Ο Πούτιν έχει ήδη επιλέξει τον διάδοχο του Μεντβέντεφ, υποβάλλοντας την υποψηφιότητα του επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Φορολογικής Υπηρεσίας, Μιχαΐλ Μισουστίν, προς έγκριση στη Δούμα την 16η Ιανουαρίου.

Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ της παραίτησης έγινε μετά τη συνάντηση Πούτιν – Μεντβέντεφ και μετά το διάγγελμα του Πούτιν στην Ομοσπονδιακή Συνέλευση, κατά τη διάρκεια του οποίου υποστήριξε κάποιες αλλαγές στο ρωσικό σύνταγμα σχετικά με τις εξουσίες της προεδρίας και της Δούμας. Αυτές θα περιλαμβάνουν τον περιορισμό της θητείας του προέδρου συνολικά σε δυο θητείες. Προς το παρόν, οι πρόεδροι μπορούν να κάνουν μόνο δύο διαδοχικές θητείες, με τον νόμο να μην αποκλείει συγκεκριμένα πολλές μη διαδοχικές θητείες (ένα νομοθετικό κενό που ο ίδιος ο Πούτιν εκμεταλλεύτηκε). Σε μια άλλη αλλαγή, το Κοινοβούλιο, και όχι ο πρόεδρος, θα έχει τη μοναδική εξουσία να επιλέγει και να διορίζει πρωθυπουργούς και υπουργικά συμβούλια. Σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο, ο πρόεδρος επιλέγει τον πρωθυπουργό, μια επιλογή την οποία υποβάλλει προς έγκριση στη Δούμα.

ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ αυτές αντικατοπτρίζουν την ωριμότητα του καθεστώτος του Πούτιν ύστερα από 20 χρόνια σε μια πιο ανθεκτική, λιγότερο προσωποπαγή δομή, ικανή να διατηρήσει την πολιτική του κληρονομιά. Οι αλλαγές αυτές υποδεικνύουν ότι ο Πούτιν εργάζεται για να μειώσει τον ρόλο των προσωπικοτήτων στο Κοινοβούλιο υπέρ της κομματικής κυριαρχίας του νομοθετικού σώματος. Ωστόσο, οι αλλαγές ενέχουν και κάποιο κίνδυνο, καθώς το κόμμα του Πούτιν θα μπορούσε θεωρητικά να χάσει τον έλεγχο του Κοινοβουλίου.

ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ Μεντβέντεφ ο Πούτιν μπορεί να δημιουργήσει μια ομάδα υπουργών, η οποία θα είναι επιφορτισμένη να κάνει νόμο τις αναγγελθείσες αλλαγές. Οσοι παρακολουθούν το Κρεμλίνο παρατήρησαν μια μείωση της εμπιστοσύνης του Πούτιν στον Μεντβέντεφ για κάποιο χρονικό διάστημα. Για τέτοιου είδους αλλαγές ως σημαντικές για τους στόχους του για τη Ρωσία, ο Πούτιν θα ήθελε μια ομάδα στης οποίας την αφοσίωση και τη δύναμη μπορεί πλήρως να στηριχθεί ο Ρώσος πρόεδρος. Ο Μισουστίν έχει τα πρόσθετα πλεονεκτήματα του να είναι σε οικονομικό επίπεδο ξύπνιος διαχειριστής, ο οποίος δεν έχει συγκεντρώσει σημαντική δυσαρέσκεια από τον λαό. Αυτό θα τον βοηθήσει να κινηθεί σε ένα ενδεχόμενο δημοψήφισμα για τις συνταγματικές αλλαγές το 2020 ή το 2021 και τις εκλογές για τη Δούμα το 2021, την ώρα που υπάρχουν σοβαρές οικονομικές προκλήσεις.

ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ αυτές αντιπροσωπεύουν μόνο την αρχή μιας μακροπρόθεσμης μετάβασης για τη Ρωσία. Για να διαμορφώσει ο Πούτιν ένα σύστημα που θα υπάρχει πέρα και πάνω από αυτόν, θα απαιτηθούν πολλά ακόμη βήματα, την ώρα που η επιτυχία δεν είναι εγγυημένη. Αρχικά, θα πρέπει να τοποθετηθεί μια νέα κυβέρνηση που θα υποστηρίξει τις φιλοδοξίες του Πούτιν και οι προγραμματισμένες συνταγματικές αλλαγές θα πρέπει να περάσουν. Επιπρόσθετες αλλαγές στις αρμοδιότητες του Κοινοβουλίου και της κυβέρνησης ή της προεδρίας μπορεί να απαιτηθούν πριν από το 2024, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το ίδιο το Κόμμα της Ενιαίας Ρωσίας κυριαρχεί στη ρωσική πολιτική σκηνή και όχι όποιος υπηρετεί ως πρόεδρος.

Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ μπορεί να αναμένεται να προκαλέσει ανταγωνισμό ανάμεσα στις ρωσικές πολιτικές φράξιες, δημιουργώντας ίσως αντιπολιτευτική στάση από πρόσωπα που ελπίζουν να κερδίσουν την προεδρία και έτσι να κυριαρχήσουν στη χώρα. Ισως πιο σημαντικό, η Ενιαία Ρωσία θα πρέπει να επινοήσει μια προσεκτική στρατηγική, προκειμένου να διασφαλίσει τον έλεγχο της νέας δομής. Περισσότερη εξουσία στο Κοινοβούλιο θα μπορούσε να γυρίσει μπούμερανγκ, αν το κόμμα δεν διατηρεί ισχυρό έλεγχο στο Κοινοβούλιο σε μια εποχή που οι εκλογικές προκλήσεις για την Ενωμένη Ρωσία βρίσκονται σε ανοδική πορεία. Η συνεχιζόμενη διακοπή των δραστηριοτήτων της αντιπολίτευσης και η προσφορά στους Ρώσους ψηφοφόρους σειράς από εναλλακτικές λύσεις στο πλαίσιο του φάσματος της συμμαχίας μεταξύ της Ενιαίας Ρωσίας και άλλων κομμάτων θα αποτελέσουν βασικά συστατικά των προσπαθειών αυτών.

Η ΡΩΣΙΑ κινείται προς το αναπόφευκτο σενάριο της μετά τον Πούτιν εποχής. Ο Ρώσος πρόεδρος δεν θα μπορέσει να θέσει υποψηφιότητα για την επανεκλογή του το 2024, δεδομένων των συνταγματικών ορίων και επιδιώκει να διαμορφώσει ένα πολιτικό σύστημα που θα συνεχίσει την κληρονομιά του αντί να βασίζεται σε -οποιοδήποτε- ισχυρό πρόσωπο.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής