Από τις 23 Ιουνίου έχει ξεκινήσει ανάμεσα στο Λονδίνο και τον άξονα Βερολίνου-Βρυξελλών ένας «βουβός πόλεμος» (phoney war, στη διεθνή ορολογία) ανάλογος με τον «πόλεμο άνευ εχθροπραξιών», που χαρακτήριζε τις σχέσεις Βρετανίας-Γερμανίας από τον Σεπτέμβριο του 1939 ώσπου να εισβάλουν οι ναζί στο Βέλγιο και τη Γαλλία. Ευτυχώς, στις μέρες μας το λόγο έχει η διπλωματία και όχι τα όπλα.

Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η σύγκρουση δεν θα είναι σκληρή και απρόβλεπτη, μια και οι δύο πλευρές δεν έχουν ξεκαθαρίσει καλά καλά ούτε τους στόχους ούτε το πλαίσιο της μελλοντικής τους σχέσης. Στο σημείο αυτό θα λέγαμε ότι ψηφίζοντας το Brexit, ο βρετανικός λαός -με ευθύνη πρωτίστως του Ντέιβιντ Κάμερον- έβαλε το κάρο μπροστά από το άλογο.

Η πραγματικότητα, ωστόσο, δεν αλλάζει και όσοι μπήκαν στο χορό αναγκαστικά θα χορέψουν. Οι πρώτες αναγνωριστικές βολές δεν προδιαθέτουν για εύκολη διαπραγμάτευση.

Οι Βρυξέλλες αιφνιδίασαν το Λονδίνο με «γκολ από τα αποδυτήρια», ορίζοντας κεντρικό διαπραγματευτή του Brexit τον Γάλλο πρώην επίτροπο και υπουργό Οικονομικών, Μισέλ Μπαρνιέ, που ήταν απηνής διώκτης των προνομίων του Σίτι και δεν μιλάει καλά καλά τη γλώσσα του Σαίξπηρ!

Ο άνθρωπος αυτός ανάγκασε τον πρώην διοικητή της Τράπεζας της Αγγλίας, Μέρβιν Κινγκ, να χτυπήσει τη γροθιά του στο τραπέζι.

Οι ψυχραιμότεροι ωστόσο αξιολογούν ως θετικό το γεγονός ότι ο Μπαρνιέ είναι περισσότερο πολιτικός παρά τεχνοκράτης και γνωρίζει καλά την τέχνη του συμβιβασμού.

Με το «καλημέρα» εξάλλου φάνηκε πόσο δύσκολη θα είναι η κατανομή βαρών στο λογαριασμό του Brexit, που δεν θα είναι ευκαταφρόνητος.

Οταν Βρυξέλλες και Βερολίνο τρώγονται για το ποιος θα πληρώσει τις συντάξεις των 1.730 Βρετανών γραφειοκρατών της Ε.Ε. μετά την έξοδο, φαντάζεται κανείς τι έχει να γίνει όταν η συζήτηση φτάσει στα κονδύλια του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού και στο οικονομοτεχνικό πλαίσιο της νέας σχέσης (τράπεζες, εμπορικές και φορολογικές συμφωνίες, καθεστώς πολιτών Ε.Ε. κ.λπ.).

«Δεν έχουμε ακόμη καθορίσει ποια θα είναι τα ερωτήματα της διαπραγμάτευσης, πόσω μάλλον οι απαντήσεις», δήλωσε Ευρωπαίος αξιωματούχος στους «Financial Times».

Ενας άλλος αποκάλυψε ότι «δεν περιμένει μεγάλη πρόοδο μέσα στο 2017» αφενός λόγω των σημαντικών εκλογικών αναμετρήσεων σε Γαλλία και Γερμανία και αφετέρου επειδή δεν είναι καν σίγουρο ότι η Βρετανία θα έχει ξεκαθαρίσει τι θέλει!

Τέλος, ένας τρίτος έκανε σύγκριση με το αμήχανο ξεκίνημα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, που αναφέραμε στον πρόλογο, εκτιμώντας ότι για πολλούς λόγους όλες οι πλευρές θα επιθυμούσαν να έχει ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση πριν από τις ευρωεκλογές του Ιουνίου 2019.

Αυτό όμως πιθανόν να μην καταστεί εφικτό, εκτός αν υπό τη χρονική πίεση η Τερέζα Μέι και η Ανγκελα Μέρκελ (αν είναι πάλι υποψήφια καγκελάριος του χρόνου τον Σεπτέμβριο) προχωρήσουν σε βιαστικές συγκρουσιακές αποφάσεις, με αμοιβαίο κόστος.

Το μεγαλύτερο, πάντως, πρόβλημα δείχνει να είναι η παντελής έλλειψη προετοιμασίας των Βρετανών.

«Οφείλουν να ξεκαθαρίσουν τη θέση τους. Ερχονται από το Λονδίνο και δεν ξέρουν τι θέλουν. Δεν ξέρουν τι θέλει η κυβέρνησή τους ούτε η Βουλή», τόνισε διπλωμάτης της Ε.Ε. Σε τέτοιο θολό τοπίο και με τα τεράστια προβλήματα που ταλανίζουν την Ενωση (μεταναστευτικό, οικονομική κρίση, Τουρκία κ.λπ.) δεν θέλει πολύ να πάρουν το πάνω χέρι οι σκληροί των δύο πλευρών, οδηγώντας σε απρόβλεπτες καταστάσεις.

ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2016

Η Τερέζα Μέι θα εκθέσει τους στόχους της πολιτικής της για το Brexit στο συνέδριο των Συντηρητικών.

2017

Η Βρετανίδα πρωθυπουργός υποσχέθηκε να ενεργοποιήσει, κάποια στιγμή εντός της επόμενης χρονιάς, το άρθρο 50, καταθέτοντας το επίσημο αίτημα εξόδου.

Οι σκληροί ευρωσκεπτικιστές την πιέζουν να το πράξει το νωρίτερο, ώστε να μη χαθεί το διαπραγματευτικό μομέντουμ.

ΜΑΡΤΙΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2017

Οι απανωτές βουλευτικές ή προεδρικές εκλογές σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες (Ολλανδία, Γαλλία, Γερμανία, ίσως ακόμη και σε Ισπανία και Ιταλία) αναμένεται να περιπλέξουν τις διαπραγματεύσεις του Brexit.

2019

Η σύνθεση της νέας Ευρωβουλής, ύστερα από τις ευρωπαϊκές εκλογές του Ιουνίου, δεν αποκλείεται να θέσει νέα εμπόδια, ανατρέποντας τους όρους της συμφωνίας που ενδεχομένως θα έχει επιτευχθεί ως τότε.

2020

Αν δεν διεξαχθούν στο μεταξύ πρόωρες εκλογές στη Βρετανία (κάτι πολύ πιθανό), το 2020 λήγει η θητεία της παρούσας Βουλής. Εωσότου όμως ορκιστεί η επόμενη κυβέρνηση, η σημερινή δεν θα μπορεί να επικυρώσει την τελική συμφωνία και να δεσμεύσει τη χώρα.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής