Τα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησης Τσάβες τα περισσότερα ΜΜΕ ήταν εναντίον του καθεστώτος. Αυτή τη στιγμή όμως, ο Νικολάς Μαδούρο ελέγχει σχεδόν απόλυτα το σύνολο των μέσων ενημέρωσης στη Βενεζουέλα. Εχει στη διάθεσή του 13 (!) κρατικούς τηλεοπτικούς σταθμούς, κρατικές εφημερίδες αλλά και δεκάδες ιδιωτικά μέσα ενημέρωσης, τα οποία πρόσφατα άλλαξαν ιδιοκτησιακό καθεστώς και πλέον στηρίζουν την κυβέρνηση της Βενεζουέλας. Υπάρχουν ελάχιστα μέσα ενημέρωσης που δεν ελέγχει ακόμη ο Μαδούρο, τα οποία όμως για να γλιτώσουν τις διώξεις από το καθεστώς, έχουν επιβάλει αυτολογοκρισία και τις ημέρες των μεγάλων αντικυβερνητικών διαδηλώσεων επέλεξαν να μεταδίδουν… ντοκιμαντέρ για άγρια ζώα!

Επιπλέον, το καθεστώς διαθέτει στρατιές υπαλλήλων που χρησιμοποιούν το Twitter και το Facebook για να επιτίθενται και να εκφοβίζουν τα στελέχη της αντιπολίτευσης αλλά και τους οπαδούς τους στο Ιντερνετ.

«Απαγορευμένες» εικόνες

Οσο και αν ακούγεται απίστευτο, οι εικόνες με τους εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές της αντιπολίτευσης, που οι Ελληνες είχαν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν από την τηλεόραση τις τελευταίες εβδομάδες, δεν προβλήθηκαν από κανέναν κρατικό τηλεοπτικό σταθμό της Βενεζουέλας. Οι εικόνες με το ανθρώπινο «ποτάμι» των διαδηλωτών που ζητούν την παραίτηση του Μαδούρο είναι «απαγορευμένες» για τα κρατικά μέσα ενημέρωσης στη Βενεζουέλα. Τα κρατικά μέσα έβλεπαν μόνο «τρομοκράτες» της Δεξιάς που «επιχειρούν να προχωρήσουν σε πραξικόπημα εναντίον του Μαδούρο».

Οι δε ιδιωτικοί τηλεοπτικοί σταθμοί (Venevision, Globovision, Televen, Canal I και Meridiano TV), που πρόβαλαν κάποιες εικόνες από τις διαδηλώσεις της αντιπολίτευσης, σε αρκετές περιπτώσεις τις παρουσίασαν και εκείνοι ως «τρομοκρατικές ενέργειες» της «Ακροδεξιάς» και των «βανδάλων».

Την ώρα που χιλιάδες άνθρωποι πλημμύριζαν τους δρόμους του Καράκας και άλλων πόλεων της χώρας, ζητώντας την παραίτηση του Μαδούρο και εκλογές, οι περισσότεροι τηλεοπτικοί σταθμοί στη Βενεζουέλα δεν μετέδιδαν καμία εικόνα από αυτές τις συγκεντρώσεις αλλά πρόβαλαν μόνο εικόνες από τις παράλληλες αντισυγκεντρώσεις των οπαδών της κυβέρνησης που βρίσκονταν σε εξέλιξη την ίδια ώρα. Είναι χαρακτηριστικό το στιγμιότυπο από το κρατικό κανάλι VTV, την περασμένη Τετάρτη, το οποίο την ώρα που οι οπαδοί της αντιπολίτευσης δέχονταν άγρια καταστολή και ένας 20χρονος έπεφτε νεκρός από δακρυγόνο που του έριξαν αστυνομικοί, το κανάλι είχε σύνδεση μόνο με την αντισυγκέντρωση των οπαδών της κυβέρνησης, με τίτλο: «Η νεολαία διαδηλώνει για την ειρήνη και κατά της τρομοκρατίας». Από την πλευρά τους, οι περισσότεροι ιδιωτικοί τηλεοπτικοί σταθμοί, για να αποφύγουν να συνδεθούν με τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, μετέδιδαν… ντοκιμαντέρ.

Τηλεοπτικές εκπομπές έχουν ο Μαδούρο και οι υπουργοί του

Η κυβέρνηση του Νικολάς Μαδούρο διαθέτει συνολικά 13 κρατικούς τηλεοπτικούς σταθμούς που βρίσκονται στην υπηρεσία της κυβερνητικής προπαγάνδας. Είναι οι: Telesur, Vive, VTV, TVes, Televisora Colombeia, Vale TV, TV Familia, Ávila TV, 123 TV, TV ConCiencia, TV FANB, PDVSA TV, Teletuya.

Το TV FANB είναι ο τηλεοπτικός σταθμός των Ενόπλων Δυνάμεων της Βενεζουέλας, ενώ το PDVSA TV είναι το κανάλι που ελέγχει η κρατική εταιρία πετρελαίου PDVSA. Το Telesur είναι ένας μεγάλος διεθνής ενημερωτικός τηλεοπτικός σταθμός που χρηματοδοτείται από τη Βενεζουέλα και άλλες συμμαχικές κυβερνήσεις της Λατινικής Αμερικής. Ολα αυτά τα Μέσα Ενημέρωσης σχεδόν όλο το 24ωρο μεταδίδουν προπαγανδιστικό πρόγραμμα του καθεστώτος.

Ο «πολιορκητικός κριός» των κρατικών τηλεοπτικών σταθμών της Βενεζουέλας ακούει στο όνομα Venezolana de Televisión (VTV). Στο κανάλι αυτό έχει εκπομπή κάθε Κυριακή ο πρόεδρος Νικολάς Μαδούρο, με τίτλο «Κυριακές με τον Μαδούρο» (Domingos con Maduro).

Κατά τη διάρκεια των αιματηρών διαδηλώσεων ο Μαδούρο συνέχισε κανονικά τις εκπομπές του, μέσα από τις οποίες εκτόξευε συνεχώς απειλές εναντίον της αντιπολίτευσης. Στην εκπομπή που μεταδόθηκε από την περιοχή Αβιλα, κάτοικοι της περιοχής είχαν βγει στα μπαλκόνια και σε ένδειξη διαμαρτυρίας χτυπούσαν ρυθμικά κατσαρόλες και φώναζαν συνθήματα εναντίον του Μαδούρο. Σχετικά βίντεο αναρτήθηκαν στο Διαδίκτυο. Φυσικά οι εικόνες αυτές δεν μεταδόθηκαν ποτέ από κανένα μέσο ενημέρωσης.
Ο Μαδούρο, όταν λόγω των νεκρών η διεθνής κατακραυγή είχε αυξηθεί, κάλεσε μέσα από την εκπομπή του την αντιπολίτευση σε διάλογο και μάλιστα, για το σκοπό αυτό, ζήτησε τη μεσολάβηση και του Βατικανού.

Η «ομολογία»

Την ίδια στιγμή, όμως, προέβαλε βίντεο στο οποίο εμφανιζόταν νεαρός διαδηλωτής να ομολογεί ότι πήρε χρήματα από την αντιπολίτευση για να προκαλέσει ταραχές στο Καράκας. Οπως κατήγγειλε η αντιπολίτευση, ο συγκεκριμένος διαδηλωτής είχε υποστεί βασανιστήρια για να προχωρήσει στη συγκεκριμένη «ομολογία». Η προβολή του βίντεο επαναλήφθηκε δεκάδες φορές όλη την ημέρα, εξυπηρετώντας την κρατική προπαγάνδα, για να πείσει την κοινή γνώμη ότι σκοπός των διαδηλώσεων ήταν η αποσταθεροποίηση της κυβέρνησης και η επιβολή πραξικοπήματος.

Η κυβέρνηση του Μαδούρο έχει κλείσει αρκετούς ιδιωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς που παραδοσιακά ασκούσαν κριτική στο καθεστώς. Η δικαιολογία ήταν ότι «συνωμοτούσαν» κατά του κράτους. Με την ίδια δικαιολογία η κυβέρνηση έκοψε και ξένα δίκτυα που οι κάτοικοι της χώρας είχαν τη δυνατότητα να παρακολουθούν καλωδιακά, όπως το ισπανόφωνο CNN και το κολομβιανό NTN24, τα οποία επίσης ασκούσαν σκληρή κριτική στο καθεστώς. Τα κανάλια αυτά δεν μπορούν οι πολίτες να τα παρακολουθήσουν ούτε μέσω Διαδικτύου, αφού το ΕΣΡ της Βενεζουέλας έχει μπλοκάρει και το διαδικτυακό σήμα τους.

Κατηγορούν την αντιπολίτευση για τους δεκάδες νεκρούς

Οπως πολύ σωστά λέγεται, «σε έναν πόλεμο το πρώτο θύμα είναι η αλήθεια». Στην περίπτωση της Βενεζουέλας αυτό ισχύει απόλυτα.
Οι περισσότερες εφημερίδες της Βενεζουέλας παρουσίασαν στα πρωτοσέλιδά τους τις διαδηλώσεις των οπαδών της αντιπολίτευσης ως μια προσπάθεια αποσταθεροποίησης του κράτους και ως «σχέδιο της Ακροδεξιάς και της φασιστικής αντιπολίτευσης μαζί με τις ΗΠΑ να προχωρήσουν σε πραξικόπημα εναντίον του Μαδούρο». Ολα τα ελεγχόμενα από την κυβέρνηση ΜΜΕ στη Βενεζουέλα εμφάνισαν τους νεκρούς ως θύματα… της αντιπολίτευσης.

Χαρακτηριστικά είναι ορισμένα πρωτοσέλιδα:

«Últimas Noticias»: «Η Βουλή επιμένει να προχωρήσει σε πραξικόπημα».

«Correo de Orinoco»: «Ο Μαδούρο έδωσε τις αποδείξεις της απόπειρας πραξικοπήματος της αντιπολίτευσης».

Στη Βενεζουέλα υπάρχει μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού που ενημερώνεται μόνο από τα μέσα ενημέρωσης που ελέγχει ο Μαδούρο και πείθονται από την κρατική προπαγάνδα.
Η κυβέρνηση, από την πρώτη στιγμή, κατηγόρησε την αντιπολίτευση ότι ευθύνεται για τους δεκάδες νεκρούς διαδηλωτές. Η αλήθεια είναι πως οι περισσότεροι από αυτούς έπεσαν νεκροί από σφαίρες ένοπλων οπαδών του Μαδούρο (colectivos), οι οποίοι, όπως αποκαλύπτεται από βίντεο και φωτογραφίες, έδρασαν σε στενή συνεργασία με την αστυνομία και το στρατό. Ανάμεσα στους νεκρούς βρίσκονται και οπαδοί της αντιπολίτευσης και αστυνομικοί. Οκτώ από αυτούς πέθαναν από ηλεκτροπληξία, στην προσπάθειά τους να λεηλατήσουν ένα σούπερ μάρκετ. Ολοι όμως βρήκαν τραγικό θάνατο στο πλαίσιο των μεγάλων αντικυβερνητικών διαδηλώσεων.

Ο ίδιος ο Μαδούρο και σχεδόν το σύνολο των ΜΜΕ που ελέγχει στη Βενεζουέλα, κατηγόρησαν την αντιπολίτευση ότι ευθύνεται για όλους ανεξαιρέτως τους θανάτους και μάλιστα προανήγγειλαν συλλήψεις ηγετικών στελεχών της αντιπολίτευσης.

Παρά τη διεθνή κατακραυγή για τους δεκάδες νεκρούς, οι Αρχές στη Βενεζουέλα δεν έδειξαν μεγάλη προθυμία για να εντοπίσουν κάποιον από τους δράστες που ευθύνονται για τις δολοφονίες. Αντίθετα, οι Αρχές εξαπέλυσαν ένα πογκρόμ εναντίον των διαδηλωτών της αντιπολίτευσης, συλλαμβάνοντας περίπου 1.500 άτομα με διάφορες κατηγορίες. Ο Μαδούρο ανακοίνωσε πως εκείνοι ευθύνονται για τις δολοφονίες και θα πληρώσουν. «Ενα μεγάλο μέρος των δολοφόνων βρίσκεται στη φυλακή», δήλωσε και πρόσθεσε: «Από τις 6 Απριλίου, που η αντιπολίτευση ξεκίνησε αυτή την απόπειρα πραξικοπήματος, έχουμε 29 νεκρούς που δολοφονήθηκαν εξαιτίας της Δεξιάς και έχουμε και υλικές ζημιές που φθάνουν τα 100 δισεκατομμύρια μπολίβαρες (περίπου 140 εκατομμύρια δολάρια)».

Ο Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών και αρκετές κυβερνήσεις στη Λατινική Αμερική αλλά και στην Ευρώπη, κατήγγειλαν την ενέργεια του Μαδούρο να μοιράσει όπλα σε 500 χιλιάδες οπαδούς του, την Πολιτοφυλακή του, γνωστή ως Milicias Bolivarianas, επισημαίνοντας τον κίνδυνο να ξεσπάσει ένας εμφύλιος πόλεμος.

Μπλόκο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης

Η αντιπολίτευση έχει καταγγείλει ότι το καθεστώς του Μαδούρο έχει φέρει από την Κούβα 170 ειδικούς για να μπλοκάρουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σε αρκετές περιπτώσεις η κρατική υπηρεσία τηλεπικοινωνιών (Conatel) μπλοκάρει την ανάρτηση φωτογραφιών στο Twitter ενώ την ώρα των διαδηλώσεων πολλές φορές σημειώνονται διακοπές στην εκπομπή του σήματος.

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αυτή τη στιγμή αποτελούν το μοναδικό μέσο που έχουν στα χέρια τους οι πολίτες στη Βενεζουέλα για να μεταφέρουν ειδήσεις και πληροφορίες χωρίς να υποστούν λογοκρισία. Είναι ενδεικτικό ότι την πρώτη εβδομάδα των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων, οι δηλώσεις του αρχηγού της αντιπολίτευσης Ενρίκε Καπρίλες και τα σημεία και οι ώρες των συγκεντρώσεων μεταδίδονταν μόνο μέσω Twitter, Instagram και Facebook, αφού κανένας τηλεοπτικός σταθμός δεν μετέδιδε τέτοιες πληροφορίες.

Ο ίδιος ο Νικολάς Μαδούρο αναφέρθηκε την περασμένη εβδομάδα από την τηλεοπτική του εκπομπή στον κίνδυνο που διατρέχει η χώρα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Η Βενεζουέλα δέχεται μια τεράστια κυβερνο-επίθεση από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σκεφτείτε ότι για αυτή την πορεία, που επιδίωκε να επιβάλει πραξικόπημα, μια ομάδα ειδικών πληρώθηκε με 100 εκατομμύρια δολάρια για να κάνει καμπάνια. Αν ένα παιδί έπαιζε ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι στον υπολογιστή του, εμφανιζόταν ξαφνικά ένα μήνυμα που έλεγε: “Διαδήλωση! Πάμε εναντίον του Μαδούρο!”».

Ο Μαδούρο επιτέθηκε και στην Google. «Εσείς αν μπαίνατε στο google για να κάνετε οποιαδήποτε αναζήτηση, αν βάζατε τη λέξη “19 Απριλίου”, έβγαινε “Πορεία! Πορεία!” Εγώ δεν έχω τέτοιο πρόβλημα γιατί κάνω αναζήτηση σε άλλη πλατφόρμα», κατέληξε ο Νικολάς Μαδούρο.

Στο στόχαστρο του προέδρου της Βενεζουέλας μπήκε και η ιδιωτική εταιρία τηλεπικοινωνιών Movistar, την οποία κατηγόρησε ότι εμπλέκεται σε εκστρατεία προπαγάνδας της αντιπολίτευσης εναντίον του και προανήγγειλε κυρώσεις.

«Η εταιρία Movistar κρύβεται πίσω από αυτή την προπαγάνδα. Εχω ζητήσει έρευνα γιατί συμμετείχε στην απόπειρα πραξικοπήματος και δεν είναι αυτή η δουλειά της. Πρέπει να το γνωρίζει αυτό. Η Movistar κάθε 2 ώρες έστελνε εκατομμύρια μηνύματα στα κινητά και στο Ιντερνετ στους συνδρομητές της για να συμμετάσχουν στις διαδηλώσεις. Αυτό ποτέ δεν είχε γίνει ξανά στο παρελθόν – ούτε σε προεκλογικές περιόδους».

Ιάσων Πιπίνης

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής