Την εκδήλωση προλόγισε ο πρόεδρος του ΑΣΔΑ και Δήμαρχος Περιστερίου Ανδρέας Παχατουρίδης, τονίζοντας τη σπουδαιότητα της Δια-δημοτικής Συνεργασίας στη Δυτική Αθήνα στους τομείς της Κοινωνικής Ένταξης και Φροντίδας δίνοντας έμφαση στα Δια-δημοτικά Θεματικά Κοινωνικά Δίκτυα και συγκρότηση «Κοινωνικών Οικονομιών Κλίμακας» για τη βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας των κοινωνικών υπηρεσιών προς τις Ευπαθείς Ομάδες.
Στη συνέχεια η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Μαρία Συρεγγέλα αναφέρθηκε στις Πολιτικές και Δράσεις του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων για την Ισότητα των Φύλων, τη Δημογραφική Πολιτική και την πολυεπίπεδη στήριξη της Οικογένειας.
Χαιρετισμό απηύθυνε ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης υπογραμμίζοντας τη σπουδαιότητα της ανάληψης δράσεων κοινωνικής καινοτομίας με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας και αποτελεσματικότητας της Κοινωνικής Ένταξης στους Δήμους της Δυτικής Αθήνας.
Εκτενής αναφορά έγινε στην αποτίμηση των δράσεων που έχουν υλοποιηθεί μέχρι σήμερα στο πλαίσιο λειτουργίας του Δικτύου Κοινωνικής Καινοτομίας και παρουσιάστηκαν τα ψηφιακά εργαλεία του Έργου (www.socialinnovationforum.gr & www.socialinnovationnet.gr). Παρουσιάστηκαν οι Ομαδικές Δραστηριότητες του Δικτύου Κοινωνικής Καινοτομίας που θα βοηθήσουν στην ενδυνάμωση των ικανοτήτων των Στελεχών Πεδίου των Κοινωνικών Δομών των Δήμων της Δυτικής Αθήνας με θεματολογία που άπτεται των προβλημάτων ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων της τοπικής κοινωνίας.
Γρηγόρης Ε. Παντελόγλου: «Οι ΝEETs ως νέοι απόκληροι κοινωνικής παθογένειας, στις «επίκαιρες κολάσεις» της σύγχρονης αβεβαιότητας»
Στην εισήγησή του με θέμα «Οι ΝEETs ως νέοι απόκληροι κοινωνικής παθογένειας, στις «επίκαιρες κολάσεις» της σύγχρονης αβεβαιότητας» ο Γρηγόρης Ε. Παντελόγλου σημείωσε τα εξής:
«Πέρασαν δέκα περίπου χρόνια από την συμμετοχή μου ως παρατηρητή, στη συνάντηση στην Ακαδημία Εργασίας της ΓΣΕΕ με αντικείμενο τους ΝEETs, δηλαδή στους νέους ανθρώπους, που απέχουν από τις δομές απασχόλησης, εκπαίδευσης και κατάρτισης.
Η συνάντηση είχε τίτλο «Βαρόμετρο Απόντων», στο πλαίσιο της ομότιτλης έρευνας που διεξήγαγαν το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Κέντρο Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΚΑΝΕΠ) της ΓΣΕΕ, η GPO και το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ).
Τότε μου φάνηκε υπερβολικός ο τίτλος της έρευνας, αφού από τη μια ως βαρόμετρο θεωρείται καθετί που λαμβάνεται ως δείκτης των εξελίξεων, οι δε απόντες μου παρέπεμπαν σε κάτι ανάμεσα σε Προσκλητήριο Παρόντων, Πεσόντων κλπ. άλλου τύπου. Σήμερα εκτιμώ, πως οι συντάκτες του τίτλου δικαιώθηκαν. Επιπλέον, η δική μου προσέγγιση τους ονοματίζει ως ΝΕΟΥΣ ΑΠΟΚΛΗΡΟΥΣ, ως κατηγορία της ΝΕΑΣ ΓΕΝΙΑΣ που ζει στο κοινωνικό περιθώριο, αισθάνεται αδικημένη και βιώνει εργασιακή επισφάλεια και κοινωνική ευπάθεια. Είναι απόκληροι, χωρίς δηλαδή την κληρονομιά της υπεραξίας του κοινωνικού κράτους λόγω της κρίσης ή της ασυνέχειας των επιλογών του. Αυτοί οι ΝΕΟΙ ΑΠΟΚΛΗΡΟΙ μπορεί να μην είναι απαραίτητα οι άνθρωποι της διπλανής πόρτας, είναι όμως σίγουρα οι άνθρωποι της διπλανής… γειτονιάς, με υψηλό βαθμό απελπισίας και με μια «ελπίδα που κουτσαίνει…στης πλάσης τον φεγγίτη», κάνοντας αναφορά στα λόγια της στιχουργού Αγγελικής Καραπάνου. Καμιά σχέση με τους ΥΠΕΡΟΧΟΥΣ ΑΠΟΚΛΗΡΟΥΣ(beautiful losers) του Leonard Cohen.
Είτε όμως ως ΑΠΟΝΤΕΣ, μιας και άλλοι αποφασίζουν ή μιλάνε για λογαριασμό τους ,είτε ως ΝΕΟΙ ΑΠΟΚΛΗΡΟΙ, «ξένοι» στη χώρα τους , είτε στον εαυτό τους, έχουμε την ευθύνη να τους βοηθήσουμε να ξαναβάλουν καραβοκύρη της ζωής τους τον «Οδυσσέα», να θάψουν οι ίδιοι τον Ελπήνορα που κρύβουν μέσα τους, και να λάμψει μια νέα διέξοδος γι’ αυτούς. Θα επιμείνω από την αρχή ότι αυτή η κατηγορία κοινωνικής ευπάθειας, δεν περιήλθε σε αυτή τη κατάσταση μόνο από προσωπική επιλογή. Όπως άλλωστε είχε επισημάνει ο Γάλλος Φιλόσοφος Pierre Bourdieu, αυτή η κατηγορία πληθυσμού: «φαίνεται να επιλέγει τα αναπόφευκτα της». Προσθέτω με τη σειρά μου, πως φαίνεται να υφίσταται ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ! τις ανεξέλεγκτες συνέπειες της συστημικής απορρύθμισης του κοινωνικού κράτους.
ΤΟ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ
Οι ΝEETs αναντίρρητα συνιστούν:
- Μια εξέχουσα κατηγορία κοινωνικής ευπάθειας, μια εξαιρετικά δύσκολα προσπελάσιμη ομάδα, ως αποτέλεσμα των σοβαρών μετασχηματισμών σε οικονομία, παραγωγή και αγορά εργασίας και της καταιγιστικής παγκόσμιας οικονομικής κρίσης που δυσχεραίνει τις προϋποθέσεις ένταξης των νέων στην κοινωνία και την αγορά εργασίας και αποτυπώνεται εμφατικά στον δείκτη ανεργίας των νέων.
- Νέοι λοιπόν, που δεν μετέχουν στην εκπαίδευση, στην κατάρτιση ή την απασχόληση, ως συνέπεια των δομικών αλλαγών στην αγορά εργασίας και της αποδόμησης του κοινωνικού κράτους και μιας κρίσης που συμβάλλει στη συστημική απορρύθμιση.
- Οι επιστήμονες αναμφίβολα συμφωνούν πως αυτή «η ευπαθής κοινωνική ομάδα αποτελεί την πλέον κατάλληλη “πρώτη ύλη” για τη απώθησή της σε ένα σύγχρονο κοινωνικό περιθώριο, μεταξύ των άλλων κοινωνικά αποκλεισμένων ομάδων.
- Η διαδικασία πλήρους ενσωμάτωσης των νέων αυτών στην κοινωνία των ενηλίκων δεν γίνεται πια αυτόματα, ούτε είναι σαφώς οριοθετημένη, αφού δεν αποτελούν μια πληθυσμιακή ομάδα με σαφή και συμπαγή χαρακτηριστικά, γεγονός που καθιστά ακόμα περισσότερο αναγκαία την ποσοτική και ποιοτική χαρτογράφηση της
- Σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές καταγραφές, στην περίπτωση των NEETs, είναι πλέον οδυνηρός ο συνδυασμός του ελλειμματικού μορφωτικού κεφαλαίου και του μεγάλου χρονικού διαστήματος μακριά από την απασχόληση ή πλήρους απουσίας εργασιακής εμπειρίας.
- Πάντα πρέπει να θυμόμαστε πως οι NEETs βρίσκονται στο έσχατο σημείο της κοινωνικής ευπάθειας στην πλέον δυναμική και παραγωγική ηλικία τους.
ΑΣ ΣΥΜΦΩΝΗΣΟΥΜΕ ΣΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ
Πιο συγκεκριμένα, αποτελεί έναν όρο ομπρέλα, ένα υπερώνυμο, που χρησιμοποιείται για να περιγράψει άτομα ηλικίας 15-29 ετών, γενικά, και όχι συγκεκριμένα, μιας και διαθέτουν ποικιλομορφίες στα χαρακτηριστικά τους, αφού :
- Δυσκολεύονται να βρουν εργασία
- Είναι μακροχρόνια άνεργοι
- Έχουν ανεπαρκείς σχολικές επιδόσεις ή ανεπαρκείς επαγγελματικές δεξιότητες
- Δεν έχουν τα απαιτούμενα προσόντα που ζητά η αγορά εργασίας
- Προέρχονται από οικογένειες μεταναστών
- Είναι άτομα με αναπηρία
ΟΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ NEETs ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ
Όλες αυτές οι ατομικές πραγματικότητες ζωής ενώνονται ως παραπόταμοι συλλογικότητας σε μια κοινή κοίτη κοινωνικής παθογένειας, που επιζητά μια στοχευμένη και ερευνητικά εδραιωμένη δημόσια πολιτική, η οποία να λειτουργεί συνδυαστικά, σε ευρωπαϊκό, εθνικό, καθώς και σε αυτοδιοικητικό περιφερειακό επίπεδο, με ισότιμη συνεργασία των εμπλεκόμενων Φορέων.
Εδώ είμαστε λοιπόν! μέσω αυτής της προσπάθειας των συμπραττόντων μερών της ΒΑΑ/ΟΧΕ Δυτικής Αθήνας, του Δικτύου Κοινωνικής Καινοτομίας έχουμε ως ΣΚΟΠΟ:
να ΑΝΙΧΝΕΥΣΟΥΜΕ-ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΟΥΜΕ –ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΟΥΜΕ τους NEETs, σε ΤΟΠΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ και συγχρόνως εμπειρικά να θεμελιώσουμε προτάσεις πολιτικής για την αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού τους.
ΟΙ ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝEETs ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ
Αφορούν στην:
1.Μεθοδολογία Προσέγγισης, Ταυτοποίησης, Διάγνωσης αναγκών και Κοινωνικοποίησης Νέων εκτός Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Απασχόλησης (ΝEETs) με χαρακτηριστικά Ευπαθών Ομάδων και Ιδιότυπο καθεστώς Διακρίσεων, και δι αυτής
- Προετοιμασία σχεδίου Πρότασης στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας ALMA (Στοχεύω, Μαθαίνω, Κατακτώ, Επιτυγχάνω), σε τοπικό επίπεδο και ιδιαίτερα των συμπραττόντων μερών της ΒΑΑ/ΟΧΕ Δυτικής Αθήνας, που αφορά σε δράσεις κοινωνικής καινοτομίας και ως πρωτοβουλία κοινωνικής ενδυνάμωσης των ανωτέρω μειονεκτούντων ατόμων.
ΣΤΟΧΟΙ ΤΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ
Οι ανωτέρω δράσεις στοχεύουν:
Α) Στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών, που παρέχονται από τα Στελέχη των Κοινωνικών Δομών των Δήμων και των Στελεχών του Αναδόχου που χρηματοδοτούνται από την Ο.Χ.Ε, προς τους Neets, μέσω της αναζήτησης μεθόδων και εργαλείων που διασφαλίζουν υψηλό :ενσωμάτωσης και ένταξης στην εργασία αυτής της μείζονος κοινωνικά ευάλωτης ομάδας.
Β) Να διερευνηθούν οι μέθοδοι ταυτοποίησης, προσέγγισης και ενσωμάτωσής των Neets, η αύξηση των κινήτρων, η ενδυνάμωση των ικανοτήτων, η παροχή ίσων ευκαιριών, το ψυχολογικό προφίλ, το προφίλ δεξιοτήτων, η διάγνωση αναγκών και η ανάπτυξη προγραμμάτων για την συμβουλευτική και τη κατάρτιση. Τα ανωτέρω είναι τα ενδεικτικά περιεχόμενα, των δυνητικά παρεχόμενων υπηρεσιών από τα Στελέχη των Κοινωνικών Δομών των Δήμων προς τους Neets, στο πλαίσιο μιας συγκεκριμένης και διακριτής μεθοδολογίας.
Γ) Να εισαχθεί η πρωτοβουλία ALMA στην ελληνική πραγματικότητα, σε τοπικό επίπεδο και ιδιαίτερα των συμπραττόντων μερών της ΒΑΑ/ΟΧΕ Δυτικής Αθήνας, που αφορά σε δράσεις κοινωνικής καινοτομίας.
ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΤΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ
Αφορούν στην:
- Διαχείριση των νέων Neets ηλικίας 18-29 ετών ως ξεχωριστή και διακριτή κατηγορία του πληθυσμού και με βάση τα δικά τους ειδικά χαρακτηριστικά
- Εκπόνηση ολοκληρωμένου και εξατομικευμένου προγράμματος για την ειδική αυτή κατηγορία, με σκοπό να λαμβάνουν πλήρη βοήθεια καθ’ όλη την επαγγελματική τους πορεία και όχι αποσπασματική και κατακερματισμένη καθοδήγηση
- Προστασία της ειδικής αυτής ομάδας νέων, ώστε να μην χαθούν στο γενικό πληθυσμό των ανέργων και να λάβουν αποτελεσματική και στοχευμένη βοήθεια
- Ενίσχυση των αποκεντρωμένων δομών
- Ενδυνάμωση του συντονισμού ανάμεσα στα διάφορα επίπεδα διοίκησης
- Ενίσχυση των συνεργειών
- Συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων (δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς, κοινωνικοί εταίροι, εκπαιδευτική και ακαδημαϊκή κοινότητα, επιχειρήσεις).
ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ
- Εκπόνηση προτάσεων για την ανάπτυξη της πρωτοβουλίας ALMA στην ελληνική πραγματικότητα σε τοπικό επίπεδο και ιδιαίτερα των συμπραττόντων Δήμων της ΒΑΑ/ΟΧΕ Δυτικής Αθήνας
- Απόκτηση σημαντικών επαγγελματικών και κοινωνικών εμπειριών, τύπου Erasmus και άλλων σχετικών Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων.
- Εκπόνηση μακροχρόνιου διασυνοριακού πιλοτικού προγράμματος κοινωνικής καινοτομίας
- Αντιμετώπιση της ανεργίας των Neets ως ξεχωριστή και διακριτή κατηγορία από τη γενική ανεργία
- Εξατομικευμένη βοήθεια για κάθε ειδική κατηγορία νέων ανέργων με σκοπό την αποτελεσματικότητα και την ολοκληρωμένη προσέγγιση
- Συνεργασία των ευρωπαϊκών κρατών για την ολιστική αντιμετώπιση του φαινομένου.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Με την ιδιότητα μου ως μέλος της Επιστημονικής Ομάδας των ανωτέρω δράσεων, σας καλώ να συμμετάσχετε σε αυτή τη προσπάθεια του Δικτύου Κοινωνικής Καινοτομίας για τον Σχεδιασμό Δράσεων Κοινωνικής Συμπερίληψης και Ανάπτυξης Ικανοτήτων. Να θυμάστε πως όλοι μας, οφείλουμε να αντιστρέψουμε συμπεριφορές στο χώρο του κοινωνικού που δεν μας αρμόζουν! ή έστω και βαθμιαία, να μετατρέψουμε την όποια ατομική μας εμπειρία σε συλλογική. H κοινωνία των ενεργών πολιτών οφείλει να μην αντιδρά παθητικά και υπόκωφα στις όποιες «επίκαιρες κολάσεις» της σύγχρονης αβεβαιότητας που αφορούν όλους μας: «ΠΑΡΟΝΤΕΣ –ΑΠΟΝΤΕΣ- ΝΕΟΙ ΑΠΟΚΛΗΡΟΙ». O βάναυσος, μονομερής ανταγωνιστικός ατομισμός, οφείλει να αφιερωθεί, να εκπαιδευτεί και να θητεύσει στην αποτροπή των φαινομένων κοινωνικής ευπάθειας. Για να μην αποτελεί έκπληξη, το αμήχανο και συχνά απορημένο βλέμμα μας, σε μια κοινωνία που γίνεται ακοινώνητη και αβίωτη για κάποιους. Αυτό από μόνο του είναι ένα σοβαρό στοιχείο κοινωνικής καινοτομίας!».