας, για επιρροή και πλεονεκτήματα στη μεγάλη (εκτασιακά) αφρικανική χώρα.

3: Η μάχη για τον έλεγχο βασικών τοποθεσιών μέσα και γύρω από το Χαρτούμ, συμπεριλαμβανομένων των αεροδρομίων, του Προεδρικού Μεγάρου και των κεντρικών μέσων ενημέρωσης, ξέσπασε μετά τη λήξη της προθεσμίας της 11ης Απριλίου για την οριστικοποίηση και την έναρξη εφαρμογής ενός συμφωνημένου σχεδίου («συμφωνία-πλαίσιο») για την παραχώρηση εξουσίας σε μια πολιτική κυβέρνηση που δεν επιτεύχθηκε. Οι αντιμαχόμενοι στρατιωτικοί ηγέτες, ο καθένας, έχουν αμφιλεγόμενες και βρόμικες ιστορίες εντός και εκτός του Σουδάν. Από την ανατροπή του πρώην ηγέτη, δικτάτορα Ομάρ ελ Μπασίρ το 2019, ο Χαμντάν έκανε ελιγμούς για να απεικονίσει τον εαυτό του με διαφορετικό πρίσμα, προσπαθώντας να χρησιμοποιήσει περιφερειακά μέσα ενημέρωσης για να αλλάξει την εγκληματική εικόνα του. Ωστόσο, αυτή η επιλογή δημοσίων σχέσεων ξεγέλασε λίγους.

Ο Χαμντάν ήταν και είναι ο επικεφαλής της διαβόητης πολιτοφυλακής «Janjaweed», που κατηγορείται ευρέως για κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά αμάχων στην περιοχή Νταρφούρ του Σουδάν από το 2003. Το 2013, ο Μπασίρ μετέτρεψε τους Janjaweed σε μια ημι-οργανωμένη παραστρατιωτική δύναμη και έδωσε στους ηγέτες τους στρατιωτικές τάξεις πριν τους αναπτύξει για να συντρίψουν μια εξέγερση στο Νότιο Νταρφούρ και στη συνέχεια στείλει πολλούς να πολεμήσουν στον πόλεμο στην Υεμένη και αργότερα στη Λιβύη. Επιπλέον, ορισμένοι Σουδανοί επικαλούνται τις δυνάμεις του Χαμντάν ως υπεύθυνες για μια σφαγή αμάχων διαδηλωτών τον Ιούνιο του 2019 στο Χαρτούμ.

4: Ο αγώνας εξουσίας του Χαμντάν είναι με τον σουδανικό στρατό (με επικεφαλής τον Μπουρχάν, ο οποίος ηγήθηκε του πραξικοπήματος του 2021 που σταμάτησε τη μετάβαση στην πολιτική εξουσία). Ο Μπουρχάν φοβάται ότι μια πολιτική κυβέρνηση θα επιδιώξει να καταδιώξει αυτόν και τους συμμάχους του για διαφθορά ή άλλες τρομερές παραβάσεις. Ο περιφερειακός γείτονας του Σουδάν, η Αίγυπτος, φέρεται να θεωρεί τον Μπουρχάν ως δύναμη σταθερότητας και το Κάιρο τον έχει υποστηρίξει στρατιωτικά. Το προσωπικό των RSF ισχυρίζεται ότι συνέλαβε αιγυπτιακά στρατεύματα (υπέρ του Μπουρχάν) σε αεροδρόμιο έξω από το Χαρτούμ κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων της 15ης Απριλίου. Πάνω από 100 άνθρωποι σκοτώθηκαν (μέχρι στιγμής) στις μάχες και εκατοντάδες άλλοι τραυματίστηκαν, σύμφωνα με τοπικές ιατρικές εκθέσεις.

5: Οι στρατιωτικοί ηγέτες που ανέτρεψαν τον Μπασίρ το 2019 στην αρχή μοιράστηκαν την εξουσία με πολιτικούς ηγέτες, αλλά ο Μπουρχάν και οι σύμμαχοί του, στους οποίους περιλαμβανόταν τότε ο Χαμντάν εκείνη την εποχή, κατέλαβαν την απόλυτη εξουσία με πραξικόπημα του Οκτωβρίου 2021 και ακύρωσαν την υποσχεθείσα μεταβίβαση της εξουσίας. Η «συμφωνία-πλαίσιο», που υπογράφηκε τον Δεκέμβριο του 2022, περιλαμβάνει επίσης μια γενική αναθεώρηση των μηχανισμών ασφαλείας, που τελικά θα οδηγήσει σε έναν ενιαίο, επαγγελματικό και μη κομματικό εθνικό στρατό. Σύμφωνα με το σχέδιο, τα πολιτικά κόμματα θα ορίσουν έναν πρωθυπουργό, ο οποίος θα σχημάτιζε Υπουργικό Συμβούλιο για να οδηγήσει το έθνος που έχει πληγεί από το χάος μέσω εκλογών σε δύο χρόνια. Το σχέδιο επρόκειτο να ξεκινήσει την εφαρμογή στις 11 Απριλίου -την τέταρτη επέτειο από την πτώση του Μπασίρ-, αλλά ο Μπουρχάν απέφυγε να εφαρμόσει τη συμφωνία και οι εντάσεις, οι αλληλοκατηγορίες και οι απειλές μεταξύ αυτού και του Χαμντάν κορυφώθηκαν με το ξέσπασμα των συγκρούσεων στις 15 Απριλίου.

6: Το πρωταρχικό ενδιαφέρον της Αιγύπτου για ένα σταθερό Σουδάν την οδήγησε στο να υποστηρίξει τον Μπουρχάν και τον τακτικό σουδανικό στρατό, ακόμα κι αν κάτι τέτοιο υπονομεύει το κίνημα υπέρ της δημοκρατίας στο Σουδάν. Οι επικριτές του Καΐρου κατηγόρησαν επίσης τον Σίσι ότι συμμάχησε με τον Μπουρχάν επειδή ο τελευταίος μοιράζεται την αντίθεση αναφορικά με την κατασκευή φράγματος της Αιθιοπίας επί του Νείλου [και τον μονομερή έλεγχο του Grand Ethiopian Renaissance Dam (GERD)], το οποίο οι Αιγύπτιοι αξιωματούχοι θεωρούν απειλή για την παροχή νερού και την αγροτική παραγωγή της Αιγύπτου. Δύο βασικές μοναρχίες του Κόλπου, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), είναι σύμμαχοι με την Αίγυπτο στα περισσότερα περιφερειακά ζητήματα. Τόσο το Σουδάν όσο και η Αίγυπτος υπήρξαν μέλη του αραβικού συνασπισμού υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας και των Εμιράτων που πολεμά τις δυνάμεις των Χούτι που υποστηρίζονται από το Ιράν στην Υεμένη.

7: Ωστόσο, οι δύο δυνάμεις του Κόλπου έχουν στραφεί προς τη δυτική θέση για το Σουδάν-ακόμη και με τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Νορβηγία στα διπλωματικά φόρουμ «Quad» και «Troika» για το Σουδάν- για να υποστηρίξουν τη μετάβαση στην πολιτική διακυβέρνηση.

8: Το Σουδάν βρίσκεται σε μια ασταθή περιοχή που συνορεύει με την Ερυθρά Θάλασσα, την περιοχή Σαχέλ και το Κέρας της Αφρικής. Η στρατηγική του θέση και ο γεωργικός πλούτος έχουν προσελκύσει περιφερειακά παιχνίδια ισχύος, περιπλέκοντας τις πιθανότητες μιας επιτυχημένης μετάβασης σε κυβέρνηση υπό την ηγεσία των πολιτών. Σημαντικές γεωπολιτικές διαστάσεις παίζονται επίσης με τη Ρωσία, τις ΗΠΑ, τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και άλλες δυνάμεις να μάχονται για επιρροή στο Σουδάν. Οι Σαουδάραβες και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν δει τη μετάβαση του Σουδάν ως ευκαιρία να απωθήσουν την ισλαμιστική επιρροή στην περιοχή. Μαζί με τις ΗΠΑ και τη Βρετανία, σχηματίζουν το «Quad», το οποίο έχει υποστηρίξει τη διαμεσολάβηση στο Σουδάν μαζί με τον ΟΗΕ και την Αφρικανική Ενωση. Οι δυτικές δυνάμεις φοβούνται το ενδεχόμενο μιας ρωσικής ναυτικής βάσης στην Ερυθρά Θάλασσα, για την οποία ορισμένοι Σουδανοί στρατιωτικοί ηγέτες έχουν εκφραστεί θετικά.

Ειδήσεις σήμερα