Ωστόσο ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου Ρeter Cook προειδοποίησε πως η επιχείρηση μπορεί να πάρει αρκετό καιρό καθώς ακόμα δεν έχει φανεί αν το Ισλαμικό Κράτος θα πολεμήσει για να κρατήσει τον έλεγχο.

Η προέλαση των δυνάμεων που έχουν συμμαχήσει για την απελευθέρωση της πόλης, που κατελήφθη από τους μαχητές του ISIS τον Ιούνιο του 2014, άρχισε τις πρώτες πρωινές ώρες της Δευτέρας.

Ο ηγέτης των εξτρεμιστών Αμπού Μπακρ Αλ Μπαγκντάντι είχε επιλέξει τότε τη Μοσούλη για να ανακοινώσει το σχηματισμό χαλιφάτου οπότε, όπως επισημαίνει ο Cook, η ανακατάληψη της πόλης θα έχει και συμβολική σημασία. «Από τις πρώτες ενδείξεις βλέπουμε πως οι ιρακινές δυνάμεις έχουν πετύχει τους σκοπούς τους μέχρι στιγμής και είναι μάλιστα και πιο μπροστά από τον σχεδιασμό για την πρώτη μέρα. Ή επιχείρηση βαίνει με βάση το ιρακινό σχέδιο αλλά είναι νωρίς ακόμα, θα δούμε αν το Ισλαμικό Κράτος θα αντισταθεί και θα πολεμήσει», τόνισε.

«Είμαστε πεπεισμένοι πως σε κάθε περίπτωση οι Ιρακινοί έχουν την ικανότητα να φέρουν σε πέρας την επιχείρηση και είμαστε έτοιμοι να τους υποστηρίξουμε μαζί με τις υπόλοιπες δυνάμεις του συνασπισμού», πρόσθεσε.

Της επιχείρησης ηγούνται 30.000 Ιρακινοί και Κούρδοι Πεσμεργκά μαζί με σουνίτες αρχηγών φυλών ενώ πιστεύεται πως στην πόλη βρίσκονται και 4.000- 8000 ισλαμιστές μαχητές.

Τις πρώτες πρωινές ώρες της επίθεσης οι Κούρδοι κατέλαβαν αρκετά χωριά και μέχρι το απόγευμα είχαν πετύχει τους βασικούς στόχους τους ανακαταλαμβάνοντας 200 τετραγωνικά χιλιόμετρα και εννέα χωριά και ασφαλίζοντας ένα σημαντικό τμήμα του δρόμου που συνδέει τη Μοσούλη με το Ιρμπίλ.

Δείτε ζωντανή εικόνα από τις μάχες 

«Έχουμε έναν πολύ δυνατό εχθρό, δεν μάχεται μόνο τους Κούρδους ή τους σιίτες, μάχεται με τον κόσμο όλο. Θέλουμε να τον νικήσουμε για το καλό όλων», είπε Κούρδος στρατηγός στο BBC.

Όσο όμως η μάχη πλησιάζει στην πόλη τόσο εντείνονται οι φόβοι για την ασφάλεια των πολιτών που παραμένουν παγιδευμένοι στην περιοχή. Ήδη η ιρακινή κυβέρνηση έχει ρίξει χιλιάδες φυλλάδια ενημερώνοντας του πολίτες τι να κάνουν στη διάρκεια των εχθροπραξιών.

Ποιοι πολεμούν

Περίπου 30.000 στρατιώτες που πρόσκεινται στην ιρακινή κυβέρνηση εμπλέκονται στην επιχείρηση με τον πρώτο λόγο να έχουν τα ιρακινά στρατεύματα.

Περίπου 4000 Κούρδοι μαχητές προσπαθούν να «καθαρίσουν» τα χωριά στα ανατολικά της Μοσούλης ώστε να μπορέσει να περάσει ο στρατός.

Συμβουλευτικό ρόλο για τις επίγειες δυνάμεις έχουν Αμερικανοί των ειδικών δυνάμεων ενώ τις επόμενες ημέρες αναμένεται να φτάσουν και επίλεκτοι Ιρακινοί της αντιτρομοκρατικής.

Από την άλλη πλευρά τον έλεγχο της πόλης επιχειρούν να κρατήσουν 4.000- 8.000 μαχητές του Ισλαμικού Κράτους.

Γιατί η Μοσούλη έχει σημασία

Η Μοσούλη είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Ιράκ και είναι πρωτεύουσα της πλούσιας σε κοιτάσματα πετρελαίου επαρχίας Nineveh. Οι μαχητές του ISIS την κατέλαβαν το 2014.

Η κατάκτησή της έγινε το σύμβολο της εμφάνισης της οργάνωσης ως μεγάλης δύναμης και της ικανότητάς της να ελέγχει εκτάσεις. Από εκεί ο ηγέτης του ISIS ανακοίνωσε την ίδρυση του χαλιφάτου με εδάφη του Ιράκ και της γειτονικής Συρίας.

Η πόλη ήταν από της πιο πολυποίκιλες του Ιράκ συνδυάζοντας Σουνίτες Άραβες, Κούρδους, Ασσυρίους και Τουρκμάνους καθώς και πολλές θρησκευτικές μειονότητες, εξηγεί το BBC.

Παρότι οι μειονότητες αυτές στην πλειονότητά τους έφυγαν από την πόλη με την ανάδειξη του Ισλαμικού Κράτους, πολλοί ντόπιοι Σουνίτες Άραβες αρχικά καλωσόρισαν τους μαχητές, οργισμένοι από τις σεχταριστικές πολιτικές της προηγούμενης κεντρικής κυβέρνησης στην οποία ηγούνταν σιίτες Άραβες.

Ωστόσο ύστερα από δύο χρόνια του σκληρού καθεστώτος, η «αντιπολίτευση» ενισχύθηκε εντός της Μοσούλης.

Ακόμα πάντως και αν το ISIS εκδιωχθεί από την πόλη θα συνεχίσει να ελέγχει περιοχές του βόρειου και του ανατολικού Ιράκ.

Τι θα γίνει με τους πολίτες στη Μοσούλη

Εκτιμάται πως έως 100.000 Ιρακινοί πολίτες μπορεί να μετακινηθούν προς τη Συρία και την Τουρκία για να γλιτώσουν τη στρατιωτική επιχείρηση, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.

Η Ύπατη Αρμοστεία για τους πρόσφυγες έχει ζητήσει κονδύλι επιπλέον 61 εκατ. δολαρίων για να προμηθευτεί σκηνές και είδη για το χειμώνα όπως κουβέρτες, για να μπορέσει να βοηθήσει τους Ιρακινούς που θα εκτοπιστούν στις γειτονικές χώρες.

«Ανησυχώ πολύ για την ασφάλεια του 1,5 εκατ. κατοίκων της Μοσούλης», τόνισε εκπρόσωπος του Οργανισμού.

Εκφράζονται φόβοι πως οι πολίτες μπορεί να χρησιμοποιηθούν ως ανθρώπινες ασπίδες από τους μαχητές και ένα εκατομμύριο άνθρωποι να αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.

Η επόμενη μέρα

Ανησυχία εκδηλώνεται επίσης και για τη επόμενη ημέρα στην πόλη, το πώς δηλαδή θα κυβερνηθεί εφόσον οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους νικηθούν και αποχωρήσουν. Κέντρα λήψης αποφάσεων στην Ουάσινγκτον έχουν αναγνωρίσει «κενά» προγραμματισμού στην εξέλιξη της κατάστασης στη Μοσούλη, ενώ ανησυχούν για το ενδεχόμενο να βρεθεί εκτός ελέγχου, στην περίπτωση που ξεσπάσει διαμάχη μεταξύ σιιτών και σουνιτών, στην πολεμικά εύφλεκτη περιοχή του Βορείου Ιράκ, όπως σημειώνει το ΑΜΠΕ.

Ωστόσο, επικρατεί η άποψη ότι η αναμονή για την πλήρη σταθεροποίηση της πολιτικής κατάστασης στη Βαγδάτη, δεν αποτελούσε ρεαλιστική επιλογή. Από την άλλη μεριά, οι συνεχιζόμενες απώλειες του Ισλαμικού Κράτους στα πεδία των μαχών διαμορφώνουν θετική δυναμική πολεμικών εξελίξεων για το στρατό του Ιράκ και τους συμμάχους του.