Η κυβέρνηση μειοψηφίας Σοσιαλιστών-Podemos με την ανοχή αυτονομιστικών κομμάτων της Καταλονίας, της Χώρας των Βάσκων και των Καναρίων Νήσων δεν άντεξε παραπάνω από οκτώ μήνες. Ο Πέδρο Σάντσες έριξε μεν την -επίσης μειοψηφική- κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι, τον Ιούνιο του 2018, με αφορμή τα σκάνδαλα του Λαϊκού Κόμματος, αλλά κατέρρευσε κι αυτός την προηγούμενη Τρίτη, καθώς η Ρεπουμπλικανική Καταλανική Αριστερά (ERC) και το Δημοκρατικό Κόμμα Καταλονίας (PDeCat) καταψήφισαν τον προϋπολογισμό του 2019 μαζί με τους άσπονδους εχθρούς τους και υπέρμαχους της ενότητας του ισπανικού κράτους, το Λαϊκό Κόμμα και τους κεντρώους Ciudadanos.

Ετσι, προχθές ο Σάντσες ανακοίνωσε πρόωρες βουλευτικές εκλογές στις 28 Απριλίου, ένα μήνα πριν από τις τριπλές κάλπες στην Ισπανία τον Μάιο (ευρωεκλογές, περιφερειακές, δημοτικές).

Η εικόνα αταξίας, αδυναμίας συνεννόησης και πολυδιάσπασης του πολιτικού σκηνικού στη μεγάλη χώρα της Ιβηρικής και τέταρτη οικονομία της ευρωζώνης δεν προδιαθέτει για σύντομη σταθεροποίηση της κατάστασης.

Βοηθάει σε αυτό ο νέος αναβρασμός στην Καταλονία μετά την έναρξη στις 12 Φεβρουαρίου της δίκης των 12 «ανταρτών» πολιτικών του 2017 (απειλούνται με έως 25 χρόνια κάθειρξη για τη μονομερή κήρυξη της ανεξαρτησίας) αλλά και η αναβίωση ενός νέου εθνικού διχασμού για τη σορό του Φράνκο!

Μαζί με τον κατώτατο μισθό των 900 ευρώ, η κυβέρνηση Σάντσες-Ιγκλέσιας έλαβε μία ακόμη απόφαση υψηλού συμβολισμού, ταμπού για όλες τις μεταδικτατορικές κυβερνήσεις.

Αποφάσισε την εκταφή της σορού του δικτάτορα Φρανσίσκο Φράνκο από το μαυσωλείο της Κοιλάδας των Πεσόντων, κοντά στη Μαδρίτη και τη μεταφορά της σε μια «σεμνότερη» τοποθεσία. Η οικογένεια του Φράνκο, ηγέτη των εθνικιστικών στρατευμάτων που νίκησαν στον Ισπανικό Εμφύλιο του 1936-39 και κυβέρνησε τη χώρα έως το θάνατό του το 1975, θέλει να τον θάψει στο μεγάλο κοιμητήριο Αλμουδένια της Μαδρίτης.

Εκεί, κατά διαβολική σύμπτωση, κείτονται και εμβληματικές φυσιογνωμίες της ισπανικής Αριστεράς, όπως η περίφημη Πασιονάρια (Ντολόρες Ιμπαρούρι), το μνημείο της οποίας βεβηλώθηκε την Τρίτη από νεοφασίστες!

Ομως, η απερχόμενη κυβέρνηση θα προτιμούσε τη μετακομιδή των λειψάνων του Φράνκο στο μικρότερο κοιμητήριο Μινγκορούμπιο, όπου είναι θαμμένη από το 1988 και η σύζυγός του, για να μη γίνει η νέα του κατοικία τόπος προσκυνήματος των ολοένα αυξανόμενων νοσταλγών της Φάλαγγας (κόμμα του Φράνκο).

Συνεχιστής αυτού του ρεύματος είναι ο Σαντιάγο Αμπασκάλ, πρόεδρος του ακροδεξιού κόμματος Vox, που εισέβαλε ορμητικά στο πολιτικό σκηνικό με τις εκλογές της Ανδαλουσίας τον Σεπτέμβριο παίρνοντας 11%, λόγω του αυξημένου μεταναστευτικού ρεύματος στις νότιες ακτές της Ισπανίας από τη Β. Αφρική. (Το 2018 η Ισπανία δέχθηκε ρεκόρ αιτήσεων ασύλου, 54.000, από τις έκανε δεκτές μόνο τις 12.000. Παράλληλα εκκρεμούν άλλες 78.000 όχι μόνο από τη Β. Αφρική, αλλά και από Βενεζουέλα, Κολομβία, Συρία και Ονδούρα.)

Το Vox συμμετέχει ήδη σε ευρύ δεξιό συνασπισμό στην Ανδαλουσία μαζί με το Λαϊκό Κόμμα και τους Ciudadanos και οι ηγέτες των τριών κομμάτων (Πάμπλο Κασάδο, Αλμπερτ Ριβέρα και Αμπασκάλ) φιλοδοξούν να επαναλάβουν το πείραμα σε εθνικό επίπεδο – προοπτική που καθησυχάζει σε μεγάλο βαθμό τις Βρυξέλλες και τις αγορές.

Οι δημοσκοπήσεις τούς επιτρέπουν να αισιοδοξούν, καθώς η υπό διαμόρφωση συμμαχία -που επισφραγίστηκε την προηγούμενη Κυριακή με τη μεγάλη συγκέντρωση εναντίον των αυτονομιστικών κινημάτων στη Μαδρίτη- συγκεντρώνει περίπου 50% (21%-22% το Λαϊκό Κόμμα, 18% οι Ciudadanos και 10% το Vox).

Aπό την άλλη πλευρά, οι Σοσιαλιστές παραμένουν πρώτο κόμμα αλλά με χαμηλά ποσοστά (23%-24%), με τους Podemos σε χαμηλή πτήση (16%-17%) και τα κόμματα των περιφερειών να έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στην Κεντροαριστερά.

Χονδρικά στις κάλπες θα συγκρουστούν δύο Ισπανίες γύρω από θέματα πολιτικής μνήμης και εθνικοτοπικής ταυτότητας, καθώς η οικονομία πέρασε σε σχετικά δεύτερη μοίρα χάρις στη σταθεροποιητική πολιτική του Ραχόι, που μείωσε την ανεργία και τα ελλείμματα.

Η μία που εκφράζεται από τα τρία κόμματα Δεξιάς/Κέντρου τάσσεται υπέρ ενός ισχυρού κεντρικού κράτους, με περιορισμό έως και κατάργηση (Vox) της αυτονομίας των περιφερειών και εμφορείται από συντηρητικές απόψεις σε κοινωνικά-οικονομικά ζητήματα.

Εκφραστές της άλλης είναι τα κόμματα των αυτόνομων περιφερειών, οι «ανεκτικοί» Podemos και οι «υποχωρητικοί» Σοσιαλιστές, που αποφυλάκισαν προσωρινά κάποιους από τους «στασιαστές» του 2017. Ωστόσο, ο Σάντσες απέρριψε κατηγορηματικά την παύση των «πολιτικών διώξεων» και την παροχή δυνατότητας νέου αποσχιστικού δημοψηφίσματος στην Καταλονία, με συνέπεια να χάσει την εξουσία.

Στις εκλογές συμμετέχει ενεργά και ο… Κάρλες Πουτζδεμόν, που χάρις στους Φλαμανδούς εθνικιστές δεν κινδυνεύει με απέλαση στην Ισπανία. Παίζοντας με τα νεύρα της Μαδρίτης, είχε προγραμματίσει συνέντευξη Τύπου στο Ευρωκοινοβούλιο μαζί με το διάδοχό του, σημερινό πρωθυπουργό της Καταλονίας, Κουίμ Τόρα!

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής