Χωρίς αυτό η επιστροφή στην κανονικότητα εγκυμονεί τον κίνδυνο πολλαπλασιασμού των θανάτων από τον ιό, απέναντι στον οποίο ουδείς έχει ανοσία και ακόμη δεν υπάρχει σωτήρια θεραπεία. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει επισημάνει πως γίνεται εντυπωσιακή δουλειά για την ανάπτυξη εμβολίου, τονίζοντας ωστόσο ότι η επιτυχία δεν είναι δεδομένη.

Η παγκόσμια κούρσα για την ανάπτυξη εμβολίου ξεκίνησε λίγες μόλις εβδομάδες μετά την επιβεβαίωση της ύπαρξης του κορονοϊού SARS-CoV-2, με συγκρατημένη αισιοδοξία από την επιστημονική κοινότητα ότι θα παρασκευαστεί άμεσα, για να δοθεί τέλος στην πανδημία.

Οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο -όσοι δεν ανήκουν στο μικρό αλλά καθόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό των αντιεμβολιαστών- περιμένουν με αγωνία το σωτήριο εμβόλιο, όμως η βιασύνη δεν χαρακτηρίζει και τους επιστήμονες.

Κι αυτό γιατί υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος, αυτή που δεν βρίσκεται στους πηχυαίους τίτλους και αφορά ένα ελάχιστα γνωστό φαινόμενο που λέγεται αντισωματοεξαρτώμενη ανάπτυξη (ADE), κατά το οποίο η ύπαρξη αντισωμάτων (τα οποία χορηγούνται με το εμβόλιο και κανονικά καταπολεμούν την ασθένεια) επιδεινώνει τα συμπτώματα της νόσου.

Πρόκειται για μια σπάνια αλλά όχι μηδαμινή πιθανότητα. Με δεδομένο το ιστορικό των κορονοϊών, οι ειδικοί προσδοκούν να ξεπεράσουν αυτόν τον σκόπελο για να έχουν ένα αποτελεσματικό και ασφαλές εμβόλιο. Ο SARS-CoV-2 ανήκει στην οικογένεια των κορονοϊών, όπως ο SARS (που εμφανίστηκε το 2002) και ο MERS (το 2012).

Το «κυνήγι» για την ανάπτυξη εμβολίων για τις δύο ασθένειες των κορονοϊών του 21ου αιώνα είχε άδοξο τέλος έπειτα από αποδείξεις ότι ενεργοποιούν την αντισωματοεξαρτώμενη ανάπτυξη.
Αν η ADE προκύψει και στην περίπτωση υποψήφιου εμβολίου για τον νέο κορονοϊό, θα είναι ένα βήμα προς τα πίσω, δεδομένου ότι ο SARS-CoV-2 είναι πιο μολυσματικός από τους προηγούμενους συγγενικούς κορονοϊούς. Ενδεικτικό είναι πως ο SARS μόλυνε 8.000 ανθρώπους σε 8 μήνες, προκαλώντας 774 νεκρούς, ενώ ο νέος ιός της Covid-19 έχει προκαλέσει πάνω από 10 εκατομμύρια κρούσματα και έχει σκοτώσει μισό εκατομμύριο ανθρώπους μέσα σε λιγότερο από 6 μήνες.

Eνα εμβόλιο που θα επιτρέπει στους ανθρώπους να εργαστούν, να ταξιδέψουν, να εκπαιδευτούν και να κοινωνικοποιηθούν με ασφάλεια και πάλι αποτελεί την καλύτερη μακροπρόθεσμη στρατηγική για την έξοδο από την καραντίνα. Και η προσπάθεια για την ανάπτυξή του είναι τεράστια, καθώς έως τις 10 Ιουνίου υπήρχαν 183 εργαστηριακές μελέτες και πειράματα για την ανάπτυξή του.

Οι πιθανότητες κάποιο από αυτά να είναι ασφαλές και αποτελεσματικό είναι αρκετές, ωστόσο οι ειδικοί σημειώνουν πως η επιτυχία δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, θυμίζοντας πως δεν υπάρχει ακόμη εμβόλιο για τον HIV που προκαλεί AIDS. Επιστήμονες της Οξφόρδης που δουλεύουν σε ένα πολλά υποσχόμενο υποψήφιο εμβόλιο ανέφεραν πως τον περασμένο μήνα το χορήγησαν σε έξι ζώα, τα οποία όμως δεν παρουσίασαν αντισωματοεξαρτώμενη ανάπτυξη.

Τα εμβόλια για πανδημίες αναπτύσσονται έχοντας δεδομένο ότι υπάρχει έλλειψη γνώσης. Επιπλέον, ο ιός αποτελεί ανοσολογικό μυστήριο: Δεν είναι ξεκάθαρο ποια σημεία του ανοσοποιητικού συστήματος ενεργοποιούνται από τον κορονοϊό σε κάποιους ανθρώπους και για ποιον λόγο ορισμένοι νοσούν βαριά και άλλοι όχι. Οι ειδικοί επισημαίνουν πως οι δοκιμές για το εμβόλιο θα πρέπει να γίνουν σε ανθρώπους που δεν έχουν νοσήσει και σε κάποιους που έχουν αναρρώσει.

Ακόμη κι αν υπάρξει ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο, οι ειδικοί προειδοποιούν πως η διανομή του θα καθυστερήσει εξαιτίας της έλλειψης φιαλιδίων. Ο δρ Ρικ Μπράιτ, πρώην επικεφαλής της Αρχής Βιοϊατρικής Eρευνας και Ανάπτυξης των ΗΠΑ, επισημαίνει πως ίσως χρειαστούν ακόμη και δύο χρόνια για να παραχθούν αρκετά φιαλίδια για να καλύψουν τις ανάγκες εμβολιασμού μόνο του πληθυσμού των Ηνωμένων Πολιτειών.

Κλινικές δοκιμές

Η Κίνα και οι ΗΠΑ είναι οι δύο μεγάλοι πρωταγωνιστές στον αγώνα δρόμου που δίνει η παγκόσμια κοινότητα εν μέσω της πανδημίας του νέου κορονοϊού για την ανακάλυψη του εμβολίου που θα καταπολεμήσει τη νόσο Covid-19. Είναι χαρακτηριστικό πως από τις επτά υποψήφιες εταιρίες για το εμβόλιο, που, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), έχουν περάσει στη δεύτερη δοκιμαστική φάση, οι τρεις είναι κινεζικές και οι δύο αμερικανικές.

Τα πρώτα θετικά νέα ήρθαν από την Κίνα την προηγούμενη εβδομάδα, που ανακοίνωσε ότι οι κλινικές δοκιμές του εμβολίου που παρασκευάζει η Casino Biologics θα συνεχιστούν στις Ενοπλες Δυνάμεις της χώρας. Η έγκριση για το Ad5-nCoV, όπως ονομάζεται, δόθηκε από την Κεντρική Στρατιωτική Επιτροπή της Κίνας, καθώς στη δημιουργία του συγκεκριμένου εμβολίου έχει συμβάλει και η Ακαδημία Στρατιωτικών Επιστημών της χώρας.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής