Σύμφωνα με το προσχέδιο των συμπερασμάτων της συνόδου, που διέρρευσε χθες, οι 27 Ευρωπαίοι ηγέτες θα δεχθούν την παράταση που επιθυμεί η βρετανική κυβέρνηση, αλλά θα τη διακόψουν αν το Λονδίνο αποτύχει να ικανοποιήσει τους όρους που θέτουν, στους οποίους περιλαμβάνεται και η διεξαγωγή ευρωεκλογών. Το κείμενο θα προειδοποιεί τη Βρετανία ότι μπορεί να συμβεί «ξαφνική αποχώρηση» της χώρας από την Ε.Ε., την 1η Ιουνίου, αν δεν συμμορφωθεί με τις προϋποθέσεις.
Χθες, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, είχε ταχθεί υπέρ της αναβολής ενός έτους για το Brexit, σύμφωνα με πηγές του βρετανικού Τύπου, ενώ ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Ε.Ε., Μισέλ Μπαρνιέ, δήλωσε ότι η διάρκεια της παράτασης που θα δοθεί στο Λονδίνο θα εξαρτηθεί από το σχέδιο που θα παρουσιάσει η πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Τερέζα Μέι στις Βρυξέλλες.
Ο κ. Μπαρνιέ επανέλαβε πάντως την πάγια θέση των «27» σύμφωνα με την οποία δεν πρόκειται να αποτελέσει αντικείμενο επαναδιαπραγμάτευσης η συμφωνία της 25ης Νοεμβρίου μεταξύ της Ε.Ε. και του Ηνωμένου Βασιλείου για τους όρους της εξόδου.
Η εν λόγω συμφωνία, η οποία δεν έχει εγκριθεί από τη βρετανική Βουλή, περιλαμβάνει τα δικαιώματα των Ευρωπαίων εργαζομένων στο Ηνωμένο Βασίλειο, το «λογαριασμό» της εξόδου που θα καταβάλει το Λονδίνο στον κοινοτικό προϋπολογισμό μέχρι το τέλος του 2020 και τη διασφάλιση ανοικτών συνόρων μεταξύ της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας και της Βόρειας Ιρλανδίας. Αλλαγές θα μπορούσαν να γίνουν σύμφωνα με τον Ευρωπαίο διαπραγματευτή, στο δεύτερο σκέλος της συμφωνίας, που αφορά μια πολιτική δήλωση με το περίγραμμα της μελλοντικής σχέσης μεταξύ των δύο πλευρών. Ωστόσο, όπως είπε ο Μπαρνιέ, αυτό θα εξαρτηθεί από το τι θα ζητήσει η Βρετανίδα πρωθυπουργός, η οποία βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με το Εργατικό Κόμμα με στόχο την εξεύρεση ενός κοινού τόπου.
Για παράδειγμα, εάν η κ. Μέι ζητήσει μια συμφωνία τελωνειακής ένωσης (θέση των Εργατικών), αντί μιας ζώνης ελεύθερου εμπορίου που προβλέπει η συμφωνία της 25ης Νοεμβρίου, τότε αλλάζει ριζικά και η πολιτική δήλωση, δεδομένου ότι με τον τρόπο αυτό επιλύονται σημαντικά προβλήματα, όπως το ιρλανδικό. Δεν είναι όμως καθόλου δεδομένο ότι η πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου θα υποβάλει ανάλογο αίτημα σε αυτή τη φάση. Ισως να το κρατήσει για έσχατη λύση στην περίπτωση που μέχρι το τέλος Ιουνίου δεν καταφέρει να περάσει από τη Βουλή τη συμφωνία εξόδου.
Πόλεμος στην Ουκρανία: Εκρήξεις στο Κίεβο, όλη η χώρα σε συναγερμό
Υπενθυμίζεται ότι την περασμένη βδομάδα η κ. Μέι, με επιστολή της προς τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ζήτησε την αναβολή της εξόδου μέχρι τις 30 Ιουνίου, ώστε να έχει το χρόνο να περάσει στη Βουλή τη συμφωνία της 25ης Νοεμβρίου με τις όποιες αλλαγές. Δεσμεύθηκε επίσης ότι εάν η κυβέρνηση δεν περάσει τη συμφωνία από τη Βουλή πριν από τις 22 Μαΐου, τότε θα συμμετάσχει στις ευρωεκλογές στις 23 Μαΐου και οι Βρετανοί ευρωβουλευτές θα παραμείνουν στη Ευρωβουλή μέχρι την αποχώρηση της χώρας.
Παζάρι Μέι με Μέρκελ και Μακρόν
Οι Ευρωπαίοι δεν εμφανίζουν την ενότητα που είχαν τα προηγούμενα τρία χρόνια. Οι περισσότεροι τάσσονται υπέρ της νέας αναβολής, ενώ άλλοι εμφανίζονται πιο επιφυλακτικοί. Η Γαλλία έχει την πιο σκληρή στάση, αλλά επιφυλακτικοί είναι και οι Βέλγοι και οι Ισπανοί, αντιμετωπίζοντας με σκεπτικισμό το αίτημα της Μέι.
Η Βρετανίδα πρωθυπουργός επισκέφθηκε χθες το Παρίσι και το Βερολίνο σε μια ύστατη προσπάθεια να πείσει τους Ευρωπαίους να τη στηρίξουν ώστε να αποτραπεί η άτακτη έξοδος της χώρας της. Αν και δεν ανακοινώθηκε το περιεχόμενο των συνομιλιών που είχε η κ. Μέι με τη Γερμανίδα καγκελάριο στο Βερολίνο, είναι γνωστό πως η Ανγκελα Μέρκελ επιθυμεί να αποτραπεί το «άτακτο» Brexit (χωρίς συμφωνία). Σύμφωνα με το BBC, η κ. Μέρκελ δεν απέκλεισε την πιθανότητα για καθυστέρηση εξόδου έως το τέλος του χρόνου ή στην αρχή του 2020.
Η Τερέζα Μέι συνάντησε στο Παρίσι σε επίσκεψη-αστραπή και τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος φέρεται αποφασισμένος να ζητήσει εγγυήσεις από τους Βρετανούς προκειμένου να συναινέσει σε αναβολή του Brexit.
O Γάλλος πρόεδρος τηρεί την πιο σκληρή στάση, θεωρώντας ότι η περαιτέρω καθυστέρηση του Brexit μπορεί να δημιουργήσει σημαντικά πολιτικά και οικονομικά προβλήματα στην Ε.Ε. Πολιτικά, γιατί σε συνθήκες κρίσης ευνοούνται οι λαϊκιστές και οι δημαγωγοί, κάτι που μπορεί να εκμεταλλευθούν στις προσεχείς ευρωεκλογές. Οικονομικά, γιατί η αβεβαιότητα του Brexit καθιστά ιδιαίτερα επιφυλακτικές τις επιχειρήσεις και βαραίνει το επενδυτικό κλίμα στην Ε.Ε. Το Παρίσι ζητεί συγκεκριμένο σχέδιο από το Λονδίνο για τα επόμενα βήματα: «Αν οι Βρετανοί δεν καταθέσουν σχέδιο είναι σαν να αποφασίζουν υπέρ ενός σκληρού Brexit», δήλωσε η υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας, Αμελί Μονσαλέν.
Εν τω μεταξύ, στη Βρετανία συνεχίζονται και σήμερα οι επαφές ανάμεσα στους Συντηρητικούς και τους Εργατικούς για την εξεύρεση υπερκομματικής λύσης στο αδιέξοδο του Brexit. Χθες, η βρετανική Βουλή ψήφισε υπέρ της παράτασης της εξόδου για τις 30 Ιουνίου. Οι Βρετανοί βουλευτές ενέκριναν το αίτημα παράτασης του άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας για την έξοδο με 420 ψήφους έναντι 110 που το καταψήφισαν (στην πλειοψηφία τους οι Brexiteers των Τόρις).
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου