Γράφει ο Βαγγέλης Λημνιώτης

Η βιομηχανία άρχισε να συνειδητοποιεί κάπου το 2015 ότι δεν την παίρνει να συνεχίσει στο ίδιο μοτίβο. Προς όλες τις αποκαλούμενες μειονότητες. Ακόμα και προς τις μειονότητες που αναφέρονται στον εαυτό τους ως τέτοιες ενώ δεν θα έπρεπε. Αλλά αυτή είναι μια άλλη μεγάλη κουβέντα που δεν είναι της παρούσης.

Το 2018 είναι ένα έτος που σημειώνεται μια αρκετά μεγάλη στροφή προς αυτό το κομμάτι. Αυτήν την στροφή θα εξετάσει η ανάλυση του ET Magazine στο EleftherosTypos.gr.

Μια στροφή όμως που αποτυπώνεται μόνο ως αίσθηση και όχι στα νούμερα. Κι ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι γιατί η ίση αντιμετώπιση δεν γίνεται με το σωστό κίνητρο. Το Χόλιγουντ δεν διευρύνεται φυλετικά και σε επίπεδο εκπροσώπησης κοινωνικών ομάδων γιατί βλέπει σε αυτές τις «δεξαμενές» ταλαντούχους ανθρώπους.

Ο λόγος που το κάνει είναι για να συμμορφωθεί με μια πολιτική ορθότητα που στην τέχνη είναι ένα από τα βασικά ζητούμενα, αλλά όχι το μοναδικό. Το κάνει για να μην μπορεί κανείς να του προσάψει κάτι, παρά γιατί υπάρχουν ιδέες που ο μόνος τρόπος να υλοποιηθούν είναι με τη γυναίκα να έχει το μεγαλύτερο μερίδιο σε αυτές.

Μέχρι ενός σημείου είναι απαραίτητο να γίνεται σε ένα «οικοσύστημα» που φαίνεται να υπακούει μόνο στο χρήμα και να έχει χάσει προ πολλού τις ηθικές του διαδρομές. Κι αυτό ισχύει προς πάσα κατεύθυνση. Είτε είναι ο κατήγορος είτε ο κατηγορούμενος.

Μέσα στο 2018 είδαμε πολλά παραδείγματα ισχυρών γυναικείων φωνών, γυναικείων ρόλων και γυναικείων παραγωγών εν γένει. Δεν ήταν η πλειοψηφία βέβαια. Ίσως να μην ήταν καν σε μικρή απόσταση από την πλειοψηφία. Αλλά είχαν ένταση.

Το House of Cards με την Ρόμπιν Ράιτ. Το Ocean’s 8 με 8 γυναίκες πρωταγωνίστριες. Το Widows που βγήκε στις αίθουσες από την Odeon. Το Annihilation του Γκάρλαντ. Ακόμα και το Chilling Adventures of Sabrina που κυκλοφόρησε το Netflix. Τέσσερα τρανταχτά παραδείγματα για την ανάγκη και την κίνηση δημιουργίας μιας γυναικείας εικόνας που θα οπλίζει με δύναμη και θάρρος το κοινό. Τις σημερινές και τις αυριανές γυναίκες.

Εκεί που εντοπίζεται το πρόβλημα είναι στο ότι το Χόλιγουντ σε κάθε του επίπεδο εμμένει σε πολιτικές ορολογίες και παύει να ασχολείται σταδιακά με τον αντικειμενικό σκοπό που είναι η τέχνη. Κι αυτό δεν είναι φταίξιμο της γυναικείας ενδυνάμωσης. Έγκειται στο ότι τόσα χρόνια είχαν στηθεί τόσο λανθασμένες δομές που ευνοούσαν το πρότυπο του Καυκάσιου άντρα, ώστε σήμερα όλοι να αυτοπροσδιορίζονται ως μέρος μιας αδικημένης μειονότητας κι όχι ως μέρος ενός τεράστιου όλου.

Στα παραδείγματα σειρών και ταινιών που ανέφερα παραπάνω είναι ενδεικτικό ότι το σενάριο φτιάχτηκε με στόχο να περιλαμβάνει εκφράσεις και διαλόγους που έχουν ως γενική ιδέα το «είμαι ανεξάρτητη, αυτόνομη, ανήκω μόνο σε μένα». Έγινε όμως στις περισσότερες περιπτώσεις με πολύ ατσούμπαλο τρόπο που δεν έδωσε το νόημα εκεί που θα έπρεπε. Μόνο το Ocean’s 8 κατάφερε να πραγματώσει με ειλικρίνεια αυτή τη συνθήκη. Όχι εις βάρος του καλλιτεχνικού αποτελέσματος. Αλλά με εκείνο ως όχημα.

Ας είμαστε και λίγο ρεαλιστές. Δεν έχουμε ανάγκη από το Χόλιγουντ να επανακαθορίσει τις αξίες που παρατήσαμε και αμελήσαμε. Ιδίως οι Αμερικάνοι. Αν το Χόλιγουντ και η λογική του ήταν το μοναδικό τους πρόβλημα, θα ήταν ένα ευτυχισμένο μέρος.

Αυτό που οφείλει να κάνει μια τέτοια βιομηχανία είναι, όχι να δίνει δουλειές σε ανθρώπους επειδή είναι γκέι, διεμφυλικοί, γυναίκες 65 ετών, Μεξικάνες 45 ετών με ρίζες από την Αϊτή και όποια άλλη κατηγοριοποίηση. Οφείλει να μην τους απορρίπτει επειδή έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά.

Οφείλει να αποτυπώνει την κοινωνία που απευθύνεται, αλλά όχι με στείρο τρόπο. Αλλά με εκτίμηση. Και το θεαθήναι του σήμερα δεν είναι εκτίμηση. Είναι περισσότερο στάχτη στα μάτια. Οφείλει σε μια οντισιόν να ζητάει από τον άντρα τα ίδια που ζητάει από μια γυναίκα. Αν οι υπεύθυνοι του κάστινγκ λένε στη μία «γίνε πιο σέξι», θα πρέπει να το πουν και στον άλλον. Αυτό θα πει ίση αντιμετώπιση, η οποία δεν θα βασίζεται στον διαχωρισμό.

Κάπου στα έργα του ο Φρόιντ μιλάει για την έννοια του ηγέτη στο θυμικό. Ο ηγέτης δεν πρέπει να αφαιρεί τον εαυτό του από τους ακόλουθούς του.

Πρέπει να τους παρακινεί να φτάσουν τη δική του ανωτερότητα κι όχι να μην την ακουμπήσουν και του τη μαγαρίσουν. Κάτι τέτοιο πρέπει να γίνει και στο Χόλιγουντ για να μην υφίσταται αυτή η εμφανής αδικία. Καμία ρητορική της μορφής «εμείς αυτό κι εσείς αυτό». Εμείς αυτό, όπως κι εσείς.

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]